نماز کامل
شرطهاي بجا آوردن نماز

نماز شرطهايي دارد که قبل از بجا آوردن آن بايد بدانيم تا به آن عمل نماييم زيرا تا زمانيکه آن شرطها بجا نياوريم نمازمان قبول نمي باشد و آن شرطها عبارتند از:

1.کسيکه نماز ميخواند بايد بايد مسلمان باشد زيرا نماز از غير مسلمان قبول نمي شود

2-طهارت جسم از جنابت، (کسی که جنب شده يعني آب مني از او خارج شده يا با همسر خود جماع کرده گر چه آب مني خارج نشود يا همه بدن او پليد شده، يا زنيکه قاعده ماهيانه او به آخر رسيده وخون حيض قطع شده يا وقتيکه خون بعد از زايمان

يا خون بعد از ولادت قطع شود اين پنج گروه واجب است نمايند واگر هم آب براي غسل نباشد تيمم می کنند)

چگونگي غسل کامل چنين است

قبل از هر چيز بدن را از هر پليدي پاک ميکنيم و وضو ميگيريم در اين وضو پاهايمان نميشويم تا اينکه بدن کامل بشوئيم بعد از وضوآب بر سر و سپس بر طرف راست و سپس بر طرف چپ مي ريزيم و با ريختن آب بر سر نيت ميکنيم که غسل فرض به جا مي آوريم در موقع ريختن آب بر بدن ودست کشيدن به بدن دقت مي کنيم آب به تمامي جسم مانند زير موها و زير بغل و ناف و بين انگشتان برسد و براي اينکه وضويمان باقي بماند از کف دست زدن به شرمگاه پس وپيش خوداري مي کنيم بعد از آنکه آب به همه بدن رسانديم دو پا را مي شوئيم و بدن را خشک کرده دعاي بعد از وضو مي خوانيم(و با فرو رفتن در دريا يا رودخانه يا حوض غسل بجامي آيد

به شرط اينکه نيت غسل کرده باشيم.)

3-شرط سوم نماز : پوشيدن عورت به لباس پاک مي باشد (آنچه پوشاندن آن لازم و نگاه کردن به آن حرام است عورت مي نامند عورت مرد از ناف تا زانو که زانو هم بايد پوشيده شود و عورت زن در نماز همه بدن او غير از چهره و دو کف دست مي باشد اما خارج از نماز همه بدن او وخصوصاً رو و دو کف دست عورت مي باشد که نبايد نمايان شود)

4-شرط چهارم دانائي به داخل شدن وقت نماز که هيچ نمازي قبل از داخل شدن وقت آن درست نمي باشد

شرط پنجم :پاک بودن لباس وبدن نماز گذار و جاي نماز خواندن از پليدي5-

شرط ششم :وضو گرفتن براي کسي که بي وضو است 6-

(کسي که چيزي مانند ادرار سرگين خون يا باد از او بيرون رفته يا خواب رفته يا به سبب مستي يا بيهوشي يا ديوانگي عقل خود را از دست داده يا مرديکه به همسرش يا زن نامحرم بدون وجود مانع مانند پارچه يا پلاستيک دست زده يا اينکه زن به بدن شوهر خود يا مرد نا محرم دست زده يا کف دست به شرمگاه پيش و پس خورد لازم است براي خواندن نماز يا طواف يا برداشتن مصحف وضو بگيرد ).

چگونگي وضوي کامل چنين است

بسم الله الرحمن الرحيم گفته ودو دست تا مچ خوب مي شوئيم و نيت وضو مي کنيم 1-

مسواک زده وآب در دهان مي گردانيم 2-

3-

با دست راست آب بيني برده وبا دست چپ آب از بيني بيرون آورده و بيني راکاملا پاک مي کنيم

4-وقت شستن رو بايد نيت وجود داشته باشد که وضوي فرض بجا مي آ وريم ورو را سه مرتبه مي شوييم.

5-اول دست راست از سر انگشتان تا آرنج وسپس دست چپ هر کدام سه مرتبه مي شوييم.

6-با دو دست تر تمام سر مسح ميکنيم و اگر قسمتي از سر مسح کنيم کفايت مي کنيم.

7-دو دست را دو باره تر کرده و دو گوش از داخل و بيرون آن مسح مي کنيم.

8-اول پاي راست و سپس پاي چپ را تا کعب مي شوييم و بين انگشتان دو پا نيز خلال مي کنيم.

9-بعد از وضو اين دعا را مي خوانيم:

أشهدُ أن لا اله الا الله وحده لا شريک له .و أشهَدُ أنَّ مُحَمَّداً عَبدُهُ وَ رَسُولُهُ . اَللَّهُمَّ اجعَلنِي مِنََّ التَّوابِين وَ اجعَلنِي مِنَ المُتَطَّهِرِين. اَللَّهُمَّ اغفِرلِي ذَنبِي وَِِوَِِِِِِسِّع لِي فِي دَارِي وَِِ بَارِِِک لِي فِي رِزقِي سُبحَانَکَ اللَّهُمّ و بِحَمدِکَ أشهَدُ أن لا اِلَهِ اِلا أنتَ . أستَغفِرُکَ وَ أتُوبُ اِلَيکَ

يعني : گواهي ميدهم که معبود بر حقي نيست مگر خداي يکتا که هيچ شريکي ندارد و گواهي ميدهم که محمد بنده وفرستاده اوست.

خداوندا مرا از توبه کنندگان قرارده که هميشه رويشان به درگاه تو است و مرا از پاکيزه گان قرار بده خداوندا گناهانم را بيامرز و در خانه ومسکن من گشايش و فراخي و در روزي من برکت قرار ده پاک و بي عيبي تو اي خدا و ستايش مخصوص توست گواهي مي دهم که معبودي بر حق نيست مگر تو از تو طلب مغفرت مي نمايم و بسوي تو باز مي گردم.

10-بعد از وضو سنت است در هر وقت که باشد دو رکعت نماز سنت وضو خواند.

7-شرط هفتم: رو به قببله نماز خواندن است(مگر براي مجاهدين في سبيل الله در جبهه و براي مسافر در نماز سنت فقط )

8-شرط هشتم: پرهيز کردن ازسه حرکت پياپي در نماز.

9-شرط نهم: دوري کردن از خوردن و آشاميدن و صحبت کردن با کسي در نماز.

10-شرط دهم: دانا بودن به چگونگي نماز که چه نمازي فرض و چه نمازي سنت است و چه چيزهايي در نماز رکن و چه چيزهايي در نماز سنت است که يک انسان عاقل بايد تمام اين شروط را بداند

ملاحظه: اگر کسي غسل يا وضو بر او واجب شد و آب نبود با خاک پاک يا هر چيزي پاک مانند بالش يا حصير که غبار داشته باشد تيمم مي کند و اگر خاک هم نبود به خاطر احترام وقت نماز . نماز مي خواند و بعد از آنکه آب يا خاک يافت وضو و تيمم بجا مي آورد و نماز مي خواند و همچنين کسي که براي عورت پوشيدن لباس نداشت

چگونگي تیمم این چنین است:

بسم الله گفته و نيت مي نمائيم که براي روا ساختن نماز يا تلاوت قرآن تيمم مي کنيم

2-دو کف دست و انگشتان به خاک پاکي که غبار داشته باشد مي زنيم و سپس اندکي فوت مي کنيم تا خاکهائي که بدستمان چسپيده بريزند و دو کف را يک مرتبه به رو مي کشيم

3-دو دست خود را به خاک مي زنيم و کف دست چپ را از سر انگشتان تا آرنج بدست راست مي کشيم و کف دست راست را به دست چپ کشيده و دقت مي کنيم همه جاي دست خاکي که غبار داشته باشد بکشيم و اگر که انگشتري نيز در انگشت داشتيم بايد بيرون بياوريم

با يک تيمم فقط يک نماز فرض مي توان خواند و آن هم تيمم بايد در وقت نماز باشد که تيمم قبل از دخول وقت نماز اکتفا نمي کند و مي توان با يک تيمم نمازهاي سنت بسيار خواند و اگر کسي تيمم کرد و سپس نماز خواند و در نماز بود که آب پيدا شد حق ندارد از نماز بيرون آيد زيرا تيمم و نماز او باطل نمي شود و چنين مسائل و فوائدي بسيار است که در اين کتابچه جاي ندارد و فقط با پرسيدن از فقهاء و يا مراجعه به کتب فقهي معتبر مي توان اين مسائل را ياد گرفت

مقدمات نماز

قبل از هر نماز فرضي (صبح و ظهر و عصر و مغرب و عشاء )سنت است اذان گفتن و دعاي بعد از اذان خواندن و نماز

سنت قبليه خواندن، و اقامه نماز گفتن، بخاري و مسلم از ابوهريره رضي الله عنه روايت مي کند که پيغمبر صلي الله عليه و سلم فرمود:اگر مردم بدانند که در اذان وصف اول چه مزيتي است پس نيابند آن را مگر به اينکه بر آن قرعه اندازند و اگر مي دانستند که در ابتدا رفتن به نماز چه مزيتي است حتماًبه سوي آن مسابقه مي گرفتند و اگر بدانند که چه مزيتي در نماز عشاء و صبح است همانا اگر به خزيدن هم بود در آن حاضر مي شدند و در بين اذان واقامه نماز وقت قبول شدن دعا است و فرشتگان براي کسانيکه بعد از اقامه در مسجد مي نشينند و انتظار آمدن مردم و اقامه نماز هستند دعاي مغفرت ورحمت ميکنند

چگونه نماز بجا مي آوريم ؟؟

-1بعد از انجام دادن مقدمات نماز در صورتي که رو به طرف قبله است با دلي آرام و خيالي راحت عظمت و بزرگي خداي تعالي بخاطر مي آوريم و دل را براي اطاعت خدا آماده ميکنيم زيرا هر طاعت که دل در آن حاضر نباشد ارزشي ندارد.

2-نيت مي کنيم که براي اطاعت و فرمانبري از خدا اين نماز(اگر با امام است با امام و اگر به تنهائي است به تنهائي بجا مي آوريم)

3-با دلي پر از خشوع و خضوع و فروتني نظر به سجده گاه مي کنيم و با بالا بردن دو دست تا دو برابر دو گوش الله اکبر اول نماز که تکبيره الاحرام مي نامند مي گوئيم و اين حقيقت در دل حاضر مي سازيم، که خدا بزرگتر از اين است که نکوکاران را خوار سازد و ريا کاران را نشناسد و کارهاي خير بندگان را ضايع سازد خدا بزرگتر از همه چيز و همه کس است و هيچ چيز و هيچ کس در مقابل خدا و مناجات او ارزشي ندارند. پس نبايد فکر و خيالمان مشغول چيز ديگري باشد (کسي که پشت سر امام نماز مي خواند حتماًبايد نيت نماز با امام کند و الله اکبر او بعد از الله اکبر امام باشد.)

4-با دست راست مچ دست چپ گرفته زير سينه بالاي ناف قرارمي دهيم و در ايستادن وقوف خود را در مقابل خداوند در روز قيامت در زمين محشر به خاطر مي آوريم، (کسي که توانائي ايستادن ندارد در حال نشستن نماز مي خواند و کسي که نشستن هم نمي تواند به پهلو و پشت مي تواند نماز بخواند خلاصه تا وقتي که شخص عقل و شعور دارد نماز از او ساقط نمي شود و بايد به هر صورتي که هست در وقت خود بخواند و مريض مي تواند نماز جمع بخواند به اين صورت که چهار رکعت ظهر با چهار رکعت عصر در وقت ظهر يا عصر و سه رکعت مغرب با چهار رکعت عشاء در وقت مغرب و يا عشاء بخواند و اگر بخواهد در وقت بعدي بخواند بايد در اول وقت اولي نيت کند که در وقت بعدي نماز جمعاًخواهد خواند.))

5-دعاي استفتاح که همان وجهت است ميخوانيم لفظ دعا چنين است .اللهُ اَکبَرُ کَبِيراًوَ الحَمدُللهِ کَثِيراً وَ سُبحَانَ اللهِ بُکرَةً وَ أصيلاَ وَجََََّهتُ وَجهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السََّموَاتِ وَ الاَرضَ حَنيفاً مُسلِماً وَمَا أنَا مِنَ المُشرِکِينِ اِنَّ صَلاتِي وَ نُسُکِي وَ مَحيَايَ وَ مُمَاتِي لِلَّهِ رَبِّّ العَالَمِين لاَ شَرِيکَ لَهُ وَ بِذَلِکَ أُمِرتُ وَ أنَا مِنَ المُسلِمين.

يعني :خداي بزرگ را بزرگ مي دانم و ستايش فراوان مخصوص اوست و او را هر صبح و شام پاک ومنزه مي دانم روي دل خود را بر کسي فرا دادم که آسمانها وزمين آفريد و من مسلمان و پاکدينم و از مشرکان نيستم همانا که نماز وعبادت و زندگي و مرگم براي خدا پروردگار جهانيان است او را شريکي نيست و من بر اين عقيده مامور شدم و از مسلمانانم.

با خواندن اين و تفکر به معاني اين دل از همه چيز مي گردانيم و به سوي الله مي رويم و خود را بجا آوردن اين عبادت آماده تر مي کنيم (اين دعا در اول هر نمازبجز نماز جنازه سنت است ) .- بعد از اين دعا:

7-اعوذ بالله من الشيطان الرجيم ميگوئيم :يعني پناه مي برم به خدا از شيطان رانده شده از رحمت و لطف خداوند (اين تعوذ در همه رکعات نماز قبل از بسم الله سنت است )

8- بسم الله الرحمن الرحيم گفته سوره الحمدلله مي خوانيم (سوره الحمد در همه رکعتهاي نماز بر نمازگذار چه امام و چه ماموم و چه ماموم و چه کسي که به تنهائي نماز مي خواند لازم است درست خواندن فاتحه ودرک معاني آن و تفکر در مضمون آن ا ز مهمترين مقاصد نماز است و بهتر است آخر هر آيه وقف کردن امام مسلم از ابو هريره رضي الله تعالي عنه روايت ميکند که شنيدم از پيغمبر صلي علي و عليه وسلم که خداي عزوجل فرمود :قراءت فاتحه در نماز بين خودم و بنده ام را به دو قسمت تقسيم کردم و براي بنده امآنچه بخواهد پس هر گاه بنده گفت اَلحَمدُلِلَّهِ رَبِّ العَالَمِين خداوند مي فرمايد :بنده من شکر وسپاس من به جا آورد و هر گاه که گفت اَلرَّحمَنِ الرَّحِيم خداوند مي فرمايد :بنده ام ثناي من گفت ومرا ستود وهر گاه گفت مَالِکَ يَومِ الدَّينِ خداوند مي فرمايد بنده ام مرا بزرگ دانست و خود را به من سپرد و هر گاه گفت إِيَّاکَ َنعبُدُ و إِيَّاکَ نَستَعِين خداوند مي فرمايد اينست بين من و بنده ام و براي اوست هر چه بخواهد و هر گاه گفت: إِهدِنَا الصِّراطَ المُستَقِيم . صِراطَ الَّذِينَ أنعَمتَ عَلَيهِم غَيرِ المَغضُوبِ عَلَيهِم وَ لاَ الضَّالِين.خدا مي فرمايد :اين براي اوست آنچه مي خواهد.

9-سوره الحمد که تمام شد اندکي سکته مي کنيم و مي گوييم آمين يعني : خدايا قبول بفرما

10-بعد از خواندن سوره الحمد و آمين گفتن در رکعتهاي اولي ودومي نماز چه فرض و چه سنت يک سوره يا چند آيه از قرآن مي خوانيم کسيکه پشت سر امام نماز مي خواند سوره الحمد که خواند به قرائت امام گوش مي دهد يک مسلمان که ميخواهد نماز خود را بصورت کامل بخواند وبهتر بخواند بايد کوشش کند تا ترجمه و تفسير سوره الحمد و از آنچه در نماز از سوره ها و آيه ها مي خواند بداند تا فکر و خيال او در نماز مشغول آنچه باشد که مي گويد و مي خواند والا چه معني دارد که زبان مشغول خواندن باشد وفکر خارج از نماز؟

11-بعد از خواندن سوره يا چند آيه دو دست تا برابر دو گوش بالا برده الله اکبر مي گوييم و به رکوع مي رويم در رکوع دو کف دست خود را بر دو زانو نهاده و انگشتان دست خود را از هم باز نگه ميداريم و کمر وگردن نيز يکسان داشته و نظر به پشت دو پا نموده و در همين صورت آرام مي گريم عظمت و بزرگي خدا را به خاطر مي آوريم و مي گوييم سُبحَانَ رَبِّيَ العَظِيمَ وَ بِحَمدِه (سه مرتبه ) و معناي آن نيز بخاطر مي آوريم که اي پروردگار بزرگ من تو را از هر عيب و نقصي پاک مي دانم و تو را مي ستايم. و بهتر است تکرار کردن اين تسبيح بيشتر از سه مرتبه براي کسي که به تنهايي نماز مي خواند و يا اماميکه جماعت مسجد از طولاني دادن رکوع راضي هستند و با خواندن دعاي رکوع مي توان خشوع و خضوع بهتري بدست آورد و آن دعا چنين است: اَللَّهُمَّ لَکَ رَکَعتُ وَبِکَ آمَنتَ وَ لَکَ أسلَمتُ. خَشَعَ لَکَ سَمعِي وَ بَصَرِي وَمُخِّي وَعَظمِي وَ عَصَبِي وَ مَا إِستَقَلَّت بِهِ قَدَمِي لِلَّهِ رَبَّ العَالَمِين

. يعني: خدايا براي تو رکوع کردم و به تو ايمان آوردم و خود را تسليم تو کردم گوش و چشم ودماغ و استخوان وسلسله رشتهاي اعصاب در بدنم و آنچه پاهايم حمل کرده براي براي تو اي پروردگار جهانيان فرو تن شده است

از رکوع بالا مي آييم و در حال بالا آمدن مي گوييم سَمِعَ الله لِمَن حَمِدَه يعني :خدا حمد 11-

وستايش ستايشگر خويش را شنيد و دو دست خود را تا برابر دو گوش بالا مي آوريم و مي گوييم : رَبَّنا وَ لَکَ الحَمدُ. حَمداً کَثِيراً کَبِيراً .مُبَارَکاً فِيهِ. مِل ءُ السَّمواتِ وَ مِلءَالاَرضِ وَ مِلءَ مَا بَينَهُمَا وَ مِل ءَ مَاشِئتَ مِن شَي ءٍ بَعدُ. ُيعني: پروردگار براي تو است حمد و ستايش بسيار و بزرگ و پاک و با برکت به پي.آن چيز که بخواهي و اگر بر آن اين بيفزاييم بهتر استَ اهلَ الثَّناءِ وَ المَجدِ. أَحَقُّ مَا قَالَ العَبدُ . وَکُلّنا لَکَ عَبدٌ. اَللَّهُمَّ لاَ مَانِعَ لِمَا أعطَيتَ. وَ لاَ مُعطِي لِمَا مَنَعتَ. وَ لاَ يَنفَعُ ذَالجَدِّ مِنکَ الجَدّ.

12-الله اکبر گو يان به سجود مي رويم ابتدا در صورت توانايي دو زانو قبل از دو دست بر زمين نهاده سپس دو کف دست که سر انگشتان به هم چسبيده اند به طرف قبله کرده و پيشاني و بيني هم خوب روي زمين قرار ميدهيم و نظر به دو طرف بيني مي اندازيم و آرام مي گيريم و بندگي و کوچکي خود در مقابل آن خدی یکتا و بزرگي که زندگي و مرگ همه در دست اوست ثابت مي کنيم و مي گوييم سُبحَانَ رَبِّيَ الاَعلي وَ بِحَمدِه يعني : اي پروردگار بزرگ من تو را از هر عيبي منزه مي دانم و ستايشها براي تو است (سه مرتبه ) و بهتر است تکرار کردن آن بيشتر از سه مرتبه براي کسيکه به تنهايي نماز مي خواند ويا اماميکه جماعت مسجد از طول دادن رکوع و سجود راضي باشند و اگر بعد از تسبيحات دعاهاي سجود بخوانيم بهتر است زيرا سجود محل توبت و انابت و جاي دعا و قبول شدن آن و اظهار عبادت است و بهتر است خواندن دعاهائيکه پيغمبر-صلي الله عليه و سلم - در سجود خود مي خواندن و به آن امر مي فرمودند و آن چنين است: اَللَّهُمَّ لَکَ سَجَدتُ وَبِکَ آمَنتَ وَ لَکَ أسلَمتُ سَجَدَ وَجهِيَ لِلَّذِي خَلَقَهُ فَصَوَّرَهُ وَ شَقَّ سَمعَهُ وَ بَصَرَهُ بِحَولِهِ وَ قُوَّتِهِ فَتَبَارَکَ اللهُ أحسَنُ الخَالِقينَ. يعني براي تو سر به سجود نهادم و به تو ايمان آوردم و خود را تسليم تو کردم به سجده آمد روي من براي خدائيکه آن را آفريد و صورتبندي فرمود و بينايي و شنوائي به او داد پر شد برکت و خير خدائي که بهترين آفرينندگان است

َللَّهُمَّ اغفِرلِي ذَنبي کُلَهُ دِقَُّه وَ جِلَّهُ وَاَوَّلَهُ وَ آخِرَهُ وَعَلاَ نِيَّتَهُ وَسِرَّهُ يعني : خدايا بيامرز همه گناهانم کوچک و بزرگ آن گناهاي اول و آخر آشکارا و پنهاني آنللَّهُمَّ أعُوذُ بِرِضاکَ مِن سَخَطِکَ وَ ِبمُعَافَا تِکَ مِن عُقُوبَتِکَ وَ أعُوذُبِکَ مِنکَ .لاَ أَحصِي ثَناءً عَلَيکَ أنتَ کَمَا أثنَيتَ عَلَي نَفسِک . يعني : خدايا من از خشم تو به رضايت و از عذاب و شکنجه ات به عافيت و بخشودگي هاي تو و از خشمت به خودت پناه مي برم و وثنايت را چنانچه ثنا گفته اي شمارش نتوانم و درست است ديگر دعاهاي وارد در سجود خواندن مانند رَبَّنَا آتِنا فِي الدُّنيَا حَسَنَهً وَفِي الآخِرَةَوَ قِنَا عَذَابَ النَّار يعني پروردگارا ما از در دنيا و آخرت نيکي بده و از آتش دوزخ نجات ده

13-بعد از سجود پاي راست مستقيم مي گذاريم و سر انگشتان پاي راست به طرف قبله کرده و روي پاي چپ مي نشينيم، دو کف دست روي دوران قرار مي دهيم، و نظر به آغوش کرده، ودر همين صورت آرام مي گيريم، و مي گويم(رَبِّ اغفِرلِي وَارحَمنِي وَ اجبُرنِي وَ ارفَعنِي وَارزُقنِي وَ اهدِنِي وَ عَافِنِي) يعني: پروردگارا مرا بيامرزو بر من رحم کن و مرا به راه راست هدايت فرما وبه من عافيت و سلامتي و تندرستي عطا فرما.

14-دو بار به سجود دوم مي رويم. سجود دوم نيز همانند سجود اول انجام مي دهيم ( در حديث وارد شده که پيغمبر صلي الله عليه و سلم فرمود: نزديکترين حالتي که بنده به پروردگار ش است در سجده است پس در آن بسيار دعا نمائيد) .

15-بعد از سجود دوم ک الله اکبر مي گوييم و اندکي مي نشينيم تا اينکه بدن کاملا آرام گيرد و اين نشستن را جلسه استراحت مي نامند و ذکر و دعائي در اين نشستن نيست.

16-بعد از آن بدون اينکه الله اکبر بگوييم مي ايستم وا فعال رکعت دوم انجام مي دهيم و رکعت دوم همانند رکعت اول است ( ازاعوذ بالله گفتن و بسم الله و سوره الحمد و يک سوره يا چند آيه از قرآن بعداز سوره الحمد خواندن و به رکوع وسجود رفتن) و فقط در رکعت دوم وسوم و چهارم دعاي استفتاح يعني وجهت خوانده نمي شود

ملاحظه:فا صله انداختن ميان ساقهاي پا به حد معقول در قيام و دور داشتن شکم از دوران درسجود و رکوع براي مرد سنت است و چسباندن پاها به هم و دو بازو به دو ران در سجود براي زن سنت است

17-اگر نماز دو رکعتي است مانند نماز صبح جمعه و عيد ونمازهاي سنت قبل وبعد از فرضها بعد از اتمام رکعت دوم يعني رکعت آخري به تشهد مي نشينيم و در اين نشستن پاي چپ از زير پاي راست بيرون آورده و پاي راست مستقيم گذاشته و سر انگشتان پا به طرف قبله قرار مي دهيم و دو کف دست بر دوران خود مي نهيم ا نگشتان دست چپ نيز باز گذاشته همه را به هم مي چسبانيم رو به قبله قرار مي دهيم و تشهد مي خوانيم لفظ تشهد کامل چنين است :.

اَلتَّحِيَّاتُ المُبارَکَاتُ. الصَّلَواتُ. الطَّيِّباتُ لِلَّهِ اَلسَّلامُ عَلَيکَ أَيُّهَا النَّبِيُّ وَ رَحمَتهُ الله وَ بَرَکاتُهُ اَلسَّلامُ عَلَينَا وَ عَلَي عِبَادِالله الصَّالِحِينَ. أَشهَدُأَنَ لاَ اِلهَ اِلَّا اللهُ وَحدَهُ لاَ شَرِيکَ لَهُ. وَ أَشهَدُ أَنَّ مُحَمَّدا"عَبدُهُ وَ رَسوُلُهُ. اَلَّلهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدَ وَ عَلَي آلِ مُحَمَّدِ کَمَا صَلَّيتَ عَلَي اِبرَاهِيمَ وَ عَلَي آلِ اِبرَاهِيمَ وَ بَارَک عَلَي مُحَمَّدِ وَ عَلَي آلِ آل مُحَمَّدِ کَمَا بَارَکتَ عَلَي اِبرَاهِيمَ وَ عَلَي آلِ اِبرَاهِيمَ فِي العَالَمِينَ اِنَّکَ حَِميدٌ مَجِيدَ.

یعنی تحيتها و بزرگداشتهاي با برکت و دعاهاي خالصانه براي خداست سلام و رحمت و برکات خداوند بر تو باد اي پيغمبر بر حق خدا سلام بر ما و بر تمامي بندگان شايسته خداوند باد گواهي مي دهم آنکه نيست معبودي بر حق مگر خداي يکتا که شريک و همتائي ندارد و گواهي ميدهم که محمد بنده وفرستاده بر حق اوست خدايا درود بفرست بر محمد و خويشان او چنان که درود فرستادي بر ابراهيم و خويشان و اولاد او و بر محمد و نزديکان او از مومنان برکت و خيرات عطا فرما چنانکه بر ابراهیم و خويشان مومن او عطا فرمودي تا وقتي که دنيا است مزيد رحمت و درود و برکات و خيرات خود برسيدنا محمد وآل و خويشان وبا ايمان او اعطا فرما حقا که صاحب و مالک سپاس و ستايش و صا حب محمد و بزرگمنشي.

ملاحظه: در موقع خواندن تشهد نگاه به انگشت شهاده دست راست مي کنيم و همراه باإلاَّ الله در کلمه اِلَهَ الا الله بوسيله انگشت شهاده اشاره مي دهيم و قصد توحيد و يکتاپرستي مي نمائيم و آن را در موقع بالا آوردن خميده بالا مي اوريم چنان که در حديث به روايت ابوداود آمده است و قصد از خميدن آن اظهار تواضع است فقهاءمذهب تکان دادن يا حرکت دادن انگشت درحال تشهد مکروه دانتسته اند

18-اگر نماز سه رکعتي يا چهار رکعتي است بعد از اتمام رکعت دوم روي پاي چپ خود مي نشينيم و تشهد را تا اللهم صل علي محمد و علي آل محمد خوانده و بعد از آن به سوي رکعت سوم مي رويم

در رکعت سوم اعوذبالله من الشيطان االرجيم بسم الله الرحمن الرحيم الحمد لله رب العالمين تا آخر مي خوانيم و دوباره مانند رکعتهاي قبل به رکوع و سجود مي رويم.

(اگر نماز سه رکعتي است (نماز مغرب

بعد از سجود دوم رکعت سوم مي نشينيم (کيفيت اين نشستن در رقم 17يادشده( وتشهد مي خوانيم و سلام مي دهيم.

اما اگر نماز چهار رکعتي است (نمازهاي عشاء و ظهر وعصر )بعداز سجود دوم رکعت سومي در جلسه استراحت مي نشينيم و به رکعت چهارم ميرويم و رکعت چهارم را مانند رکعت سوم انجام مي دهيم و سپس به تشهد نشسته و تشهد کامل همراه با دعاي بعد از تشهد را خوانده سلام مي دهيم.

ملاحظه مهم

:سنت است بعد از خواندن تشهد آخري نماز و قبل از سلام گفتن اين دعا را مي خوانيم

َللَّهُمَّ اِنِّي أَعُوذُبِکَ مِن عَذَابِ القَبر،وَ مِن عَذَابِ النَّار، وَ مِن فِتنَةِ المَحيَا وَالمَمَاتِ ،وَ مِن فِتنَةِ المَسِيحِ الدَّجَالِ ،اَللَّهُمَّ اِنِّي أَعُوذُبِکَ مِن المَأ ثَمِ وَالمَغرَمِ.يعني : خدايا پناه مي برم به تو از فتنه قبر و از عذاب آتش دوزخ و از فتنه ها و مصا ئب مرگ و از فتنه هاي دجال دروغگو ي يک چشم که بسيار بر روي زمين براي دجل سياحت مي کند . خدايا به تو پناه مي برم از اينکه مرتکب گناهي شوم يا ضرري ببينم

و اگر بر دعاي فوق دعايي که حضرت رسول صلي الله عليه و سلم به حضرت ابو بکر صديق رضي الله عنه آموختند بيفزاييم خيلي بهتر است و آن دعا چنين است:ه

اَللَّهُمَّ اِنِّي ظَلَمتُ نَفسِي ظُلمَاً کَثِيراً کَبيِراً وَ لاَ يَغفِرُ الذُّنُوبَ إلاَّ أنتَ . فََا غفِر لِي مَغفِرةً مِن عِندِکَ وَ ارحَمنِي إِنَّکَ اَنتَ الغَفُوُرُ الرَّحِيم يعني: خدايا من بر نفس خود بخاطر مرتکب شدن گناها ستمهاي بسيار و بزرگ کردهام و کسي گناها ستمهاي بسيار و بزرگ کردهام و کسي گناها را نمي بخشد مگر تو که آمرزندهاي پس مرا بيامرز و بر من رحم کن همانا که تو آمرزنده مهرباني

19-وقت سلام :اول رو به طرف راست ميکنيم بدون اينکه سينه از طرف قبله حرکت کند و در حال رو به طرف راست کردن در دل نيت خروج از نماز مي کنيم که نمازمان تمام شده و مي گوئيم : اَلسَّلاَمُ عَلَيکُم وَرَحمَةُ اللهُ وقصد سلام برکسانيکه از دست راست اند چه فرشتگان وچه جنيان و انسانها از مسلمانان مي نمائيم و سلام دوم رو به طرف چپ مي کنيم و مي گوئيم اَلسَّلاَمُ عَلَيکُم وَرَحمَةُ اللهُ و همچنين قصد سلام بر آن کسانيکه از دست چپ اند مي کنيم

20-بعد از اتمام نماز سنت است اذکار و ادعيه بعد از نماز خواندن و به معاني هر يک از آن اذکار و ادعيه انديشيدن همانطور که سنت است قبل از نماز اذان واقامه گفتن اذکار بعد از نماز هر چه پيغمبر صلي الله و سلم خوانده اند و به خواندن آن امر فرمودند مي خوانيم که اجر و پاداش زيادي دارد و در آن فوايد دنيوي و اخروي و حکمتها و اسرار زيادي نهفته است و با تفکر و با تفکر در معاني هر يک از آنها قلب راحت تر و روح نوراني تر مي گردد و آ ن اذکار و ادعيه وارد از اين قرار است

1-

أستَغفِرُ اللهِ العَظيم .أستَغفِرُاللهِ العَظيم.أستَغفِرُاللهِ العَظيم اَلَّذِي لاَ اِلهَ اِلاَّ هُوَ الحَيُّ القَيَّوم وَ أتُوبُ اِلَيهِ: يعني طلب آمرزش ميکنم از خداي بزرگ طلب آمرزش مي کنم از خداي بزرگ. خواهان آمرزشم ازخدای بزرگی که نیست معبودی بحق به جز او که زنده پایدار وجهان هستی را نگهدار است.

2-الاَاِلهَ اللهُ وَحدَ هُ لاَََشَریکَ له الملکُُ ولَهُ الحَمدُ وَهُوعَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیر.ِ

بعد از نماز صبح و شام ده مرتبه

يعني :نيست کسي که سزاوار پرستش باشد مگر خداي يکتائي شريکي ندارد تمام هستي ها از او و براي اوست همه ستايش ها مخصوص اوست و او بر همه چيز توانا است

3-ا َللّهُمَّ أنتَ السَّلاَم وَ مِنکَ السَّلاَم تَبَارَکتَ وَ تَعَالَيتَ يَا ذَالجَلاَلِ وَ الِاکرَام یعنی خدا یا توئي که نامت السلام است و نعمت و تندرستي از توست پر شد برکت تو و برتري از آنچه به خاطر آيد. اي صاحب شکوه و بزرگواري

4-اَللَّهُمَّ لا مَانِعَ لِمَا أَعطَيتَ وَلَاَ مُعطِيَ لِمَا مَنَعتَ وَ لاَرَادَّ لِمَا قَضَيتَ وَ لاَ يَنفَعُ ذَالجَدَّ مِنکَ الجَدَّ. يعني :خدايا دهش تو جلو گيرنده اي ندارد و صاحب هستي هستيش او را از عذاب تو نمي رهاند

5-اَللَّهُمَّ أَعِنَّي عَلَي ذِکرِکَ وَ شُکرِکَ وَ حُسنِ عِبَادَتِکَ. يعني :خدايا مرا ياري ده بر اينکه هميشه از تو ياد کنم و ستايشت را بجا آورم و به وجه احسن تو را عبادت کنم

6-اَللهُ لا َاِلَهَ اِلَّا هُوَ الحَيُّ القَيُّومِ لاَ تَاخُذُهُ سِنَهُ وَ لاََ نَومُ لَهُ مَا فِي السَّموَاتِ وَ مَا فِي الاَرضِ مَن ذَالَّذِي يَشفَعُ عِندَهُ اِلاَّ بِاِذنِهِ يَعلَمُ مَا بَينِ أَيدِيهِم وَ مَا خَلفَهُم وَ لاَ يُحِيطُونَ بِشِي ءِمِن عِلمِهِ اِلاَّ بِمَا شَاءَ وَ سَعَ کُرسِيُّهُ السَّموَاتِ وَالَارضَ وَ لاَ يَوُدُهُ حِفظَهُمَا وَ هُوَ العَلِيِّ العَظِيم (البقره 255)يعني :خدائي به جز الله وجود ندارد و او زنده پايدار و جهان هستي را نگهدار است او را نه چرتي و نه خوابي فرا مي گيرد از آن اوست آنچه در آسمانها است و آنچه در زمين است کيست آنکه در پيشگاه او ميانجيگري کند مگر بااجازه او مي داند آنچه در پيش روي مردمان است و آنجه را که در پشت سر انان است و مردمان چيزي از علم او را فرا چنگ نمي آورند جز آن مقداري که وي بخواهد فرماندهي و فرمانروائي او آسمان و زمينرا در بر گرفته است و نگاهداري آن دو وي را درمانده و ناتوان نمي سازد و او بلند مرتبه و سترگ است

7- 33 مرتبه سبحانالله33 مرتبه الحمدلله 34مرتبه الله اکبر و يک مرتبه لا اله الا الله وحده لا

لاَ اِلَّهَ اِلَّا اللهُ وَحدَهُ لاَ شَرِيکَ لَهُ. لَهُ المُلکُ وَ لَهُ الحَمدُ وَ هُوَ عَلَي کُلِّ شَيءِ قَدِير.

8- اَللَّهُمَّ اِنِّي أَعُوذُبِکَ مِن الجُبنِ وَ البُخلِ وَ اعوذبک مِن أَن أَردَّ إلَي أرذَلِ العُمرِ و أعُوذُبِِکَ مِن فِتنَةِ الدُّنيَا وَ أعُوذُبِکَ مِن فِتنَةِ القَبرِ. یعنی کبار خدايا من از ترس و بخل و از اينکه به پست ترين عمر بازگردانده شوم واز فتنه دنيا و عذاب قبر به تو پناه مي برم.

خواندن سوره قل هو الله احد و قل اعوذ برب الفلق وقل اعوذ برب الناس 9-

10دعا خواندن براي طلب خيرات دنيا و آخرت و الدين و تمام مسلمانان (چون در روايت آمده دعا در نيمه و آخر شب به دنبال نمازهاي فرض بيشتر از همه قابل شنيدن و اجابت است )خصوصاً بعد از نماز مغرب و صبح هفت مرتبه (اَللَّهُمَّ أجِرنِي مِنَ النّارِ )و سه مرتبه (اَللَّهُمَّ اِنِّي أسألّکَ الجَنَّةَ )و بعد ازنماز صبح خواندن (اَللَّهُمَّ اِنِّي أسألّکَ علما ًنَافِعَا ًَوَ رِزقَاً طَيِّبَاً َو عَمَلاً مُتَقَبِّلاَ ).يعني :خدايا از تو مي خواهم علم و دانشي که فائده داشته باشد و رزق و توشه اي پاک و حلال و کرداري که در درگاهت قبول گردد و سنت است قبل و بعد از هر دعائي حمد و ثناي پروردگار و درود و سلام بر حضرت رسول صلي الله عليه و سلام گفتن

روح نماز و آثار آن

آنچه ياد شد از الله اکبر گفتن و خواندن سوره فاتحه و سوره يا آياتي بعد از آن و بجا آوردن رکوع و سجود و غيره همه از جمله صورت هاي ظاهري نماز هستند اما خشوع وخضوع و فروتني و حضور قلب و فهم معاني آنچه در نماز خوانده مي شود و تعظيم خداي بزرگ و دوري از افکار و خيالهائي که انسان در نماز به آنها مي انديشد حقيقت باطني نماز است و آن را روح نماز مي نامند که دانستن چگونگي ظاهر نماز و خواندن آن و غفلت و بي خبري از حقيقت آن هيچ ارزشي ندارد و در نتيجه هيچ اثر مثبتي در اخلاق و کردار و گفتار نخواهد داشت از اينجاست که خيلي ها نماز مي خوانند و انجام دادن کارهاي حرام و ناشايسته و حرفهائي بيهوده و اخلاق و سلوک بد برايشان عادي است چنين کساني لازم است که بدانند چون نمازشان نتيجه اي نمي دهد بايد براي تصحيح نماز خود و چگونه انجام دادن به وجه بهتر واکمل بکوشند تا نمازشان نمازي باشد که خداوند مي خواهد و آن نمازي است که نماز گذار را از زشتيها و بديها باز مي دارد چنانکه خداوند مي فرمايد :(ان الصلاه تنهي عن الفحشاء والمنکر )(العنکبوت 45)يعني :مسلماً نماز انسان را از گناهان بزرگ و کارهاي ناپسند در نظر شرع باز مي دارد و در حديث آمده که هر کس نمازش او را از منکرات و زشتيها باز ندارد او از درگاه خداوند دورتر ميگردد و در اثر از امام حسن بصري رحمه الله آمده که فرمود :اي بني آدم همانا نماز حقيقي نمازي است که تو را از آنچه بر خلاف رضاي خداوند است و از همه بديها و زشتيها باز ميدارد و اگر چنين نباشد تو نماز حقيقي را نخوانده اي و نمازي از بزرگترين اسباب رستگاري و سعادت ابدي است که همراه با خشوع و خضوع و حضور قلب و فروتني کامل باشد چنانکه خداوند مي فرمايد (قد افلح المومنون الذين هم في صلاتهم خاشعون )يعني :محققاً مومنان پيروز و رستگارند آنها کسانيند که در نمازشان خشوع و خضوع دارند پس با چنين نمازي نمازگذار به درگاه خدا ميرسد در آن با خداي خود راز و نياز مي کند و چنين نمازي کفاره گناهان مي گردد و عبوديت و بندگي انسان را در برابر خداي بزرگ مدلّل مي دارد تا نماز گزار موقعيکه سر به سجود ميگذارد آنچه مي خواهد از خدا بخواهد و انچه از ناملايمات دارد رفع آن را از خدا خواهد و در رسيدن به آرزو هاي خير و خوشي از خداي توانا مدد بگيرد همين نماز در حقيقت براي دنياي آدمي پيش از آخرت او لازم است زيرا گذشت و پايداري در برا بر شدائد و پيروزيها به آدمي مي آموزد چقدر بيچاره اند مردمي که چنين نمازي را ترک گويند و دوستي خود را با خداي زنده پايدار و صاحب شکوه و بزرگواري و نگهدارنده جهان هستي قطع نمايند

چگونه در نماز خشوع و خضوع حاصل مي يابد

با تذکر اجر و پاداش گذاردن نماز و عقوبت و کيفر کسانيکه از نماز غافلند 1-

2 -با ياد گرفتن مسائل فقهي نماز و آشنا شدن با شرطها و ارکان و سنتها و آداب و مبطلات و مکروهات نماز و عمل کردن به آن احکام در نماز

اذان و اقامه گفتن يا به آن گوش دادن و جواب دادن آن و خواندن دعاي وارد بعد از هر اذان 3-

طهارت و وضوي کامل انجام دادن. 4-

گذاردن نمازهاي سنت قبل و بعد از هر نماز فرض. 5-

5-با جماعت در مسجد نماز خواندن که دراين غير از حضور قلب و ايمني از تشويش و دوري از وسواس استفاده از دعاي صالحان و با خبر شدن از احوال برادران ديني و کامل کردن نماز و دوري از زياد و کم آن و زيادي اجر و ثواب از جمله مطالبي است که مايه امتياز نماز جماعت است.

شتاب نخواندن آنچه از اذکار و آيات و ادعيه که در نماز خوانده مي شوند. 7-

8-دانستن و فهم معاني آنچه در نماز مي خوانندمانند: تفسير سوره يا آيه هاي بعد از آن و معناي اذکار و دعاهايي که در نماز خوانده ميشوند.

طول دادن رکوعها وسجودها و بسيار کردن اذکار و تسبيحات در آنها. 9-

10پايبندي به اذکار و دعاهاي وارد از حضرت رسول صلي الله عليه و سلم بعد از نماز ها با تدبر و تفکر در معاني آنها.

11-انجام دادن هر کاري قبل از نماز که در نماز سبب مشغول شدن فکر ميشود به شرط اينکه وقت نماز از بين نرود يا سبب ترک جماعت نباشد.

نمازهاي سنت که قبل و بعد نمازهاي فرض خوانده ميشوند

نمازهاي سنت که قبل و بعد از نماز فرض خوانده مي شوند بر دو قسمند.

قسمت اول : سنت مؤکّده که حضرت رسول صلي الله عليه و سلم هيچ وقت و به هيچ وجه آن را ترک نمي فرموده اند.

قسمت دوم :سنت غير مؤکّده که حضرت رسول الله صلي الله عليه و سلم گاه گاهی

نمي خواندند نماز سنت قبليه بمنزلت حاضر ساختن فکر و صيقل نمودن دل براي مناجات پروردگار در نماز فرض مي باشد و آنها عبارتند از،

-دو رکعت قبل از نماز صبح که بسيار بر آن تأکيد شده است و در آن قل يا ايها الکافرون و قل هو الله خوانده مي شود

چهار رکعت قبل از نماز ظهر و جمعه که دو رکعت آنرمؤکّده و دو رکعت آن غير مؤکّده است در حديث صحيح آمده : کسيکه بر چهار رکعت قبل از ظهر و چهار رکعت بعد از آن پيوستگي کند خداوند او را بر دوزخ حرام مي سازد.

چهار رکعت قبل از عصر که غير مؤکّده مي باشد و در حديث آمده که پيغمبر صلي الله عليه و سلم فرمودند خداوند: رحمت کند کسي را که قبل از فرض عصر چهار رکعت نماز بگذارد.

دو رکعت قبل از نماز مغرب که غير مؤکّده است و در صحيح بخاري آمده که پيغمبر صلي الله و سلم امر فرمودند که پيش از نماز شام نماز گذاريد و در بار سوم فرمودند براي آنکه بخواهد

دو رکعت قبل از فرض عشاء که غير مؤکّده است.

نماز سنت بعديه: از آنجائيکه بسا در نماز فرض هم خاطر آشفته و از حصول خشوع تمام و به جاي آوردن نماز به هيئت کامل آن باز مي دارد شرع سنت بعديه را مقرر داشت تا جبران نقص از دست رفته در نماز فرض باشد و آنها عبارتند از.

چهار رکعت بعد از ظهر و جهعه که دو رکعت آن موکده و دو رکعت آن غير موکده است

-دو رکعت سنت موکده بعد از نماز فرض مغرب

دو رکعت سنت مؤکّده بعد از نماز فرض عشاء نماز وتر که سنت مؤکّده است و بعد از سنت بعديه عشاء خوانده مي شود که کمترين آن يک رکعت و بیشترین آن يازده رکعت است و بيشتر عادت پيغمبرصلي الله عليه و سلم بود که سه رکعت مي خواند.

دو رکعت اول به يک سلام و بک رکعت آخر به يک سلام يا سه رکعت به يک تشهد و يک سلام که در اين صورت قنوت سيدنا عمر -رضي الله عنه - قبل از رکوع و بعد از سوره خوانده ميشود

و سنت است در رکعت اول بعد از سوره الحمد سوره سبح اسم ربک الأ علي و در رکعت دوم قل يا ايها الکافرون و در رکعت سوم قل هو الله احد و قل اعوذ برب الفلق و قل اعوذ برب الناس خوانده شود و وقت آن ادامه دارد تا طلوع فجر.

و از نمازهاي سنت بسيار مؤکّده نماز شب و نماز چاشت و نماز تراويح در شبهاي رمضان و نماز دو عيد مي باشد.

قنوت در نماز صبح

سنت است بعد از رکوع رکعت دوم نماز صبح قنوت خواندن چنانکه همه محققان مانند امام رافعي و امام نووي و علامه ابن حجر و غير هم -رحمهم الله - در مذهب ما شافعيها ياد فرموده اند و آن آيه به اين دليل حديث صحيحي که بخاري و مسلم و ابو داود و نسائي -رحمهم الله - روايت کرده اند از محمد بن سيرين - رحمهم الله - که گفت : پرسيدم از انس بن مالک - رضي الله عنه - که آيا حضرت رسول - صلي الله عليه و سلم -در نماز صبح قنوت ميخواند ؟ انس بن مالک رضي الله عنه فرمود : بلي بعد از رکوع

و حديث امام احمد و دار قطني و بيهقي و حاکم رحمهم الله که به اسنادي صحيح از انس روايت مي کنند که رسول الله - صلي الله عليه و سلم - هميشه در نماز صبح قنوت ميخواند تا وقتيکه از دنيا ر حلت فرمودند امام نووي در کتاب عظيم خود المجموع ميفرمايد ک جماعتي از علماي حديث اين حديث را روايت کرده و صحيح دانسته اند اهل حديث ميگويند: کسيکه اين حديث (مازال رسول الله صلي الله عليه و سلم يقنت في الفجر حتي فارق الدنيا )به خاطر ابي جعفر الرزي عيسي بن هامان که در سندش هست ضعيف دانسته اشتباه بزرگي کرده زيرا معلوم است که ابي جعفر در روايتش از مغيره فقط ضعيف دانسته اند و اين حديث ابي جعفر از ربيع بن انس روايت کرده نه از مغيرهو بسياري از علماي حديث مانند : يحيي بن معين و علي بن المديني و ابن حجر رحمهم الله ابي جعفر الرازي را عدل مي دانند پس حديث صحيح و حاجتي به اعتراض و شک نيست همچنين قنوت در نماز صبح از خلفاي راشدين و حضرتعائشه و ابو هريره و خيلي از بزرگان دين و مذهب مانند:سعيد

بن مسيب و عمر بن عبدالعزيز و امام شافعي و يارانش و اوزاعي و ابو اسحاق و مالک بن انس و بيشتر اهل شام ثابت شده شيخ ابو بکر جزائري واعظ در مسجد نبوي مدينه منوره ايده الله در کتاب گرانبهاي خود منهاج المسلم در صفحه 293 بعد از آنکه حکم و لفظ قنوت در نماز وتر در حديث (قنت صلي الله عليه و سلم شهر ايدعو علي احياء من العرب ثم ترکه ) يعني : پيغمبر صلي الله عليه و سلم يک ماه قنوت خوانده و بر گروهي ار عرب نفرين نمود سپس ترک فرمود مخالف آن دو حديث مذکور نيست چنانکه امام نووي رحمه الله در شرح صحيح مسام ميفرمايد زيرا پيغمبر صلي الله عليه و سلم فقط نفرين بر گروه معيني از عرب مدت يکماه در قنوت نموده و بعد ترک فرمودند و يا اينکه فقط قنوت در نمازهاي ظهر عصر و مغرب و عشاء ترک نمودند و قنوت در نماز صبح هميشه مي خوانده تا اينکه رحلت فرمودند چنانکه در شرح سن ابوداود آمده است

لفظ قنوت

اَللَّهُمَّ اهدِنِي فِيمَن هَدَيتَ .وَ عَافِنِي فِيمَن عَافَيتَ . وَ تَوَّلَنِي فِيمَن تَوَلَّيتَ .وَ بَارِک لِي فِيمَا أَعطَيتَ . وَ قِنِي شَرَّ مَا قَضَيتَ . فَاِنَّکَ تَقضِي وَ لَا يِقضي عَلَيکَ . وَ اِنَّهُ لاَ يَذِلُّ مَن والَيتَ . وَ لاَيَعِزُّ مَن عَادَيتُ. تَبَارَکتَ رَّبَّنَا وَ تَعالَيتَ.فَلَکَ الحَمدُ عَلَي مَا قََضَيتَ. نَستَغفِرُکَ وَ نَتُوبُ اِلَيکَ . لاَ مَلجَا وَلاَ مَنجَا مِنکَ اِلاّ اِلَيکَ وَصَلَي اللهُ وَ سَلَّمَ وَ بَارَکَ عَلَي النَّبِيِ مُحَمَّدِ وَ آلِهِ وَ صَحبِِِهِ أَجمَعِين.

خدايا مرا در جمله کسانيکه آنها را به راه راست رساندي به راه راست برسان و مرا عافيت و تندرستي عطا فرما در جمله کسانيکه آنهارا عافيت و تندرستي بخشودي و مرا به خودت واگذار در جمله کسلنيکه آنها را به خودت وا گذاشتي و برکت بينداز در آنچه برايم عطا فرمودي و مرا نگهدار از آنچه قضا و قدر تو بر آن شده حقا که تو بر همه چيز حکمفرمائي و کسيکه تو سرپرست اوئي هيچگاه خوار نمي گردد و. کسيکه تو از آن قهر کردي عزت و خوبي نمي بيند صاحب مجد و داراي مقام توئي اي پروردگار پس براي تو است ستايشها بر آن چيز که خواست و اراده تو بود طلب مغفرت مي نمايم و به سوي تو بر ميگرديم نه پناهنده اي است و نه راه فراري مگر بسوي تو و صلي الله و سلم و بارک علي النبي محمد و آله و صحبه اجمعين.

و اگر قنوت سيدنا عمر رضي الله عنه بر آن بيفزائيم بعتر است و لفظ آن چنين است.

اَللَّهُمَّ اِنا نَستَعِينُکَ وَ نَستَغفِرُکَ وَنَستَهدِيکَ وَ نَتوُبُ اِلَيکَ وَ نُومِنُ بِِکَ وَ نَتَوَکَّلُ عَلَيکَ. وَ نُثنَي عَلَيکَ الخَيرَ

کُلَّهُ. نَشکُرُکَ وَ لاَ نَکفُرُکَ .وَ نَخلَعُ و نَترُکُ مَن يَفجُرُک.اَللَّهُمَّ اِيَّاکَ نَعبُدُ .وَ لَکَ نُصَلَّي وَ نَسجُد .وَ اِلَيکَ نَسعَي وَنَحفِد .نَرجُو رَحمَتَکَ وَ نَخُشَي عَذَابَکَ. اِنَّ عَذَابَکَ الجدََّ بِالکُفَّارِ مُلحَقِّ.اَللَّهُمَّ عَذِّبِ الکَفَرَهَ الَّذِينَ يَصُدُّونَ عَن سَبِيلِکَ . وَ يُکَذِّبُونَ رُسُلَکَ . وَ يُقَاتِلُونَ أَولِيَاءَکَ . اَللَّهُمَّ اغفِر لِلمُومِنينَ وَ المُومِنَاتِ وَالمُسلِمينَ وَ المُسلِمَاتِ . وَأَصلِح ذَاتَ بَينَهُم. وَأَلِّف بَينَ قُلُوبِهِم. وَاجعَل فِي قُلُوبِهِمُ الاِيمَانَ وَالحِکمَهَ. وَثَبِّتهُم عَلَي مِلَّتهِ رَسُولِکَ وَ اَوزِ عهُم أَن يُوفُوا بِعَهدِکَ الَّذِي عَاهَدتَهُم عَلَيهِ. وَانصُر هُم عَلَي عَدُوِّکَ وَ عَدُّوِهِم. اِلهَ الحَقَ وَاجعَلنَا مِنهُم. وَ صَلَّي اللهُ وَسَلِّم وَ بَارِک عَلَي النَّبِِي مُحَمَّد وَ آلِهِ وَ صَحبِهِ أجمَعِين

يعني :خداوندا از تو کمک مي جوئيم و از تو آمرزش مي خواهيم و از تو هدايت مي طلبيم و به سوي تو باز مي گرديم و به تو ايمان مي آوريم و بر تو اعتماد مي کنيم و با همه ستايش هاي نيک تو را مي ستائيم سپاست ميگوئيم و کفران نعمت تو نمي کنيم و از کسيکه به تو کفر ورزد بيزاري جسته و او را به تو واگذار ميکنيم خداوندا تنها تو را مي پرستيم و به تو نماز و سجود مي گذاريم و به سوي تو ميشتابيم و در انجام فرمانت مي کوشيم خواهان رحمت توئيم و از عذابت مي ترسيم حقا که عذاب حتمي تو به کفاران خواهد پيوست خدايا کافراني که جلو گيري از دعوت بسوي تو مي کنند وپيغمبران تو را تکذيب مي کنند و با دوستان تو دشمني دارند مونرد شکنجه قرار ده خدايا براي مردان و زنان مومن و مسلمان بيامرز و امر زندگيشان را اصلاح و به آنها وحدت و همبستگي عطا فرما و در دلهايشان ايمان و تصديق به تو و حکمت قرار ده تا خوب را از بد تشخيص دهند و آنها را بر دين و آئين و عقيده پيغمبر خودت استوار کن و آنها را موفق فرما تا بر عهد و ميثاقي که بين تو و ايشان است وفا کنند و آنها را بر دشمنانت و دشمنانشان پيروز فرما اي خدئاي بر حق ما را نيز از آنها قرار ده

*** والسلام ***

تهیه محمد سید عبدالله

مراجعه شیخ أبوبکر مدنی

اهل سنت جنوب