لطفا منتظر باشید ...
روش مطالعه و پژوهش (3)
بهتر است كه نور، غير مستقيم به كتب بتابد. مطالعه در وقت
غروب، كه نور به حد كافى نيست، براى چشم مضر است. گفته‌اند: «
مَنْ اَحَبَّ كريمتَيْهِ فَلْيَحْذَرِ المطالعهَ عِنْدَ الغروب
» يعنى: « هركس دو گران‌بهاى خود (چشم‌هايش) را دوست دارد،
از مطالعه هنگام غروب بپرهيزد.»
6. فاصله چشم و كتاب؛ در حد متوسط اگر سى سانتى مترباشد، كافى
است؛ نه دورتر و نه نزديك‌تر.
7. مطالعه بدون حركت؛ كتاب خواندن در حال راه رفتن يا در اتومبيلى
كه لرزش دارد، يا به هر نحوى كه به چشم فشار آورد و خسته كند، مضر است.
8. كيفيت نشستن؛ نحوه نشستن هنگام مطالعه مهم است. بايد
حالتِ كمر و ستون فقرات و تسلّط ما بر كتاب، عادى باشد تا انسان قوز در نياورد
و به بيمار‌ى هاى ديگر مبتلا نشود.
9. پرهيز از پيش داورى؛ مطالعه بدون پيش داورى
نسبت به مؤلف و كتاب، و بدون داشتن ذهنيت خاص، ما را در بهره ورى از
كتاب، كمك مى كند. گاهى مى توان از كتاب‌هايى هم كه
نويسنده‌اش مسأله دار است، با توجه به محتوايش استفاده كرد.
كتاب. يا دوست خاموش
نكات زير را در مقايسه كتاب، با دوست خاموش، مى توان
براى دانش آموزان و خردسالانى كه با كتاب و كتابخانه سر و كار دارند
تذكر داد، نكات، هم شيرين و هم آموزنده است، تا ضمن نگهدارى خوب
از كتاب بهره بيشترى ببرند:
1. دوست خاموش را ما بايد به حرف آوريم، كتاب را هم بايد
خواند تا با ما حرف بزند.
2. آزردن دوست، بد است و موجب قطع دوستى است. پاره كردن كتاب هم چنين
است و نيز كثيف كردن، خط خطى كردى، مداد و دفتر لاى
كتاب گذاشتن.
3. بى اعتنايى به دوست، ناپسند است. پرت كردن كتاب نيز
نوعى بى اعتنايى است.
4. دوست اگر بى فايده باشد، از دوستى چه فايده؟
كتابى هم كه تنها دكورِ خانه و زينتِ طاقچه باشد به آن دوست مى ماند.
5. كتاب گران، مثل دوست پرتوقع است، كه افراد به سراغش كمتر مى روند.
6. در دوست، مهم فكر و اخلاق اوست، نه لباس و ظاهرش، كتاب خوب هم بستگى
به محتوا و مطلب آن دارد، نه جلد و نوع كاغذ.
7. انسان بى مطالعه، مانند فرد بدون دوست است.
8. كتابِ نيمه مطالعه، مانند دوست نيمه راه است.
9. انسانِ دوست از دست داده، مثل مطالعه بدون يادداشت است.
10. شناخت دوست از دشمن لازم است. تشخيص كتاب‌هاى خوب و بد و
مفيد و مضر نيز ضرورى است.
11. دوستِ مفيد، كوچك و بزرگ ندارد. كتاب آموزنده هم جيبى
و وزيرى و قطع كوچك و بزرگ ندارد.
12. انحصار دوست براى ما غلط است. انحصار كتاب هم چنين است.
كتاب را براى مطالعه بايد به ديگران امانت داد، نه آنكه احتكار
كرد.
منبع :جواد محدثى، روش‌ها، ص 13.
