ابوسنان انصاري
جزء
شرطة الخميس(1)بود. بعيد نيست که ابوسنان، همان ابو ساسان است
که قبلاً گذشت. (2)
4-
درباره شرطة الخميس معاني مختلفي نقل شده است. شرطه به معناي
پليس انتظامات است و خميس به معناي سپاه. نامگذاري سپاه
به خميس بدين سبب است که سپاه از پنج تيپ تشکيل ميشده
است: ميمنه سپاه، ميسره، مقدمه يا پيشتاز، قلب سپاه يا
مرکز فرماندهي و پنجمي سپاه يا قسمت ذخيره و در حال
استراحت؛ پس شرطة الخميس يعني پليس انتظامات لشکر و به
نقل شيخ مفيد در اختصاص، ص 108 شرطة الخميس علي عليهالسلام
شش هزار نفر بودهاند.
برخي
گفتهاند: شرطة الخميس به اقسام پنجگانه لشکر گفته ميشود چون در آن
زمان لشکر را به پنج گروه تقسيم ميکردند، گروهي پيشاپيش
سپاه و گروهي عقب سپاه و گروهي در راست و گروهي در چپ و گروهي
هم در قلب لشکر بود که فرمانده و امام در ميان اين گروه بودند.
در
قاموس الرجال معني «شرطة الخميس» را از اصبغ چنين تعريف
کرده است که او گفت:
«انا
ضمنا له الذبح و ضمن لنا الفتح؛ ما تعهد و شرط کرديم که جان خود را فداي
او کنيم و او يعني اميرالمؤمنين (ع) براي ما
بهشت را تضمين نمود.»همو مينويسد: معناي «ضمنا له الذبح
و ضمن لنا الفتح» روشن نيست و ظاهر اين عبارت تحريف شده، و صحيح
آن اين است: «بايعناه علي الموت و ضمن لنا الجنة؛ ما با علي
عليهالسلام بيعت کرديم و حضرت نيز بهشت را براي ما
ضمانت کرد.»
1- قاموس
الرجال، ج 2، ص 163 و 166
2- رجال
برقي، ص 3 و 4