کارل ويلهلم سترستين - کارل ويلهلم سترستين نسخه متنی

کارل ويلهلم سترستين

K. V. Zettersteen

1866 ـ 1953

کارل ويلهلم سترستين يا زترستين
از خاورشناسان نامدار سوئدى و مسافر مشرق زمين و متخصص در زبان وادبيات عربى و
مترجم قرآن به زبان سوئدى است و فقه الله عبرى و سريانى و نيز کتاب شناسى بوده
که در شهر « اورسه » از توابع سوئد متولد شد و پس از 87 سال عمر در « اوپسالا»
بدرود حيات گفته است .

وى تحصيلات خود را در مدرسه عالى «
فالون» به پايان رسانيده ، و زبان عبرى را در آنجا فرا گرفته ، ولى زبان عربى
را بدون معلم نزد خود ياد گرفته است .

موقعى که در سال 1884 به اخذ
ديپلم عالى نائل شد ، در دارالعلوم اوپسالا وارد گرديد ، و پس از گذراندن دوره
آن در سال 1895 به درجه دکترا در ادبيات نائل گرديد . آن گاه به آلمان عزيمت
کرد و در فراگيرى زبان فارسى و ترکى در مؤسسه شرقى برلين همت گماشت ، و در تمام
زبانهايى که فرا گرفت تسلّطى کامل يافت و تحت نظر پروفسور ساخائو (1845 ـ
11930) در ادبيات عربى استاد گرديد . پس از آن به عنوان پروفسور السنه سامى در
دانشگاه لوند وارد شد و تا 1904 در آنجا درس مى داد . سپس به عنوان مزبور به
دانشگاه اوپسالا منتقل گرديد ، و تا موقع باز نشستگيش در آنجا به کار تدريس
اشتغال داشت .

آثار

از کارهاى بزرگ او نگارش تاريخ
ادبيات شرقى (1892 ـ 1901) و همچنين در نگارش مقالات علمى و ادبى در ادايرة
المعارف اسلامى ليدن و نيز با تعدادى از مجله هاى خاورشناسى به خصوص « مجله
جهان شرقى » همکارى مى کرد ، و از سال چهارم تا پانزدهم آن سردبيرش بود .

پروفسور سترستين در بسيارى از
کنگره هاى جهانى خاورشناسى شرکت کرده که از جمله آنها سيزدهمين کنگره
خاورشناسان در 1902 در هامبورگ به نمايندگى دولت سوئد بوده است . همچنين دولت
سوئد و دانشگاه اوپسالا او را به سمت نماينده در پانزدهمين کنگره خاورشناسان
جهان که در 1908 رد شهر کپنهاک داير گرديده مأمور کرده است .

سفرهاى پروفسور سترستين

اين دانشمند بزرگ براى مطالعه به
برلين ، اسکوريال ، آکسفورد ، پاريس ، روم ، کپنهاگ ، لايپزيگ و خاورزمين سفر
کرده و در کتابخانه هاى نقاط مزبور به بررسى نسخه هاى خطّى شرقى پرداخته و نيز
با زبانهاى عاميانه در تونس ، مصر ، شام و کشورهاى ديگر عربى که در مسافرتهايش
ديدار مى کرده آشنا شده است .

عضويتها

انجمنهاى علمى متعدّدى از جمله
انجمن علمى عربى دمشق او را به عضويت هيأت نويسندگان خود انتخاب کردند . و مجله
جهان شرقى جشنى براى بزرگداشت او برپا کرد و با دعوت کردن دانشمندان و
خاورشناسان ممالک مختلف و ايراد سخنرانيهاى علمى و ادبى و تاريخى او را تجليل
کردند ، و مجموع سخنرانيها را در کتابى به چاپ رساندند و نسخه اى از آن را به
ايشان تقديم نمودند .

ضمناً از طرف مقاماتى مدالها و
نشانهايى به ايشان تقديم گرديد .

آثار پروفسور سترستين

ترجمه قرآن به زبان سوئدى با
حواشى و توضيحات و يادداشتهاى فاضلانه (1917) ، ترجمه قسمتهايى از قرآن به زبان
اسپانيولى (مجله جهان شرقى ، 1911) ، « چاپ پخش پنجم و ششم از طبقات الکبير »
ابن سعد و کاتب واقدى ، مورخان صدر اسلام ، (ليدن ، 1906 ـ 1909) ؛ فهرست کتب
خطّى فارسى ، عربى و ترکى موجود در کتابخانه دانشگاه اوپسالا (مندرج در مجله
ج0هان شرقى ، 1922 ـ 1928) .

فهرست نسخه هاى خطّى عثمانى در
کتابخانه سراى مصرى (اوپسالا ، 1945) .

معاهده هاى شرقى در کتابخانه هاى
سوئد ( به مناسبت تجليل از گلدسيهر خاورشناس مجارستانى ، 1948) ؛ چاپ قسمتهايى
از تاريخ سلاطين مماليک و شام از سال 1291 تا 1341 ميلادى يا فهرست اسامى رجال
و قبايل اسامى و اماکن و امم (ليدن ، 1919) که مؤلفش ناشناخته است .

اينها غير از کتبى است که درباره
زبان ترکى و فارسى و مقالاتى که با نام مستعار « عبدالرحمان » تأليف کرده و
انتشار داده است .

مشارق الانوار النبويه يا محل
طلوع روشناييهاى حضرت محمد (ص) (1896) ديگر از کارهاى او تاريخ زندگانى حضرت
محمد (ص) ، چاپ تهذيب اللغه ، ازهرى ، چاپ طرفة الاصحاب ، اشرف رسولى ، چاپ شمس
العلوم ، نگارش نشوان حميرى ، چاپ معارج الانوار العلويّه من صحاى الاخبار
المصطفويّه مى باشد .

مراجع :

مجله مجمع علمى عربى دمشق ، ج 7 : 330 ـ 334 ؛

ترجمه احوال سترستين به قلم ديدرى نوگ در همين مجله ، ج 29 : 140 ـ 143 ؛

الاعلام ، ج 6 : 64 ؛

المستشرقون ، ج 3 : 984 ؛

دايرة المعارف فارسى ، ج 1 : 1169 ؛

اعلام الخطوط و الصوّر ، خير الدين زرکلى دمشقى ، ج 11 ، شماره 2 : 878 .