كاركردن ورزش است - كاركردن ورزش است نسخه متنی

كاركردن ورزش است

كار و اشتغال، يكي از ضروريات جامعه بوده و از جهات مختلف، فوايد متعددي بر آن مترتب است. يكي از ابعاد پرثمر كار، بهره‌مندي اقتصادي و نجات از فقر و فلاكت است. بعد ديگر آن، به ويژه در كارهاي بدني، فوايد جسماني آن است؛ و بُعد ديگر، ثمرات اجتماعي آن.

از طرفي بي‌كاري نيز براي فرد و جامعه، مضرات متعددي دربر دارد. بي‌كاري و فراغت كامل، مايه خستگي، كم‌شدن نشاط، تنبلي و فرسودگي، و بسياري از مواقع، مايه فساد و تباهي و انواع گناهان است. نكته مهم، اين كه آمارها نشان مي‌دهد كه به هنگام تعطيلات مؤسسات آموزشي، ميزان فساد گاهي تا هفت برابر بالا مي‌رود![1]

به همين جهت،‌ در احاديث اهل بيت نبوت ـ عليهم السلام ـ به شدت از بي‌كاري نهي و به كار كردن و اشتغال، ترغيب و تشويق شده است. توجه شما را به نمونه‌هايي در اين خصوص جلب مي‌كنم:

امام موسي بن جعفر ـ عليه السلام ـ فرمود:

«اِنَّ اللهَ تعالي لَيَبْغُضُ الْعَبْدَ النَّوامَ، اِنَّ اللهَ لَيَبْغُضُ‌الْفارغَ[2] ؛
همانا خداوند بنده پرخواب را مبغوض مي‌شمرد، همانا خداوند انسان بي‌كار را دشمن مي‌دارد.»

امام علي ـ عليه السلام ـ فرمود:

«اِنَّ الاَشياءَ لَمَّ ازْوَجَتْ‌، اِزْدَوَجَتْ الْكَسَلُ و الْعَجْزُ، فَنَتِجا بَيْنَهُما الْفَقْرَ[3] ؛

هنگامي كه موجودات در آغاز با هم ازدواج كردند، ‌تنبلي و ناتواني با هم پيمان زوجيت بستند و فرزندي از آنها به نام «فقر» متولد شد.»

ما در اين‌جا در صدد بيان «فوايد جسماني كار بدني» هستيم مي‌دانيم كه بين كار بدني و ورزش رابطه نزديك و تنگاتنگي وجود دارد و شايد بتوان همه كارهاي بدني را به نحوي ورزش دانست. در كتاب ارزشمند وسائل‌الشيعه، كه از كتب حديثي مرجع محسوب مي‌شود، يك باب در مورد «استحباب كار كردن به دست خويش» (نه به كارگيري كارگران ديگر و استخدام آن‌ها) وجود دارد، تحت عنوان «بابُ اسْتِحْبابِ الْعَمَلِ بِالْيَدِِ»[4]

در اين باب، نمونه‌هايي چند از ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ آورده شده كه خود آن حضرات ـ با وجود بي‌نيازي از كار ـ به كارهاي سخت و طاقت‌فرساي بدني مي‌پرداخته و مي‌فرموده‌اند: «دوست دارم در اين را، اذيت شده و عرق بريزم.»

اكنون به برخي از فوايد كار بدني[5] ـ كه در واقع فوايد ورزش نيز هست ـ اشاره مي‌نمائيم:

1 . توانايي‌هاي جسماني انسان را از مرحله استعداد و قوّه، به مرحله فعليّت رسانده و شكوفا مي‌سازد.

2 . بدن انسان را در برابر بيماري‌ها و دشواري‌ها مقاوم مي‌نمايد.

3 . استعدادهاي فكري و نظري او را به هنگام درگيري با كارها وتلاش‌ براي حل مشكلات كاري، آشكار مي‌گرداند.

4 . عضلات بدن را پيچيده و نيرومند مي‌كند.

5 . انسان را از كسالت خارج كرده، به وي نشاط مي‌بخشد.

6 . به قواي انسان كمال و ازدياد مي‌بخشد، همان‌گونه كه حضرت علي ـ عليه السلام ـ فرمودند:

مَنْ يَعْمَلْ يَزْدَدْ قوَّهً، مَنْ يُقَصِّرْ فِي الْعَمَلِ يَزْدَدْ فتْرَهً[6] ؛

هركس كار كند، قوّتش بيشتر شده، و هركس در كار كردن كوتاهي كند، ضعيف‌تر خواهد شد.»

7 . موجب حفظ سلامتي، توازن وتناسب اعضاي بدن انسان است.

و به طور خلاصه مي‌توان گفت: همان‌گونه كه انسان به غذا احتياج دارد، همين‌طور به كار، فعاليت، تحرك و ورزش نيز نيازمند است كار و تحرك براي بدن انسان، به منزله آب است براي گياهان، كه لازمه رشد، سلامتي، شادابي و طراوت آن است.

حال كه به اهميت و فوايد كار، فعاليت و تحرك بدني آشنا شديم، مي‌توانيم دريابيم كه، ورزش نبايد به گونه‌اي باشد كه انسان را از هرگونه كار، تلاش، فعاليت و تحرك بازداشته و منع نمايد. در واقع، پرداختن به چنين ورزش‌هايي نقض غرض است، و نبودن ورزش‌هايي كه انسان را به بي‌تحركي و تنبلي عادت مي‌‌دهند، از بودنشان بهتر است، و بايد نامشان از ليست اسامي ورزش‌ها حذف شود.

[1] .ناصر مكارم شيرازي و ديگران،‌ تفسير نمونه، ج 27، ص 130.

[2] . وسائل‌الشيعه، ج 12، ص 37.

[3] . همان، ص38.

[4] . ج 12، ص 22 ـ 24.

[5] . الحياه، ج 5، ص 304.

[6] . عبدالواحدي الآمدي التميمي، غرر الحكم، ص 269.