کره جفرافيايى
درهمان سال نود هجري وبه روايتي درسال بعد ، حضرت امام صادق(عليه السلام)
درمحضر درس پدر حضور بهم رسانيد.
تمام مورخين متفق القول هستند که حضرت صادق(عليه السلام) درده سالگي
درمحضر درس پدرش حاضر شد. محضر درس حضرت امام باقر(عليه السلام) يک مدرسه عالي بود
وآنهائي که درمدرسه درس مي خواندند، علوم عالي آن زمان رافرامي گرفتند .
لذا تحصيلات عالي حضرت صادق(عليه السلام) ازده سالگي آغاز گرديده است واين
براي يک پسر باهوش که داراي حافظه قوي باشد،غيرعادي نيست.
درسال 91هجري که امام صادق(عليه السلام) همچنان درمحضر تدريس پدر حضور بهم
مي رسانيد، واقعه اي جديد براي حضرت اتفاق افتاد که براي او اهميت داشت، وآن اين
بود که يکي از مريدان وشاگردان حضرت امام باقر(عليه السلام) که ازمصر مراجعت
ميکرد، يک کره جغرافيائي راکه باچوب، وبهتر آن است که بگوئيم باخاک چوب ساخته بودند
به ارمغان آورد.
آن کره آسماني اولين شکلي بود که امام صادق(عليه السلام) ازآسمان مي ديد،
وبااينکه درآن موقع بيش از يازده سال ازعمرش نمي گذشت (اگر تاريخ تولد او را
80هجري بدانيم) برآن کره ودرنتيجه برجغرافياي بطلميوس ايراد گرفت وگفت: خورشيد
سالي يک مرتبه اطراف کره زمين مي گردد وخط سير آن، دوازده برج است ودرهريک ازبرج
ها سي روزجاى دارد ومدت سي روز طول مي کشد تااينکه يک برج را بپيمايد ووارد
برج ديگر شود.
پس چراخورشيد شب ازنظر ماناپديد مي گردد وهرصبح طلوع مي نمايد و اگر در
هربرج سي شبانه روز جايگاه دارد بايستي ما پيوسته آن را ببينيم.
ايراد آن پسر بچه يازده ساله وارد بود وشخصي که کره آسماني رابه ارمغان
آورده بود گفت:
بطلميوس مي گويد که خورشيد داراي دوحرکت مي باشد يکي حرکتي است که درمنطقه
البروج دارد وسالي يک مرتبه ازدوازده برج مي گذرد واطراف زمين مي گردد وحرکت دوم
خورشيد، حرکتي است که در پيرامون کره زمين مي نمايد ودرهرشبانه روز يک مرتبه اطراف
زمين مي گردد ودرنتيجه هربامداد، ما طلوع وهرشامگاه ، غروب آنرا مي بينيم .
حضرت امام صادق(عليه السلام) گفت: امکان ندارد که اين دوحرکت باهم جفت
شود. چون درحاليکه خورشيد درمنطقه البروج مشغول گردش اطراف زمين است چگونه آن را
ترک مي کند تااين که اطراف زمين گردش نمايد.
آورنده ارمغان گفت: خورشيد درشب منطقه البروج راترک ميکند تااين که دورزمين
بگردد وبتواند بامداد ازمشرق زمين طلوع کند.
حضرت جعفرصادق(عليه السلام) گفت: بنابراين، آفتاب فقط روزها درهريک
ازبرجهاي دوازده گانه است وشب ها درآنجا نيست چون در موقع شب بايستي بقول تو آنجا
راترک نمايد ودورزمين بگردد تااين که بتواند بامداد ديگر ازمشرق طلوع نمايد پس
چرادرموقع شب ماخورشيد را نمي بينيم.
آورنده ارمغان گفت من بدرستي نمي دانم چرا مادرموقع شب خورشيد را نمي
بينيم وشايد حجابي روي خود مي اندازد تااين که ديده نشود!
زماني که امام صادق(عليه السلام) آن کره آسماني راديد تقريباً پانصد وشصت
سال اززمان مرگ بطلميوس مي گذشت وتا آن موقع کسي بفکر نيفتاده بود که ايرادي برآن
بگيرد وبپرسد چگونه آفتاب که بقول بطلميوس درهربرج ،سي روز سفرمي کند تااينکه
اطراف زمين بگردد هرشبانه روز يک مرتبه مکان وخط سير خودرا عوض مي نمايد ودور زمين
مي گردد.
درمدت پانصد وشصت سال که ازمرگ بطلميوس مي گذشت، کسي به فکر نيفتاد که
برهيئت اوايراد بگيرد وبگويد که گردش آفتاب بدورکره زمين با خروج ازمنطقه البروج
ازلحاظ عقلائي قابل قبول نيست ويک پسر يازده ساله متوجه شد که سيستم نجومي بطلميوس
مورد ايراد مي باشد ونمي توان آن را پذيرفت.
اولين کسي که برآن نظريه ايراد گرفت حضرت امام صادق(عليه السلام) درمحضر
درس پدربود وگفت که نظريه نجومي بطلميوس ازلحاظ عقلائي قابل قبول نيست.
منبع: کتاب مغز متفکر جهان
شيعه