وقف - وقف نسخه متنی

وقف

سئوال 1: اگر كسي ملكي را وقف نمايد باز مي‌تواند در آن ملك دخل و تصرف نمايد؟

جواب: اگر كسي چيزي را وقف كند، از ملك او خارجمي‌شود و خود او و ديگران نمي‌توانند آنرا ببخشند يا بفروشند و كسي هم از آن ملك ارث نمي‌برد. (توضيح المسائل امام (ره), ص2676)

سؤال 2: كسي مي‌تواند ملكي را موقتاً براي چند سال وقف نمايد؟

جواب: كسي كه مالي را وقف مي‌كند، بايد براي هميشه وقف كند پس اگر مثلاً بگويد اين مال تا ده سال وقف باشد و بعد نباشد، باطن است. (توضيح المسائل امام (ره), ص2679)

سؤال 3: اينجانب يك قواره زميني را براي ساختن مسجدي خريداري كردم و هنگام ساختن ديدم كه زمين براي مسجد كوچك است حال آيا اجازه است كه اين زمين را بفروشم و در همين محل زمين بيشتري خريداري نمايم؟

البته در موقع خريداري زمين صيغه خوانده نشده است؟

جواب: خريد زمين به قصد بناي مسجد كافي در وقف نيست، اگر بعد از خريد وقف نشده و تحويل وقف نگرديده به ملك مالك باقي است و اختيار آن با مالك است. (استفتاثات امام (ره), ج2, ص334)

سؤال 4: اهالي يك روستائي محل سكونت خود را رها كرده‌اند و نزديك همان محل در زمين موات خانه ساخته‌اند، بنده در يك قطعه از همان زمين موات با كمك اهالي مسجدي بنا كردم بطوري كه قسمتي از ديوار مسجد آماده است، عده‌اي ديگر از همان محل روي مقاصدي شخصي از به پايان رساندن مسجد جلوگيري مي‌كنند آيا از نظر شرع مي‌توانند از ساختن مسجد جلوگيري نمايند يا خير؟

جواب: اگر زمين موات بوده متعلق حق كسي نبوده، با تحجير و آماده شدن براي مسجد، ديگران حق مزاحمت ندارند لكن چنانچه دولت اسلامي در اين باره مقرراتي دارد بايد مراعات شود. (استفتاثات امام (ره), ج2, ص338)

سؤال 5: تبديل قرآن و كتب وقف شده در مساجد به احسن، چه صورتي دارد؟

جواب: تا موقعي كه قابل استفاده است فروش و تبديل آن جايز نيست. (استفتاثات امام (ره), ج2, ص370)

سؤال 6: اگر متولي وقف خاصي، آن موقوفه را بدون رعايت غبطه و مصلحت وقف و موقوف عليهم و بر خلاف ميل و رضاي آنها به اجاره دهد، به نحوي كه متضمن ضرر كلي موقوف عليهم باشد، آيا اجاره صحيح است يا خير؟

جواب: تصرف در وقف اگر خلاف جهت و مصلحت وقف باشد جايز نيست و عقد اجاره در فرض مرقوم صحيح نيست.

(استفتاثات امام (ره), ج2, ص377)

سؤال 7: اينجانب به علت آنكه قرآن ما به خط ريزي نوشته است من مجبور مي‌شوم گاهي وقتها قرآن مسجد روستايمان را كه وقف مي‌باشد را از مسجد خارج كنم و به خانه جهت قرائت آن بياورم آيا كار اينجانب صحيح و جايز است؟

جواب: اگر قرآن وقف مسجد است هيچ قيدي نكرده‌اند و يا قيد كرده‌اند كه از مسجد خارج نشود، خارج كردن از مسجد جايز نيست مي‌توانيد در مسجد قرآن را قرائت فرمائيد. بلي اگر در ضمن وقف قيد كرده‌اند كه براي مدتي مي‌توانيد از مسجد خارج كنيد اشكال ندارد. (برگرفته از استفتاثات امام (ره), ج2, ص344, س25)

سؤال 8: آيا مي‌توان در جهت فعاليتهاي فرهنگي يكسان مسجد از امكانات و اموال پايگاه بسيج مسجد ديگري استفاده كرد آيا اشكال دارد؟

و اگر اين كار تاكنون مي‌شده است، براي جبران چه بايد كرد؟

جواب: اموال مربوط به هر مسجد و يا هر پايگاه بسيج را بايد در همان جهتي كه وقف شده يا اهدا كنندگان اجازه داده‌اند مصرف نمود و نمي‌توان به مصرف ديگري هر چند به نظر لازم بيايد رساند. مثلاً اگر پولي بابت فرش مسجد جمع شده است نمي‌توان از آن براي خريد يا تعمير لوازم صوتي استفاده كرد يا به مسجد ديگري داد. بنابراين در مواردي كه رعايت نكرده‌ايد در صورت امكان به مكان اصلي برگردد والاّ هر مقداري ممكن است از مسئولين مربوط اجازه بگيرد و در ساير موارد از بودجه خودتان جبران نمائيد. (استفتاثات امام (ره), ج2, ص345, احکام وقف)

سؤال 9: آيا مي‌توان فرشهاي اماكن مقدس مانند مسجد، حسينيه، و ... كه به دليل كثرت فرشهاي آنجا آنها را روي هم مي‌اندازند، را به فروش رساند و بجاي آن وسايل لازم ديگري را خريداري كرد؟ (مقلد آيت ا... فاضل)

جواب: انتقال آن به مساجد و حسينيه هاي ديگر جايز است و همين طور فروش آنها و صرف پول آن در مصالح ديگر آن امکنه بلا مانع است.
(جامع المسائل آيت الله فاضل, با توجه به ص1230 و1263)