خواص تغذيه اي و درماني انجير
انجير ميوه اي مقوي و شيرين است که در قرآن به آن قسم خورده شده است. نام عربي آن " تين " و نام انگليسي آن " "FIG"مي باشد.
درخت انجير بومي آسياي غربي و كشورهاي مديترانه است و از آنجا به عربستان ، سوريه و اسرائيل برده شده است .
انجير درختي است با برگ هاي زرد و پنجه اي و به رنگ سبز خاكستري كه بلندي آن تا شش متر مي رسد و به دليل عدم مقاومت در مقابل سرماي شديد ، در مناطق معتدله و گرمسير كشت مي شود .
درخت انجير معمولا از سال چهارم شروع به ميوه دادن مي كند و تا سن بيست سالگي ميوه مي دهد.
ارزش غذايي انجير انجير، قند زيادي دارد. 50 درصد انجير خشک را قند تشکيل مي دهد. همچنين منبع خوبي از پتاسيم ، منيزيم ، کلسيم ، فسفر و ويتامين هاي C , B , A است.
انجير منبع غني فيبر غذايي مي باشد. ليگنين يک نوع فيبرغذايي غيرمحلول است که به مقدار زياد در انجير وجود دارد و نقش عمده اي در جلوگيري و رفع يبوست دارد.
انجير منبع غني فيبر غذايي و نيز منبع خوبي از منيزيم ، کلسيم ، فسفر و ويتامين هاي C , B , A است.
ساير خواص غذايي انجير عبارتند از
1- از انجير مي توان در رژيم هاي غذايي خاص مثل رژيم کم چربي ، کم سديم ، پرفيبر ، کاهش وزن ، ديابتي و حتي رژيم غذايي مديترانه اي استفاده کرد.
2- انجير سديم و چربي ندارد و مانند ساير ميوه ها بدون کلسترول است.
3- 40 گرم انجير تازه يا يک چهارم ليوان از خرد شده ي آن، معادل يک واحد ميوه است.
4- 5/1 عد انجير خشک معادل يک واحد ميوه يا 15 گرم کربوهيدرات است که کربوهيدرات آن از گلوکز و فروکتوز تشکيل شده است.
5- انجير، فيبر غذايي بالايي دارد و هر واحد آن 20 درصد نياز روزانه را تأمين مي کند که بيش از هر نوع ميوه تازه يا خشک مي باشد.
6- انجير بيش از ساير ميوه ها املاح دارد. 40 گرم انجير تازه داراي 244 ميلي گرم پتاسيم ( 7 درصد نياز روزانه ) ، 53 ميلي گرم کلسيم ( 6 درصد نياز روزانه ) و 2/1 ميلي گرم آهن ( 6 درصد نياز روزانه ) مي باشد.
خواص درماني انجير
انجير از نظر طب قديم ايران ، گرم و تر است .
- انجير تعرق بدن را زياد مي كند .
- ادرار آور است . اگر ترشح ادرار كم باشد ،خوردن انجير باعث ازدياد آن مي شود .
- حرارت بدن را كاهش مي دهد .
- چاق كننده است و براي آنهايي كه مي خواهند وزن اضافه كنند بسيار مفيد است . بدين منظور مي توان آن را با شير مخلوط كرد و در بين غذاها خورد.
- انجير ( تازه يا خشک ) يبوست را برطرف مي كند و يكي از بهترين ميوه ها براي تميز كردن روده بزرگ و رفع يبوست است . در قديم براي از بين بردن يبوست از شربت انجير استفاده مي كردند .
- براي درمان ناراحتي هاي سينه حدود 20 گرم از خرما ، عناب ، انجير خشك و مويز را با هم مخلوط كرده و آسياب مي کنند. سپس اين پودر را با يك ليتر آب مي جوشانند تا حجم آن به نصف برسد . از اين جوشانده مي توان به مقدار سه فنجان در روز مصرف نمود .
- جوشانده انجير خشك درمان كننده التهاب مجاري دستگاه تنفسي ، كليه ، ذات الريه ، ذات الجنب ، سرخك ،مخملك و آبله مي باشد .
- جوشانده غليظ انجير خشک براي رفع سرماخوردگي بسيار مفيد است و غرغره کردن آن گلودرد را برطرف مي کند.
- براي برطرف كردن سياه سرفه ، برونشيت و ذات الريه از " قهوه ي انجير" استفاده كنيد. براي درست كردن اين قهوه ، انجير خشک را ابتدا بو مي دهند و سپس آن را آسياب مي كنند تا بصورت پودر درآيد .
- انجير دستگاه هاضمه را تقويت مي كند .
- انجير براي درمان سوء هاضمه مفيد است .
- سوپ انجير بسيار مقوي است و براي افزايش شير در زنان شيرده مفيد است .براي تهيه سوپ ، انجير نرسيده را با گوشت بپزيد .
- براي برطرف كردن ورم گلو ، 50 گرم انجير زرد را در 500 گرم شير ريخته و مدت 15 دقيقه بگذاريد بماند. سپس آن را غرغره كنيد و مقدري از آن را نيز بنوشيد. مي توانيد آن را با عسل هم شيرين كنيد .
- انجير خشک جوشيده شده در شير براي درمان آنژين ، ورم لثه و ورم مخاط دهان مفيد است .
- يكي از داروهاي بسيار موثر براي درمان آرتروز و درد مفاصل ، مخلوط شير بز و انجير سياه مي باشد . اين مخلوط سموم مختلف را از بدن خارج كرده و درد را از بين مي برد.
انجير ، به خصوص انجير خشک خيسانده در آب يا شير ، موثرترين درمان براي رفع يبوست است.
- انجير را مي توان همراه با ميوه هاي ديگر مصرف كرد. انجير با ميوه هاي اسيدي مانند پرتقال و گريپ فروت سازگار نيست .
- انجير براي آنهايي كه قند خونشان پائين مي آيد و يك دفعه احساس ضعف مي كنند مناسب است، زيرا قند آن به سرعت در روده كوچك جذب مي شود.
- خوردن انجير باعث افزايش نيروي جنسي مي شود .
- انجير تقويت كننده كبد است .
- براي برطرف كردن ورم بناگوش و دمل ها ، ضمادي از انجير خشك با آرد جو و گندم درست كنيد و روي ورم دمل بگذاريد .
- دم كرده انجير با شنبليله ، براي سينه درد مفيد است .
- براي رفع ورم طحال ، انجير را به مدت 9 روز در سركه خيس كنيد و هر روز پنج عدد از آن را با سركه بخوريد .
- انجير ضد سرطان است .
- انجير در معالجه بيماري هاي پوستي موثر است .
- مربا و کمپوت انجير براي درمان يبوست موثر است ،5 لذا مي توان 3 يا 4 انجير تازه را چهار قطعه کرد و در نيم ليتر شير جوشاند تا بپزد و آن را با 12عدد کشمش صبح ناشتا بخورند.
- هضم انجير آسان است و مصرف آن براي بچه ها و اشخاصي که از بستر بيماري برخاسته اند و دوره نقاهت را مي گذرانند، بسيار مفيد است.
- انجير به علت دارا بودن دانه هاي ريز، باعث تقويت معده و روده مي شود، ولي براي کبدهاي ضعيف زيان آور است.
- سرشار بودن انجير از پتاسيم، تامين کننده سلامتي کودکان ضعيف و کم خون و بي اشتهاست.
- اگر انجير و عسل را به طور مساوي با هم مخلوط نماييد و بخوريد، جهت زخم معده بسيار مفيد است.
- انجير به علت داشتن پتاسيم، درجه قليائيت بدن را بالا برده و در دفع اوره و چربي خون بسيار موثر است.
- شربت انجير، تسکين دهنده دردهاي گلو و سرفه است.
- انجير خشک خيسانده شده در شير بسيار خوشمزه و براي درمان يبوست شديد بسيار مفيد است. همچنين خوردن انجير خشک خيسانده در روغن زيتون در صبح ناشتا ، براي رفع يبوست موثر است.
نظر پيامبر و امامان در مورد خواص انجير
* رسول گرامي اسلام (ص) خواص ذيل را براي انجير بر شمرده اند و مسلمانان را به خوردن آن ترغيب کرده اند :
- انجير ميوه اي بهشتي است که بواسير را قطع مي کند.
- انجير نقرس را معالجه مي کند.
- انجير، قواي جنسي را زياد مي کند و رطوبت و سردي را که موجب ضعف نيروي آميزش است ، برطرف مي نمايد.
* حضرت علي (ع) مي فرمايند :
انجير براي باد قولنج مفيد است. در روز از آن زياد بخوريد ، ولي در شب کم بخوريد.
* در حديثي از امام محمد باقر (ع) آمده است که فرمود:
بر کبد "حزقيل" پيامبر زخمي ظاهر شد که او را آزار مي داد. خداوند به او وحي کرد که شيره انجير را بگير و بر سينه خود بمال. وي نيز اين کار را انجام داد و بهبود يافت.
* در حديثي از امام رضا (ع) چنين آمده است که :
انجير بوي بد دهان را از بين مي برد ؛ استخوان را محکم مي سازد؛ باعث رويش مو مي شود ؛ درد را بر طرف مي کند و با وجود انجير ديگر به دارو احتياج نيست.
مضرات
- انجير براي كبدهاي ضعيف مناسب نيست و آنهايي كه كبد ضعيف دارند ، بايد انجير را با گردو بخورند.
- زياده روي در مصرف انجير باعث نفخ شكم و اسهال مي شود و براي چشم نيز مضر است .
- انجير براي مبتلايان به بيماري قند مضّر است.
- انجير براي مبتلايان به اختلال معده و روده مضّر است.
- زياده روي در خوردن انجير، براي معده و چشم زيان آور است و خنثي کننده زيان آن، کرفس است.
تهيه دسر با انجير
براي تهيه پوره انجير، 240 گرم انجير را با يک سوم ليوان آب يا آب ميوه، در مخلوط کن بريزيد و با هم مخلوط کنيد. پوره انجير مي تواند به عنوان يک جايگزين مناسب براي چربي و يک شيرين کننده در سفره غذايي شما استفاده شود.
براي آشنايي با طرز تهيه مرباي انجير هم اينجا را کليک کنيد.
خريد و نگهداري انجير
موقع خريد انجير دقت کنيد که تازه و پوست آن صاف باشد. اگر بوي ترشيدگي مي داد، آن را نخريد ، زيرا اين بو نشان مي دهد که قند موجود در انجير تخمير و ميوه خراب شده است.
انجير تازه را حتماً بايد در يخچال نگهداري کنيد ، ولي انجير خشک را مي توانيد در يخچال يا در هواي اتاق نگهداري کنيد. البته بايد در يک ظرف يا بسته بندي بدون هوا و رطوبت باشد که در اينصورت براي چندين ماه مي توان آن را نگه داشت.
طي مطلبي در آينده خواص برگ و شيره درخت انجير را براي شما بيان خواهيم کرد.
منابع مورد استفاده :
- WWW.IRTEB.COM
- WWW.MECCAGOLD.COM/NUTRITION.HTM
- WWW.CALIFORNIAFIGS.COM/NUTRITION/CONTENT1.HTML
- کتاب خواص ميوه هاي خوراکي ؛ تاليف مرتضي نظري