آداب و اعمال مسجد جمكران - آداب و اعمال مسجد جمكران نسخه متنی

آداب و اعمال مسجد جمكران

نماز مسجد مقدس جمكران

امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ خطاب به حسن بن مثله فرمودند:

به مردم بگو تا به اين مكان رغبت نمايند و آن را عزيز دارند و در آن چهار ركعت نماز بخوانند دو ركعت به نيت نماز تحيت مسجد است كه در هر ركعت يك بار سوره حمد و هفت بار سوره‌ي اخلاص خوانده مي‌شود و ذكر ركوع و سجود را نيز هفت بار تكرار كند.[1]

و دو ركعت ديگر را به نيت نماز امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ بخوانند به اين ترتيب كه چون سوره‌ي حمد را شروع به خواندن نمايند و به «اياك نعبد و اياك نستعين» برسند آن را صد بار تكرار كنند و بعد از آن بقيه سوره حمد را بخوانند، سپس سوره‌ي اخلاص را فقط يك بار بخوانند و آنگاه ذكر ركوع و سجود را هفت بار تكرار نمايند، ركعت دوم را نيز به همين طريق بخوانند؛ چون نماز را تمام كنند يك بار تهليل (لا اله الا الله) بگويند و سپس تسبيحات حضرت فاطمه‌ي زهرا ـ سلام الله عليها ـ را گفته سر به سجده گذارند و صد بار صلوات بر پيامبر و آل پيامبر بفرستند.

جناب حسن بن مثله ـ رحمه الله ـ مي‌گويد: سپس امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ فرمودند:

فَمَن صَلاّها فَكأنَّما صلّي في البيت العتيق.[2]

هر كس اين نماز را بخواند مانند آن است كه در كعبه نماز خوانده است.

آداب مسجد جمكران

چون مسجد مقدس جمكران از ويژگي زيارت حضرت بقيه الله الأعظم ـ ارواحنا فداه ـ هم برخوردار است سزاوار است زائرين محترم، آداب زيارت را مراعات كنند كه به چند نكته از آنان اشاره مي‌شود:

1. زائر از بهترين و پاكيزه‌ترين لباس‌ها استفاده نمايند.

2. زبانش به ذكر تكبير و تحميد و تسبيح و تهليل و صلوات مشغول باشد.

3. هنگام داخل شدن در حرم و زيارتگاه‌ها سعي نمايد در تحصيل رقّت قلب و خضوع و شكستگي و تصوّر جلالت قدر و معرفت به اين كه امام ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ ما را مي‌بيند و كلام ما را مي‌شنود و سلام ما را جواب مي‌دهد.

شايسته است در موقع اذن طلبيدن تدبّر در محبّت و لطفي كه امام ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ به شيعيان زائر خود دارند، كنند.

و همچنين تأمّل كند در خرابي‌هاي حال خود و عمل خويش كه چه خلاف‌هايي مرتكب شده و عهد و پيمان و دستورات نوراني آن بزرگوار را ناديده گرفته است و به ياد اذيّت‌هايي كه به ايشان و خاصّان و دوستان ايشان انجام داده است.

به راستي كه اگر كسي تأمّل كند، قدم‌ها از رفتن باز مي‌ايستد و قلب‌ها هراسان و چشم‌ها گريان مي‌شود و اين تمام آداب است.

4. داخل شدن به حرم ائمه‌ي اطهار ـ عليهم السّلام ـ و مساجد بر انسان جنب و زن در ايام عادت حرام است و همچنين در وارد شدن به اين مكان‌هاي مقدس مستحب است انسان با وضو باشد.

5. بايد دعا و زيارتي كه از طرف اهل‌بيت ـ عليهم السّلام ـ به ما رسيده، خوانده شود و از زيارتي كه بعضي بي‌خبران عوام آنها را با بعضي از زيارات مأثوره و معتبره مخلوط كرده‌اند و نادانان را به آن مشغول كرده‌اند دوري كند.

شيخ كليني روايت كرده از عبدالرحيم قصير كه گفت:

بر امام صادق ـ عليه السّلام ـ وارد شدم و گفتم:

فدايت شوم از پيش خود دعايي اختراع كردم!

آن حضرت فرمودند:
واگذار مرا از اختراع خود، هرگاه تو را حاجتي روي دهد پناه ببر به حضرت رسول ـ صلّي الله عليه و آله و سلّم ـ و دو ركعت نماز كن و هديه كن آن را به سوي آن حضرت.

6. همه‌ي اعمال اعمّ از زيارت و نماز و دعا، چه در اين مكان مقدس و چه در زيارت‌هاي ديگر ائمه‌ي اطهار ـ عليهم السّلام ـ را مي‌توان به نيابت از حضرت مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ انجام داد.

7. كلام لغو و بيهوده در موقع انجام اعمال عبادي در اين مكان مقدس (مسجد جمكران) مذموم است و مانع رزق و باعث قساوت قلب مي‌شود.

8. زائران عزيز نبايد وسيله‌ي مزاحمت ديگر زوّار را فراهم آورند و همچنين خدّام با زائران با كمال ادب برخورد نمايند تا زائران در كمال آزادي و اطمينان قلب كه لازمه‌ي هر عمل عبادي است از آن مكان شريف توشه گيرند.

زناني كه با لباس‌هاي مستهجن و آرايش كرده و با وقاحت و گفتارهاي بلند به نحوي كه مانع استفاده‌هاي معنوي زوّار و باعث حواس پرتي عبادت كنندگان و گريه كنندگان مي‌شود از هر گروهي كه هستند سدّ سبيل الله مي‌شوند و راه خدا را مي‌بندند كه اين گونه زيارت از عبادت نيست.

حضرت امير المؤمنين ـ عليه السّلام ـ طيّ فرمايشي گهربار خطاب به اهل عراق مي‌فرمايند:

خدا لعنت كند كسي را كه غيرت ندارد.[3]

چگونگي نوشتن عريضه براي امام عصر ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ

از جمله كرامت‌هاي آشكار امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ ،‌حاصل شدن مقاصد و حوائج با فرستادن عريضه‌ي استغاثه به حضرتش مي‌باشد. اين امر با ديدگان مشاهده گرديده و با وجدان تجربه شده است و چگونگي آن به اين صورت است كه متن زير را همراه با حاجت خود مي‌نويسيد؟

بسم الله الرحمن الرحيم، كَتَبْتُ يا مَولايَ صَلَواتُ اللهِ عَلَيْكَ مُسْتَغيثاً، وَ شَكَوْتُ ما نَزَلَ بي مُسْتَجيراً بِاللهِ عَزَّ وَ جَلَّ، ثُمَّ بِكَ مِنْ اَمْرٍ قَدْ دَهَمَني، وَ أَشْغَلَ قَلْبي، وُ أَطالَ فِكْري، وَ سَلَبَني بَعْضَ لُبّي، وَ غَيَّرَ خَطيرَ نِعْمَهِ الهِ عِنْدي، أَسْلَمَني عِنْدَ تَخَيُّلِ وُرُدِهِ الْخَليلُ، وَ تَبِرَّأَ مِنّي عِنْدَ تَرائي إقبالِهِ إِلَيَّ الْحَميمُ، وَ عَجَزَتْ عَنْ دِفاعِهِ حيلَتي، وَ خانَني في تَحَمُّلِهِ صَبْري وَ قُوَّتي.

فَلَجَأْتُ فيهِ إِلَيْكَ، وَ تَوَكَّلْتُ فِي المَسْألَهِ لِلّهِ جَلَّ ثَناؤُهُ عَلَيْهِ وَ عَلَيْكَ في دِفاعِهِ عَنّي، عِلْماً بِمَكانِكَ مِنَ اللهِ رَبِّ العالَمينَ، وَلِيِّ التَّدْبيرِ وَ مالِكِ الاُمَورِ، وَاثِقاً بِكَ فِي المُسارَعَهِ فِي الشَّفاعَهِ إِلَيْهِ جَلَّ ثَناؤُهُ في أَمْري، مُتَيَقِّناً لِإجابَتِهِ تَبارَكَ وَ ‌تعالي إِيَّاكَ بِإِعطائي سُؤْ لي.

وَ أَنْتَ يا مَولايَ جَديرٌ بِتَحْقيقِ ظَنّي، وَ تَصْديقِ أَمَلي فيكَ، في أَمْرٍ كَذا و كَذا به جاي اين كذا و كذا حاجت خود را بنويس، فيما لا طاقَهَ لي بَحَمْلِهِ، ولا صَبْرَ لي عَلَيْهِ وَ إِنْ كُنْتُ مُسْتَحِقّاً لَهُ وَلِأَضْعافِهِ بِقَبيحِ أَفعالي، وَ تفْريطي فِي الواجِباتِ الَّتي لِلّهِ عَزَّ وَ جَلَّ، فَأَغِثْني يا مَولايَ صَلَواتُ اللهِ عَلَيْكَ عِنْدَ الكهْفِ، وَ قَدِّمِ المَسْأَلَهَ لِلّهِ عَزَّ وَ جَلَّ في أَمْري، ‌قَبْلَ حُلُولِ التَّلَفِ، وَ شَماتَهِ الْأَعداءِ، فَبِكَ بُسِطَتِ النِّعْمَهُ عَلَيَّ.

وَ اسأَلِ اللهَ جَلَّ جَلالُهُ لي نَصْراً عَزيزاً، وَ فَتْحَاً قَريباً، فيهِ بُلُوغُ الْآمالِ، وَ خَيْرُ الْمَبادي، وَ خواتيمُ الأَعْمالِ، وَ الْأَمْنُ مِنَ المَخاوِفِ كُلِّها في كُلِّ حالٍ، إِنَّهُ جَلَّ ثَناؤُهُ لِما يَشاءُ فَعّالٌ، وَ هُوَ حَسْبي وَ نِعْمَ الوَكيلُ فِي المَبْدَءِ وَ الْمَآلِ.

عريضه را مي‌توان در ضريح يكي از ائمه‌ي معصومين ـ عليهم السّلام ـ انداخت كه به محضر امام عصر ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ برسد و ايشان حاجت را برآورده كند.

يا از خاك مطهري، گل خالص تهيه كرده و عريضه را در ميان آن قرار داده و در نهر يا چشمه‌ي آب يا چاه عميقي بيندازيد و قبل از انداختن بر بالاي نهر يا چشمه رفته و يكي از نائبان حضرت بقيه الله ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ عثمان بن سَعد عَمْري، محمد بن عثمان، حسين بن روح، علي بن محمد سمري ـ قدس سره الشريف ـ را مورد خطاب قرار داده و بگوييد:

يا فُلانَ بْنَ فُلانٍ سَلامٌ عَلَيْكَ، أَشْهَدُ أَنَّ وَفاتَكَ في سَبيلِ اللهِ، وَ أَنّكَ حَيٌّ عِنْدَ الهِ مَرزُقٌ، وَ قَدْ خاطَبْتُكَ في حَياتِكَ الَّتي لَكَ عِنْدَ اللهِ جَلَّ وَ عَزَّ، وَ هذِهِ رُقْعَتي وَ حاجَتي إلي مَولانا صَلَّي الله عَلَيهِ وَ آلِهِ، فَسَلِّمها إِلَيْهِ، فَأَنْتَ الثِّقَهُش الْأَمينُ.

سپس عريضه را در نهر يا چاه يا چشمه بياندازيد، كه انشاء الله تعالي حاجت او برآورده شود.[4]

مرحوم علامه مجلسي فرموده است: هنگام انداختن عريضه چنين خيال نماييد كه نامه را به نايب خاص تسليم مي‌كنيد.[5]

[1] . گفتني است كه نماز تحيت مسجد فقط در مكان مسجد و در مقام امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ وارد شده و خواندن آن در غير آن مكان مانند حياط مسجد وارد نشده است.

[2] . به خانه‌ي خدا وسط مسجد الحرام «بيت العتيق» مي‌گويند.

[3] . اعمال مسجد مقدس جمكران، ص29.

[4] . منهاج العارفين، ص448 ـ المصباح، ص531.

[5] . بحارالانوار، ج94، ص30.

محمد جواد بستاني راد ـ مسجد جمكران ميعادگاه ديدار، ص37