امل الآمل في علماء جبل عامل
مؤلّف:
محمد بن حسن بن علي بن محمد حسين معروف به شيخ حرّ عاملي (م 1104 ق)
زندگي نامه:
ترجمه مولف بخش ذکر شده است.
معرفي اجمالي كتاب:
كتاب امل الآمل كه نام ديگر آن «تذكره المتبحرين في العلماء المتأخرين» است در تراجم و شرح حال بزرگان، راويان حديث و علماي شيعه بر خواسته از جبل عامل و غير آن مي باشد. مؤلّف در اين كتاب به ذكر معاصران معروف شيخ طوسي و بزرگان و رجال نزديك به زمان شيخ اكتفا كرده است. اين كتاب در واقع متمّم و مكمل كتاب ميرزا محمد بن علي استر آبادي است.
كتاب امل الآمل به ترتيب حروف الفبا در دو بخش تنظيم شده است. بخش اوّل مشتمل بر شرح حال 214 نفر و بخش دوّم علماء متأخر از شيخ طوسي كه مشتمل بر 1122 نفر است. در بخش دوّم بعضي از شرح حال ها را بسيار مختصر آورده است. شيخ حرّ عاملي در شرح حال علماء به ولادت، وفات و قسمتي از اشعار و نوشته هاي آنها اشاره كرده و به آثار و تأليفات آنها نيز اشاره مي كند. كتاب حاضر همواره مورد توجه علماء و بزرگان بوده و از جايگاه شايسته اي در بين كتابهاي رجال و تراجم بر خوردار مي باشد.
شروح و تعليقات مرحوم علامه سيد حسن صدر (م 1354 ق) تكلمه امل الآمل را با عنوان تكلمه امل الآمل در دو جلد به رشته تحرير در آورده است. حواشي و تلخيص هاي زيادي بر كتاب امل الآمل نوشته شده است از جمله:
حاشيه بر امل الآمل: ميرزا عبدالله افندي اصفهاني (چاپ شده)
تتميم امل الآمل: شيخ عبدالنبي کاظمي
و تعليقه بر امل الآمل: علامه مجلسي و سيد نعمت الله جزايري
وضعيت نشر:
اين كتاب در دو جلد به زبان عربي به همت و تحقيق استاد احمد حسيني اشکوري از طرف انتشارات مكتبه الأندلسِ بغداد در سال 1385 ق به چاپ رسيده است.
حافظ فرزانه- مرکز مطالعات و پژوهش هاي فرهنگي حوزه علميه