دوست داشتن طبيعت را به کودکان مان بياموزيم

امروزه با برنامه هاي تلويزيوني، کامپيوتري و افزارهاي الکترونيکي، کودکان از لذت کشف طبيعت بي بهره مانده اند. اين بيماري دوران ماست. مدرسه ها با فوق برنامه هاي شان، زمان کمي براي بازي در بيرون از خانه براي کودکان باقي مي گذارند. حتي بدون اين برنامه ها نيز فضاي سبزکافي براي لذت بخشيدن به کودکان وجود ندارد. پارک ها و زمين هاي بازي بسيار پيراسته و دست خورده اند، کنجکاوي کودکان را بر نمي انگيزند و فضايي براي کشف و شناخت بي پايان پديد نمي آورند. بخش مهمي از دوران کودکي کودکان امروز از آن ها دزديده شده است: ارتباط تنگاتنگ با طبيعت.
آرتور ريچارد لوو، روزنامه نگار و نويسنده ي هفت کتاب درباره ي پيوند خانواده، طبيعت و جامعه، و مدير و يکي از بنياد گذاران شبکه ي کودکان و طبيعت، در کتابش به نام "آخرين کودک در ميان درختان، نجات کودکان از اختلال کمبود ارتباط با طبيعت" اشاره مي کند که حس جدايي از طبيعت به طور بنيادي در کودکان اثر مي گذارد. به باور او، اين جدايي به سلامتي جسمي و ذهني آن ها آسيب مي رساند و خلاقيت شان را از بين مي برد. لوو، اصطلاح "اختلال کمبود ارتباط با طبيعت" را براي توصيف اين پديده به کار برده است.
چرا کودکان نياز دارند با طبيعت در ارتباط باشند؟
بودن در خارج از خانه به پديد آمدن حس شگفتي و کنجکاوي در کودکان کمک مي کند. اين کنجکاوي مي تواند به جنبه هاي ديگر زندگي آن ها نيز گسترش يابد.
بودن در طبيعت به کودکان کمک مي کند که هشيار باشند. طبيعت اين امکان را به کودکان مي دهد که ازهمه ي حواس خود استفاده کنند.
زندگي مدرن، بسيار سازمان يافته و کنترل شده است و کودکان را از شانس اکتشاف و خودآموزي محروم مي کند. در چنين وضعيتي، نقش طبيعت در برانگيختن کنجکاوي کودکان بسيار مهم تر است.
به باور کارشناسان آموزش و پرورش، داشتن شانس پژوهش و اکتشاف در طبيعت، تمرکز و ظرفيت يادگيري کودکان را افزايش مي دهد.
پژوهش ها نشان مي دهند که حضور در طبيعت و فضاي سبز، اختلالات تمرکز در کودکان را کاهش مي دهد.
فعاليت هاي بيرون از خانه، امکان بهره مند شدن از هواي تازه و تحرک بدني را براي کودکان فراهم مي آورد که هر دو براي سلامتي جسمي و ذهني کودکان ضروري اند.
بودن و حضور در طبيعت و لذت بردن از آن، عامل مهمي در رشد کودکان است.
تخريب و نابودي محيط زيست، يک واقعيت دردناک در دنياي امروز است. افزايش پيوند ميان کودکان و طبيعت براي آگاهي نسل جديد از ارزش هاي محيط زيستي بسيار اهميت دارد.
آنچه شما بايد انجام دهيد:
والدين، مربيان و آموزگاران مي توانند کارهاي بسياري براي پرورش کودکاني دوستدار طبيعت انجام دهند.
دوستي با طبيعت را از کودکي به کودک تان آموزش دهيد.
اگر شما خود دوستدار طبيعت باشيد، پرورش اين عشق در کودک تان بسيار آسان خواهد بود. براي آن ها امکاناتي فراهم کنيد که بتوانند بودن در طبيعت را تجربه کنند. آن ها را به بازي در فضاي سبز تشويق کنيد. به آن ها اجازه دهيد که برگ ها، گل ها، سنگ ها و ... را بردارند و مشاهده کنند. با اشاره به درختان، حشره ها، پرندگان و جانوران، آن ها را نام ببريد.
باهم باغباني کنيد.
بهترين راه براي برقرار کردن ارتباط ميان کودکان و طبيعت، کمک گرفتن از آن ها در باغباني است. باغباني سبب مي شود که خاک را لمس کنند و انواع گوناگون حشره ها، کرم ها و ديگر موجودات شگفت انگيز را ببينند. نگهداري و مراقبت از گياهان، فرصتي بي همتا براي آن هاست تا دوره ي رشد گياهان را از نزديک ببينند. مي توانيد به کودکان تان کمک کنيد براي پروانه ها يا پرندگان در حياط ظرف غذا بسازند. براي آشنايي با چگونگي ساخت ظرف غذا براي پروانه ها و پرندگان اين جا و اين جا سر بزنيد.
او را به دل طبيعت ببريد.
براي سفر به دل طبيعت به طور منظم در سال هاي رشد کودک تان برنامه ريزي کنيد. برنامه هاي گردش و سفرهاي کوتاه به بيرون شهر ترتيب دهيد. بگذاريد کودکان از پياده روي در طبيعت لذت ببرند. در تعطيلات به پارک هاي ملي و مناطق حفاظت شده، جاهايي که کودکان بتوانند جانوران وحشي را در محيط زندگي طبيعي خود ببينند، سفر کنيد.(مي توانيد در سايت http://www.irandeserts.com اطلاعاتي درباره ي پارک هاي ملي و مناطق حفاظت شده ايران به دست آوريد.)
کنجکاوي کودک تان را برانگيزيد.
او را به مشاهده و پژوهش محيط پيرامونش تشويق کنيد. کتاب و سي دي هايي درباره ي طبيعت و حيات وحش به آن ها هديه دهيد. براي بازديد از موزه هاي حيات وحش يا کتابخانه ها برنامه ريزي کنيد. آن ها را به عضويت سازمان هاي دوستدار محيط زيست درآوريد و به سفرهايي در اين زمينه و ديگر فعاليت هاي ترتيب داده شده از سوي اين سازمان ها تشويق کنيد.
يک سرگرمي به او هديه بدهيد
با دادن يک ذره بين، دوربين دو چشمي يا تلسکوپ ساده، شادي و لذت بيشتري از طبيعت را به کودک تان هديه دهيد.(براي ساخت تلسکوپ خانگي به http://lifestyle.iloveindia.com/lounge/how-to-make-a-simple-telescope-22... سر بزنيد)
او را به مطالعه و بررسي و ثبت چيزهايي که مي بيند، تشويق کنيد. به او يادداشت برداري را آموزش دهيد. از کودک بخواهيد طرحي ساده از آنچه مي بيند بکشد. اگر کودک تان به عکس گرفتن علاقه مند است، يک دوربين ساده در اختيارش بگذاريد. براي او کتاب هاي راهنما در زمينه ي حيات وحش، جانوران، پرندگان، حشره ها، درختان بومي مناطقي که سفر مي کنيد، بخريد. شناسايي گياهان و جانوراني که در طول سفرها مي بيند، به بالا بردن دانش او کمک خواهد کرد و يکي از فعاليت هاي شادي آور و لذت بخش همه ي دوران زندگي اش خواهد بود.
پاسداري از محيط زيست را به کودک تان آموزش دهيد
احترام به طبيعت را همچنان که کودک تان بزرگتر مي شود، به او آموزش دهيد. او را به انجام فعاليت هاي محيط زيستي تشويق کنيد. مهم اين است که خود شما هم اين فعاليت ها را انجام دهيد. براي کودک تان توضيح دهيد که چگونه انجام کارهاي کوچکي مانند بستن شير آب يا خاموش کردن چراغ ها هنگامي که به آن ها نياز نداريم، در نگهداري از محيط زيست تاثير دارد. (در سايت www.hodhod.com مي توانيد شماري از سايت هاي مربوط به محيط زيست و کودکان و نوجوانان را پيدا کنيد.)
واداشتن کودکان به احترام به طبيعت، نه تنها آن ها را به شهروندان مسئول تبديل مي کند، بلکه از آن ها پاسداران بهتري براي سياره مان زمين مي سازد.
برگردان:
شبنم عيوضي
منبع:
http://www.indiaparenting.com/intelligent-child/88_535/teaching-children-to-love...