مهارت هاى اجتماعى كلامى - مهارت هاى اجتماعى كلامى نسخه متنی

مهارت هاى اجتماعى كلامى

مهارت هاى مذاکره

توانايى مذاکره ماهرانه به هنگام برقرارى رابطه يکى
از ارزشمندترين دارايى هاى شما است. موضوعيست که
درباره انواع روابط و در موقعيت هاى مختلف صدق مى کند. ما در
تمام اوقات درحال مذاکره هستيم. وقتى دو نفر درباره تماشاى يک
فيلم سينمايى اختلاف نظر پيدا مى کنند، وقتى
هر کس مى خواهد برنامه تلويزيونى شبکه متفاوتى را
تماشا کند و يا اگر صحبت بر سر اين است که چه کسى آشپزخانه را
مرتب نکرد، بلافاصله پاى مذاکره به ميان کشيده مى شود.

مذاکره به ندرت ايستاست و به همين دليل مذاکره کنندگان
هميشه بايد بدانند که چگونه درباره تغيير و تحول مذاکره
کنند. مهارت در مذاکره به اشخاص امکان مى دهد که روابط خود را بدون ناراحتى
تغيير دهند. مذاکره اگر ماهرانه انجام شود، به همه کمک مى کند
تا به خواسته هاى خود برسند.

چند نکته براى همکلامى

سعى کنيد از زاويه ديد طرف مقابل به موضوع نگاه
کنيد.

به ايجاد اعتماد و اطمينان ميان خود و طرف ديگر
توجه داشته باشيد و احساس و خواسته هاى خود را با طرف مقابل در ميان
بگذاريد.

تماستان را حفظ کنيد.

به اين موضوع توجه کنيد که نيازها و خواسته هاى
اشخاص با هم متفاوت است.

به نقطه نظر هاى طرف مقابل توجه کنيد. حرف هايش را جدى
بگيريد. با او به گرمى بر خورد کنيد.

از سرزنش کردن طرف مقابل خوددارى نماييد.

چهار انگاره در رابطه

1. براى همه به اندازه کافى و فراوان وجود دارد. در هر رابطه
اى همه اشخاص سودى عايدشان مى شود؛ و در بلند مدّت، اين
برداشت و اين نگرش از وفور و فراوانى است که توليد شادى و
رضايت مى کند. بر مبناى همين تفکر است که کار کردن با ديگران
و در رابطه با آن ها مى تواند به اتفاق افتادن حوادث منجر شود. اگر به
راهنمايى فکر کنيم که همه سود مى برند، راه حلهاى بيشتر
و بهترى براى مسائل خود پيدا مى کنيم. خلاق تر مى
شويم و به رضايت خاطر بيشترى مى رسيم.

2. من برنده مى شوم: تو بازنده مى شوى. اين نه
تنها منصفانه نيست بلکه در بلند مدت به زيان شما تمام مى شود.
وقتى شما برنده باشيد و ديگران بازنده، آن ها از شما فاصله مى
گيرند.

3. تو برنده مى شوى، من بازنده مى شوم. اين نگرش
توليد خشم و رنجش مى کند و بنابر اين به سود کسى تمام نمى
شود.

4. بازنده، بازنده. اين يک انگاره به کلى مخرب است و نمى
تواند به رابطه اى پايا تبديل گردد.

امکان به نتيجه نرسيدن

در تمامى مذاکرات اين امکان وجود دارد که به جايى
نرسيد و از هم فاصله بگيريد. موضوع از اين قرار است که
اگر نتوانيد کارى کنيد که رابطه شما با ديگران به سود همه
شما تمام شود. رابطه به انتهاى خود مى رسد.

تدارک براى مذاکره ماه??انه

گام اول: از خواسته هاى همه مطلع شويد. روابط ميان
اشخاص در قالب نظام ها قابل توضيح است. معناى اين نگرش اين
است که اگر تنها به آن چه خودتان مى خواهيد فکر کنيد، نيمى
از صحنه را تار مى بينيد. بايد به نگرش هاى خود و نيز
به نگرش هاى ديگران توجه کنيد. اگر به شدت پايند خواسته
هاى خود باقى بمانيد، کار مذاکره به دشوارى مى کشد.

گام دوم: به خواسته ها و زمينه هاى مشترک توجه کنيد. ببينيد
که در چه زمينه هايى خواسته هاى شما و ديگران مشترک
و يکسان است.

گام سوم: زمينه هاى مذاکره را وسيع تر کنيد. تا
حدى که امکان دارد زمينه مذاکره را وسيع تر کنيد. به اين
موضوع توجه کنيد که در يک زمينه خاص مى توانيد
درباره موضوعات مختلف مذاکره نماييد.

گام چهارم: دنبال فرصت هاى مطلوب بگرديد: مطالب و مباحث مشترک
و مهم براى هر دو طرف را شناسايى کنيد. به ندرت اتفاق مى
افتد که موضوع و مبحثى براى همه اهميت يکسان داشته باشد.

پنج راه کار براى به کار گرفتن مهارت ها

1. مشخص کنيد. از منظور و مقصود طرف مقابل خود آگاه شويد و
مشخص کنيد که دقيقاً چه مى خواهيد. «آيا از من
ناراحتى يا اتفاق ديگرى افتاده است؟» نقطه نظرهاى
تان را به روشنى بيان کنيد. «از اين که به من تلفن نکردى
خشمگين هستم.» کلى گويى نکنيد و نگوييد
«من از تو ناراحتم.

2. به گفته طرف مقابل توجه کنيد. به جاى اين که با توجه
به سخنان طرف مقابل واکنش فورى نشان دهيد، ببينيد در صحبت
هاى او چه نکات مثبتى وجود دارد. اين گونه بهتر مى توانيد
مذاکره کنيد.

3. سرزنش نکنيد. به نقطه نظرهاى مختلف توجه کنيد.
لزوماً يک راه درست و يک راه اشتباه نيست. سرزنش نکنيد.
به مسئوليت هاى مشترک بينديشيد. ممکن است بيش
از حد خوشبينانه به نظر برسد. در مواقعى ممکن است کسى اشتباه
کند.

4. مراقب خشم باشيد. خشم به سادگى روى هم انباشت مى
شود و رنجش بروز مى کند. خشم چرخه اى معيوب ايجاد مى
کند، به طورى که خشمگين شدن يک طرف، طرف ديگر را خشمگين
مى کند و خشمگين شدن اين يکى به شدت خشم اولى
مى افزايد.

5. توهين نکنيد. حرف هاى توهين آميز مذاکره
را مخدوش مى کند. به عنوان نمونه به عبارات زير توجه کنيد: «نمى
توانم با آدم بى منطقى مثل تو صحبت کنم» «تو بسيار خودخواه و
خودبين و خودرأى هستى.»

چند قاعده براى جنگ منصفانه

1. به موضوع مطرح و موجود توجه کنيد.

2. تعميم مبالغه آميز ندهيد. «تو هميشه....»، «تو
هرگز»

3. ناسزا نگوييد. «احمق هستى...» «بى رحم هستى....»
«رفتارت کودکانه است.»

4. خونسردى خود را حفظ کنيد. قبل از اين که به جمله يا
جمله اى جواب بدهيد، تا عدد 10 بشماريد. به جايى
برويد که بتوانيد آرام بگيريد. پرخاش نکنيد.

5. سهم خود را در مسئله ببينيد. با جملات با فاعل من شروع کنيد.
از به کار بردن تو يا شما اجتناب کنيد.

6. روى زخم اشخاص نمک نپاشيد. به خشم و رنجش آن ها دامن نزنيد.

7. تهديد هاى جسمانى و کلامى را کنار بگذاريد.
با تهديد کردن مسئله اى فيصله پيدا نمى کند.

وقتى ديگران از شما نظر خواهى مى کنند

اغلب اشخاص درباره روابطشان با ديگران مشورت مى کنند و ناراحتى
هاى خود را با آن ها در ميان مى گذارند. در ادامه براى
راهنمايى کسانى که براى صحبت هاى ديگران
درباره روابط شان گوش مى دهند نکاتى ارائه کرده ايم.

جانبدارى نکنيد. جانبدارى از يکى از طرفين
توليد رنجش و دلخورى مى کند. وظيفه شما اين است که
به کسى که مشکلش را با شما در ميان مى گذارد کمک کنيد.
راه حل هاى خود را تحميل نکنيد. تحميل راه حل به ندرت
کارساز است.

گفتگو با ديگران درباره روابطى که دارند

گوش بدهيد.

سؤال کنيد.

موضوع مورد نظر را روشن کنيد.

داورى نکنيد. اما نشان بدهيد که متوجه موضوع هستيد.

توجه داشته باشيد که تنها مى توانيد خودتان را تغيير
بدهيد.

از احساس کسى که با او حرف مى زنيد مطلع شويد.

از احساس طرف ديگر مطلع شويد.

به اين فکر کنيد که مى خواهيد کمک کنيد،
جانبدارى نکنيد.

براى آن ها کمک کنيد تا براى حل مشکل موجود از منابع
خود استفاده کنند.

فرايند حل مسئله را تقويت کنيد.

نصيحت نکنيد.

باورهاى اشتباه درباره روابط

دو باور شايع و اشتباه مانع از آن مى شوند که برخوردى
سازنده با رابطه داشته باشيد.

«رابطه اى که براى حفظ آن بايد تلاش کرد، نداشتنش بهتر
است.»

اگر بگوييد «من نبايد روى اين رابطه تلاش
کنم.» شرايطى فراهم مى آوريد که حل کردن مسئله با دشوارى
رو به رو مى گردد. بعضى ها بر اين باورند که اگر روى
رابطه اى کار کنيد لطف و خودجوشى آن را از بين مى
بريد. اين برداشت درستى نيست.

«تو بايد بدانى من چه احساسى دارم.»

اين برداشت فرض را بر اين مى گذارد که اگر دو نفر در
ارتباط نزديک با هم هستند، بايد خود به خود از احساسات يکديگر
آگاه باشند. انگار نوعى تله پاتى ميان آن ها وجود دارد. اما اين
طور نيست. امکان ذهن خوانى وجود ندارد. هر اندازه که با اشخاص نزديک
باشيد. نمى توانيد ذهن آن ها را بخوانيد. مگر آن که آن ها
اطلاعاتى را در اين خصوص در اختيار شما بگذارند.

منبع:راهنماي سلامت روان- ترجمه مهدي قراچه داغي، ص211