حديث كساء - حدیث «كساء» نسخه متنی

حديث كساء

حديث كساء از احاديث مشهور بين خاصه و عامه كه در كتب فريقين به طرق و اسانيد مختلف بيان شده است و مبدأ اصطلاحاتي همچون اصحاب كساء، آل عباء پنج تن آل عبا و... گرديده است. اصل حديث ـ به مقدار مسلم و مورد اتفاق در تمامي آثار شيعه و سني ـ چنين است كه روزي پيامبر اكرم و حضرت امير و فاطمه زهرا و حسن و حسين عليهم السلام در منزل حضرت فاطمه يا ام سلمه گرد هم آمدند، پيامبر بالاپوشي بر سر خود و آن چهار تن ديگر افكند، و در آن حال چنين دعا كرد: «خدايا اينان اهل بيت و ويژگان منند، پس هر پليدي را از ايشان بزداي و آنان را (از هر عيب و گناه) پاك و مطهر بدار» پس از آن جبرئيل فرود آمد، و آيه تطهير: «انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيرا» (احزاب، 33) را فرود آورد. قسمت هايي از متون اين حديث شريف كه در كتب معتبره و صحاح و تفاسير عامه روايت شده، در مقاله اهل بيت دائره المعارف تشيع (2/605ـ 607) بيان شده است، و خلاصه آنها بنا به تحقيق استاد سيد مرتضي عسكري چنين است: «روزي پيامبر اكرم (ص) در حجره ام سلمه ـ يكي از همسران با فضيلت رسول خدا (ص) ـ حضور داشت، چون رحمت خاص الهي را در حال فرود آمدن ديد: فرمود: فرا خوانيد، فراخوانيد.

گفتند: چه كسي را اي رسول خدا؟

فرمود : اهل بيت مرا، علي و فاطمه و حسن و حسين را. و چون ايشان اطراف پيامبر جمع شدند. بالاپوشي از موي سياه كه نقش جهاز شتر بر آن بود (مرط مرحل) بر خود و ايشان افكند سپس گفت: «اللهم هؤلاء آلي فصل علي محمد و آل محمد» پس خداوند آيه تطهير را نازل فرمود (حديث الكساء عند اهل السنه) .

بين شيعه اماميه متن خاصي از حديث كساء به روايت از حضرت زهرا (ع) منقول است كه در مجالس و محافل به قصد تبرك و توسل براي قضاي حاجات و رفع مشكلات و شفاي بيماران و دفع ناملايمات خوانده مي شود و آثار شگفتي از آن به تجربه رسيده است، خلاصه آن متن بدين ترتيب است كه: «رسول اكرم به ديدار دخترش فاطمه (س) آمد، بالاپوشي خواست و به روي خود افكند، امام حسن و امام حسين و اميرمؤمنان عليهم السلام يكي پس از ديگري از در وارد شده، عطر مخصوص رسول خداي را استشمام نموده، به سويش دويده، رخصت طلبيده، در زير آن بالاپوش قرار گرفتند، آن گاه حضرت فاطمه نيز به آن جمع پيوست، و پيامبر براي آنان دعا كرد، پيك وحي فرود آمد، و آيه تطهير را آورد، و از سوي خداوند تأكيد نمود كه خداوند جهان و هر چه در آن است را به طفيل وجود اين خمسه طيبه آفريده است».

گروهي از دانشمندان شيعه رساله هاي مستقلي درباره اسناد حديث كساء و اثبات اعتبار آن پرداخته اند كه از جمله آنهاست:

1) سند حديث كساء، از آيه الله مرعشي نجفي، چاپ 1356 ق؛

2) آيه التطهير في الخمسه اهل الكساء، از محيي الدين موسوي غريفي، چاپ 1377 ق؛

3) حديث الكساء عند اهل السنه، از سيد مرتضي عسكري، چاپ اول 1395 ق، و چاپ دوم با افزودن منابع شيعي، 1402 ق؛

4) سند حديث شريف كساء، از علي اكبر مهدي پور، چاپ 1410 ق. همچنين شرحهايي بر متن معروف حديث كساء نوشته شده كه از آن جمله است:

1) التحفه الكسائيه، از شيخ بافقي يزدي (م 1310 ق) ؛

2) كشف الغطاء عن حديث الكساء، از شيخ علي آل عبدالغفار كشميري (م 1345 ق) .

و نيز دهها تن از شعراي نامدار عرب و فارس و ترك و لر و اردو، حديث كساء را به نظم درآورده اند.

مشايخ فريدني - دايرة المعارف تشيع، ج 6، ص 187