لطفا منتظر باشید ...
امام و پيشواى مردم
بدون ترديد مقام امامت بالاترين مقامى است كه اسلام به آن اهيميت فراوان داده است، آيه مورد بحث بيان گر آن است كه عبادالرحمن كسانى هستند كه مىخواهند در پرتو تقوا و تلاش، به شريفترين مقام برسند و پيشوا و الگوى مردم گردند، روشن است كه وصول به چنين مقامى بستگى به پيمودن مراحل تهذيب نفس و كسب كمالات معنوى دارد، چنان كه حضرت ابراهيم (عليه السلام) پس از آزمايشها و طى درجات عالى، به ابن مقام رسيد و خداوند و او فرمود: ... انى جاعلك للناس اماما(168)؛ من تو را امام و پيشواى مردم قرار دادم.اين دعا نشان مىدهد كه بندگان ممتاز خدا بايد خود را آن چنان بسازند و داراى همت بلند شوند كه رهبر و هادى مردم گردند و مردم از نور وجود آنان استفاده كنند و فيوضاتشان مردم را از تاريكىها به صراط مستقيم و روشنايى بكشاند و بدانند كه اگر سعى كنند، در سايه تقوا و عمل صالح مىتوانند به درجات عالى برسند.پاداش بندگان ممتاز خدا
قرآن پس از ذكر دوازده ويژگى براى بندگان ممتاز و خاص خداى رحمان، پاداش ظاهرى و باطنى آنها در روز قيامت بيان كرده و چنين مىفرمايد:اولئك يجزون الغرفه بما صبروا و يقلون فيها تحيه و سلاما خالدين فيها حسنت مستقرا و مقاما؛آنها هستند كه درجات على بهشت در برابر صبر و استقامتشان به آنان پاداش داده مىشود و در آن با تحيت و سلام روبه رو مىشوند و در حالى كه جاودانه در آن خواهند ماند، چه قرار گاه و محل اقامت خوبى.اين آيات بيان گر پاداش عباد الرحمن است كه بسيار عالى و همراه با امتيازات ويژه خواهد بود.اين آيات مىطلبد كه در اين گفتار درباره چهار موضوع زير بحث و بررسى شود:1. پاداش و كيفر.2. پاداش مخصوص عباد الرحمن
3. اهميت صبر و استقامت در خودسازى
.4. مسأله خلود و جاودانگى(169).
پاداش و كيفر
مسأله پاداش و كيفر، يا جزا و مكافات عمل، از قوانين و سنتهاى تكوينى و تشريعى خداوند است، كه به شكلهاى مختلف و به تناسب عمل نيك يابد، در دنيا و آخرت دامنگير انسان مىشود.در قرآن، آيات بسيارى در اين باره نازل شده كه ترديدى در تحقق آن باقى نمىگذارد.اگر واژه جزا را كه صدها بار در قرآن به شكلهاى مختلف، آمده(170) مورد مطالعه قرار دهيم، در مىيابيم كه پاداش و كيفر دنيوى و اخروى از امور مسلم قرآنى است، تا پيروان قرآن هرگز اين قانون قطعى را از ياد نبرند.به عنوان نمونه اگر نگاهى به سوره نبا كنيم مىبينيم، دورنمايى از مجازات دوزخيان را بيان مىكند(171).و سپس نمودارى از پاداش بهشتيان را بر مىشمرد(172).و مىفرمايد: جزاء وفاقا(173)؛اين مجازاتى است، موافق و مناسب اعمالشان و نيز مىفرمايد: جزا من ربك عطاء حسابا(174)؛اين پاداشى است از طرف پروردگارت كه عطيهاى كافى است.بنابراين همه كارهايى كه بشر انجام مىدهد، در كتاب و حساب دقيق خداوند و ثبت و ضبط است و براى همه كارها از خوب و بد، جزاى مناسب وجود دارد.مسأله جزاء تنها مخصوص آخرت نيست، بلكه بخشى از آن در همين دنيا نيز وجود دارد و به سبب اعمال انسان، به شكلهاى گوناگون نصيب او مىگردد(175).روايات نيز در اين باره فراوان است، به عنوان نمونه، امير مؤمنان على (عليه السلام) فرمود:كل امرى يلقى بما عمل ويجزى بما صنع(176)؛هر انسانى با عمل خود ملاقات مىكند، و بر اساس آنچه انجام داده جزا داده مىشود.نيز فرمود:كما تدين تدان(177)؛هرگونه كه رفتار كنى با تو همان گونه رفتار مىشود.امام صادق (عليه السلام) فرمود:اما انه ليس من عرق يضرب، و لانكبه، و لا صداع، و لا مرض الابذنب(178)؛هيچ رگى (و نبضى) نزد و پايى به سنگى نخورد و دردسر و مرضى پيش نيايد، مگر به جهت گناهى كه انسان انجام داده است.
