لطفا منتظر باشید ...
سلامتي، بيماري، بهداشت
تعريف سلامتي
هنگامي که از سلامتي صحبت مي کنيم، انساني سر زنده و شاداب را در نظر مي گيريم که با قدم هاي محکم و با نگاهي محبت آميز و دوستانه به کار و تلاش روزانه مي پردازد. فعاليت، تحرک و نشاط نشانه انسان سالم است.به طور کلي مي توان گفت فرد سالم کسي است که بيمار نباشد، نقص عضو نداشته باشد، با تغييرات محيط هماهنگي داشته باشد، از قدرت کافي براي ادارهي امور زندگي برخوردار و مقاومت لازم در برابر پيشامد ها و اتفاقات رنج آور را داشته و داراي رواني متعادل و سازگار با محيط باشد. جهت برخورداري از سلامتي موارد و شرايط زير بايد فراهم باشد:ـ رشد جنين و تولد کودک در شرايط بهداشتي صورت گيرد.ـ محيط خانواده تأمين کننده رشد سالم دوران کودکي باشد.ـ غذاي کافي براي رفع نيازهاي کودک فراهم گردد.ـ قلب کودک از مهر و محبت والدين سيراب شود.ـ فضاي کافي براي ورزش، بازي و تحرک کودک وجود داشته باشد.ـ کودک از آموزش و پرورش کافي و همه جانبه برخوردار شود.ـ زندگي اجتماعي و بيرون از خانه، به سلامتي و بهداشت جسمي و رواني کودکان و نوجوانان آسيب نزند.ـ فرصت هاي شغلي و تحصيلي مناسب فراهم باشد.ـ محيط کار و زندگي از استرس و فشار هاي روحي و رواني به دور باشد.ـ تسهيلات لازم براي تشکيل خانواده و تقويت آن فراهم گردد.ـ امکانات و تجهيزات لازم براي ارائهي خدمات بهداشتي درماني به خانواده ها و آحاد مردم در دسترس باشد.تعريف بيماري
وقتي انسان سالم است به خوبي فکر و کار مي کند. اما زماني که بيمار مي شود اعمال طبيعي بدن به هم خورده و به طور عادي عمل نمي کند. بيماري معمولا يک حالت ناراحت کننده و رنج آور در جسم يا روان است، بدين معنا که در اعمال طبيعي جسم و روح انسان اختلال رخ مي دهد.بيماري ممکن است به علل مختلف زير ايجاد گردد:ـ خصوصيات ژنتيکيـ نقص هاي مادر زاديـ ضربهـ عفونت و آلودگي هاي ميکروبي و انگليـ سرطان هاـ مسموميت هاـ سوء تغذيهـ عدم تعادل هورموني (بيماري هاي متابوليکي)علاوه بر علل ذکر شده، در ايجاد برخي از بيماري ها علل غير مستقيم و زمينه ساز نيز دخالت دارند. به عنوان مثال در بيماري سل، علاوه بر علت مستقيم (ميکروب سل) عوامل زمينه سازي مانند تراکم جمعيت، فقر غذايي، مسکن غير بهداشتي، کار سنگين و طاقت فرسا، خستگي و غيره نيز وجود دارد.در هر جامعه اي عوامل اجتماعي ـ اقتصادي نقش مهمي را در ايجاد بيماري ها دارند. مثلا در کشور هاي ثروتمند، بيماري هايي مانند فشار خون و قند، بيشتر شيوع دارد که علت عمده آنها زندگي ماشيني، آداب و رسوم و فرهنگ غذايي خاص آن کشور ها است. ولي در کشور هاي فقير بيماري هاي عفوني و مسري و کمبود هاي تغذيه اي به علت فقر غذايي و بهداشت رواج دارد.تعريف بهداشت
يکي از نعمت هاي بسيار ارزشمند پروردگار، برخورداري از جسم و روان سالم است که بهره مندي از آن در گرو رعايت موازين بهداشتي مي باشد.بهداشت به معناي علم و هنر پيشگيري از بيماري ها، افزايش طول عمر و افزايش سطح سلامتي در انسان مي باشد.اهميت بهداشتي و راه هاي تأمين آن
هر روزه 8000 کودک به علت انجام ندادن واکسيناسيون، حدود 7000 کودک به علت کم آبي بدن ناشي از اسهال مي ميرند و حدود 6000 کودک به علت عفونت هاي تنفسي به هلاکت مي رسند. و چنان چه وضع به اين ترتيب ادامه پيدا کند، در سال هاي آينده صد ها ميليون کودک جان خود را از دست مي دهند و کودکاني هم که از چنگال اين بيماري ها نجات پيدا مي کنند مبتلا به سوء تغذيه و رشد ناکافي جسمي و رواني مي شوند. در حالي که مي توان از مرگ و مير کودکان و خسارت هاي ناشي از اين بيماري ها با روش هاي بسيار ساده جلوگيري نمود.واکسيناسيون بر عليه 6 بيماري، نظارت بر رشد و نمو کودکان تا والدين بتوانند از سوء تغذيه در کودکان پيشگيري کنند. تغذيه کافي کودک با شير مادر، استفاده از مايع درماني خوراکي اُ ـ آر ـ اس (O.R.S) براي جلوگيري از کم آبي بدن در مواقع ابتلا به اسهال از روش هاي ساده و ارزان پيشگيري از مرگ و مير کودکان و تأمين و حفظ سلامتي آنان است.توجه به نکات ذيل براي رسيدن به هدف بهداشت براي همه ضروري است:ـ گسترش ايمن سازي بر عليه 6 بيماري قابل پيشگيري (فلج اطفال، سل، ديفتري، کزاز، سياه سرفه و سرخک) با واکسن.ـ بهداشت مادر و کودک (مراقبت از زنان باردار، تنظيم خانواده، نظارت بر رشد و نمو کودک).ـ بهسازي محيط و تأمين آب آشاميدني سالم.ـ بهبود تغذيه و تأمين غذاي کافي.ـ کنترل و پيشگيري از بيماري هاي واگير و غيرواگير.ـ دسترسي به دارو، درمان به موقع بيماري ها از طريق بيماريابي و ارجاع به موقع بيماران.ـ فراهم شدن شرايط بهداشت رواني و اجتماعي بنحوي که هر کس از داشتن وسايل لازم زندگي که متضمن بقاء و سلامت اوست برخوردار باشد.ـ آموزش بهداشت براي همه و کسب اطلاعات کافي درباره چگونگي استفاده صحيح از عواملي که بر سلامتي هر فرد اثر مي گذارد اعم از محيط، آب، غذا، آداب و رسوم، سواد، وضعيت اقتصادي و سطح درآمد و غيره.مزيت بهداشت بر درمان
اکثريت افراد از اطلاعات ساده بهداشتي آگاه نيستند، حتي طبقات تحصيل کرده نيز برداشت صحيحي از بهداشت زندگي ننموده اند. مطالعه و تحقيق درباره بهداشت، اطلاعاتي بدست مي دهد که براي حال و آينده شخص بسيار مفيد و مؤثر مي باشد. وقوف به مسائل بهداشتي انسان را در استفاده کامل از زندگي سراسر آميخته با نشاط و شادابي، چه بصورت يک فرد و چه به عنوان يک عضو جامعه، کمک زيادي مي نمايد. در اين هنگام است که انسان به وسعت و ارزش سلامت و بهداشت پي برده و به نيازمنديهاي بهداشتي خود و نيز به اهميت سلامت خانواده و جامعه با ديد بيناتري مي نگرد.بهداشت در زندگي فردي و اجتماعي اهميت روزافزوني دارد، بطوري که در سازمان هاي بين المللي مورد توجه فوق العاده اي قرار گرفته است. در ميان کليه موجودات زنده به استثناي انسان، تلفات قبل از موقع تولد شايع بوده و رسيدن به سن رشد بسيار نادر است. حيوانات پست صد ها و هزار ها توليد مثل مي نمايند و فقط دو يا سه فرد از آن ها به سن بلوغ مي رسند.در حال حاضر اکثر مواليد در ميان قبايل عقب افتاده و بدوي در سنين کودکي تلف مي شوند. بديهي است هر چه انسان بر عوامل طبيعي مسلط تر بوده و بر سطح معلومات کلي و بهداشتي خود بيافزايد، تدريجاً از ميزان تلفات خويش خواهد کاست.بيماري ها بدون علت به وجود نمي آيند و اگر مراقبت کافي به عمل نيايد تندرستي مدت زيادي دوام نخواهد داشت زيرا سلامت هم چون جامي بلورين بسيار زيبا ولي شکننده است. نگهداري از آن به وقت و دقت زيادي احتياج دارد.بهداشت، دانش حفظ تندرستي است و پزشکي، علم درمان بيماري ها است. بديهي است که بيمار نشدن بر بيمار شدن و معالجه نمودن، مزيت فراوان دارد. چون وقتي بيماري مزمني پيش آمد بهبودي آن را نمي توان پيش بيني نمود، اگر هم بيمار بهبود يافت اغلب آثار و عوارضي از بيماري به جاي مي ماند، که گاهي مرئي و گاهي مخفي مي باشد که با پيدايش زمينه ي مساعد مجدداً ظهور مي نمايد. چنان که بيشتر بيماري هاي مزمن مخصوصاً نزد اشخاص مسن نتيجهي عفونت ها و مسموميت هاي دوران جواني است.با اندک توجهي مي توان فهميد که بهداشت فقط با پيش گيري از بيماري ها سر و کار دارد و از درمان که از عوامل مختلف و پيچيده اي بحث مي کند، به مراتب آسان تر و ساده تر است. بديهي است که زيان هاي ابتلا به امراض از نقطه نظر مادي و معنوي به اندازه اي است که زيان هاي ناشي از آن در خانواده ها حتي در صورت بهبودي جبران ناپذير است. بعلاوه بهداشت مقرون به صرفه تر از درمان مي باشد. به طور مثال: هزينه درمان گلو درد استرپتوکوکي بتاهمولتيک که مي تواند باعث تب هاي روماتيسمي و روماتيسم قلبي شود را با هزينه درمان قلب مقايسه کنيد. هزينه اي که جهت تهيه پني سيلين صرف مي شود به هيچ وجه با هزينه جراحي و درمان قلب قابل مقايسه نيست. مقايسه ي هزينه هاي گزافي که صرف معالجه ي بيماري هاي ناشي از آلودگي آب مي شود با هزينه ي لوله کشي در يک روستا، و يا مقايسه ي بين هزينه ي مصرفي جهت مسواک و خمير دندان و هزينه اي که جهت اعمال جراحي و ترميمي دندان مصرف مي شود مثال هاي ديگري است که نشان دهنده ي مزيت بهداشت بر درمان مي باشد.بهداشت براي خانواده - انتشارات انجمن اولياء و مربيان، ص 13
