ضرورت توجه به ميزان اندک اعتمادبه نفس در نوجوانان
يكشنبه ... 1389.06.07

اعتماد به نفس پايين يکي از معضلات فرهنگي است که از نيمه ي دهه ي هشتاد ميلادي گسترش يافته ولي باوجود اهميت آن، تا کنون راهکارهاي مناسبي براي حل اين معضل ارائه نشده است. پايين بودن ميزان اعتماد به نفس، يکي از مسائل جدي نوجوانان امروز به شمار مي رود. داشتن فرزند نوجواني با اعتماد به نفس پايين به اين معنا نيست که شما والدين شايسته اي نيستيد يا در دوران کودکي در مورد آن ها کوتاهي کرده ايد. همه ي والدين اشتباه مي کنند و همه ي کودکان ممکن است برداشت درستي از رفتارهاي آن ها نداشته باشند. اعتماد به نفس پايين مي تواند دلايل متفاوتي داشته باشد که بعضي از آن ها به محيط خارج از خانه مربوط اند.
وقتي نوجواني با مسائلي همچون کم توجهي اجتماعي، آوردن نمره ي پايين، از دست دادن دوستانش در زمان گذر از سنين نوجواني يا تغييراتي که به سازگاري نياز دارند، روبه رو مي شود، ارزش هاي فردي اش را زير سوال مي برد. نوجوانان به دقت به برداشت ها و نظرهاي ديگران براي ارزش گذاري خود در جامعه توجه مي کنند. آشکار است که آن ها در گفته هاي ديگران به دنبال موضوع هاي ويژه اي مي گردند و به جاي پرسيدن، اميدوارند که پاسخ پرسش هاي شان را در آن ها بيابند. بدون برقراري ارتباط مستقيم، نوجوانان در برداشت هاي شان بيشتر دچار اشتباه مي شوند.
وقتي آن ها به رفتار وافکارشان برمي گردند و اختلافاتي را با آنچه بايد با نظر ديگران سازگار باشد، پيدا مي کنند، نبايد اين اختلافات را ناديده گرفت.
بيشتر پدران و مادران درباره ي ميزان اعتماد به نفس نوجوانان با خود آن ها گفت و گو نمي کنند. انجام چنين گفت و گويي بر سر ميز شام امکان پذير و مناسب نيست. اما اگر والدين رفتار فرزند نوجوان شان را به دقت زير نظر داشته باشند، مي توانند هنگامي که آن ها اعتماد به نفس خود را از دست داده اند، به اين موضوع پي ببرند. وقتي نوجوانان خود را احمق، چاق، زشت يا بي کفايت بنامند، به معناي آن است که اعتماد به نفس ندارند. بيان جمله هاي: "به هر حال مهم نيست" هنگام اشاره به خود، افکار و احساسات شان، يا گفتن جمله هايي همچون: "به نظر نمي رسد فرقي بکند "هنگامي که به تاثير رفتارشان بر نزديکان و جامعه اشاره مي کنند نيز ازديگر نشانه هاي کاهش اعتماد به نفس در نوجوانان است.
برخي نوجوانان که ناگهان به شکلي آشکار و چشمگير نقش ياري رسان را به عهده مي گيرند يا تلاش مي کنند همه ي افراد پيرامون خودرا خوشنود کنند نيز دچارکمبود اعتماد به نفس هستند.
نبايد به اين گونه رفتارهاي نوجوانان بي اعتنا بود. کمبود اعتماد به نفس مي تواند به عملکردهاي داراي کيفيت پايين بيانجامد و همواره احساسات منفي به آن ها انتقال ده دکه در طول زمان سبب بدبيني و افسردگي شان مي شود. گروهي از نوجوانان مايل اند درباره ي احساسات واقعي خود حرف بزنند، تنها کافي است از آن ها در اين باره سوال شود. اما برخي نيز تمايلي به اين کار ندارند و لازم است با آن ها رابطه ي نزديک تري برقرار کنيد تا احساسات بدي را که نسبت به خود دارند، بشناسيد.
براي نوجوانان عجيب نيست که ندانند چرا چنين احساساتي دارند. بسياري از آن ها به اين روش بزرگ شده اند و به وجود اين احساسات عادت کرده اند، حتي پيش از اينکه قادر به درک شان باشند. گروهي ديگر نمي توانند احساسات خود را در اين باره بيان کنند. آن ها آگاهانه تلاشي نمي کنند که از اين مسئله فرار کنند يا وانمود کنند که اعتماد به نفس ندارند، بلکه واقعا نمي دانند در درون شان چه اتفاقي رخ مي دهد.
با وجود آنکه عملکردهاي هورموني در احساسات نوجوانان نقش دارند، نسبت دادن اين احساسات، تنها به دوران بلوغ و آغاز ترشح هورمون ها، کمکي به حل مشکل آن ها نخواهد کرد. احساسات نوجوانان واقعي و طبيعي است و ناديده گرفتن آن ها مشکل را پيچيده تر مي کند. درست است که احساسات آن ها به سبب عملکردهاي هورمون ها شدت پيدا مي کند، اما بي گمان اين تنها عامل نيست.
در بررسي اعتماد به نفس فردي بايد توجه داشته باشيد که درستايش و تمجيد نوجوان زياده روي نکنيد و راستگو باشيد، اگر نه تلاش هاي شما براي بهتر شدن وضعيت او به نتيجه نخواهد رسيد.
مشکلات مربوط به اعتماد به نفس مي تواند موقت باشد يا ريشه ي عميق در زندگي فرد داشته باشد و در تمام دوران زندگي او را آزار دهد. در هر حال، پيشنهاد مي شود براي پيگيري وضعيت نوجوان خود نزد مشاور برويد. مراجعه به مشاور به معناي وجود مشکل يا اختلال در روح و روان او نيست. مشاوره به نوجوان امکان مي دهد تا مسائلي را که نمي تواند با والدينش در ميان بگذارد، با مشاور مطرح کند. يکي از مشکلاتي که بزرگسالان با آن روبه رو هستند، پناه بردن نوجوانان به دوستان و همسالان براي حل مشکلات شان است.
با نوجوان تان حرف بزنيد. به دقت و با اشتياق به صحبت هاي آن ها گوش کنيد تا بدانند که افکار وعقايدشان براي شما قابل احترام و مهم اند. انديشمندانه صحبت هاي آن ها را بشنويد و واکنش منطقي نشان دهيد، هر چند ممکن است که با آن ها موافق نباشيد يا آن ها با عقايد شما مخالف باشند. درگير کردن نوجوان تان در فعاليت هاي ارزشمند مي تواند امکاني رايگان براي مشاوره و گفت و گو باشد. نوجوانان گاهي با ديدن اثر و پيامد کارهاي شان بر جامعه ي پيرامون، بسيار تحت تاثير قرار مي گيرند. آن ها مي آموزند که اگر چه برخي از کارهاي شان تاثير فوري ندارند، بسيار پرازرش اند.
بالا بردن سطح پايداري و قدرت در نوجوانان دشوار است، اما بايد انجام شود با او همراهي کنيد. به اين ترتيب خواهد فهميد که وجود او براي شما اهميت دارد.
برگردان:
ندا ميرزا زاده
منبع:
http://www.professorshouse.com/family/children/low-self-esteem-in-teenagers.aspx