هماهنگي با شغل شوهر
مقدمه
محيط خانواده بايد کانون عشق، صفا و محبت باشد تا خستگي ها در اين محيط برطرف گردد و فرزندان در آن جا با محبت خاصي پرورش يابند و همسران نيز با الهام از قوانين حيات بخش اسلام، يک زندگي مسرت بخش و بهشتي را آغاز کنند در اين ميان نقش خانم ها بسيار حساس است. به گونه اي که در برخي روايات، همسر شايسته و سازگار از جمله عوامل سعادت و خوشبختي انسان به شمار آمده است. چرا که وي با مهر، محبت و با مديريت و تدبيرش در اداره منزل و پرورش فرزندان و بالاخره با پناهگاه بودن براي شوهرش مي تواند سعادت وي را از هر جهت فراهم نمايد. از همين روي پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله وسلم ـ مي فرمايند: «زن خوب يکي از دو عامل پيشرفت اقتصادي خانه مي باشد» به اين معني که شرط موفقيت شوهران و پيشرفت و رفاه آنان، در همکاري و مديريت همسران آنان نهفته است. مرد که با تلاش و کوشش خويش لوازم و وسايل زندگي را تأمين مي نمايد؛ همسر شايسته نيز با تدبير در منزل و با مديريت مناسب و صرفه جويي، کمک و يار شوهر خويش مي باشد.
در اين مجموعه، به مسايلي در ارتباط با کار زياد همسر و چگونگي کنار آمدن با آن ها مي پردازيم. اميد است که خانم هاي محترم بارعايت نکاتي که تذکر داده مي شود و راه حل هاي جديدي که خود به دست مي آورند، فضايي آکنده ازعشق و صميميت را در زندگي خانوادگي ايجاد نمايند.
1. سازگاري با کار زياد شوهر
براي زن ها دشوار است که درک کنند شوهر تا چه اندازه شيفته کار خود است. به همين جهت، وقتي مي بينند او نسبت به همه چيز،غير از کاري که در دست دارد، ظاهراً بي توجه است، از تلاش شوهرلذتي نمي برند و شروع به شکايت مي کنند.
راه حل ها:
يک زن عاقل بايد لزوم انجام کار را از جانب همسرش دريابد و مثل يک پرستار دلسوز ازشوهرش نگهداري و مراقبت کند. بنابر اين:
1. مناسب است که زن خود را با وسايل مورد علاقه سرگرم کند در انجمن هاي خيريه و امثال آن عضو شود، اوقات فراغت را با دوستان نزديک بگذراند و وقتي هم در خانه است وقتش را صرف امور خانه و تهيه خوراک و پرستاري از شوهر و بچه ها کند.
2. سعي کند غذايي که به همسر مي دهد با کار سنگين او مناسبتي داشته باشد و انرژي لازم را تأمين کند.
3. به جاي گوشه گيري و غصه خوردن براي خود سرگرمي هاي تازه و مفيد به وجود آورد و به افکار ملول کننده فرصت خود نمايي ندهد.
4. وضع کار همسر را براي خويشان و دوستان نزديک که الزاما بايد با آن ها رفت و آمد داشته باشد توضيح دهد تا آن ها با اطلاع از غيبت موقت همسر، از حضور خانم به تنهايي در جمع خودشان تعجب نکنند و وجود او باعث تفسير هاي غير واقعي نشود.
5. اجازه دهد همسر احساس کند که از حمايت و علاقه او برخوردار است و در صورت نياز مي تواند به حمايت او متکي باشد.
6. هميشه به خاطر داشته باشد که دوره پرکاري همسر و زمان تنهايي او موقتي است و اگر همسر با موفقيت کارش را تمام کرد حاصل آن عايد او نيز مي شود.
2. چگونگي ايجاد توازن بين مخارج منزل با درآمد شوهر
تفکر بعضي ها چنين است که هر وقت پول داريم خرج مي کنيم و وقتي نداريم زندگي را با صرفه جويي مي گذرانيم. اين کار درست مثل کار کسي است که تمام پولش را بدهد و در يک روز بخورد و بياشامد و باقي روزها را به علت بي پولي گرسنه بماند.
بنابر اين خانم هائي که به دلايل مختلف، فقط به دنبال خواسته ها و مطالبات خود هستند و به هيچ وجه در مقابل منطق شوهر در خصوص کم خرج کردن متقاعد نمي شوند، در نهايت زندگي خود را خراب نموده و موجب از هم پاشيدگي خانواده مي شوند.
بنابر اين علت ها عبارتند از:
1. مصرف بي رويه که نتيجه آن اين مي شود که فرد هر قدر هم در آمدش بالاتر رود باز هم به جايي نرسد، چون بيش از ميزان درآمد، خرج بالا رفته است و او هيچگاه نخواهد توانست پس انداز کند.
2. چشم و هم چشمي و مقايسه خود با ديگران.
3. عدم آينده نگري.
راه حل ها:
يکي از ويژگي هاي زنان خوب، هماهنگي با امکانات اقتصادي شوهر مي باشد، خوب است که وي امکانات همسرش را در نظر بگيرد و در مخارج زندگي صرفه جويي نمايد. به ويژه خانم هايي که تازه عروسي کرده اند، بايستي متوجه باشند که ممکن است شوهرشان گرفتار قرض و مشکلات مالي باشند و اين گونه مسائل را نمي توانند به همسرشان اظهار نمايند.
بنابر اين اصلي ترين راه حل، رو به رو شدن با واقعيت زندگي است و اين که نياز هاي ضروري و کاذب کدام است و اولويت با کدام است،بر اساس آن آينده نگري صورت گيرد. براي تهيه و تنظيم يک بودجه مناسب براي خانواده به راه ها زير دقت کنيد:
اول) صورت دقيقي از مخارج خانواده تهيه کنيد تا به چشم خود ببينيد در آمدتان به کجا مي رود. (همچنان که تا يک دکتر فرد را معاينه نکند نمي تواند مرض را تشخيص دهد. در اين مورد نيز ما تا تمام مخارج را بررسي نکنيم نمي توانيم مخارج غير ضروري از ضروري را تشخيص دهيم)
دوم) بودجه را بر اساس احتياجات واقعي خانواده و درآمد براي مخارج ساليانه خود تنظيم کنيد.
الف) مخارج مشخص و غير قابل تغيير را تعيين کنيد مثل (اجاره خانه، مخارج غذا، اقساط) را در نظر بگيريد.
ب) احتياجات ديگر مثل (مخارج درمان، لباس، خرج تحصيلات فرزندان) را نيز مشخص نماييد.
ج) موارد نسبتاً غير ضروري را اولويت بندي کنيد تا به تدريج در هر نوبت از مازاد درآمد يکي از آن ها را خريداري کنيد. چرا که «نمي توانيم همه چيز را در آن واحد داشته باشيد»
اگر ببينيد براي هر منظوري مبلغ معيني اعتبار پيش بيني شده است. سعي خواهيد کرد از تجمل گرايي و اسراف خود داري کنيد.
سوم) ده درصد از درآمد ساليانه را پس انداز کنيد.
چهارم) به حساب پس انداز به هر بهانه دست نزنيد.
پنجم) بودجه را با حضور اعضاي خانواده تنظيم و تقسيم کنيد.
اين کار باعث مي شود که همه اعضا با ميزان واقعي درآمد ها و مخارج آشنا شوند و توقعشان پايين بيايد و همچنين، حسن همکاري آن ها زياد مي شود.
3. سازگاري با تغيير محل سکونت به علت شغل همسر
دوري از وطن و جدا ماندن از والدين و بستگان براي کمتر زني خشنود کننده است، اما فدا کردن دوستي ها به لحاظ جدا ماندن از آن ها و از ياد بردن محيط و فضايي که کودکي را در آن ها گذرانده ايم، به خاطر به دست آوردن فضايي سرشار از عشق و موفقيت و کاميابي همسرانمان دشواري غير قابل تحملي نيست.
علت ها:
به نظر مي رسد عدم درک واقعيت و عواملي مثل زندگي در کنار والدين، خانه و دلبستگي به آن موجب عدم رضايت از مسافرت مي شوند.
راه حل ها:
اين که بدانيم تضمين کننده راحتي خانواده، اثاثيه، مبل نو و ... نيست بلکه خوشي و راحتي نتيجه عشق و صميميت بين همسران و قابليت استفاده کردن از وسايل موجود است. چهار دستور براي تحمل راحت موقعيت ها و محل سکونت جديد عبارتند از:
1. هرگز توقع نداشته باشيد که محيط و محل جديد کاملا شبيه محل و شهر قديمي و قبلي باشد. چه عيبي دارد که انسان جاهاي مختلف را ببيند و با همه نوع زندگي و اشخاص آشنا شود.
2. هرگز اجازه ندهيد فقدان عوامل و کمبود امکانات و چيزهايي که به آن عادت داشته ايد، موجب دلتنگي و تضعيف روحيه شما شود. با نهايت شهامت و استقامت از وسايل و امکانات موجود استفاده کنيد.
3. قبل از آن که راجع به محل و نوع مأموريت جديد اظهار نظر کنيد و تصميم بگيريد، ابتدا دست به يک آزمايش ساده و مقدماتي بزنيد تا پيش داوري نکرده باشيد.
4. به جاي آن که به خاطر چيزهايي که پيش از اين داشته ايد غبطه بخوريد، سعي کنيد از فرصت هاي جديد نهايت استفاده را ببريد. هم چنين سعي کنيد دوستان و آشنايان جديد بياييد و در اجتماعات محلي حضور پيدا کنيد.
4. سازگاري با کار اورژانسي شوهر
مردهايي که ساعات کارشان غير عادي است و يا تحت شرايطي ويژه کار مي کنند، احتياج به زنان سازگار، موافق، فهميده و با ادراک بالا دارند. زن هايي که شوهرانشان به کارهايي چون خلباني،پرستاري، پزشکي، افسري و ... اشتغال دارند چنان چه خواستار پايداري ازدواج خود باشند، بايد در حد اعلا سازگاري نشان دهند.
بيشتر خانم ها و دختران جوان، به زنهايي که شوهران نويسنده، موسيقي دان، هنرمند، سياست پيشه، ورزشکار،خلبان و امثال آن هستند، رشک مي برند و آن شوهران را افراد ايده آل براي ازدواج مي پندارند، اما بايستي متوجه بود که قرار گرفتن در چنين موقعيت هايي نيازمند درک و توان بالايي مي باشد.
بنابر اين قبل از ازدواج بايد شرايط کاري مرد مورد بررسي قرار گيرد و زن با واقع بيني و انصاف در نظر بگيردکه آيا مي تواند خود را با شرايط شغلي شوهر وفق بدهد يا نه، اگر ترديد جاي در خوري در اين بررسي داشت بهتر است وصلتي صورت نگيرد که درخت زندگي بارور نشده از بيخ قطع نشود.
راه حل ها:
اگر ساعت کار شوهر شما غير عادي است و يا شرايط و احتياجات خاص خود را دارد و براي شما مشکل به وجود مي آورد، به توصيه هاي زير توجه کنيد:
1. اگر آن وضع موقتي است با خنده و خوش رويي تحمل کنيد.
2. اگر آن وضع دائمي است شما نيز ترتيبي فراهم آوريد که از وضعيت به نفع خود بهره برداري کنيد.
«شتابزده با مشکل برخورد کردن کار را بدتر مي کند. سعي کنيد به خود فرصتي بدهيد، موقعيت را بررسي کنيد و نقاط مطلوب را شناسايي و مورد بهره برداري قرار دهيد»
3. هميشه به خاطر داشته باشيد که موفقيت شوهر موفقيت شماست.
«اگر جريان مطلوب کار شوهر باعث محروميت هايي براي شما مي شود و مشکلاتي به وجود مي آورد با اين تصور مطلوب که موقعيت او به شما نيز مربوط مي شود، محروميت ها و مشکلات را با خوشرويي و رضايت خاطر بپذيريد.
4. مطمئن باشيد که در دنيا سعادت و خوشي خالص و بي شائبه براي هيچ کس وجود نداشته و نخواهد داشت.
«هر چيز بهايي دارد که بايد آن را پرداخت. شما نمي توانيد شوهري با موقعيت مناسب اجتماعي داشته باشيد، اما ساعتي از شما دور نباشد يا دشواري پذيرايي از مراجعان او را تحمل نکنيد».
5. هماهنگي با شوهري که در خانه کار مي کند.
تنظيم امور خانه براي زن هايي که همسرشان روزانه هشت ساعت يا بيشتر در خارج از خانه کار مي کنند و پس از پايان کار خسته به خانه باز مي گردند، در مقايسه با زنهايي که همسران آن ها در خانه و محل فعاليت زن کار مي کنند، بسيار ساده و يا حداقل قابل تنظيم تر است.
اکنون نزد خود مجسم کنيد که به خاطر کار شوهر، مجبوريد بسياري از کارهاي منزل مانند جارو زدن، مرتب کردن و امثال آن را به تعويق بياندازيد يا اين که يک باره متوجه مي شويد که فرزند کوچک شما با شوق و ذوق به طرف پدر مي رود، اما پدر به خاطر کارش توجهي به او نمي کند. و گريه فرزند شما بلند مي شود. طبيعي است که در چنين شرايطي بايستي با صبر و حوصله برنامه ريزي نمود.
راه حل ها:
1. تاجايي که براي شما ممکن است وسايل راحتي فکر و جسم شوهر را در خانه فراهم کنيد. بايد بدانيد شوهر در مراحل مختلف به محبت و خوشرويي و صبر و حوصله همسرش نيازمند است و هر زني چنان چه تصميم بگيرد مي تواند اين خصوصيات را داشته باشد. بنابر اين در طول روز هر چند ساعت يک بار به او سربزنيد تا اگر چيزي لازم دارد در اختيارش قرار دهيد.
2. وقتي او مشغول کار است انتظار نداشته باشيد به زنگ در و زنگ تلفن جواب بدهد و يا از او بخواهيد به قبض برق و آب و تلفن و ... توجه کند. بلکه در فرصتي مناسب برنامه ريزي کنيد که کارها به خوبي انجام شوند.
3. زماني که او در خانه است عصبانيت خود را مهار کنيد و زود عصباني و خسته و بي حوصله نشويد.
«بعضي وقت ها کار بر وفق مراد شوهر نيست و شايد اين موجب زود رنج شدن شوهر شود. در چنين شرايطي با خودداري، متانت و خوش خلقي در برابر رنجيدگي و عصبانيت او مقاومت کنيد تا به حال عادي برگردد.»
4. معاشرت و رفت آمد ها را طوري تنظيم کنيد که به کار شوهرتان آسيبي نرساند.
5. با توافق و همکاري شوهرتان ساعتي را تعيين کنيد که در آن ساعت بچه ها آزادانه بازي کنند و موجبات مزاحمت شوهرتان را فراهم نياورند.
6. هر هفته حد اقل يک شب را به تفريح، سرگرمي و شرکت در مراسم مذهبي اختصاص دهيد.
7. سيستم حمايتي خوبي داشته باشيد (دوستان قابل اعتماد و دلسوز).
منابع:
1. آيين همسرداري، دوروتي کارنگي، ترجمه مهستي شهلايي.
2. البوم زندگي، مهدي تلخابي، روح الله شهير خرقاني.
3. مجله سلامت، شماره 49، 1384.
4. جلوه هاي حکمت.
5. ميزان الحکمه.
مركز مشاوره مؤسسه امام خميني- در جستجوي آرامش و تعالي خانواده