منابع تبليغي
كتاب‏شناسى تبليغ و سخنورى‏
رحيم فاطمى
سرآهنگ سخن
خوشا كتاب و خوشا سِير در جهان كتاب‏
خوشا تفرُّج در باغ و بوستان كتاب‏
چه خوش بود كه دل و دين و عقل و دانش و هوش‏
به روز و شب بنشيند گِرد خوانِ كتاب‏
حديث هر چه شنيديم، بود بى‏بنياد
به جز حديث كتاب و به جز بيان كتاب‏
كتابشناسى، همان‏گونه كه از مفهوم آن برمى‏آيد، به شناساندن كتاب و آشناسازى خوانندگان با آن مى‏پردازد و در نتيجه، انواع گوناگون را با خود همراه مى‏سازد؛ براى مثال، كتابشناسى توصيفى، كتابشناسى تحليلى، كتابشناسى انتقادى و كتابشناسى موضوعى را در درون خويش جاى مى‏دهد. آنچه در پى مى‏آيد، يك كتابشناسى موضوعى است كه كتابهايى در زمينه «تبليغ و سخنورى» را معرفى مى‏كند و به صورت كتابشناسى گزينشى و كتابشناسى الفبايى به تصوير مى‏كشاند. آن‏گاه «102 كتاب فارسى» را به ترتيب عنوان، نام پديدآورندگان (نويسنده و مترجم)، محل نشر، نام ناشر و تاريخ نشر پيشكش مى‏كند و اميدوارانه مى‏گويد كه مقبولتان مى‏افتد و در نظرتان مى‏آيد.
اين قلمزن، شايسته و يا حتى بايسته مى‏داند كه پنج نكته را به ياد آورد:
يك - هنگام مطالعه اين كتابشناسى و گاه و بى‏گاه، نيم نگاهى نيز به اين حديث شريف داشته باشيم: «اُنْظُر اِلى‏ ما قالْ وَلا تَنْظُرْ اِلى‏ مَنْ قال؛(1) به آن چه گفته است بنگر و به آنكه گفته است، ننگر.»
دو - معرفى كتابهاى در پى آمده، لزوماً به معناى تأييد همه پديدآورندگان و همه مندرجات آنها نيست.
سه - از معرفى كتابهاى غير فارسى - كه ترجمه نشده‏اند - پرهيخته‏ايم.
چهار - كتابهايى را كه مثلاً به تبليغات تجارى و تبليغ كالا و مانند آن پرداخته‏اند، نياورده‏ايم و بيش‏تر به كاربردى بودن كتابهايى توجه داشته‏ايم كه در تبليغ دين و سخنرانى دينى مؤثرترند.
پنج - همان‏گونه كه گفته شد، اين كتابشناسى به صورت گزينشى است و قطعاً كتابهاى ديگرى نيز وجود دارد كه بايد در فرصتى ديگر درباره آنها گفت و شنفت:
تا قيامت مى‏توان از عشق گفت‏
تو مگو مضمون نابى نيست، هست‏
اكنون «102 كتاب فارسى در زمينه تبليغ و سخنورى» را به ترتيب الفبايىِ عنوان، به قلم مى‏آوريم:
1. آداب سخنرانى، سهيلا حاتمى، تهران، انتشارات آواى مهرسا، 1382.
2. آداب گفتگو و سخنورى (عوامل اثربخشى كلام)، على نورمحمدى، تهران، مؤسسه فرهنگى، انتشارات فروزان، 1378.
3. آسيب‏شناسى دعوت اسلامى، فتحى يكن، ترجمه داوود ناروئى، تهران، نشر احسان، 1378.
4. آماده شدن براى سخنرانى در 30 دقيقه، پاتريك فورسايت، گروه مترجمان انتشارات نگاه فردا، تهران، انتشارات نگاه فردا، 1381.
5. آموزش سخنرانى از زبان يك سخنران و تسلط بر مذاكرات روزمره، آرمان داورى، تهران، انتشارات توانگران، 1380.
6. آموزش فن سخن گفتن، رجبعلى مظلومى، تهران، دفتر هماهنگى انجمنهاى اسلامى مسجد و مدرسه بنياد بعثت، 1373.
7. آموزش گفتار (براى مسلط بودن، جالب بودن، توانا بودن، جذب و متقاعد كردن مخاطب)، پل كلمان ژاگو، ترجمه نيلوفر خوانسارى، تهران، انتشارات ققنوس، 1377.
8. آنچه يك مبلّغ بايد بداند، مهدى واعظ موسوى، مشهد، انتشارات راز توكل، 1381.
9. آيين سخنرانى، دِيْل كارنگى، ترجمه سميرا شاهمرادى، تهران، انتشارات نهال جوان، 1381.
10. آيين سخنورى، محمدعلى فروغى، تهران، انتشارات زوار، 1378.
11. آيين سخنورى و نگرشى بر تاريخ آن، على‏اكبر ضيائى، تهران، انتشارات اميركبير، 1373.
12. آيين نيكو سخن گفتن، محمّد جبروتى، تهران، انتشارات طلايه، 1381.
13. اخلاق تبليغى، نصرت اللّه جمالى، قم، انتشارات مهديه، 1379.
14. ارمغان تلبيغ: كتاب همراه مبلّغين، (قابل استفاده همگانى)، احمد دهقان، قم، انتشارات نهاوندى، 1377.
15. اصول و مبانى تبليغ، اسماعيل كريم‏زاده، مشهد، مؤسسه فرهنگى، هنرى و انتشاراتى ضريحِ آفتاب، 1373.
16. افسون سخن، (روش‏شناسى برخورد در روابط انسانى)، على اقليدى‏نژاد، قم، انتشارات جمال، 1381.
17. افسون سخن (هنر سخنورى و اعجاز كلام)، سيد مصطفى موسوى حرمى، بدون محل نشر، انتشارات سرزمين سبز، 1380.
18. الگوى علمى و عملى تبليغات در مراكز آموزشى، حسن بنايى، تهران، انتشارات مهربرنا، 1382.
19. امپرياليسم تبليغى بين‏المللى، محمدعلى العوينى، ترجمه محمّد سپهرى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، 1369.
20. انسان سخنور؛ انسان موفق، رادولف اف وردربر، ترجمه مريم روزدار، رشت، انتشارات كتيبه گيل، 1381.
21. انقلاب فرهنگى و تبليغى، عبد الكريم بى‏آزار شيرازى، تهران، انتشارات زكات علم، 1377.
22. اهميت و ضرورت تبليغات، احمد رزاقى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، 1370.
23. بانوان در عرصه دعوت و تبليغ، توفيق يوسف الواعى، ترجمه نرگس پروازى ايزدى، تهران، انتشارات احسان، 1381.
24. برگهايى از خاطرات حجت الاسلام و المسلمين قرائتى، گردآورى محمّد موحدى‏نژاد، قم، نشر روح، 1380.
25. پژوهشى در تبليغ، محمدتقى رهبر، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، 1371.
26. تبليغ، جعفر بچارى، قم، انتشارات نور النور، 1381.
27. تبليغ (اصول، مبانى و قالبها)، رضا على كرمى، قم، انتشارات قم، 1381.
28. تبليغات از ديدگاه امام خمينى‏قدس سره، رسول سعادتمند، قم، انتشارات تسنيم، 1379.
29. تبليغات (هنر و رسانه‏ها) از ديدگاه امام خمينى‏قدس سره، استخراج معاونت پژوهشى مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى‏قدس سره، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى‏قدس سره، 1378.
30. تبليغات دينى (ابزارها و شيوه‏ها)، احمد رزاقى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، 1377.
31. تبليغات: يك واژه در دو حوزه فرهنگى، محمدهادى همايون، تهران، دفتر حقوق و علوم اجتماعى، بى‏تا.
32. تبليغ اسلامى و دانش ارتباطات اجتماعى، محسن خندان، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، 1374.
33. تبليغ در قرآن و حديث، محمّد محمدى رى‏شهرى با همكارى سيد حميد حسينى، ترجمه على نصيرى، قم، انتشارات دار الحديث، 1380.
34. تبليغ و جوانان، على جعفرى، قم، انتشارات فلاح، 1382.
35. تبليغ و مبلّغ در آثار شهيد مطهرى، عبد الرحيم موگهى (شميم)، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم، 1381.
36. تجارب مبلّغان هنرمند، مهدى چراغى، قم، انتشارات قدس، 1374.
37. تجارب و نكات تبليغى، مهدى چراغى، قم، دفتر نشر برگزيده، 1373.
38. تجربه ارتباطات در روابط انسانى، لايل سوسمان و سام ديپ، ترجمه حبيب اللّه دعايى، مشهد، انتشارات دانشگاه فردوسى، 1376.
39. تجربيات من در منبر يا تجربيات سخنورى، محمّد حسينى شيرازى، ترجمه على كاظمى، اصفهان، انتشارات خوشنواز، 1379.
40. جامعه‏شناسى تبليغات، على‏اكبر ترابى، تبريز، انتشارات فروزش، 1381.
41. جايگاه تبليغات درجهان امروز، احمد رزاقى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، 1377.
42. چكيده مقالات همايش نقش آموزش در تبليغ دين، معاونت آموزش دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم، 1379.
43. چگونه در همايشهاى علمى سخنرانى كنيم؟، جورج ام. هال، ترجمه محمود محمودى و پانته‏آ پدرام، تهران، انتشارات جامعه‏نگر: سالمى، 1382.
44. چگونه زيبا سخن بگوييم؟، محمدرضا تقدمى، تهران، انتشارات كتاب درمانى، 1379.
45. چگونه سخنرانى جذاب ارائه كنيم؟، كارن كاليش، ترجمه مسعود كسائى، تهران، انتشارات همشهرى، 1380.
46. چگونه سخنرانى كنيم؟ (تكنيكهاى جذب شنونده)، زهره خسروانى، تهران، انتشارات نداى هشتاد، 1381.
47. چگونه مطالب خود را به‏طور موفقيت‏آميز بيان كنيم؟، يان ريچاردز، ترجمه كيوان سپانلو، تهران، انتشارات فارابى، 1374.
48. خاطرات از زبان حجت الاسلام و المسلمين محسن قرائتى، تدوين سيد جواد بهشتى، تهران، مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1380.
49. خاطراتى خواندنى از مبلّغان دينى، حسين دهنوى، قم، انتشارات يمين، 1377.
50. خاطرات و تجارت تبليغى، حسين دهنوى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، 1372.
51. خلاصه مقالات تبليغ و تبليغات (مندرج در مطبوعات جمهورى اسلامى ايران، سال 1359 - 1367)، بخش اسناد و اطلاع‏رسانى معاونت پژوهشى سازمان تبليغات اسلامى (با همكارى احمدرضا حيدرى)، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، 1371.
52. درباره سخن و سخنورى (پيشينه، انواع و شيوه‏هاى سخنورى و گفتگو)، محمدباقر شريعتى سبزوارى، قم، بوستان كتاب قم، (انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم)، 1381.
53. راحت حرفتان را بزنيد، مارى فرانس مولر، ترجمه نسرين گلدار، تهران، مؤسسه فرهنگى منادى تربيت، 1381.
54. راهنماى تبليغ (نكات مهم و كاربردى در تبليغ، سخنرانى و مداحى)، امير ملك‏محمودى اليگودرزى، قم، مؤسسه فرهنگى - انتشاراتى مشهور، 1380.
55. راهنماى مربيان و معلمان (دوره راهنمايى)، نگارش عباس عبيرى و تحقيق محمّد رضايى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، 1376.
56. راه و رسم تبليغ، كانون نويسندگان فضلاى قمى حوزه علميه قم، قم، دفتر نشر برگزيده، 1378.
57. رسالت منبر در گامى فراتر، فرج اللّه خاكبيز فداغى، قم، مؤسسه فرهنگى همسايه، 1376.
58. رشد و توسعه تبليغات، محمدجواد علمى، مشهد، مؤسسه انتشارات امامت، 1371.
59. روابط عمومى و تبليغات همراه با مباحث جديد كاربردى، كاظم متولى، تهران، انتشارات بهجت، 1380.
60. روش تبليغ، دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم، 1403 ق.
61. روش تبليغ، سيد مهدى واعظ موسوى، بى‏جا، انتشارات ميقات، 1374.
62. روش تبليغ در اسلام، على گلستانى، قم، انتشارات انصاريان، 1380.
63. روش تبليغ و مديريت در مناطق اهل تسنن، مهدى چراغى، قم، دفتر نشر برگزيده، 1376.
64. روش دعوت اسلامى، مصطفى مشهور، ترجمه واحدبخش لشكرزرهى، تهران، انتشارات احسان، 1372.
65. روش‏شناسى دعوت در قرآن كريم، محمّد حسين فضل اللّه، ترجمه سهراب مروتى و عبد الجبار زرگوشى‏نسب، ايلام، انتشارات گويش، 1381.
66. روشهاى تبليغ و سخنرانى، احمد صادقى اردستانى، قم، بوستان كتاب قم (انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم)، 1380.
67. سخنران خوبى باشيد (فنون آزمايش شده براى اصلاح مهارتهاى برقرارى ارتباط و ارائه سخنرانى)، ريچارد دنى، ترجمه حبيب آقارمضان سنگ‏تراش و نازنين نجفيان، تهران، انتشارات فراروان، 1379.
68. سخنرانى توانا شويم، رجبعلى مظلومى، تهران، انتشارات كانون پرورش فكرى كودكان و نوجوانان، 1364.
69. سخنورى و شخصيت در آداب سخن، سيد محمدعلى مقدسى، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم، 1377.
70. سخنورى و فن بيان، [كتابهاى درسى مراكز تربيت معلم‏]، تهران، وزارت آموزش و پرورش، 1377.
71. سخن و سخنورى، محمّدتقى فلسفى، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، 1378.
72. سرشك خون (روش مرثيه‏خوانى و مراثى امام حسين و يارانش‏عليهم‏السلام)، عبد الرحيم موگهى (شميم)، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم، 1375.
73. سيره تبليغى پيامبر اكرم‏صلى‏الله‏عليه‏وآله (در آمدى بر سياست تبليغى اسلام در عصر ارتباطات)، اصغر افتخارى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، 1377.
74. شرايط موفقيت در تبليغ، محمدرضا ناجى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، 1370.
75. شيوه ارائه مقالات در همايشهاى داخلى و بين‏المللى، مهرداد حسين‏پور و اكبر بهداد، اصفهان، معاونت پژوهشى دانشگاه علوم پزشكى و خدمات بهداشتى درمانى اصفهان، 1382.
76. شيوه‏هاى جذب جوانان در تبليغ، احمد لقمانى، قم، انتشارات بهشت بينش، 1381.
77. طنين عشق (آموزش و آداب مرثيه‏خوانى و ذكر مصيبت)، مرتضى وافى، قم، انتشارات شفق، 1382.
78. فرازى از سيره تبليغى امام على‏عليه‏السلام، نصرت اللّه جمالى، قم، انتشارات مهديه، 1380.
79. فرهنگ تبليغات، محمدرضا محمدى‏فر، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1377.
80. فن خطابه، على نظرى منفرد، قم، مركز نشر هاجر (وابسته به مركز مديريت حوزه‏هاى علميه خواهران)، 1383.
81. فنون سخنرانى، تيم هيندل، ترجمه شفيع الهى، تهران، نشر سارگل، 1381.
82. فوائد المشاهد و نتائج المقاصد (مجموعه‏اى از مجالس وعظ)، شيخ جعفر شوشترى، به كوشش محمّد بن على اشرف طالقانى، [تهران‏]، انتشارات نيك معارف، 1375.
83. قرآن و تبليغ، محسن قرائتى، تهران، مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1378.
84. كسب نتايج بهتر و سريع‏تر در جلسات، دِيْل كارنگى، ترجمه مجتبى احمدوند، تهران، انتشارات سينه سرخ، 1381.
85. كيفيت و كميت مطالعه، نوشتن و سخنرانى، على‏اصغر فرهپور، همدان، مؤلف (ناشر)، 1378.
86. گامهايى در راه تبليغ، محمّد حسين فضل اللّه، ترجمه احمد بهشتى، تهران، مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، 1367.
87. گفتار هراسى (چگونه بر ترس از سخنرانى غلبه كنيم؟)، مانى شربرگ، ترجمه مهدى الوانى و حسين هاشمى، تهران، نشر نى، 1373.
88. لؤلؤ و مرجان (در شرط پله اوّل و دوم منبر روضه خوانان)، ميرزا حسين نورى، تحقيق و ويرايش: حسين استادولى، تهران، انتشارات دار الكتب الاسلامية، 1375.
89. مبانى اقناع و تبليغ، على حسينى پاكدهى، تهران، مركز برنامه‏ريزى و آموزش نيروى انسانى (وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى)، 1381.
90. مبانى تبليغ، محمدحسن زورق، تهران، انتشارات سروش، 1368.
91. مجموعه مقالات تبليغات و جنگ روانى، جمعى از نويسندگان، ترجمه حسين حسينى، تهران، پژوهشكده علوم دفاعى دانشگاه امام حسين‏عليه‏السلام، 1377.
92. مهارتهاى سخنرانى تخصصى، سينكلر گودلد، ترجمه پرويز استيرى، تهران، انتشارات چاپار، 1381.
93. مهارتهاى سخنرانى و ارائه مطالب در 21 گام، المون يودر، ترجمه مهدى مهدوى عرب و نغمه خادم‏باشى، تهران، انتشارات انستيتو ايزايران، 1380.
94. مهارتهاى مؤثر در فن بيان، استيو مندل، ترجمه على كريمى و شهربانو حقيقت، شيراز، انتشارات اميدواران، 1378.
95. نكاتى چند درباره روان‏شناسى تبليغ، ابو القاسم فرشيدور، تهران، بى‏نا، 1372.
96. نكاتى درباره سخنرانى، محمّد خجسته‏نيا، تهران، اداره كل انتشارات وتبليغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1379.
97. نوشتن و سخن گفتن (مهارتهاى زبانى)، ترجمه و تأليف سيما وزيرنيا، تهران، انتشارات مدرسه، 1379.
98. هنر سخنرانى (مهارتهاى عملى فن بيان در قالب نظريه‏هاى كلاسيك و معاصر)، استفن اى. لوكاس، ترجمه ساده حمزه و باباطاهر عليزاده، تهران، انتشارات رشد، 1381.
99. هنر سخن گفتن، ژرژ سيون، ترجمه اسماعيل اسعدى، تهران، انتشارات اقبال، 1379.
100. مبانى ارتباط، تبليغ و اقناع، على اصغركيا و رحمان سعيدى، تهران، مؤسسه انتشاراتى مهد ناصر، ايران، 1383.
101. شيوه‏هاى تعليم و تبليغ، على‏اكبر بابازاده، قم، انتشارات دانش و ادب، 1382.
102. درآمدى بر آسيب‏شناسى تبليغات دينى، عبد اللّه آكوچكيان، تهران، چاپ نهضت، 1378.

1)فرج المهموم، سيد رضى الدين (از نوادگان ابن طاووس)، دار الذخائر، قم، ص‏220.

منبع : ماهنامه اطلاع رساني، پژوهشي، آموزشي مبلغان شماره 107