لطفا منتظر باشید ...
اعتراض مجلسي به پارهاي تأويلات
بر اين اساس، شيوه مجلسي آن است که احاديث را تا آنجا که با مسلّمات ديني و علمي ناسازگار نباشد ردّ نکند.وي براي نمونه، در پايان ذکر روايات دالّ بر عدم ورود ولدالزنا به بهشت، روايتي معارض با روايات قبلي نقل ميکند و آن را موافق با مشهور اماميه بر ميشمارد؛آنگاه در توجيه روايات مزبور و حل تعارض ميکوشد؛بدون آنکه روايات را ردّ کند؛در پايان ميگويد:«و بالجملة هذه المسالة ممّا تحيّر فيه العقول و ارتاب به الفحول و الکفّ عن الخوض فيها أسلم و لا نري فيها شيئا احسن أن يقال:اللّه أعلم.»(مجلسي، 2/417-416)او بدين سان موضوع مورد بحث را با توجه به روايتي معارض در آن باب، از جمله مسائل حيرتآور بر ميشمردکه تعمق در آن، راه به جاي نميبرد و از اين رو، بايد علم آن را به خداوند متعال واگذار کرد. 1 در يک نمونه ديگر، مجلسي سخني را از سيد مرتضي علم الهدي درباره روايتي آورده است.آن روايت درباره داستان ايوب پيامبر(ص)است و سيد مرتضي آن را با قاطعيت نفي کرده است.مجلسي پس از گزارش کامل سخنان او، از انکار شديد و قاطع وي اظهار تعجب کرداست.چون از نظر او ميتوان آن روايت را به روشي مقبول توضيح داد.در حالي که روايت مورد نظر، از روايات عامه است که به مآخذ تفسيري راه يافته است(مجلسي، 12/355-353).به علاوه بهرغم آنکه مجلسي نسبت به شيخ مفيد احترام قائل است، ولي انتقادهايي را درباره برخي تأويلهاي او وارد کرده است.مفيد در شرح و تصحيح عقايد صدوق، درباره روايتي، خلقت ارواح را دو هزار سال پيش از آفرينش بدنها دانسته و گفته است که اگر اين روايت را که در مآخذعامه و خاصه نقل شده بپذيريم بايد آن را تأويل کنيم. او آن گاه ادعا کرده که مقصود از«ارواح»در اين روايت، فرشتگان هستند که خلقت(1).براي ديدن برخي نمونههاي ديگر ر.ک.مجلسي، 3/319، 144، 184، 5/42.اسلام پژوهي شماره 2 (صفحه 89)
