پرسش : آيا يهود و نصارى هم مشرك اند؟
پاسخ : طبرسى در دو كتاب تفسيرش دو نظريه ى مختلف دارد. در تفسير جوامع الجامع در ذيل آيات 65 و 67 سوره ى آل عمران مى گويد:ابراهيم نه يهودى بود و نه نصرانى، بلكه موحد، پاك و خالص بود... مراد از مشركين يهود و نصارى هستند.[7]ولى در تفسير مجمع البيان، در ذيل آيات فوق، در مشرك بودن يهودى و نصرانى تشكيك نموده و به «قيل» (قول ضعيف) نسبت داده است:
قيل: انّ هذا يتضمن كون اليهودية و النّصرانية شركاً.[8]جمعى از فقها مثل شيخ طوسى، شيخ مفيد، ابن جنيد، آخوند خراسانى، آيت الله حكيم و برخى فقهاى معاصر، رأى به طهارت اهل كتاب داده اند. چون در آيه ى 105 سوره ى بقره، و آيه ى 1 سوره ى بيّنه، مشركان به اهل كتاب عطف شده است; لذا مفهوماً و مصداقاً با آنها فرق دارند.[9]ابوحنيفه، از علماى اهل سنت نيز معتقد است كه مشركين فقط از حج تمتّع و عمره منع شده اند و مى توانند داخل مسجدالحرام و ساير مساجد شوند. اما شافعى و احمد و مالك معتقدند كه كافر (ذمّى يا مستأمن) نمى تواند داخل مسجدالحرام شود; حتى نماينده ى كفّار هم بايد، بيرون مسجد منتظر بماند تا بيايند و سخن او را بشنوند. شافعى دخول كافر به ساير مساجد را جايز مى داند، به خلاف مالك كه در هيچ مسجدى جايز نمى داند.[10]در مورد مساجد مسلمين، فقيهان شيعه نظريّات و ديدگاه هاى مختلفى دارند كه شمه اى از آن عبارت است از:1. هيچ غيرمسلمانى حقّ ورود به مساجد مسلمانان را ندارد.2. غيرمسلمانان، تنها از ورود به مسجدالحرام بازداشته شده اند.3. شيخ طبرسى نيز ممنوع بودن ورود كافران به مساجد را يك حكم حكومتى دانسته كه مربوط به هنگام حجّ و عمره است.[11]مشهور در بين فقيهان شيعه اين است كه غيرمسلمان به هيچ عنوان نمى تواند داخل مسجد شود. شيخ طوسى در خلاف و مبسوط، محقّق در شرايع، علاّمه در تذكره و صاحب جواهر و علاّمه حلّى در تبصره المتعلّمين و... بر اين نظرند. ادله ى فقها عبارت است از:كتاب (قرآن)، حديث، اجماع، سيره يا شهرت عملى و ديگر مؤيّدات.