لطفا منتظر باشید ...
ياد علي -عليه السلام- عبادت است
منظور از حديث «ذكرُ عليٍّ عبادَهٌ» چيست؟
قبل از هر مطلبي لازم است اشاره شود كه حديث مورد سؤال در كتاب ارزشمند (فضايل الخمسه من الصحّاح الستّه) از چندين منبع مهم برادران اهل سنّت با سندهاي متعددي از پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ نقل شده از جمله آورده است كه عايشه از حضرت نقل كرده كه فرمود: «خير اخوتي عليٌّ و ذكر عليٍّ عبادهٌ»[1]يعني بهترين برادران من علي ـ عليه السّلام ـ است و ياد علي عبادت است.امّا درباره معنا و مفهوم اين حديث شريف بايد گفت:اولاً: تعبير (عبادت) در اين حديث به مفهوم پرستش نيست، زيرا پرستش مخصوص خداي سبحان است و هيچ موجودي غير از خداوند سزاوار پرستش نيست، به خصوص آن كه واژه عبادت به معناي (نهايت تعظيم) و (پيروي) نيز آمده و عبادت كار به شخص متدين نيز گفته مي‌شود.[2] بنابراين معناي حديث چنين خواهد بود كه ياد علي به هر نحوي باشد، تعظيم او، و پيروي از او و علامت تديّن انسان است.ثانياً، اگر در حديث ياد شده فرمود: ياد علي ـ عليه السّلام ـ عبادت است. جلوه‌ها، مظاهر و مصاديق متعددي مي‌توان براي آن يافت.
مثلاً آن گونه كه در سؤال اشاره شده كسي به گونه‌‌اي به ياد علي ـ عليه السّلام ـ باشد كه كارهاي او را سرمشق خود قرار داده و بكوشد تا حد امكان همانند او عمل كند، اين نيز مي‌تواند جلوه‌اي از پيام آن حديث شريف باشد، چنان كه در نهج البلاغه فرمود: «آگاه باشيد، براي هر پيروي پيشروي ـ امامي ـ است كه بايد از او تبعيت و پيروي كند، بدانيد شما توانايي نداريد كه كاملاً همانند من عمل كنيد، لكن با اتصاف به تقوا و كوشش و پاكدامني و درستكاري مرا ياري كنيد.»[3] بنابراين يكي از بارزترين جلوه‌هاي ياد علي ـ عليه السّلام ـ تلاش در جهت پيروي از او در گفتار و كردار است.و هم چنين ذكر مناقب و بيان فضايل و كمالات وجودي آن حضرت به هر نحوي كه باشد، مثلاً از طريق شعر گفتن، كتاب نوشتن، سخنراني نمودن، كارهاي هنري در جهت معرفي آن حضرت و بيان كلمات او و امثال آن مي‌تواند از مصاديق ياد علي ـ عليه السّلام ـ و عمل به پيام آن حديث شريف باشد.3. نكته ديگر آن است كه چون علي ـ عليه السّلام ـ بعد از پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ كامل‌ترين انسان و مظهر حق، و تجسم عدالت، مروّت، انصاف، پارسايي، ايثار، شجاعت، پاكي، صفا، عصمت، تقوا، نورانيت بوده و داراي كمالات برتر انساني و الهي مانند گذشت، جوان‌مردي، سخاوت، همت، شب زنده‌داري، غيرت، فداكاري، رحمت، رأفت، معرفت، حكمت، و هزاران وصف و كمال ديگر بوده است، لذا ياد و ذكر او ثواب و پاداش ارزشمندي اخروي داشته و در واقع ياد حق و ذكر كمالات براي الگوگيري و سرمشق زندگي قرار دادن است لذا در حديث شريف از ذكر علي ـ عليه السّلام ـ به عبادت تعبير شده است.
[1] . الحسني الفيروز آبادي، السيد مرتضي، فضائل الخمسه من الصحاح السته، نشر مجمع جهاني اهل بيت، چ اول، سال 1422 ق، ج2، ص145.[2] . لغت نامه دهخدا، نشر دانشگاه تهران، سال 1341 ش، ج34، ص31.[3] . نهج البلاغه، نامه 45.سيد امين صادقي
