لطفا منتظر باشید ...
آداب و سنن آن حضرت در زناشويى و تربيت فرزند
امام
على عليه السّلام فرمود: ازدواج کنيد، که ازدواج سنّت رسول خدا صلّى
اللّه عليه و آله است، زيرا که آن حضرت مىفرمود: هر که دوست دارد از
سنّت من پيروى کند، از جملهسنّت من ازدواج است.
حضرت
رضا عليه السّلام فرمود: سه چيز از سنّت پيامبران است: عطر زدن،
زدودن موهاى زايد بدن و آميزش زياد با همسران.
امام
على عليه السّلام فرمود: گروهى از اصحاب حضرت محمد صلّى اللّه عليه و
آله آميزش با زنان، غذاخوردن در روز و خوابيدن در شب را بر خود حرام
کرده بودند. امّ سلمه اين موضوعرا به رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله
خبر داد، آن حضرت به سوى اصحاب آمد و فرمود: آيا به زنانبىرغبت شدهايد
با آنکه من با زنان آميزش مىکنم، و روز غذا مىخورم، و در شبمىخوابم؟!پس
هر که از سنّت روى گرداند از من نيست (1).
امام
صادق عليه السّلام فرمود: از اخلاق پيامبران دوست داشتن زنان است.
رسول
خدا صلّى اللّه عليه و آله فرمود: روشنى چشم من در نماز، و لذّتم در زنان
قرارداده شده است.
رسول
خدا صلّى اللّه عليه و آله هرگاه مىخواست با زنى ازدواج کند کس مىفرستاد
تااو را ببيند.
حضرت
رضا عليه السّلام مىفرمود: خداوند شب را و نيز زنان را مايه
آرامشقرار داده . و از سنّت است در شب ازدواج کردن و طعام دادن.
هارون
بن مسلم گويد: به صاحب الدار (امام) عسکرى عليه السّلام نوشتم: فرزندى
براى من به دنيا آمده، سر او را تراشيدم و به وزن موى سرش درهم
صدقهدادم. در پاسخ فرمود : وزن کردن موى سر بچه به طلا و نقره جايز نيست،
و سنّتچنين جارى شده است.
على
عليه السّلام فرمود: براى فرزندانتان روز هفتم عقيقه کنيد، و به
وزن موىسرشان نقره به مسلمانى صدقه دهيد؛رسول خدا صلّى اللّه عليه و
آله درباره حسن و حسين و سايرفرزندانش اين گونه عمل کرد.
ملحقات
رسول
خدا صلّى اللّه عليه و آله فرمود: آگاه باشيد که بهترين شما
کسانى هستند که بازنان خود خوبتر باشند، و من از هر کس با زنان خود خوبترم.
رسول
خدا صلّى اللّه عليه و آله فرمود: ابراهيم خليل عليه
السّلام مردى غيرتمند بود، و من ازاو غيرتمندترم.
امام
صادق عليه السّلام در بيان داستان موسى پيامبر عليه
السّلام (که به دنبال دخترشعيب عليه السّلام روان شد تا خدمت شعيب
برسد) فرمود که موسى به وى گفت: پشت سرمن حرکت کن و راه را به من نشان ده، زيرا
ما (پيامبران) مردمى هستيم که به پشت سر زنان نگاه نمىکنيم.
بکر
بن محمّد گويد: از امام صادق عليه السّلام درباره ازدواج موقت پرسيدم،
فرمود : من دوست ندارم که مسلمانى بميرد در حالى که سنّتى از رسول خدا صلّى
اللّه عليه و آله ماندهباشد و او بدان عمل نکرده باشد.
ابو
قلابه گويد: رسول الله صلّى اللّه عليه و آله هرگاه با زن باکره
ازدواج مىکرد هفتروز نزد او مىماند، و هرگاه با زن بيوه ازدواج مىکرد سه
روز نزد او مىماند.
حضرت
رضا عليه السّلام فرمود: هنگامى که نجاشى«امّ حبيبه دختر ابو سفيان»را
براى حضرت محمد صلّى اللّه عليه و آله خواستگارى کرد و به همسرى آن حضرت در
آورد سورىترتيب داد و گفت: از سنّتهاى پيامبران سور دادن در ازدواج
است.
ابو
قلابه گويد: حضرت محمد صلّى اللّه عليه و آله اوقات خود را ميان
زنان خويش تقسيممىکرد و مىگفت: «خداوندا، اين قسمتى است که
در اختيار من است، پس مرا درآنچه تنها در اختيار توست و در اختيار
من نيست سرزنش مکن».
امّ
سلمه همسر پيامبر صلّى اللّه عليه و آله گويد: رسول خدا صلّى
اللّه عليه و آله در حجة الوداع زنانخود را همراه برد و در هر شبانه روز
نزد يکى از زنانش به سر مىبرد، و بدين وسيلهمىخواست ميان
آنان عدالت را مراعات نمايد.
رسول
خدا صلّى اللّه عليه و آله چون نماز صبح را مىخواند به يک يک
زنان خود سرمىزد[و از آنان احوالپرسى مىنمود].
رسول
خدا صلّى اللّه عليه و آله فرمود: هر بازى و سرگرمى باطل و نارواست مگر
سهبازى : تيراندازى، تعليم اسب و بازى و شوخى با همسر که از سنّت
است.
امام
صادق عليه السّلام از پدران بزرگوارش روايت کرده که فرمودند: پيامبر
صلّى اللّه عليه و آله در هنگام بيمارى نيز اوقات خود را ميان
همسران تقسيم مىکرد وآن حضرت را به منزل زنى که نوبتش بود انتقال مىدادند.
امام
باقر عليه السّلام فرمود: ميمونه (همسر رسول خدا صلّى اللّه عليه
و آله) مىگفت : پيامبر صلّى اللّه عليه و آله به من در ايّام
ماهانهام دستور مىداد که لنگى به خود بپيچم و در بستر درکنار آن حضرت
بخوابم.
امام
باقر عليه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله براى هيچ
يک از دختران و زنانخود بيش از دوازده اوقيه و يک نشّ
مهريه قرار نداد. و اوقيه چهل درهم و نشّبيست درهم است (که
مجموعا پانصد درهم مىشود) .
رسول
خدا صلّى اللّه عليه و آله در دعاى خود مىگفت: اللّهمّ انّى اعوذ بک من ولديکون
علىّ ربّا، و من مال يکون علىّ ضياعا، و من زوجة تشيّبنى قبل
اوانمشيبى. «خداوندا، به تو پناه مىآورم از فرزندى که بر من حاکم باشد، و
از مالى کهباعث هلاکتم شود (يا از مالى که مفت از دستم بيرون رود) و
از همسرى که مرا پيرسازد پيش از آنکه به پيرى برسم» .
حضرت
رضا عليه السّلام فرمود: هيچ فرزندى براى ما خاندان به دنيا
نمىآيدجز آنکه او را محمّد مىناميم، و پس از هفت روز اگر بخواهيم
نامش را تغييرمىدهيم و اگر نه به همان نام صدا مىزنيم.
پيامبر
صلّى اللّه عليه و آله چون صبح مىکرد دست نوازش بر سر فرزندان و
نوههاىخود مىکشيد.
امام
صادق عليه السّلام فرمود: هنگامى که فاطمه عليها السّلام را به خانه
همسرشعلى عليه السّلام مىبردند جبرئيل و ميکائيل و
اسرافيل فرود آمدند. . . پس آن سه فرشتهتکبير گفتند و فرشتگان ديگر
نيز به پيروى آنها تکبير گفتند؛از اين رو تا روز قيامتتکبير
گفتن در شب زفاف سنّت شد.
على
عليه السّلام فرمود: کام فرزندان خود را با خرما برداريد، رسول خدا
صلّى اللّه عليه و آلهنيز درباره حسن و حسين چنين کرد.
امام
صادق عليه السّلام فرمود: هفت چيز درباره نوزاد از سنّت است: 1)
نامگذارى، 2) تراشيدن موى سر او، 3) در صورت امکان به وزن موى سرش نقره يا
طلا صدقه دادن، 4) براى او عقيقه کردن، 5) به سر او زعفران ماليدن، 6)
پاکيزه ساختن او با ختنه کردن، 7) از عقيقه او به همسايگان
خوراندن.
رسول
خدا صلّى اللّه عليه و آله فرمود: ختنه براى مردان سنّت است و براى
زنانکرامت .
امام
صادق عليه السّلام فرمود: سوراخ کردن گوش پسر بچه از سنّت است، وختنه کردن
او نيز در روز هفتم از سنّت است.
محمّد
بن زياد ازدى گويد: هنگامى که حضرت رضا عليه السّلام به دنيا
آمد، از موسى بن جعفر عليه السّلام شنيدم که مىفرمود: اين
فرزندم ختنه شده و پاک و پاکيزه بهدنيا آمده است و هيچ يک
از امامان متولد نشوند مگر آنکه ختنه شده و پاک وپاکيزه باشند، ولى ما براى
عمل کردن به سنّت نبوى و پيروى کردن از آيين پاک ومعتدل ابراهيمى،
در جاى ختنه کودک تيغ مىکشيم.
امام
باقر عليه السّلام فرمود: ما اهل بيت براى فرزندان خود در کودکى
آنهاکنيه (2)نيکو مىگذاريم، مبادا که نامها و القاب زشت روى
آنان بگذارند.
امام
صادق عليه السّلام فرمود: از سنّت است که شخص را به نام پدرش (يا
بهنام پسرش) کنيه بگذارند.
امام
صادق عليه السّلام فرمود: ما خاندان کودکان خود را چون به سنّپنج سالگى رسيدند
به نماز خواندن دستور مىدهيم، شما هم کودکان خود را ازهفت سالگى امر به
نماز خواندن کنيد. و ما کودکان خود را در هفت سالگى امرمىکنيم به هر
اندازه که توانايى دارند نصف روز يا بيشتر و يا کمتر روزه
بگيرند وهرگاه تشنگى و گرسنگى بر آنان غالب آمد افطار کنند . اين
دستور براى آن است کهبه روزه گرفتن عادت نمايند و طاقت پيدا کنند.
شما نيز کودکان خود را در نه سالگى به هر اندازه که مىتوانند امر به روزه
گرفتن کنيد و چون تشنگى بر آنان غالب آمدافطار کنند.
از
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله روايت است که هرگاه به خانوادهشان
سختى وتنگدستى مىرسيد مىفرمود: به نماز برخيزيد، زيرا
پروردگارم مرا به اين کار امرکرده است، چنانکه فرموده: «خانواده خود را به
نماز فرمان ده و بر آن شکيبا باش، ما روزيى از تو نمىخواهيم
بلکه تو را هم ما روزى مىدهيم، و فرجام نيکو از آنپرهيزگارى
است».
از
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله روايت است که چون مىخواست با بانويى
ازدواجکند زنى را نزد او مىفرستاد و به او مىفرمود: صفحه گردن او را بو کن، زيرا
اگر بوىگردنش پاکيزه بود عرق بدنش نيز پاکيزه خواهد بود. . .
[1] اين معنى در کتابهاى شيعه و
غير آنان از طرق بسيارى روايت شده است. (مؤلف)
[2] کنيه نامى است که براى مردان
با«ابو»يا«ابن»و براى زنان با«امّ»يا«بنت»شروع مىشود و براىاحترام
روى افراد گذاشته مىشود، مانند ابو القاسم، ابن الفارض، امّ سلمه، بنت الشاطى.
منبع: سنن النبى،علامه سيد محمدحسين
طباطبائى
