صفات ثبوتي و سلبي خداوند را توضيح دهيد و فرق آنها را بيان كنيد؟ - صفات ثبوتي و سلبي خداوند را توضيح دهيد و فرق آنها را بيان كنيد؟ نسخه متنی

صفات ثبوتي و سلبي خداوند را توضيح دهيد و فرق آنها را بيان كنيد؟

پاسخ

در يك تقسيم بندي صفات خداوند به دو قسم تقسيم مي شوند:

اول ـ صفات ثبوتيّه، جماليّه

هرگاه صفت، بگونه اي باشد كه براي موصوف اش (خداوند) جمال و كمالي را ثابت كند و به واقعيتي در ذات موصوف اش (خداوند) اشاره كند صفت ثبوتي نام دارد مانند عالم، قادر وحي.

دوم ـ صفات سلبيّه، جلاليه

هرگاه صفت، بگونه اي باشد كه نقص و كاستي را از موصوف (خداوند) نفي كند، صفت سلبي نام دارد مانند مركب نبودن، جاهل نبودن و شريك نداشتن.[1]

آيه ذيل هم ايندو صفت (ثبوتي و سلبي) را بخداوند نسبت مي دهد: «تبارك اسم ربك ذي الجلال و الاكرام»[2]

صفت جلال يعني خداوند از مشابهت و مماثلت و ديگر صفات نقص، پاك و منزه است و صفت اكرام يعني خداوند به صفات عليا متصف و متجمل است.[3] پس صفت ثبوتي يعني اثبات كمال براي خداوند، صفت سلبي يعني نفي و سلب نقص، صفات سلبي به سلبِ سلب كمال بر مي گردد. پس اينكه مي گوئيم خدا جاهل نيست يعني سلب مي كنيم نفي علم را كه معناي آن اثبات و ايجاب علم مي شود.[4] از اين روي مي شود تمام صفات سلبي خدا را به يك صفت برگردانيد (سلب امكان) و تمام صفات ثبوتي را به يك صفت (وجوب الوجود، وجود متأكد) برگدانيد.[5]

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:

1ـ منشور جاويد استاد جعفر سبحاني.

2ـ گوهر مراد مرحوم لاهيجي.

[1] . سبحاني، جعفر، الألهيات چاپ قدس، قم، مركز جهاني، ج1، ص82.

[2] . الرحمن/78.

[3] . شيرازي، صدر الدين محمد، اسفار، بيروت، احياء التراث، چاپ چهارم، ج6، ص118.

[4] . طباطبائي، سيد محمد حسين، بداية الحكمة، قم، انتشارات دفتر تبليغات اسلامي، ص172.

[5] . اسفار، همان، ص119.