مفهوم و ابعاد حجاب در قرآن - مفهوم و ابعاد حجاب در قرآن نسخه متنی

مفهوم و ابعاد حجاب در قرآن

حجاب
در لغت به معناى
مانع، پرده و پوشش آمده است .استعمال اين کلمه،بيشتر
به معنى
پرده است. اين کلمه از آن جهت مفهوم پوشش مي‎دهد که پرده، وسيله‎ى
پوشش است،
ولى
هر پوششى
حجاب نيست ؛ بلکه آن پوششى
حجاب
ناميده مي‎شود که از طريق پشت
پرده واقع شدن صورت ‎گيرد.

حجاب
،به معناى
پوشش اسلامى
بانوان، داراى
دو بُعد ايجابي
و سلبى
است. بُعد ايجابى
آن، وجوب پوشش بدن و بُعد سلبي
آن، حرام بودن خودنمايى
به نامحرم است ؛ و اين دو بُعد
بايد در کنار يکديگر باشد تا حجاب اسلامى
محقق شود؛
گاهى
ممکن است بُعد اول باشد، ولى
بُعد دوم نباشد، در اين صورت
نمي‎توان گفت که حجاب اسلامى
محقق
شده است.

اگر
به معناى
عام، هر نوع پوشش و مانع از وصول به گناه را حجاب بناميم،
حجاب مي‎تواند اقسام و انواع
متفاوتى
داشته باشد. يک نوع آن حجاب ذهني، فکرى
و
روحى
است؛ مثلاً اعتقاد به معارف اسلامي، مانند توحيد و نبوت،
از مصاديق حجاب ذهني، فکرى
و روحى
صحيح است که
مي‎تواند از لغزش‎ها و گناه‎هاى
روحى
و فکري، مثل کفر و شرک
جلوگيرى
نمايد.

علاوه
بر اين، در قرآن از انواع ديگر حجاب که در رفتار خارجى
انسان
تجلى
مي‎کند، نام برده شده است؛
مثل حجاب و پوشش در نگاه که مردان و زنان در مواجهه با نامحرم به آن توصيه
شده‎اند.

حجاب زنان سالمند

قرآن
مجيد به شکل ظريفى
به اين تأثير و تأثّر اشاره
فرموده است. نخست به زنان سالمند اجازه مي‎دهد که بدون قصد تبرّج و
خودنمايي، لباس‎هاى
رويي
خود، مثل چادر را در مقابل نامحرم بردارند، ولى
در نهايت مي‎گويد: اگر عفت بورزند، يعنى
حتى
لباس‎هايى
مثل چادر را نيز بر ندارند، بهتر است.

وَ
الْقَواعِدُ مِنَ النِّساءِ اللاَّتِى
لا يَرْجُونَ نِکاحاً
فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُناحٌ أَنْ يَضَعْنَ ثِيابَهُنَّ غَيْرَ
مُتَبَرِّجاتٍ بِزِينَةٍ وَ أَنْ يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَهُنَّ
وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ .
(نور
؛60)

علاوه
بر رابطه‌ى
قبل، بين پوشش ظاهرى
و عفت باطني، رابطه‌ي
علامت و صاحب علامت نيز هست ؛ به اين معنا که مقدار حجاب ظاهري،
نشانه‎اى
از مرحله‌ي
خاصى
از عفت باطنى
صاحب حجاب است.

البته
اين مطلب به اين معنا نيست که هر زنى
که حجاب و پوشش
ظاهرى
داشت، لزوماً از همه‌ى
مراتب عفت و پاکدامنى
نيز
برخوردار است.

منبع : کتب تفسير