دعا و چگونگى آن
قرآن دوازدهمين ويژگى بندگان شايسته خدا را داشتن حال دعا و راز و نياز با خدا بيان مىفرمايد:والذين يقولون ربنا هب لنا من اروجنا و ذرياتنا قره اعين واجعلنا للمتقين اماما؛آنان كسانى اند كه مىگويند: پروردگار! از همسران و فرزندانمان مايه روشنى چشم ما قرارده و ما را براى پرهيزكاران پيشواگران.اين ويژگى گوياى آن است كه بندگان ممتاز خدا اهل دعا و نيايش اند، ولى در دعا به كيفيت آن توجه دارند، چيزهايى را از خدا مىخواهند كه بسيار مهم و سرنوشت ساز است، مانند درخواست همسران نيك، فرزندان شايسته و از اينها بالاتر، از خدا مىخواهند به مقامى برسند كه پيشوا و الگوى جامعه شوند.بنابراين، در اين جا دو موضوع بايد مورد برسى قرار گيرد: 1. اهميت دعا، 2. چگونگى دعا.اهيت دعا در اسلام
در قرآن آيات زيادى درباره اهميت فوق العاده دعا وارد شده است، به طورى كه دعا به عنوان عبادت مهم به شمار آمده و بى توجهى به آن مايه استكبار دوزخ خواهد بود(149).خداى متعال خطاب به پيامبر بزرگوارش مىفرمايد:قل ما يعبوبكم ربى لو لا دعائكم(150)؛بگو پروردگارم براى شما ارجى قائل نيست اگر دعاى شما نباشد.واژه دعا بيش از 25 بار در اشكال مختلف در قرآن ذكر شده، و دعاهاى پيامبران و... - كه با كلماتى مانند رب و ربنا شروع مىشود - بيش از صد بار آمده است و اينها نشان دهنده اهميت دعا در قرآن است.در گفتار و سيره چهاردهم معصوم و پيامبران (عليهم السلام) نيز كمتر چيزى است كه مانند دعا مورد توجه قرار گرفته باشد، آنان همواره در اوقات گوناگون به مناجات، دعا و راز و نياز با خدا اشتغال داشتند.كه به چند نمونه توجه كنيد:پيامبر اكرم (صلى الله عليه آله و سلم) فرمود:الدعاء سلاح المومن، و عمود الدين، و نور السماوات و الارض؛(151)دعا اسلحه مومن و ستون دين، و نور آسمانها و زمين است.نيز فرمود:
الدعاء مخ العباده، و لا يعلك مع الدعاء احد؛(152)دعا مغز عبادت است و هيچ كس از اهل دعا به هلاكت نمىرسد.