ورزش چشم، حافظه، تنفس - ورزش چشم، حافظه، تنفس نسخه متنی

ورزش چشم، حافظه، تنفس

محمد حسين حقجو

ورزش چشم

يكى از ورزشهاى لازم در بدن مخصوصاً براى افرادى
كه بيشتر مطالعه مى كنند و تحصيل مى نمايند، ورزش
چشم است. اين ورزش چشم را از حالت خستگى بيرون مى آورد و
قدرت مطالعه را بيشتر مى نمايد.

ورزشهاى چشم گوناگون مى باشند. در اينجا به تعدادى
از اين ورزشها اشاره مى شود:

1. چند دقيقه چشمهاى خود را ببنديد، دو انگشت را روى
پلك چشم قرار دهيد و 5 بار چشم را داخل حدقه چشم بچرخانيد.

2. نيم ساعت يكبار در حين مطالعه پلك بالاى چشم
راست را روى قسمت بالاى حدقه پلك پائين چشم گذاشته و با دست
مالش دهيد و بعد همين ورزش را روى چشم چپ انجام دهيد.

3. چشمها را ببنديد و كف دست خود را روى چشم قرار دهيد،
البته نبايد دست با پلك چشم تماس داشته باشد بلكه مثل گنبد بالاى چشم
باشد. به گونه‌اى كه هيچ نورى وارد چشم نشود حداقل تا 20 بشماريد،
و چشم را در همين حالت نگهداريد. اين كار براى چشم و مغز
استراحت ايجاد مى كند و براى تمركز مفيد است و نيروى
چشم را نيز افزايش مى دهد.

4. در حين مطالعه چشم را به يك جا خيره نكنيد،
بلكه گاهى افقهاى دورتر و اطراف را نيز نگاه كنيد و زاويه
ديد را تغيير دهيد تا چشم دچار خستگى نشود.

5. سر را به حالت معمولى ثابت نگهداريد، ابتدا چشم را به طرف
راست در حدقه چشم بچرخانيد بدون آن كه سر را تكان دهيد. تا حدى
كه مى توانيد از زاويه راست چشم نگاه كنيد.

سپس بدون حركت دادن سر، چشم را به طرف چپ در چشم بچرخانيد، سپس طرف
بالا و بعد طرف پائين حدقه چشم را بچرخانيد.

پس از پايان اين مراحل چشم را داخل حدقه از راست به چپ و بالا
و پائين بچرخانيد بدون آن كه سر را حركت دهيد.

ورزش حافظه

يكى از مشكلات، نسل جوان فراموشكارى است. بسيارى
از افراد، از فراموشكارى وعدم يادگيرى دروس خود رنج مى برند.
براى گريز از فراموشكارى بايد حافظه را به فعاليت
وادار كرده و با فعال كردن حافظه آن را تقويت بنمائيم.

جابر بن حيان از امام صادق ـ عليه السلام ـ پرسيد: چرا
وقتى سن انسان زياد مى شود، حافظه او كم مى گردد؟

امام صادق ـ عليه السلام ـ فرمود: ديرسپارى و كند آموزى
در همه افراد بستگى به ذهن ندارد. زيرا جوانانى هستند كه در سن
جوانى به آن مبتلا مى شوند ولى نشاط و برخوردهاى جوانى
آنان به گونه‌اى است كه مانع مى شود تا ديگران متوجه شوند. همين
جوانان وقتى سنشان زياد شد، فراموشكارى آنان كاملاً جلوه مى كند.
امّا دانشمندان معمولاً در سن كهولت عقل و هوششان زيادتر از دوران جوانى
آنان مى گردد.

جابر گفت: شنيده‌ام كه پيرى فراموشى مى آورد.

امام صادق ـ عليه السلام ـ فرمودند: آنچه فراموشى مى آورد
به كار نينداختن نيروى حافظه است.

از اين روايت استفاده مى شود كه اگر جوان از نيروى
حافظه استفاده نكند و آن را به كار نيندازد، دچار كند آموزى و
فراموشكارى مى شود و در پيرى اين نسيان افزايش
مى يابد.[1]

ورزش پلكها

بسيارى از افراد وقتى كه مطالعه مى كنند، يا
به چيزى خيره مى شوند، دچار كشش عصبى مى شوند،
در نتيجه حالت خيرگى به آنها دست داده از پلك زدن نيز
غافل مى شوند. اين حالت موجب فشار بر چشم و ممانعت از نرمى كار
چشم و گردش خون در آن مى شود.

از اين رو وقتى كه روى مطلبى تمركز ذهنى پيدا
مى كنيد، براى آن كه مطمئن شويد كه پلك زدن را ضمن تمركز
حواس ادامه مى دهيد، گهگاه نگاه خود را به جانب ديگر معطوف
ساخته و پلكها را ضمن استراحت دادن به چشمان، روى هم بگذاريد و برداريد
و به اصطلاح پلك بزنيد.[2]

ورزش تنفس

يكى از مهمترين وظائف ارگانيزم تنفس كردن است. يكى
از علتهاى اختلال حافظه كمبود اكسيژن و بدتنفس كردن است كه حتى
دستگاههاى كليه و كبد و قلب و مغز را نيز بى نصيب
نمى گذارد كه علاوه بر همه اينها مى بايست افزايش بى رويه
سوخت و ساز بدن (متابوليسم) و جراحات خفيف مراكز تنفسى، اسيدوزها
و حالات و تحريكات عصبى را بر اين عوامل افزود.

يكى از تمرينات مهم نفس كشيدن از يك سوراخ
بينى و بيرون دادن هوا از همان سوراخ، تمرين بعدى
گرفتن همان سوراخ بينى با يك انگشت و دم و بازدم از سوراخ ديگر
است تجربه نشان داده انرژى به دست آمده از اين تمرين بسيار
زياد و قابل ملاحظه است.[3]

تنفس آرام بخش

1. از راه بينى هشت ثانيه نفس بكشيد.

2. نفس را هشت ثانيه نگهداريد.

3. هوا را هشت ثانيه خارج نمائيد.

4. از سوراخ راست بينى هشت ثانيه نفس بكشيد.

5. هوا را هشت ثانيه از سوراخ چپ بينى خارج نمائيد.

اكنون پنج بار حركات كامل بالا را انجام دهيد.

چشمها را ببنديد.

آرام نفس بكشيد.

در پايان پنج بار تمرين، چشمها را بسته و در درون خويش
تفكر نمائيد.

تلقين آرامش

يكى از راههاى رسيدن به آرامش، تلقين است.
تلقين در آرامش انسان بسيار مؤثر است.

انسان مى تواند بگويد:

من وقت دارم.

من اصلاً عجله ندارم.

من احساس آرامش مى كنم.

سپس روى صندلى بنشيند سر را آزادانه به عقب برده و روى
صندلى خود را رها كند. به طورى كه اعضاء بدن در آرامش باشند و هيچ
انقباضى در بدن وجود نداشته باشد.

آثار تلقين

وقتى انسان به خود تلقين كند كه آرام است مى تواند به
نتايج زير دست يابد.

1. قدرت تمركز و حافظه انسان تقويت مى شود.

2. جسم و روح انسان آرام مى شود.

3. تحريك فيزيكى انسان زياد مى شود.

4. زمينه خواب عميق و شيرين به وجود مى آيد.

5. احساسات ناخوشايند و هيجانات انسان متعادل مى شود.

6. بر ارگانيزم بدن مسلط مى شود.

7. قواى روحى و جسمى انسان آماده و تقويت مى شوند.

[1] . مغز متفكر شيعه، ص 584.

[2] . از بهترين كارآيى مغز استفاده كن، ص
101.

[3] . ص 101 ـ 141، درس براى شكوفائى انديشه.
`)