پرسش :زمان آفرينش آسمانها و زمين بعد از آفرينش حضرت آدم و حوا بوده يا بعد از خروج ايشان از بهشت بوده است؟ - زمان آفرينش آسمانها و زمين بعد از آفرينش حضرت آدم و حوا بوده يا بعد از خروج ايشان از بهشت بوده است؟ نسخه متنی

پرسش :زمان آفرينش آسمانها و زمين بعد از آفرينش حضرت آدم و حوا بوده يا بعد از خروج ايشان از بهشت بوده است؟

پاسخ

با توجه به آيات کريمه قرآن مورد سؤال معلوم مي شود كه خلقت جهان و آسمان و زمين قبل از خلقت آدم ـ عليه السلام ـ و جريان خروج او از بهشت است. زيرا مثلاً در آيه اي كه جريان خلافت آدم ـ عليه السلام ـ را مطرح نموده مي فرمايد: پروردگار تو به فرشتگان گفت: من در زمين جانشيني خواهم گماشت، فرشتگان گفتند: آيا در آن جا كسي را گماري كه در آن فساد انگيزد و خون ها بريزد.[1] از اين آيه به دست مي آيد كه قبل از آدم ـ عليه السلام ـ آسمان و زميني موجود بوده است و هنوز آدم ـ عليه السلام ـ خلق نشده بود كه فرشتگان از حوادثي كه در آينده بر روي زمين توسط اولاد آدم ـ عليه السلام ـ پديد مي آيد نگران بودند.

و همچنين در آيه 36 همان سوره در ادامه جريان آدم و حوا ـ عليهما السلام ـ چنين آمده كه آدم و حوا ـ عليهما السلام ـ از سوي خداوند موظف شدند به زمين فرود آيند و زمين جايگاه آنان شود و متاع مورد نيازشان نيز در آن جا فراهم بود.[2] از اين آيه نيز به روشني به دست مي آيد كه زمين قبل از جريان خلقت آدم ـ عليه السلام ـ موجود بوده است و آدم ـ عليه السلام ـ بعد از خوردن از درخت نهي شده، دستور يافت در زمين مستقر شود و به زندگي پرزحمت و مشقت خود در آنجا ادامه دهد و هم چنين از آيه 54 سوره اعراف نيز روشن مي شود كه خلقت زمين و آسمان پيش از آفرينش آدم ـ عليه السلام ـ صورت گرفته است، زيرا در آن آيه، سخن از اين است كه خداوند خلقت آسمان و زمين را در شش روز انجام داد.[3] از اين بيان نيز معلوم است كه در آن دوره كه آفرينش جهان (آسمان و زمين) صورت گرفته و اين خلقت شش روز و يا دوره به طول انجاميده، هنوز آدم و حوا ـ عليهما السلام ـ و ساير جان داران آفريده نشده بودند.

بنابراين ترديدي نيست كه خلقت عالم قبل از آفرينش آدم ـ عليه السلام ـ بوده است.

به علاوه اساساً خلقت آدم و حوا ـ عليهما السلام ـ از زمين و خاك است يعني آدم و حوا ـ عليهما السلام ـ دو موجودند كه از خاك زميني آفريده شده اند. از جمله داده هاي ديني كه زيبا در اين باره كلام مولا علي ـ عليه‎ السلام ـ درباره خلقت آدم ـ عليه السلام ـ است.[4] که از اين كلام حضرت نيز به خوبي معلوم مي شود كه خلقت آسمان و زمين قبل از خروج آدم و حوا ـ عليهما السلام ـ از بهشت و حتي قبل از خلقت او بوده است.

عهد عتيق نيز خلقت آدم ـ عليه السلام ـ را بعد از خلقت عالم ذکر کرده است. در اين باره آمده: پس از آن كه خدا آسمان ها و زمين را آفريد و با اراده و كلام روشنائي بخشيد، آب هاي زير فلك را از آب هاي بالاي فلك جدا ساخت، روي زمين را از گياهان گوناگون و انواع جانوران و پرندگان پر ساخت و اجرام فلكي را در آسمان قرار داد. در روز ششم گفت: آدم ـ عليه السلام ـ را مي آفرينم تا به ماهيان دريا و پرندگان آسمان و بهائم و بر تمامي زمين حكومت كند.[5] هم چنين دانشمندان عمر زمين را چندين هزار سال قبل از خلقت آدم ـ عليه السلام ـ مطرح كرده اند.[6] در مجموع جاي ترديد نيست احتمال هم نمي توان داد كه خلقت عالم بعد از آدم و يا هم زمان با آن باشد.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:

1. آيت الله سبحاني، جعفر، راه خداشناسي، ص 107 به بعد، نشر مكتب اسلام، قم، سال 1375 ش.

2. ناصر مكارم شيرازي، تفسير نمونه، ج 6، ص 128، ح 19، ص 380، ج 1، ص 178، ص 186، ج 6، ص 122.

[1] . بقره/ 30.

[2] . بقره/ 36.

[3] . اعراف/ 54.

[4] . نهج البلاغه، خطبه 1، با ترجمه عبدالمجيد آيتي.

[5] . به نقل از دائرة المعارف الاسلامي، تهران، نشر مركز دائرة المعارف اسلامي، 1374 ش، ج 1، ص 162، ماده آدم.

[6] . همان، ص 364.