چنبره اي از گاز در اطراف مشتري

يكي از ابزارهاي جديد فضاپيماي كاسيني كه هم اكنون عازم مقصد نهايي خود، زحل است تصويري از ابر بزرگي از گاز در اطراف مشتري به زمين مخابره كرده است . اين ابزار تصوربرداري يكي از 12 ابزار اصلي فضاپيماي كاسيني براي بررسي فعاليتهاي مغناطيسي زحل و اقمار آن است كه مي تواند با رديابي يونهاي فعال تصاويري سه بعدي از محيط مغناطيسي اطراف سيارات تهيه كند كه تا پيش از اين براي امكان پذير نبود.

در تصوير اين فضا پيما از مشتري ابري عظمي از گازهاي چگال آشكار شده است كه همانند يك شيريني دونات يا يك تويي لاستيك در مدار اروپا به دور مشتري حلقه زده است.

(در رياضيات و توپولوژي به چنين ساختارهاي دونات مانندي ، چنبره مي گويند).

در مورد علت تشكيل اين ابر در اطراف مشتري ، دانشمندان حدس مي زنند، كه يونهاي پر انرژي كه منشاء آنها اتمسفر سياره مشتري است ، به شكل تشعشعات يوني، با سطح اروپا برخورد مي كنند و در اثر اين بمبارانهاي يوني شديد مولكولهاي يخ آب به مدار اروپا پرتاب شده و در اين مدار گسترده مي شوند.

اين ابر نويافته در حدود 60 هزار تن جرم دارد و اين جرم بسيار زياد و عظيم نشان از شدت برخوردهاي تشعشي با سطح اروپا دارد . اين ابر جديد را مي توان با ابر ايجاد شده توسط قمر آتشفشاني يو مقايسه كرد با اين تفاوت كه در مورد يو فعاليتهاي آتشفشاني سطحي اين قمر موجب پراكنده شدن گوگرد و اكسيژن در مدار مي شوند اما در مورد اروپاي يخ زده كه در برابر يو قمري آرام و بدون فعاليت است اين ابر مولكولي در اثر برخوردهاي فاجعه بار تشعشعات يوني با سطح اين قمر راهي مدار مي شوند.آشكار سازي اين ابر مولكولي در مدار اروپا ( حدود 670000 كيلومتري مشتري ) نشان از تاثير شديد اروپا بر فعاليتهاي مغناطيسي سياره مشتري دارد و باعث شده است تا تاثير اين قمر يخي بر فعاليتهاي مغناط كره مشتري بيش از پيش مورد توجه قرار گيرد.