اسباب بازي، راهي براي آشنايي كودكان با معلوليت

سعيد ضروري
اسباب بازي‌ها يكي از عوامل مهم و تاثير‌گذار بر شخصيت کودکان و نوجوانان هستند كه بر رفتار، ميزان اعتماد به نفس، آموزش، فرهنگ، رشد ذهني و عاطفي، آرمان‌هاي اجتماعي و حتي رژيم غذايي آنان مي‌توانند اثري مثبت يا منفي داشته باشند.
اسباب بازي‌ها در دوران کودکي نياز فطري کودکان را ارضا مي‌كنند و براي آنان شكلي نمادين دارند. معمولا اسباب‌بازي‌ها ماكتي از افراد، ابزارها و وسايل حقيقي موجود در زندگي روزمره هستند كه كودک در هنگام بازي با شكل و كاربردشان آشنا مي‌شود. در طراحي اسباب بازي‌ها و تعدادي كه در بازار مصرف در دسترس هستند، همواره سياست‌هايي نهفته است كه تا‌كنون براي شكل‌گيري آرمان ‌هاي اجتماعي و نياز‌ها و پوشش برنامه‌هاي دولت ‌هاي مختلف استفاده شده است.
آنچه در اينجا مورد توجه است تاثير اسباب بازي ‌ها در شكل‌گيري شخصيت اجتماعي و آموزش به افراد داراي معلوليت و همچنين ساير افراد جامعه و آشنايي آنان نسبت به اين موضوع است؛ چرا كه کودکان به كمک عروسک ‌هاي معلول كه وسايل خاص خود را همراه دارند در كنار ساير عروسک ‌ها، آمادگي لازم براي داشتن دوستي معلول را در سنين پايين به دست خواهند آورد.
در مورد خود فرد معلول نيز مي‌توان گفت کودک معلولي كه از وسايل خاصي استفاده مي‌كند با داشتن خانه‌اي عروسكي و ماكت‌هايي مشابه وضعيت و وسايل خود مي‌تواند چگونگي مديريت و استفاده از آن وسايل را در هنگام بازي بياموزد و با محدوديت‌ها و راه‌ هاي بر طرف كردن مشكلات آشنا شود و راحت ‌تر وجود آن ها را بپذيرد.
در سال ???? يک شركت سازنده اسباب بازي، نمونه‌اي از عروسک ‌هاي روي صندلي چرخدار را ارائه كرد؛ با اين اميد كه بتواند نگرش و نوع نگاه نسبت به معلوليت را به كمک آن تغيير دهد و از اين راه به کودکان معلول اعتماد به نفس بدهد.
پس از به بازار آمدن اين عروسک، شركت توليد ‌كننده اعلام كرد كه هم‌ اكنون وقت آن رسيده كه خود را بيشتر درگير پيام‌هاي اخلاقي از طريق محصولاتشان كنند.
نايب رئيس فروش در اين شركت مي‌گويد ما مدت‌ها در دنياي عروسک تنوع در پيام‌هاي اخلاقي داشته‌ايم ولي در مورد ارائه دوستي معلول دير دست به كار شده‌ايم و كوتاهي كرده‌ايم.
البته شركت ‌هاي ديگري هم محصولاتي همچون عروسک ‌هاي پارچه‌اي روي صندلي چرخدار، اتوبوس‌هاي رمپ دار، خانه عروسكي رمپ دار، عروسک ‌هايي با عصا و واكر، عروسک ‌هاي پارچه‌اي شبيه به چهره کودکان سندرم داون و همچنين کودکاني كه موهاي خود را به واسطه شيمي درماني از دست داده‌اند را نيز ساخته‌اند.
در كشور ما عروسک هاي دارا و سارا كه متناسب فرهنگ ايراني هستند، مي‌توانند از پتانسيل بالايي براي رقابت با محصولات مشابه برخوردار باشند. ارائه مدل ‌هايي طبيعي كه از نظر ظاهر فيزيكي دور از انتظار نباشند و همچنين پوشش‌دهنده تمامي اقشار جامعه باشند از نكات مثبتي هستند كه مي‌توانند در جهت رشد عاطفي و ذهني فرد تاثير‌گذار باشند.
اميد است شركت ‌هاي توليد‌ كننده اسباب بازي ‌هاي کودکان و نوجوانان داخلي در توليدات خود نياز‌هاي عاطفي تمامي گروه‌هاي جامعه را در نظر داشته و با انجام تحقيقات بيشتر در مراحل‌ طراحي، ساخت و توليد، در كنار پيام ‌هاي فرهنگي و ملي، توجه لازم به معلولان را در دستور كار خود قرار دهند و از اين طريق راه را براي حضور معلولان در جامعه فراهم آورند.
منبع:
http://www.hamshahrionline.ir