بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
چگونه کودک را به کتاب خواندن علاقه مند کنيم؟
عاطفه سلياني نخستين گام در علاقه‌مند کردن کودکان به خواندن و ايجاد علاقه به مطالعه در آنها، انتخاب کتاب‌هاي شادي بخش، سازگار با روحيه ي جست وجوگر و پرتحرک آنها، پاسخگو به پرسش‌ها و نيازهاي شان و تهي از آموزش‌هاي خشک و مستقيم و پند و اندرز است. پيش از همه، بهتر است يادآوري کنيم که براي پاگذاشتن کودک به دنياي کتاب، بهترين راه بلندخواني آن از سوي بزرگترها و خواندن جمعي است. داستان‌هايي را براي بلندخواني انتخاب کنيد که بازتاب روحيه‌ي کودکانه، بازيگوشي‌ها، قهر و آشتي‌ها، زلالي روان و رفتارهاي کودکانه باشند. کودکان با اين داستان‌ها همدلي مي‌کنند و در لابه‌‌لاي آنها، خود را مي‌بينند و مي‌يابند. گفت‌وگوي جمعي درباره‌ي همه‌ي جنبه‌هاي کتاب، از عنوان گرفته تا متن، زبان و تصويرهاي جلد، اندازه‌ي حروف و قطع کتاب، پس از پايان مطالعه بسيار اهميت دارد. از همه‌ي کودکان درباره‌ي اين جنبه‌ها نظر بخواهيد. آن ها بايد نظر خود را با اعتماد به نفس، شمرده و دقيق بيان کنند. دقت کنيد که همه ي ويژگي‌هاي کتاب در اين گفت وگوها بررسي شوند. شما تنها به عنوان يکي از خوانندگان، نظر خود را بدهيد. بگذاريد در گفت وگوها و اظهارنظرها، خود کودکان با يکديگر تعامل داشته باشند. اجازه ندهيد هيچ‌کس نظر خود را به ديگري تحميل کند. پس از پايان اين گفت وگوها و اطمينان يافتن از اين که کودکان کتاب خوانده شده را دوست داشته‌اند، نوبت به فعاليت‌هاي پيراموني مي‌رسد. يکي از گيراترين و پرکشش‌ترين اين فعاليت‌ها، اجراي نمايش از کتاب است. در کتاب هاي داستاني اين فعاليت را آسان تر مي‌توان انجام داد. مي توان بنا به پيشنهاد کودکان و قابليت کتاب، گونه‌هاي مختلف نمايش خلاق براي آن ترتيب داد. خيمه‌شب بازي، نمايش عروسکي، سايه‌بازي، نمايش خلاق، نمايش با نقاشي شخصيت‌ها روي انگشتان و دست‌ها و...... از کودکان بخواهيد همه‌ي کارهاي اجراي نمايش از کتاب ( تهيه ي عروسک ها، نقاشي، صحنه آرايي، چهره آرايي ) را خود انجام دهند و شما تنها به عنوان راهنما درکنارشان باشيد. اجراي نمايش از کتاب خوانده شده سودمندي‌هاي گوناگون دارد. کودکان (که همه بايد در نمايش شرکت داشته باشند ) براي حضور در جمع اعتماد به نفس پيدا مي‌کنند. چون بايد از زبان شخصيت‌ها حرف بزنند، واژگان بيشتري را ياد مي‌گيرند و گنجينه ي واژگان شان پربارتر مي‌شود. با اجراي نقش، درک بهتري از مطالب خوانده شده پيدا مي‌کنند. نيروي تخيل آنها به سبب وارد شدن به دنياي کتاب و نمايش گسترش مي‌يابد. با به عهده گرفتن وظايفي همچون دوخت عروسک و لباس هاي آن، نقاشي دستان و انگشتان، صحنه‌آرايي و چهره‌آرايي، مهارت‌هاي تازه‌اي مي‌آموزند و.... کودکان مي‌توانند متن را به شکل قصه براي ديگران بازگو کنند. اين کار به شما کمک مي کند تا از مهارت‌هاي زباني و چگونگي بهره‌گيري از زبان و بدن درک کودک از موضوع و نقاط عطف داستان و ميزان اعتماد به نفس او آگاهي بيشتري پيدا کنيد. از کودکان بخواهيد در صورتي که کتاب مصور است، درباره‌ي تصويرها و ويژگي‌هاي آنها گفت وگو کنند. در اين گروه سني کودکان بيشترين دريافت از موضوع را از تصويرهاي کتاب دارند تا متن آن و اگر انتخاب کتاب را به آنها واگذاريم، دوست داشتن يا نداشتن تصويرهاي آن، يکي از مهمترين معيارها براي گزينش کتاب از سوي آن‌هاست. از يکي از دانش‌آموزان داوطلب بخواهيد تا در مقام نويسنده بنشيند و به پرسش‌هاي ديگران درباره‌ي انگيزه‌ي او از نوشتن کتاب، دشواري‌ها و شيريني‌هاي کار نويسندگي، علت انتخاب موضوع کتاب و شخصيت‌ها و رويدادهاي آن پاسخ دهد. سپس از دانش‌آموزان بخواهيد به شکل گروهي يا فردي بنويسند يا بگويند که اگر جاي نويسنده‌ي کتاب خوانده شده بودند، چه تغييراتي در آن مي‌دادند. از يکي از دانش‌آموزان داوطلب بخواهيد در مقام تصويرگر (اگر کتاب مصور است) بنشيند و به پرسش‌هاي دانش‌آموزان درباره‌ي کار تصويرگري، چگونگي انتخاب تصويرها براي کتاب خوانده شده، دشواري‌ها وشيريني‌هاي کار نويسندگي پاسخ دهد. در پايان کار از دانش‌آموزان بخواهيد به شکل گروهي، با موضوع کتاب خوانده شده، کتابسازي کنند. بلندخواني کتاب‌هاي غيرداستان (ديني، علمي، زندگي نامه، سفرنامه، بازي و سرگرمي و هنر، که براي اين گروه سني بهتر است ساختار داستاني داشته باشند) نيز در صورت گزينش درست آنها و فعاليت عملي در زمينه‌ي موضوع کتاب‌ها به همان اندازه‌ي کتاب هاي داستاني براي کودکان گيرايي دارند. پيشنهاد مي‌کنيم براي بلندخواني از کتاب‌هاي شعرکودکانه آغاز کنيد. شعرهاي کودکانه‌ي خوب از شاعران ايراني همچون محمود کيانوش، پروين دولت‌آبادي و شاعران خارجي را انتخاب کنيد و چند بار بخوانيد تا آهنگ آنها را به درستي بشناسيد. سپس شعر را سرکلاس بخوانيد واز دانش‌آموزان بخواهيد با ضربه‌هاي دست خود، آهنگ آن را پيدا کنند. مي‌توانيد براي برانگيختن توجه بيشتر آنها، بار دوم همان شعر را غلط بخوانيد تا دانش‌آموزان با ضربه‌هاي دست خود يا انگشتان‌شان روي ميزهاي کلاس، به غلط خواندن شما پي ببرند. اين کار هم هيجان و گيرايي بيشتري به کار مي‌دهد و هم به کودکان کمک مي‌کند گونه‌ي شعر را از ديگرگونه‌هاي ادبي تشخيص دهند و بتوانند خود، شعرها را به درستي بخوانند.
لطفا منتظر باشید ...
