لطفا منتظر باشید ...
ورام بن ابى فراس (ره)
( متوفي 605 هـ ق )
ولادت
ورام بن ابى فراس از علماى قرن ششم و
هفتم هجرى است. ولادت او در شهر حله بود، شهرى كه مركز تشيع و فقاهت در قرون
متمادى بوده است.
خاندان
ورام بن ابى فراس جد مادرى سيد رضى
الدين بن طاووس است. نسب او به قبيله بنى حمدان مىرسد و از نسل مالك اشتر نخعى،
صحابى با وفا و سردار بزرگ امير المؤمنين عليهالسلام است و رشادت و وفادارى به
امير المؤمنين حضرت علي عليهالسلام در كارنامهاش نيست.
خاندان آل طاووس از نظر فضل و تقوا و
علم براى همه شناخته شدهاند. پدر ورام از بزرگان دين و از فقهاى جليل القدر است.
برادر او، مجير الدين، جعفر بن ابى
فراس هم از علما و فقهاى معروف زمان خود بوده كه در سال 626 ه ق در بغداد وفات
يافته و بدن او را به نجف منتقل كرده، در جوار امير المؤمنين عليهالسلام به خاك
سپردهاند.
همسر ورام از نوادگان شيخ طوسى است و
به همين جهت سيد ابن طاووس در كتب خود گاهى مىگويد جد من ورام بن ابى فراس و
گاهى مىگويد جد من شيخ طوسى كه در حقيقت جد بزرگ او است.
از جمله اجداد ورام، ابو الفتح است كه
خلعت خود را از خليفه فاطمى (در مصر) گرفت و در براندازى حكومت عباسيان از ياران
بساسيرى بود و با هبة الله شيرازى، از بنيانگذاران اسماعيليه، هم مكاتباتى داشته
است.
مقام علمى و معنوى
در شناخت مقام علمى و معنوى ورام ديدن
مؤلفات او بسيار گويا و روشن است.
علاوه بر آن، گواهىِ انسانى زاهد و
متقى مانند سيد ابن طاووس بهترين دليل براى ماست. سيد در فلاح السائل مىفرمايد: جد
من، ورام بن ابى فراس، از كسانى بود كه به عمل آنها تمسك مىشود و مىتوان به
اعمال آنها استناد جست.
شيخ منتجب الدين هم او را به عنوان
امير زاهد و فقيه ياد كرده است و گفته: من او را در حله ديدهام و همچنان بود كه
شنيده بودم (از نظر فضائل و بزرگوارى)
شرح
حال
آنچه مسلّم است خاندان ابو فراس تا چند نسل جزء نظاميان
و از فرماندهان لشگر بودهاند. ورام نيز همان شغل را انتخاب كرد و تا چندى جزء
اميران لشگر بود اما با لطف الهى همه مناصب را كنار زد و راه زهد پيشه كرده، از
بزرگان تقوا و ديانت شد. اساتيد و شاگردان
در اين زمينه اطلاع چندانى در دست
نيست. از اساتيد او نام سيد ابو الحسن عريفى علوى و سديد الدين محمود حمَّصى در
كتب رجال آمده است.
از جمله شاگردان او نيز نام محمد بن
جعفر، معروف به ابن مشهدى يافت شده است.
تأليفات
1 - تنبيه الخواطر و نزهة
النواظر، معروف به مجموعه ورام كه بيشتر شهرت مؤلف بخاطر همين كتاب است. اين كتاب
از مآخذ بحار الانوار نيز مىباشد.
2 - مسألة فى المواسعة و المضايقة
وفات
شيخ ورام بن ابى فراس در سال 605
هجرى، در ماه محرم الحرام و در شهر حله به ديار باقى شتافت و بدن مطهرش را در
همان جا دفن نمودند.
