در روز قيامت انسانها در چه سن و سالي محشور ميشوند، زن در چه سني و مرد در چه سني؟
پاسخ
مقدمه
در ابتدا به خلاصهاي از اوضاع محشور شدن انسانها و وضعيت آنها در بهشت و جهنم، از ديدگاه قرآن به عنوان مقدمه اشاره ميشود. اما وضعيت محشور شدن انسانها همراه با رهبري كه در دنيا پذيرفتهاند(1) به صورت سراسيمه(2) و مانند ملخها در هم و مختلط(3) و حالت مست و هوش و عقل از دست داده(4) در حالي كه همراه با مأموران الهي(5) و پردهها كنار رفته است محشور ميشوند(6) و مجرمين در صف جداگانه قرار گرفتهاند(7) و كسي حق حرف زدن ندارد(8)، اما جهنميها روسياه، سرافكنده به غل و زنجير كشيده شده و غبار آلود و اشك ريزان ميباشند(9) ولي بهشتيها با صورت خندان، و درخشان و سفيد(10) و شاداب و زيبا در عرصه قيامت حاضر ميشوند(11). بعد از اين مقدمه جواب را در سه بخش جداگانه بيان ميكنيم:الف) وضع سني مردم در روز محشر
از قرآن و روايات و دلائل عقلي ميتوان استفاده كرد كه در همان سني كه از دنيا رفتهاند، محشور ميشوند(12) اما از قرآن به سه آيه اشاره ميشود.1- بار ديگر در صور دميده ميشود ناگهان آنها از قبرها شتابان به سوي (دادگاه) پروردگارشان ميروند(13). از اين آيه استفاده ميشود كه با آخرين سني كه از دنيا رفتهاند، محشور ميشوند.2- "و اينكه رستاخيز آمدني است، و شكي در آن نيست و خداوند تمام كساني را كه در قبرها هستند زنده ميكند(14)". اين آيه هم ظاهرش اين است كه با همان بدن و همان سني كه از دنيا رفتهاند محشور ميشوند.3- آيهاي ديگري هم داريم كه بر اين مطلب دلالت دارد "روز قيامت روزي است كه كودكان را پير ميكند(15)". معلوم ميشود كودك هم بين آنها وجود دارد كه طولاني بودن روز قيامت كه پنجاه هزار سال است باعث پيري آنها ميشود(16).ب) روايات
در روايتي چنين ميخوانيم "كما تموتون تحشرون" آنچنان كه ميميريد (و در سني كه از دنيا ميرويد) محشور ميشويد(17). از پيامبر اسلام (ص) نقل شده كه طفلي كه در كودكي از دنيا رفته دستور داده ميشود وارد بهشت شود، او ميگويد پدر و مادرم هم بايد همراه من وارد شوند(18) اين حديث نشان ميدهد كه قبل از ورود در بهشت و جوان شدن كودك در همان سني كه از دنيا رفته، يعني در سن كودكي محشور ميشود.ج) از ديد عقل
خرد اقتضا ميكند كه انسان در سني كه از دنيا رفته است محشور شود. زيرا بدني كه عصاره و فشرده همه بدنهاي دوران عمر است در حقيقت هميشه با روح بوده و از هر جهت تناسب و سنخيت با آن دارد و روح تنها با آن ميتواند (مأنوس) باشد و اين مأنوسيت با آخرين لحظات عمر بدن بيشتر خواهد بود، لذا جا دارد كه انسان در همان سني كه از دنيا رفته است محشور شود.(19)ب) وضعيت سني بهشتيها
از آيات قرآن استفاده ميشود كه در بهشت درد سر و خستگي و پيري وجود ندارد(20) و از آياتي كه در مقدمه ذكر شد ميتوان حدس زد كه بهشتيها در بهترين سني كه قابل تصور است زندگي ميكنند، اما در روايات در بعضي از آنها به صورت كلي بيان شده كه انسانها در بهشت (اعم از زن و مرد) جوان هستند چنانكه امام جواد (ع) فرمود: "لان اهل الجنة يكونون شباناً(22)(21) اهل بهشت همه (مرد و زن) جوان محشور ميشوند (و در بين آنها پير مرد و پير زن وجود ندارد).در روايات ديگري مساله مشخصتر بيان شده، پيامبر اسلام فرمود: كه مردان بهشتي در سن 33 سالگي و حوريه و زنان بهشتي در سن 16 سالگي ميباشند(23). اين روايت ظاهرش عموميت دارد، شامل همه ساكنين در بهشت ميشود.ج) وضعيت سني جهنميها
در مورد جهنميها به روايت و آيهاي خاصي برخورد نشد كه مساله را بيان كند ولي از آيات و ادلهاي عقلي كه در قسمت سن محشور شدگان در روز قيامت مطرح شد ميتوان استفاده كرد كه با همان سن وارد جهنم ميشوند چون با بدني كه تا آخرين لحظه گناه نمودهاند، بدني كه عصاره و فشره همه بدنهاي دوران عمر است و در حقيقت هميشه با روح بوده بايد عذاب شود كه همان سني است كه از دنيا رفتهاند، و مساله جوان شدن سن بهشتيها تفضلي است از جانب خداوند كه در بهشت رنج و محنت و پيري نباشد و الا بهشتي هم قاعدةً بايد در همان سني كه از دنيا رفتهاند محشور شوند - البته اگر جواني هم وارد جهنم شود كه معلوم نيست چون طبق صريح قرآن "روز قيامت آنقدر طولاني است كه كودكان را پير ميكند(24)" بر اثر عذاب كه باعث ميشود لحظه به لحظه پوست بدنشان عوض شود(25) اين جوان هم حالت و چهره پيران را پيدا ميكند، چنانكه قرآن ميفرمايد: "از سوز آتش پوستهاي صورت دوزخيان جمع و لبها از هم باز و دندآنهاآشكار ميشود (مانند سر گوسفندي كه آن را روي آتش ميگيرند).در نتيجه جواب سؤال اين شد كه مردم در روز محشر و قيامت با همان سني كه از دنيا رفتهاند محشور ميشوند، و اما بهشتيها جوان مردان در سن 33 سالگي و زنان و حوريهها در سن 16 سالگي، ولي جهنميها اگر بعد از صحنه قيامت جوان باقي بماند (كه مشكل است) صورت پيران را پيدا ميكنند.منابع جهت مطالعه بيشتر:1- معاد، محسن قرائتي، انتشارات اسلامي وابسته به جامعه مدرسين، تمام كتاب.2- زندگي جاويد، استاد مطهري، انتشارات صدرا، تمام كتاب.3- معاد از نظر روح و جسم، محمد تقي فلسفي، هيأت نشر معارف اسلامي، بخش دوم.4- معاد، آيةاللَّه دستغيب، انتشارات جزائري، ص141.5- سراي ديگر، آيةاللَّه دستغيب، انتشارات جزائري.6- معاد و جهان پس از مرگ، استاد ناصر مكارم شيرازي، مطبوعات هدف، ص338 به بعد.پي نوشت ها:1) اسراء/71.2) معراج/44.3) قمر/8.4) حج/3.5) ق/20.6) طارق/9.7) حج/1.8) مرسلات/35.9) معاد محسن قرائتي، ص396.10) عبس/38.11) قيامت/22.12) اينكه گفته شد مردم در آخرين سني كه از دنيا رفتهاند محشور ميشود در صورتي است كه به صورت انسان محشور شوند چون عداي در روز قيامت صورت انساني ندارند، چنانكه در ذيل آيه 18 سوره نباء كه ميفرمايد: "مردم بطور فوج فوج وارد محشر ميشوند"، حديثي نقل شده است كه شخصي از پيامبر (ص) در مورد اين آيه سؤال كرد، رسول خدا گريست و فرمود: سؤال مهمي كردي سپس چنين ادامه داد، مردم در قيامت ده گونه محشور ميشوند.1- شايعه سازان، به صورت ميمون.2- حرام خوران به صورت خوك.3- ربا خواران واژگون.4- قاضي ناحق كور.5- خود خواهان مغرور به صورت كر و لال.6- عالم بي عمل، در حال جويدن زبان خود.7- همسايه آزار دست و پا بريده.8- خبر چين آويخته به شاخههاي آتش.9- عياشان، بدبوتر از مردار.10- مستكبران در پوششي از آتش محشور ميشوند.(تفسير صافي، ج5، ص275، منشورات مؤسسه الاعلمي للمطبوعات و مجمع البيان ذيل آيه 18 نباء).13) يس/51.14) حج/7.15) مُزّمل/17.16) معارج/4.17) ر.ك: مرتضي مطهري، راههاي اثبات وجود خدا (انجمن اسلامي دانشجويان، اول، 63) ص216.18) شرح لمعه شهيد اول و ثاني، (مكتبة العلمية) ج2، ص52.19) معاد و جهان پس از مرگ، استاد مكارم شيرازي، (مطبوعات هدف) ص338.20) فاطر/34.21) الشباب جمع شاب و كذلك الشبان و الشباب الحداثه الصحاح، ج1، ص151.22) احتجاج علي طبرسي، (ناشر انتشارات اسوه) ج2، ص478.23) معاد، آيةاللَّه دستغيب (ره)، ص141.24) مزمل/17.25) نساء/56.