راهکارهاي کارشناسي براي تقويت مهارت هاي زباني–خواندن، نوشتن و سخن گفتن–در کودکان مبتلا به اختلال بيش فعالي

اگر به نظر مي رسد فرزند شما گاهي براي يافتن و به کار بردن واژه‌ها درمانده شده است، بدانيد دليلي دارد. مهارت‌هاي زباني درکودکان دچار بيش فعالي يا اختلال كمبود توجه، غالباً کندتر از هم‌سن‌و‌ سالانشان پيش مي‌رود. کودکان دچار (اختلال کمبود توجه) در فهميدن آنچه مي‌شنوند، کند هستند.
و براي سازمان دادن به انديشه‌هايشان و ساختن جمله‌ها به زمان بيشتري نياز دارند. اين قضيه، پاسخ دادن سريع به پرسش آموزگار را حتي زماني که پاسخ را مي‌دانند، براي آنان مشکل مي‌سازد. بيان نوشتاري براي‌شان چالشي باز بزرگتر است. آفرينش ايده‌ها، بازيابي خاطرات، به کارگيري قوانين ديکته و دستور زبان و تکاليفي از اين دست، ممکن است کودکان دچار بيش فعالي يا اختلال كمبود توجه را از کامل کردن کار کلاسي و امتحان‌ها در زمان مقرر باز دارد. وجود مشکل در مهارت هاي ظريف حرکتي نيز ممکن است عمل نوشتن را کند سازد و تمرکز لازم براي انتقال انديشه‌ به کاغذ را دچار اختلال کند. درمان زود هنگام براي کودکان داراي مشکلات زباني ضروري است. اگر فکر مي‌کنيد مشکلي هست، کاري کنيد کودک شما ارزيابي شود و در صورت نياز براي گفتار درماني او اقدام شود. راهکارهاي زير نيز مي‌توانند مفيد باشند.
راه حل ها در کلاس
بي شتاب صحبت کنيد و اطلاعات را در واحدهاي کوچک ارائه دهيد. دادن ميزان زيادي اطلاعات در يک لحظه، سبب مي‌شود اين گروه از کودکان از درک مطلب عقب بمانند. ممکن است شما درسي را به پايان برسانيد و او هنوز در حال دست و پنجه نرم کردن با مطالب دقايق اوليه‌ باشد.
کاري کنيد ترس اين گروه از کودکان، از بيان شفاهي بريزد و آن‌ها را به شرکت در فعاليت‌هاي کلاسي تشويق کنيد. کودک را مطمئن سازيد که هرگز او را با پرسيدن سؤالي که پاسخش را نمي‌داند، در تنگنا قرار نخواهيد داد.
وقتي دستش را بلند مي‌کند، هر چقدر لازم است به او زمان بدهيد و اگر لازم شد، با سؤال‌هاي كمكي ياريش كنيد.
رويکرد ديگر اين است که بين پرسيدن سؤال از دانش‌آموزان و پاسخ دادن آن‌ها، زماني مکث کنيد. مثلاً ممکن است از دانش‌آموزان بپرسيد که سه دليل انقلاب آمريکا چه بود. يک دقيقه صبر کنيد، سپس يک دليل را از کودک دچار بيش فعالي يا اختلال كمبود توجه بپرسيد. اين کار به او اجازه مي‌دهد فکر کند و اولين نفري باشد که جواب مي‌دهد.
به دانش آموزان دچار مشکل در بيان شفاهي، اجازه دهيد به پرسش‌ها به شکل کتبي پاسخ دهند. با اين تکنيک فرصت بيشتري نيز براي تنظيم پاسخ در اختيارشان مي‌گذاريد.
ترتيبي بدهيد تا دانش‌آموزي که كند مي‌نويسد از يادداشت‌هاي کلاسي دوستش استفاده کند، يا فهرستي از نکات مهم درس برايش تهيه کنيد. کودک دچار بيش فعالي يا اختلال كمبود توجه ممکن است نتواند همزمان هم گوش دهد و هم بنويسد.
فشار زماني را با کوتاه کردن تکاليف و امتحانات نوشتاري کاهش دهيد. مثلاً اگر آزموني شش سؤال نوشتاري دارد، مي توانيد از دانش آموزان داراي بيش فعالي بخواهيد که فقط به سه سؤال پاسخ دهند. اگر تمام سؤالات بايد پاسخ داده شوند، مثلاً در امتحانات سراسري، به آن‌ها وقت اضافي بدهيد. در پروژه‌هاي طولاني مدت، براي دانش آموزان بيش فعال زمان بيشتري در نظر بگيريد.
به خاطر دست خط بد يا اشکالات دستوري نمره کم نکنيد. مگر اين که تکليفي اختصاصاً اين مهارت‌ها را بسنجد. اگر کودکي براي به ياد سپاري و ارتباط برقرار کردن سخت تلاش مي‌کند، بهتر است اجازه دهيم برخي چيزها ناديده گرفته شوند.
اگر دست خط دانش آموزي فوق‌العاده بد است، پيشنهاد يک ارزيابي اختلال در يادگيري را بدهيد. کودکي با مشکل نوشتارپريشي حروف را با اندازه و شکل‌هاي نامتعارف مي‌نويسد، واژه‌ها يا حروف را نيمه‌کاره رها مي‌کند، و مدادش را به شكل نامناسبي به دست مي گيرد. او را به بخش آموزش‌ استثنايي مدرسه ارجاع دهيد يا از والدين کودک بخواهيد با يک درمانگر حرفه‌اي، متخصص اعصاب و روان، يا متخصص اعصاب اطفال مشاوره كنند.
به دانش آموزان نشان دهيد چگونه افکارشان را پيش از نوشتن به صورت نقشه سازمان دهند. در يک «نقشه ي ذهني»، يک تصوير يا لغت که نماينده ي ايده ي اصلي است، درون يک دايره در وسط صفحه قرار مي گيرد. ايده هاي مرتبط بر روي خط هايي که از ايده ي اصلي منشعب مي شوند، قرار مي گيرند. راه کار «پرسش از خود» را در هنگام نوشتن، آموزش دهيد. تا دانش آموز بتواند بر روي مسائلي مثل اينکه در حال نوشتن براي چه کسي است، سعي دارد چه بگويد، و آيا افکارش را واضح بيان کرده است يا نه، تمرکز نمايد.
اجازه دهيد دانش آموزان از نقاط قوت براي نمايش دادن معلومات کمک بگيرند. کودکي که در بيان شفاهي مشکل دارد ممکن است در نوشتن يا ساختن يک ابزار بي نظير باشد. دانش آموزي که مشکل نوشتاري دارد ممکن است ترجيح دهد تا يک پوستر بسازد يا گزارشي شفاهي يا يک ارائه ي نمايشي بدهد.
در خانه
خانه ي خود را به محيطي تبديل کنيد که در آن کودک شما احساس ايمني کند. اگر او آهسته صحبت مي کند، صبور باشيد؛ اگر گير مي کند، لغاتي براي کمک به او که راه بيفتد ارائه دهيد. اگر او از اطلاعات برداشت اشتباهي مي کند يا از لغات اشتباه برداشت مي کند، اجازه ندهيد خواهر و برادرهايش مسخره اش کنند.
کتاب، فيلم، بازي، و نرم افزار کامپيوتري باعث پديد آمدن ايده هاي جديد مي شوند. اين ها را با فرزندتان کشف کنيد و ديدگاه هايش را جويا شويد.
فرصت هايي براي کودکتان ايجاد کنيد تا در بحث شرکت کند. موضوعاتي را براي گفتگوي زمان شام معرفي کنيد، نشست هاي خانوادگي برگزار کنيد، و از حوادث گذشته ياد کنيد.
کودکتان را با دوستان، فاميل و ديگر افرادي که او مي تواند با آن ها مهارت هاي ارتباطي را تمرين نمايد، احاطه کنيد.
به او پيشنهاد کمک در تکاليف دهيد. هنگامي که کودکتان به سؤالات به صورت شفاهي پاسخ مي دهد، آن ها را بنويسيد يا تايپ کنيد.
برگردان:
الهه زهره وندي
منبع:
http://www.additudemag.com