ازدواج دائم - ازدواج دائم نسخه متنی

ازدواج دائم

سؤال 1: عقد دائم چيست؟

جواب: عقد دائم آن است كه مدّت زناشويي در آن معين نشود و زني كه به اين قسم عقد مي كند زن دائمه گويند.

(ر.ك توضيح المسائل 12 مرجع، ج2 ص 379)

سؤال 2: آيا امكان دارد كه يك روحاني براي خواندن عقد از طرف زوجين وكيل گردد؟

جواب: يك نفر مي تواند براي خواندن صيغه عقد دائم يا غير دائم از طرف دو نفر وكيل شود و نيز انسان مي تواند از طرف زن وكيل شود و او را براي خود به طور دائم يا غير دائم عقد كند. (ر.ك توضيح المسائل 12 مرجع، ج2، م2367)

سؤال 3: لطفاً دستور خواندن عقد دائم را براي ما بيان فرماييد؟

جواب: اگر صيغه عقد دائم را خود زن و مرد بخوانند, اول زن بايد بگويد: زوَّجتُك نفسي علي الصِّداق المعلوم پس از آن بلافاصله مرد بگويد: قبلتُ التزويج كه اگر عقد بدين صورت خوانده شود صحيح است و اگر ديگري را وكيل كنند كه از طرف آنها صيغه عقد را بخواند چنانچه مثلاً اسم مرد احمد و اسم زن فاطمه باشد بايد وكيل زن ابتدا بگويد: زوَّجتُ موكّلتي فاطمهَ موكّلك احمدَ علي الصداق المعلوم و بعد از آن بلافاصله وكيل مرد بگويد: قبلتُ التزويج لموكّلي احمد علي الصداق المعلوم كه اگر بدين صورت عقد خوانده شود صحيح مي باشد. (ر.ك توضيح المسائل امام خميني (ره)، م2368)

سؤال 4: عقد ازدواج چه شرايطي دارد تا به طور صحيح واقع شود؟

جواب: عقد ازدواج پنج شرط دارد:

1) به عربي خوانده شود و اگر خود مرد و زن نتوانند صيغه را به عربي صحيح بخوانند, به هر لفظي كه صيغه را بخوانند صحيح است.

2) مرد و زن يا وكيل آنها بايد از خواندن صيغه قصد انشاء داشته باشند.

3) كسي كه صيغه را مي خواند بايد بالغ و عاقل باشد چه براي خودش بخواند يا از طرف ديگري وكيل شده باشد.

4) اگر وكيل زن و شوهر يا وليّ آنها صيغه را مي خوانند, در عقد, زن و شوهر را معيّن كنند.

5) زن و مرد به ازدواج راضي باشند. (ر.ك توضيح المسائل امام خميني (ره)، م2370)

سؤال 5: اگر زني را براي مردي بدون رضايت آنان عقد كنند آيا عقد صحيح است؟

جواب: اگر بعداً زن و مرد بگويند به آن عقد راضي هستيم عقد صحيح است والا عقد باطل مي باشد.

(ر.ك توضيح المسائل 12 مرجع، ج2، م2373)

سؤال 6: آيا اذن پدر در ازدواج دختر رشيده در صحّت عقد معتبر است يا خير؟

جواب: بلي دختري كه به حدّ بلوغ رسيده و رشيده است يعني مصلحت خود را تشخيص مي دهد, اگر بخواهد شوهر كند, چنانچه باكره باشد, بايد از پدر يا جد پدري خود اجازه بگيرد و اجازه مادر و برادر لازم نيست. البته اگر پدر و جد پدري غايب باشند, به طوري كه نشود از آنان اذن گرفت و دختر هم احتياج به شوهر كردن داشته باشد لازم نيست از پدر و جد پدري اجازه بگيرد. (ر.ك توضيح المسائل 12 مرجع، ج2, م 2376 و 2377)

سؤال 7: آيا دختري كه باكره نيست مي تواند بدون اذن وليّ خود ازدواج كند؟

جواب: اگر دختر باكره نباشد در صورتي كه بكارتش به واسطه شوهر كردن از بين رفته باشد, اجازه پدر و جد لازم نيست ولي اگر بكارت به هر شكل ممكن به غير از ازدواج كردن از بين رفته باشد, احتياط مستحب آن است كه اجازه بگيرد.

(ر.ك توضيح المسائل 12 مرجع، ج2، م2377)

سؤال 8: زن دائمي چند وظيفه شرعي بر ذمه دارد و به چه زني ناشزه گفته مي شود؟

جواب: زن دائمي نبايد بدون اجازه شوهر از خانه بيرون رود و بايد خود را براي هر لذتي كه او مي خواهد تسليم نمايد و بدون عذر شرعي از نزديكي كردن او جلوگيري نكند. و اگر در اين موارد از شوهر خود اطاعت كند نفقه زن بر شوهر واجب مي گردد و اگر تهيه نكند چه توانايي داشته باشد يا نداشته باشد مديون زن است و اگر زن در موارد فوق از شوهر اطاعت نكند ناشزه و گناهكار است. (ر.ك توضيح المسائل امام خميني (ره)، م2412 و 2413)

سؤال 9: زن ناشزه به واسطه نشوز خود چه حقّي از او زايل مي گردد؟

جواب: به واسطه نشوز حق نفقه او (حق غذا, لباس, منزل, همخوابي و ...) زائل مي گردد ولي مهريه او از بين نمي رود و به قوّت خود باقي مي ماند. (ر.ك توضيح المسائل 12 مرجع، ج2، م2413)

سؤال 10: اگر در عقد دائم مهريه معين و مشخص نشود عقد صحيح است؟

جواب: چنانچه مرد با زن نزديكي كند بايد مهر او را مطابق مهر زنهايي كه مثل او هستند بدهد
.

(والا بايد عقد را دوباره با شرايط لازم تكرار نمود) (ر.ك توضيح المسائل 12 مرجع، ج2، م2419)

سؤال 11: اگر كسي صيغه را به غير از عربي بخواند آيا اين عقد صحيح است يا خير؟

جواب: احتياط آن است كه صيغه را به عربي بخوانند و در صورتي كه از خواندن عربي ناتوان باشند به فارسي يا زبان ديگري كه همان معاني صيغه عربي را برساند كافي است
.

(توضيح المسائل امام (ره)، م2370)

سؤال 12: آيا بايد صيغه عقد (دائم يا موقت) حتماً خوانده شود و يا رضايت طرفين كفايت مي كند؟

جواب: رضايت طرفين كافي نيست و بايد عقد خوانده شود. (توضيح المسائل 12 مرجع، ج2، م2370)

سؤال 13: اگر كسي اشتباهاً به جاي عقد موقت صيغه عقد دائم جاري كند حكم آن چه مي شود؟

جواب: اگر زن بعداً به آن راضي شود اشكال ندارد. (ر.ك تحرير، ج2, ص259، م9)

سؤال 14: فرق عقد دائم و عقد موقت در چيست؟

جواب: در مدت و برخي از آثار از جمله نفقه و ارث و ... متفاوت مي باشد. (ر.ك توضيح المسائل 12 مرجع، ج2, ص279 و م 2425)

سؤال 15: آيا مسلمان مي تواند زني از اهل كتاب را به عقد دائم درآورد؟

جواب: به نظر بسياري از علماء ازدواج دائم با اهل كتاب باطل است. (ر.ك توضيح المسائل 12 مرجع، ج2، م2397)

سؤال 16: آيا اينكه مي گويند مرد مسلمان مي تواند همزمان چهار زن را به طور دائم عقد كند صحيح است؟

جواب: اصل اين عمل در اسلام مجاز شمرده شده است ولي داراي شرايطي است كه بايد لحاظ شود كه از جمله رعايت عدالت بين زنها مي باشد كه قرآن كريم اصرار بر رعايت آن دارد و فرموده كه اگر نمي توانيد عدالت را (ولو ظاهراً) رعايت كنيد به يك زن اكتفا نماييد. (ر.ك تحرير الوسيله امام (ره)، ج2, ص284، م10)

سؤال 17: شخصي به خواستگاري خواهرم آمده بنده تا چه حد مجاز هستم آن شخص را براي خواهرم معرفي كنم؟

جواب: در هر موردي كه از شما نظر خواستند (مثلاً در مورد اخلاق، رفتار، دوستان و ...)مي توانيدآنچه مي دانيد بيان كنيد و در هر مورد سؤال نكردند لازم نيست چيزي بگوييد. ولي اگر مشكلي دارد كه مي دانيد در صورت ازدواج موجب گرفتاري براي خواهر شما مي شود بدون سؤال هم به نظر بعضي از فقها جايز است اطلاع دهيد.

عيوب زوجين

سؤال 1: آيا مرد مي تواند هر عيبي كه در زن ببيند عقد را فسخ كند يا عيوب خاصي مطرح است؟

جواب: اگر مرد بعد از عقد بفهمد كه زن يكي از اين هفت عيب را دارد مي تواند عقد را به هم بزند: 1) ديوانگي. 2) مرض خوره 3) مرض برص 4) كوري 5) شل بودن به طوري كه معلوم باشد 6) آنكه افضا شده باشد يعني راه بول و حيض يا راه حيض و غائط او يكي شده باشد. 7) گوشت يا استخواني يا غده اي در فرج او باشد كه مانع نزديكي شود.

(ر.ك توضيح المسائل 12 مراجع، ج2، م2380)

سؤال 2: مرد بايد چه عيبهايي داشته باشد كه زن مختار باشد عقد را فسخ نمايد؟

جواب: اگر زن بعد از عقد بفهمد كه شوهر او ديوانه است يا آلت مردي ندارد يا عنّين است و نمي تواند وطي و نزديكي نمايد يا تخمهاي او را كشيده اند مي تواند عقد را به هم بزند. (ر.ك توضيح المسائل 12 مرجع، ج2، م2381)

سؤال 3: دختري را به پسري طوري نشان مي دهند كه صورت دختر خوب ديده نشود, سپس پسر از واسطه مي پرسد كه آيا دختر عيب و نقصي دارد يا نه؟ واسطه مي گويد نه تنها عيب و نقصي ندارد بلكه خيلي هم خوب است, بعد از عقد مشخص مي شود چشمهاي دختر چپ است, حال آيا عقد صحيح است يا خير؟ در صورت طلاق آيا به دختر چيزي تعلق مي گيرد؟

جواب: عقد ازدواج صحيح است, ولي اگر وصف كمال يا عدم نقص در ضمن عقد شرط شده, يا عقد مبنيّ بر آن واقع شده, در صورت تخلف شوهر حقّ فسخ دارد, و در غير اين صورت حق فسخ ثابت نيست, و در فسخ قبل از دخول مهر ساقط است, و بعد از دخول تمام مهر ثابت است (و در طلاق قبل از دخول نصف مهر و بعد از دخول تمام مهر ثابت است).

(تحرير الوسيله امام (ره)، ج2، ص294 و 295)

سؤال 4: با توجه به رساله حضرت امام (ره) اگر مرد بعد از مدتي زندگي عنين شود تكليف چيست؟

جواب: در صورتي كه مرد پس از دخول به زن عنين شود زوجه حق فسخ ندارد. (تحرير الوسيله امام خميني (ره)، ج2، ص293)

سؤال 5: اگر مردي داراي عيبي باشد و زن عقد را فسخ نمايد آيا زن مي تواند بدون ارتباط با مرد بالاي سر بچه هايش باشد؟

جواب: اگر مرد زوجه را طلاق دهد نامحرم مي شوند و اگر طلاق ندهد محرم هستند و مي توانند با يكديگر و بچه ها زندگي كنند بلي اگر زن در موردي حق فسخ داشته باشد مي تواند با فسخ از شوهر جدا شود. البته مي تواند با حفظ شؤون و ضوابط شرعي به صورت جداگانه در خانه زندگي كنند و از فرزندان نگهداري كنند.

سؤال 6: اگر زن يا مرد پس از ازدواج با يكديگر متوجه عيوبي چون ناباروري, نقص عضو و ... در وجود ديگري شوند, آيا طرف مقابل حق طلاق دارد؟

جواب: عيوبي كه موجب فسخ نكاح است در توضيح المسائل ذكر شده است و ساير عيوب اگر شرط سلامت از آن در ضمن عقد نشده باشد, حق فسخ نمي آورد و اختيار طلاق با زوجه است.

(ر.ك تحرير الوسيله، ج2، ص294 كتاب النكاح)