كليات گياه شناسي
جعفري گياهي است علفي ، دوساله و معطر كه ارتفاع آن تا 70 سانتيمتر مي رسد . برگهاي آن برنگ سبز تيره و داراي بريدگيهاي لوزي يا مثلث شكل با تقسيمات رفعي است .
گلهاي جعفري كوچك برنگ مايل به سبز و بصورت چتر يم باشد ميوه آن كوچك به درازاي 2 ميليمتر و به قطر يك ميليمتر و داراي بوئي معطر است
تركيبات شيميايي
از برگ و تخم جعفري بوسيله تقطير با بخار اسانسي گرفته مي شود كه سبيار معطر است و ر غذاها بكار مي رود . اسانس برگ جعفري چون به مقدر بسيار كم بدست مي آيد گران است .
اسانس تخم جعفري كمي بوي تلخ درد كه زياد مرغوب نيست . از 100 كيلوگرم تخم جعفري حدود 2 كيلوگرم اسانس بست مي آيد كه از آن در صنعت عطر سازي و كنسروسازي استفاده بعمل ميآيد .
ريشه جعفري معطر طعم آن تقريبا مانند برگ آن است .
در صد گرم برگ جعفري مواد زير موجود است :
آب- 85 گرم
پروتئين- 3/5 گرم
مواد چرب- 0/6 گرم
مواد نشاسته اي- 7 گرم
كلسيم-200 ميلي گرم
فسفر- 65 ميلي گرم
آهن- 6/2 ميلي گرم
سديم-25 ميلي گرم
پتاسيم- 725 ميلي گرم
ويتامين آ- 8500 واحد بين المللي
ويتامين ب 1-0/12 ميلي گرم
ويتامين ب 2-0/25 ميلي گرم
ويتامين ب 3- 1/2ميلي گرم
ويتامين ث- 170 ميلي گرم
خواص داروئي
خواص تخم جعفري
تخم جعفري از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است .
1)ضد نفخ شكم است .
2)شريان ها و رگ ها راتميز مي كند .
3)ادرار آور و قاعده آرو است .
4)براي درمان تب نوبه بكارمي رود .
5)در قديم الايم براي سقط جنين شياف تخم جعفري را در داخل مهبل قرار مي دادند.
خواص ريشه جعفري 1)ريشه جعفري اشتها آور است .
2)ادرار آور و قاعده آرو است .
3)سنگ كليه را دفع مي كند .
4)براي درمان اسهال بايد 20 گرم ريشه جعفري را در يك ليتر آب دم كرده و تنقيه كنيد .
5)دم كرده ريشه جعفري براي درمان تنگي نفس بكار مي رود.
6)براي درمان سرخك مفيد است .
خواص برگ و ساقه جعفري
1- براي رفع لكه ها و جوش هاي صورت دم كرده جعفري را روي پوست صورت بماليد .
2-براي روشن شدن رنگ پوست مقدري جعفري را در نيم ليتر آب به مدت 5 دقيقه بجوشانيد و صبح وشب صورت خود را با آن بشوئيد بعد از يك هفته پوست صورت شما روشن مي شود.
3-دم كرده جعفري ضد تب است .
4-دم كرده برگ جعفري براي بواسير و سنگ كليه مفيد است .
5-خوردن چاي جعفري به هضم غذا كمك مي كند .
6-بعد از خوردن سير براي برطرف كردن بوي دهان جعفري بجويد.
7-جعفزي نفس را خوشبو مي كند.
8-براي درمان ضرب خوردگي و خون مدرگي له شده برگ و ساقه جعفري را روي عضو ضرب ديده بگذاريد .
طرز استفاده
به مبحث نسخه پيچي گياهان دارويي براي بيماري مورد نظر مراجعه نماييد
مضرات
مضرات خاصي براي آن بيان نشده است