حديث شماره : 110

وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ حَفْصٍ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَثَلُ النَّاسِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِذَا قَامُوا لِرَبِّ الْعَالَمِينَ مَثَلُ السَّهْمِ فِى الْقُرْبِ لَيْسَ لَهُ مِنَ الْأَرْضِ إِلَّا مَوْضِعُ قَدَمِهِ كَالسَّهْمِ فِى الْكِنَانَةِ لَا يَقْدِرُ أَنْ يَزُولَ هَاهُنَا وَ لَا هَاهُنَا
((110- و نيز آنحضرت (عليه السلام ) روايت كرده كه فرمود: حكايت مردم در روز قيامت آن هنگاميكه در پيشگاه پروردگار جهانيان بايستند حكايت تير در تركش است كه در جائى كه ايستاده جز همان جاى پاى خود كه ايستاده جاى ديگرى (از شدت ازدحام ) ندارد، مانند تيرى كه در تركش ‍ است و نمى تواند از جاى خودش به اين سو و آن سو برود. ))

حديث شماره : 111

وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ حَفْصٍ قَالَ رَأَيْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَتَخَلَّلُ بَسَاتِينَ الْكُوفَةِ فَانْتَهَى إِلَى نَخْلَةٍ فَتَوَضَّأَ عِنْدَهَا ثُمَّ رَكَعَ وَ سَجَدَ فَأَحْصَيْتُ فِى سُجُودِهِ خَمْسَمِائَةِ تَسْبِيحَةٍ ثُمَّ اسْتَنَدَ إِلَى النَّخْلَةِ فَدَعَا بِدَعَوَاتٍ ثُمَّ قَالَ يَا أَبَا حَفْصٍ إِنَّهَا وَ اللَّهِ النَّخْلَةُ الَّتِى قَالَ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ لِمَرْيَمَ ع وَ هُزِّى إِلَيْكِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ تُساقِطْ عَلَيْكِ رُطَباً جَنِيًّا
((111- و نيز حفص گويد: امام صادق (عليه السلام ) را ديدم كه در نخلستانهاى كوفه گردش مى كرد پس به درخت خرمائى رسيد و در پاى آن وضو گرفت و مشغول ركوع و سجود شد و من شمردم در سجده اش پانصد بار سبحان الله گفت ، سپس برخاسته به درخت خرما تكيه كرد و دعائى خواند آنگاه فرمود: اى حفص اين است به خدا سوگند همان درخت خرمائى كه خداى عزوجل به مريم (عليه السلام ) فرمود: (تنه درخت خرما را به سوى خود تكان بده خرماى تازه برايت به زمين ريزد) (سوره مريم آيه 25).
شرح :
ظاهر اين است كه مقصود حضرت آن است كه اين درخت از تخم همان درخت به عمل آمده وگرنه چنانچه مورخين گفته اند جريان ولادت حضرت عيسى (عليه السلام ) در بيت اللحم در سرزمين فلسطين بوده است ، و هم اكنون نيز آنجا مزار مسيحيان جهان است ، و احتمال اينكه خداى تعالى مريم را در آنحال به طى الارض به كنار فرات آورده باشد و دوباره بدان سرزمين برگردانده باشد - چنانچه مجلسى (رحمة الله عليه ) احتمال داده - بعيد به نظر مى رسد. ))

حديث شماره : 112

حَفْصٌ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ عِيسَى ع اشْتَدَّتْ مَئُونَةُ الدُّنْيَا وَ مَئُونَةُ الْآخِرَةِ أَمَّا مَئُونَةُ الدُّنْيَا فَإِنَّكَ لَا تَمُدُّ يَدَكَ إِلَى شَيْءٍ مِنْهَا إِلَّا وَجَدْتَ فَاجِراً قَدْ سَبَقَكَ إِلَيْهَا وَ أَمَّا مَئُونَةُ الْآخِرَةِ فَإِنَّكَ لَا تَجِدُ أَعْوَاناً يُعِينُونَكَ عَلَيْهَا
((112- و نيز حفص از امام صادق (عليه السلام ) روايت كند كه حضرت عيسى (عليه السلام ) فرمود: (بدست آوردن )هزينه (و دارائى و توشه ) دنيا و آخرت هر دو سخت است ، اما هزينه دنيا چنان است كه به هر قسمت آن دست مى برى مى بينى كه شخص فاجر و بزهكارى پيش از تو بدان دست برده ، و اما هزينه آخرت را نيز كمك كارى نمى يابى كه تو را بر (تهيه ) آن كمك و يارى دهد. ))

حديث شماره : 113

مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ يُونُسَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ أَيُّمَا مُؤْمِنٍ شَكَا حَاجَتَهُ وَ ضُرَّهُ إِلَى كَافِرٍ أَوْ إِلَى مَنْ يُخَالِفُهُ عَلَى دِينِهِ فَكَأَنَّمَا شَكَا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى عَدُوٍّ مِنْ أَعْدَاءِ اللَّهِ وَ أَيُّمَا رَجُلٍ مُؤْمِنٍ شَكَا حَاجَتَهُ وَ ضُرَّهُ إِلَى مُؤْمِنٍ مِثْلِهِ كَانَتْ شَكْوَاهُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ
((113- يونس بن عمار گويد: شنيدم از امام صادق (عليه السلام ) كه مى فرمود: هر مؤ منى كه حاجت و گرفتارى خودرا به درگاه كافرى و يا به نزد كسى كه در دين و مذهب با او مخالفت دارد ببرد و به او شكوه حال خود كند، بمانند آن است كه شكايت خداى عزوجل را به نزد دشمنى از دشمنانش برده باشد و هر مرد مؤ منى كه شكايت و گرفتارى خود را به نزد مؤ منى مانند خود ببرد چنين كسى بدرگاه خداى عزوجل شكايت برده است . ))

حديث شماره : 114

ابْنُ مَحْبُوبٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ صَالِحٍ عَنِ الْوَلِيدِ بْنِ صَبِيحٍ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَوْحَى إِلَى سُلَيْمَانَ بْنِ دَاوُدَ ع أَنَّ آيَةَ مَوْتِكَ أَنَّ شَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ بَيْتِ الْمَقْدِسِ يُقَالُ لَهَا الْخُرْنُوبَةُ قَالَ فَنَظَرَ سُلَيْمَانُ يَوْماً فَإِذَا الشَّجَرَةُ الْخُرْنُوبَةُ قَدْ طَلَعَتْ مِنْ بَيْتِ الْمَقْدِسِ فَقَالَ لَهَا مَا اسْمُكِ قَالَتِ الْخُرْنُوبَةُ قَالَ فَوَلَّى سُلَيْمَانُ مُدْبِراً إِلَى مِحْرَابِهِ فَقَامَ فِيهِ مُتَّكِئاً عَلَى عَصَاهُ فَقُبِضَ رُوحُهُ مِنْ سَاعَتِهِ قَالَ فَجَعَلَتِ الْجِنُّ وَ الْإِنْسُ يَخْدُمُونَهُ وَ يَسْعَوْنَ فِى أَمْرِهِ كَمَا كَانُوا وَ هُمْ يَظُنُّونَ أَنَّهُ حَيٌّ لَمْ يَمُتْ يَغْدُونَ وَ يَرُوحُونَ وَ هُوَ قَائِمٌ ثَابِتٌ حَتَّى دَبَّتِ الْأَرَضَةُ مِنْ عَصَاهُ فَأَكَلَتْ مِنْسَأَتَهُ فَانْكَسَرَتْ وَ خَرَّ سُلَيْمَانُ إِلَى الْأَرْضِ أَ فَلَا تَسْمَعُ لِقَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَلَمّا خَرَّ تَبَيَّنَتِ الْجِنُّ أَنْ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ الْغَيْبَ ما لَبِثُوا فِى الْعَذابِ الْمُهِينِ
((114- وليدبن صبيح از امام صادق (عليه السلام ) روايت كند كه خداى عزوجل به سليمان بن داود (عليه السلام )وحى فرمود: كه نشانه مرگ تو بيرون آمدن درختى است در بيت المقدس كه بدان (خرنوبة ) گويند، روزى سليمان متوجه شد كه درخت ( خرنوبة ) بيرون آمده از آن پرسيد: چه نام دارى ؟ گفت : (خر نوبة )!
سليمان به سوى محراب خود برگشت و در همانجا تكيه به عصا ايستاد، و در همان ساعت قبض روحش شد، پس جن و انس همچنان خدمت او را مى كردند و كوشش در انجام كارش داشتند چنانچه پيش از آن چنان بودند و گمان مى كردند كه او زنده است و نمرده و هر صبح و شام مى ديدند كه او ايستاده و پابرجاست تا اينكه موريانه در عصا پيدا شد و آن را خورد و در نتيجه عصا بشكست و سليمان به روى زمين در افتاد، آيا نشنيده اى گفتار خداى عزوجل را: (و چون به رو در افتاد بر جنيان روشن شد كه اگر غيب مى دانستند در رنج خفت انگيز نميماندند) (سوره سبا آيه 14). ))

حديث شماره : 115

ابْنُ مَحْبُوبٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ سَدِيرٍ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍ ع قَالَ أَخْبَرَنِى جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّ الْمُشْرِكِينَ كَانُوا إِذَا مَرُّوا بِرَسُولِ اللَّهِ حَوْلَ الْبَيْتِ طَأْطَأَ أَحَدُهُمْ ظَهْرَهُ وَ رَأْسَهُ هَكَذَا وَ غَطَّى رَأْسَهُ بِثَوْبِهِ لَا يَرَاهُ رَسُولُ اللَّهِ ص فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَلا إِنَّهُمْ يَثْنُونَ صُدُورَهُمْ لِيَسْتَخْفُوا مِنْهُ أَلا حِينَ يَسْتَغْشُونَ ثِيابَهُمْ يَعْلَمُ ما يُسِرُّونَ وَ ما يُعْلِنُونَ
((115- امام باقر (عليه السلام ) فرمايد: جابربن عبدالله به من خبر داد كه مشركان (مكه ) چنان بودند كه هنگاميكه رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) اطراف خانه كعبه طواف مى كرد يكى از آنها كمرش را خم مى كرد و سرش را به زير مى انداخت و آن را به جامه خود مى پوشيد كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) او را نبيند پس اين آيه نازل شد: (هان كه آنها دلهاى خود بر مى تابند تا حال خويش را از او مخفى دارند بدانيد كه وقتى جامه بر سر كشند خدا مى داند آنچه را نهان كنند و آنچه را آشكار سازند) (سوره هود آيه 5). ))

حديث شماره : 116

ابْنُ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍ الْأَحْوَلِ عَنْ سَلَّامِ بْنِ الْمُسْتَنِيرِ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ الْجَنَّةَ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ النَّارَ وَ خَلَقَ الطَّاعَةَ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ الْمَعْصِيَةَ وَ خَلَقَ الرَّحْمَةَ قَبْلَ الْغَضَبِ وَ خَلَقَ الْخَيْرَ قَبْلَ الشَّرِّ وَ خَلَقَ الْأَرْضَ قَبْلَ السَّمَاءِ وَ خَلَقَ الْحَيَاةَ قَبْلَ الْمَوْتِ وَ خَلَقَ الشَّمْسَ قَبْلَ الْقَمَرِ وَ خَلَقَ النُّورَ قَبْلَ الظُّلْمَةِ
((116- سلام بن مستنير از امام صادق (عليه السلام ) روايت كند كه فرمود: همانا خداى عزوجل بهشت را پيش ازدوزخ آفريد، و فرمانبردارى را پيش ‍ از نافرمانى ، و رحمت را پيش از خشم ، و خير را قبل از شر، و زمين را پيش ‍ از آسمان ، و مرگ را پيش از زندگى ، و خورشيد را پيش از ماه ، و روشنى را پيش از تاريكى . ))

حديث شماره : 117

عَنْهُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الْخَيْرَ يَوْمَ الْأَحَدِ وَ مَا كَانَ لِيَخْلُقَ الشَّرَّ قَبْلَ الْخَيْرِ وَ فِى يَوْمِ الْأَحَدِ وَ الْإِثْنَيْنِ خَلَقَ الْأَرَضِينَ وَ خَلَقَ أَقْوَاتَهَا فِى يَوْمِ الثَّلَاثَاءِ وَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ يَوْمَ الْأَرْبِعَاءِ وَ يَوْمَ الْخَمِيسِ وَ خَلَقَ أَقْوَاتَهَا يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ ذَلِكَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما فِى سِتَّةِ أَيّامٍ
((117- عبدالله بن سنان گويد: شنيدم از امام صادق (عليه السلام ) كه مى فرمود: همانا خداوند خير و خوبى را در روزيكشنبه آفريد و خدا چنان نبود كه شر و بدى را پيش از خير و خوبى بيافريند و در روز يكشنبه و دوشنبه زمينها را آفريد، و در روز سه شنبه قوت و روزى آنها را آفريد، و آسمانها را روز چهارشنبه و پنجشنبه آفريد و قوتها را در روز جمعه خلق فرمود و اين است گفتار خداى عزوجل : (آفريد آسمانها و زمين و آنچه را در ما بين آن دو است در شش روز) (سوره سجده آيه 4). ))

حديث شماره : 118

ابْنُ مَحْبُوبٍ عَنْ حَنَانٍ وَ عَلِيِّ بْنِ رِئَابٍ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ قُلْتُ لَهُ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِراطَكَ الْمُسْتَقِيمَ ثُمَّ لَآتِيَنَّهُمْ مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَ مِنْ خَلْفِهِمْ وَ عَنْ أَيْمانِهِمْ وَ عَنْ شَمائِلِهِمْ وَ لاتَجِدُ أَكْثَرَهُمْ ش اكِرِينَ قَالَ فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع يَا زُرَارَةُ إِنَّهُ إِنَّمَا صَمَدَ لَكَ وَ لِأَصْحَابِكَ فَأَمَّا الْآخَرُونَ فَقَدْ فَرَغَ مِنْهُمْ
((118- زرارة گويد: از آن حضرت (ظاهرا مقصود امام صادق (عليه السلام ) است ) پرسيدم (معناى ) گفتار خداى عزوجل را (كه از شيطان حكايت كند): (من سر راه راست تو براى آنها (در كمين ) مى نشينم ، آنگاه از جلوى رويشان و از پشت سرشان و از راستشان و از چپشان بر آنها مى تازم و بيشترشان را سپاسگذار نخواهى يافت ) (سوره اعراف آيه 17).
امام باقر (عليه السلام ) فرمود: اى زرارة بدانكه شيطان همانا در كمين تو و هم مسلكان تو است ، و اما از مردم ديگر فراغت يافته (و خيالش از آنها آسوده است ). ))

حديث شماره : 119

مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ جَمِيعاً عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ عِمْرَانَ الْحَلَبِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ بَدْرِ بْنِ الْوَلِيدِ الْخَثْعَمِيِّ قَالَ دَخَلَ يَحْيَى بْنُ سَابُورَ عَلَى أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع لِيُوَدِّعَهُ فَقَالَ لَهُ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَمَا وَ اللَّهِ إِنَّكُمْ لَعَلَى الْحَقِّ وَ إِنَّ مَنْ خَالَفَكُمْ لَعَلَى غَيْرِ الْحَقِّ وَ اللَّهِ مَا أَشُكُّ لَكُمْ فِى الْجَنَّةِ وَ إِنِّى لَأَرْجُو أَنْ يُقِرَّ اللَّهُ لِأَعْيُنِكُمْ عَنْ قَرِيبٍ
((119- بدر بن وليد خثعمى گويد: يحيى بن سابور براى خدا حافظى خدمت امام صادق (عليه السلام ) شرفياب شدحضرت به او فرمود: به راستى كه شما بر حق هستيد و به راستى كه هر كه با شما مخالف است بر باطل است ، به خدا سوگند من درباره بهشت رفتن شما شكى ندارم ، و من اميدوارم كه خداوند چشم شما را به همين زودى روشن گرداند. ))

حديث شماره : 120

يَحْيَى الْحَلَبِيُّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِى بَصِيرٍ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ أَ رَأَيْتَ الرَّادَّ عَلَيَّ هَذَا الْأَمْرَ فَهُوَ كَالرَّادِّ عَلَيْكُمْ فَقَالَ يَا أَبَا مُحَمَّدٍ مَنْ رَدَّ عَلَيْكَ هَذَا الْأَمْرَ فَهُوَ كَالرَّادِّ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص وَ عَلَى اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى يَا أَبَا مُحَمَّدٍ إِنَّ الْمَيِّتَ مِنْكُمْ عَلَى هَذَا الْأَمْرِ شَهِيدٌ قَالَ قُلْتُ وَ إِنْ مَاتَ عَلَى فِرَاشِهِ قَالَ إِى وَ اللَّهِ وَ إِنْ مَاتَ عَلَى فِرَاشِهِ حَيٌّ عِنْدَ رَبِّهِ يُرْزَقُ
((120- ابوبصير گويد: به حضرت عرض كردم : قربانت گردم به نظر شما هر كس امر امامت را رد كند شما را رد كرده ؟فرمود: اى ابا محمد (كنيه ديگر ابوبصير است ) هر كس اين امر امامت را بر تو رد كرد او همانند كسى است كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) و خداى تبارك و تعالى را رد كرده ، اى ابا محمد به راستى هر كه از شما بر اين امر بميرد شهيد است ، عرض كردم : اگر چه در بستر خود (به مرگ طبيعى ) بميرد؟ فرمود: آرى به خدا سوگند اگر هم در بستر خود بميرد در پيشگاه پروردگار خود زنده است و روزى مى خورد. ))

حديث شماره : 121

يَحْيَى الْحَلَبِيُّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ حَبِيبٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ أَمَا وَ اللَّهِ مَا أَحَدٌ مِنَ النَّاسِ أَحَبَّ إِلَيَّ مِنْكُمْ وَ إِنَّ النَّاسَ سَلَكُوا سُبُلًا شَتَّى فَمِنْهُمْ مَنْ أَخَذَ بِرَأْيِهِ وَ مِنْهُمْ مَنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ وَ مِنْهُمْ مَنِ اتَّبَعَ الرِّوَايَةَ وَ إِنَّكُمْ أَخَذْتُمْ بِأَمْرٍ لَهُ أَصْلٌ فَعَلَيْكُمْ بِالْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ وَ اشْهَدُوا الْجَنَائِزَ وَ عُودُوا الْمَرْضَى وَ احْضُرُوا مَعَ قَوْمِكُمْ فِى مَسَاجِدِهِمْ لِلصَّلَاةِ أَ مَا يَسْتَحْيِى الرَّجُلُ مِنْكُمْ أَنْ يَعْرِفَ جَارُهُ حَقَّهُ وَ لَا يَعْرِفَ حَقَّ جَارِهِ
((121- حبيب گويد: شنيدم امام صادق (عليه السلام ) مى فرمود: هان به خدا سوگند كه هيچيك از مردم در نزد من محبوبتر از شما نيست ، و همانا مردم هر كدام به راهى رفتند، پس برخى راى خود را مورد عمل قرار دادند و برخى پيرو دلخواه خود و برخى نيز متابعت از روايت كردند، و شما به امرى دست زده ايد كه اصل و ريشه اى دارد، پس بر شما باد كه پارسا و كوشا باشيد، جنازه ها را تشييع كنيد و از بيماران عيادت كنيد و با مردم خود براى نماز در مسجد حاضر شويد، آيا شرم نكند مردى از شماها كه همسايه اش ‍ حق همسايگى را نسبت به او رعايت كند ولى او حق همسايه را نشناسد؟!))

حديث شماره : 122

عَنْهُ عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ مَالِكٍ الْجُهَنِيِّ قَالَ قَالَ لِى أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا مَالِكُ أَ مَا تَرْضَوْنَ أَنْ تُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَ تُؤْتُوا الزَّكَاةَ وَ تَكُفُّوا وَ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ يَا مَالِكُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ قَوْمٍ ائْتَمُّوا بِإِمَامٍ فِى الدُّنْيَا إِلَّا جَاءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَلْعَنُهُمْ وَ يَلْعَنُونَهُ إِلَّا أَنْتُمْ وَ مَنْ كَانَ عَلَى مِثْلِ حَالِكُمْ يَا مَالِكُ إِنَّ الْمَيِّتَ وَ اللَّهِ مِنْكُمْ عَلَى هَذَا الْأَمْرِ لَشَهِيدٌ بِمَنْزِلَةِ الضَّارِبِ بِسَيْفِهِ فِى سَبِيلِ اللَّهِ
((122- مالك جهنى گويد: امام صادق (عليه السلام ) به من فرمود: اى مالك آيا خوشنود نيستيد كه نماز بخوانيد وزكات بپردازيد و خوددار (از گناهان ) باشيد و به بهشت برويد؟ اى مالك هيچ مردى نيستند كه در دين از كسى پيروى كنند جز آنكه روز قيامت آن پيشوا آن مردم را لعنت كند و آنان نيز او را لعنت كنند جز شما و هر كه هم عقيده شما است ، اى مالك به راستى كه به خدا سوگند هر كه از شما بر اين امر (و عقيده ) بميرد شهيد مرده و همانند آن كسى است كه در راه خدا شمشير زده است . ))

حديث شماره : 123

يَحْيَى الْحَلَبِيُّ عَنْ بَشِيرٍ الْكُنَاسِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ وَصَلْتُمْ وَ قَطَعَ النَّاسُ وَ أَحْبَبْتُمْ وَ أَبْغَضَ النَّاسُ وَ عَرَفْتُمْ وَ أَنْكَرَ النَّاسُ وَ هُوَ الْحَقُّ إِنَّ اللَّهَ اتَّخَذَ مُحَمَّداً ص عَبْداً قَبْلَ أَنْ يَتَّخِذَهُ نَبِيّاً وَ إِنَّ عَلِيّاً ع كَانَ عَبْداً نَاصِحاً لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَنَصَحَهُ وَ أَحَبَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَأَحَبَّهُ إِنَّ حَقَّنَا فِى كِتَابِ اللَّهِ بَيِّنٌ لَنَا صَفْوُ الْأَمْوَالِ وَ لَنَا الْأَنْفَالُ وَ إِنَّا قَوْمٌ فَرَضَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ طَاعَتَنَا وَ إِنَّكُمْ تَأْتَمُّونَ بِمَنْ لَا يُعْذَرُ النَّاسُ بِجَهَالَتِهِ وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ مَاتَ وَ لَيْسَ لَهُ إِمَامٌ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً عَلَيْكُمْ بِالطَّاعَةِ فَقَدْ رَأَيْتُمْ أَصْحَابَ عَلِيٍّ ع ثُمَّ قَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ فِى مَرَضِهِ الَّذِى تُوُفِّيَ فِيهِ ادْعُوا لِي خَلِيلِي فَأَرْسَلَتَا إِلَى أَبَوَيْهِمَا فَلَمَّا جَاءَا أَعْرَضَ بِوَجْهِهِ ثُمَّ قَالَ ادْعُوا لِى خَلِيلِى فَقَالَا قَدْ رَآنَا لَوْ أَرَادَنَا لَكَلَّمَنَا فَأَرْسَلَتَا إِلَى عَلِيٍّ ع فَلَمَّا جَاءَ أَكَبَّ عَلَيْهِ يُحَدِّثُهُ وَ يُحَدِّثُهُ حَتَّى إِذَا فَرَغَ لَقِيَاهُ فَقَالَا مَا حَدَّثَكَ فَقَالَ حَدَّثَنِى بِأَلْفِ بَابٍ مِنَ الْعِلْمِ يُفْتَحُ كُلُّ بَابٍ إِلَى أَلْفِ بَابٍ
((123- بشير كناسى گويد: شنيدم از امام صادق (عليه السلام ) كه مى فرمود: شما (ارتباط را) پيوست كرديد و مردم ديگر (آنرا) بريدند، و شما دوست داشتيد و مردم دشمنى كردند، و شما شناختيد و مردم ديگر انكار كردند به اينكه حق همان بود (كه آنها انكار كردند).
همانا خداوند محمد (صلى الله عليه و آله ) را بنده خود قرار داد پيش از آنكه پيامبرش كند، و همانا على (عليه السلام ) بنده خير خواهى بود براى خداى عزوجل و خدا هم خيرخواهى او را كرد، و او خداى عزوجل را دوست داشت ، خدا هم او را دوست داشت ، همانا حق ما در كتاب خدا روشن و آشكار است ، از ما است برگزيده اموال ، و از ما است انفال (غنيمتهاى جنگى ) و همانا مائيم آن مردمى كه خداى عزوجل فرمانبردارى ما را واجب فرمود، و به راستى شما به پيشوايانى اقتداء كرده ايد كه مردم در مورد نادانى (و نشناختن ) آنها معذور نيستند، و رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) فرمود: هر كه بميرد و امام و پيشوايى نداشته باشد به مرگ زمان جاهليت مرده است ، بر شما باد به فرمانبردارى كه همانا شما اصحاب على (عليه السلام ) را ديده ايد (و فرمانبرداران - يا نافرمانان آنحضرت را ديده ايد).
سپس فرمود: همانا رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) در همان بيمارى كه بدان از اينجهان رفت فرمود: خليل (و يار با وفاى ) مرا نزدم بخوانيد، آن دو زن (عايشه و حفصة ) به سوى پدران خويش فرستادند، و چون آندو آمدند رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) رو از آندو بگرداند سپس (دوباره ) فرمود: خليلم را به نزدم بخوانيد آندو گفتند: ما را كه ديد و اگر مقصودش ما بوديم با ما سخن مى گفت :، آندو زن (كه چنان ديدند) به دنبال على (عليه السلام ) فرستادند و چون آنجناب آمد سر خود را به طرف صورت رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) خم كرد و با او سخن گفت ، و او نيز با آنجناب سخن گفت تا چون سخن آندو به پايان رسيد، آندو نفر آنحضرت را ديدار كردند و به او گفتند: چه سخنى با تو مى گفت ؟ على (عليه السلام ) فرمود: هزار درب علم را برايم گفت كه از هر درى هزار در ديگر گشوده شود. ))

حديث شماره : 124

عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنِ الْهَيْثَمِ بْنِ أَبِى مَسْرُوقٍ النَّهْدِيِّ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ بْنِ بَزِيعٍ قَالَ قُلْتُ لِلرِّضَا ع إِنَّ النَّاسَ رَوَوْا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص كَانَ إِذَا أَخَذَ فِى طَرِيقٍ رَجَعَ فِى غَيْرِهِ فَهَكَذَا كَانَ يَفْعَلُ قَالَ فَقَالَ نَعَمْ فَأَنَا أَفْعَلُهُ كَثِيراً فَافْعَلْهُ ثُمَّ قَالَ لِى أَمَا إِنَّهُ أَرْزَقُ لَكَ
((124- موسى بن عمربن بزيع گويد: به حضرت رضا (عليه السلام ) عرض ‍ كردم : مردم روايت كنند كه رسول خدا(صلى الله عليه و آله )چون به راهى مى رفت از راه ديگر بر مى گشت (و از همان راهى كه رفته بود بر نمى گشت )؟ راستى اينطور است (و اين روايت راست است )؟ فرمود: آرى من هم بسيارى از اوقات همين كار را مى كنم و تو هم اينكار را بكن ، سپس ‍ فرمود: بدان كه اين كار روزى بخش تر است براى تو. ))

حديث شماره : 125

سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ الْمُبَارَكِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَبَلَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ عَنْ أَبِى الْحَسَنِ الْأَوَّلِ ع قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ الرَّجُلُ مِنْ إِخْوَانِى يَبْلُغُنِى عَنْهُ الشَّيْءُ الَّذِي أَكْرَهُهُ فَأَسْأَلُهُ عَنْ ذَلِكَ فَيُنْكِرُ ذَلِكَ وَ قَدْ أَخْبَرَنِى عَنْهُ قَوْمٌ ثِقَاتٌ فَقَالَ لِى يَا مُحَمَّدُ كَذِّبْ سَمْعَكَ وَ بَصَرَكَ عَنْ أَخِيكَ فَإِنْ شَهِدَ عِنْدَكَ خَمْسُونَ قَسَامَةً وَ قَالَ لَكَ قَوْلًا فَصَدِّقْهُ وَ كَذِّبْهُمْ لَا تُذِيعَنَّ عَلَيْهِ شَيْئاً تَشِينُهُ بِهِ وَ تَهْدِمُ بِهِ مُرُوءَتَهُ فَتَكُونَ مِنَ الَّذِينَ قَالَ اللَّهُ فِى كِتَابِهِ إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفاحِشَةُ فِى الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ
((125- محمدبن فضيل گويد: به حضرت موسى بن جعفر (عليه السلام ) عرض كردم : قربانت گردم گاهى از برادران دينى ما سخنى بگوش من مى رسد كه ناراحت مى شوم و چون از خودش مى پرسم منكر مى شود با اينكه مردمان موثق و مورد اعتمادى آنرا از قول او براى من نقل كرده اند؟ امام فرمود: اى محمد گوش و چشمت را در مورد برادر دينيت دروغگو شمار (و به هر اندازه مى توانى كار او را حمل بر صحت كن ) و اگر پنجاه نفر شاهد قسم خور (كه در موارد خاصى قسم مى خوردند و مورد قبول واقع مى شود) در حضور تو نسبت به او قسم خوردند ولى خود او سخن ديگرى گفت پس تو شخص او را تصديق كن و آنها را دروغگو بشمار، مبادا چيزى را بر زيان او افشاء كنى كه موجب عيب و زشتى او گردد و آبرويش را ببرد، و در نتيجه از زمره كسانى شوى كه خداوند در قرآنش فرمود: (كسانيكه شهرت كار بد را درباره مؤ منان دوست دارند آنها را است عذابى دردناك ) (سوره نور آيه 18). ))

حديث شماره : 126

(حَدِيثُ مَنْ وُلِدَ فِى الْإِسْلَامِ )
سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَزِيدَ عَنْ عَبْدِ رَبِّهِ بْنِ رَافِعٍ عَنِ الْحُبَابِ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِى جَعْفَرٍ ع قَالَ مَنْ وُلِدَ فِى الْإِسْلَامِ حُرّاً فَهُوَ عَرَبِيٌّ وَ مَنْ كَانَ لَهُ عَهْدٌ فَخُفِرَ فِى عَهْدِهِ فَهُوَ مَوْلًى لِرَسُولِ اللَّهِ ص وَ مَنْ دَخَلَ فِى الْإِسْلَامِ طَوْعاً فَهُوَ مُهَاجِرٌ
حديث كسى كه در اسلام به دنيا آيد:
((126- حباب بن موسى از امام باقر (عليه السلام ) روايت كند كه آنحضرت فرمود: هر كه در اسلام بطور آزاد بدنيا آيد(و پدر و مادرش برده نباشند) او عربى است (و مانند ساير اعراب از حقوق مسلمانى برخوردار است ) و هر كه پيمانى با مسلمانان دارد و بدان پاى بند باشد او آزاد شده رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) است ، و هر كه از روى رغبت و ميل مسلمان شود او از مهاجرين محسوب مى گردد. ))

حديث شماره : 127

عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ أَصْبَحَ وَ أَمْسَى وَ عِنْدَهُ ثَلَاثٌ فَقَدْ تَمَّتْ عَلَيْهِ النِّعْمَةُ فِى الدُّنْيَا مَنْ أَصْبَحَ وَ أَمْسَى مُعَافًى فِى بَدَنِهِ آمِناً فِى سَرْبِهِ عِنْدَهُ قُوتُ يَوْمِهِ فَإِنْ كَانَتْ عِنْدَهُ الرَّابِعَةُ فَقَدْ تَمَّتْ عَلَيْهِ النِّعْمَةُ فِى الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ وَ هُوَ الْإِسْلَامُ
((127- مسعدة بن صدقه از امام صادق (عليه السلام ) روايت كند كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) فرمود: هر كه صبح و شام كند و سه چيز داشته باشد نعمت دنيا بر او تمام است :
كسى كه صبح و شام كن و تندرست باشد، و امنيت داشته باشد، و خرجى و قوت آنروزش را هم داشته باشد (بر چنين كسى نعمت دنيا تمام است ) و اگر چهارمى را هم داشته باشد ديگر نعمت دنيا و آخرت هر دو بر او تمام مى شود، و آن نعمت چهارم دين اسلام است . ))

حديث شماره : 128

عَنْهُ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْعَدَةَ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع [ عَنْ أَبِيهِ ع ] أَنَّهُ قَالَ لِرَجُلٍ وَ قَدْ كَلَّمَهُ بِكَلَامٍ كَثِيرٍ فَقَالَ أَيُّهَا الرَّجُلُ تَحْتَقِرُ الْكَلَامَ وَ تَسْتَصْغِرُهُ اعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ يَبْعَثْ رُسُلَهُ حَيْثُ بَعَثَهَا وَ مَعَهَا ذَهَبٌ وَ لَا فِضَّةٌ وَ لَكِنْ بَعَثَهَا بِالْكَلَامِ وَ إِنَّمَا عَرَّفَ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ نَفْسَهُ إِلَى خَلْقِهِ بِالْكَلَامِ وَ الدَّلَالَاتِ عَلَيْهِ وَ الْأَعْلَامِ
((128- مسعدة بن صدقه از امام صادق (عليه السلام ) (از پدرش ‍ (عليه السلام ) روايت كند كه پس از سخنان زيادى كه به مردى فرمود بدو گفت : اى مرد تو سخن را بيمقدار و كوچك مى شمارى بدانكه خداى عزوجل رسولان خود را در هر مورد كه فرستاده با طلا و نقره نفرستاده بلكه آنها را با (سلاح ) سخن (و بيان ) مبعوث فرموده ، و خداى عزوجل نيز خود را با همان سخن و نشانه ها و راهنماهاى بدان (ببندگانش ) معرفى كرده است . ))

حديث شماره : 129

وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ قَالَ قَالَ النَّبِيُّ ص مَا خَلَقَ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ خَلْقاً إِلَّا وَ قَدْ أَمَّرَ عَلَيْهِ آخَرَ يَغْلِبُهُ فِيهِ وَ ذَلِكَ أَنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَمَّا خَلَقَ الْبِحَارَ السُّفْلَى فَخَرَتْ وَ زَخَرَتْ وَ قَالَتْ أَيُّ شَيْءٍ يَغْلِبُنِى فَخَلَقَ الْأَرْضَ فَسَطَحَهَا عَلَى ظَهْرِهَا فَذَلَّتْ ثُمَّ قَالَ إِنَّ الْأَرْضَ فَخَرَتْ وَ قَالَتْ أَيُّ شَيْءٍ يَغْلِبُنِي فَخَلَقَ الْجِبَالَ فَأَثْبَتَهَا عَلَى ظَهْرِهَا أَوْتَاداً مِنْ أَنْ تَمِيدَ بِمَا عَلَيْهَا فَذَلَّتِ الْأَرْضُ وَ اسْتَقَرَّتْ ثُمَّ إِنَّ الْجِبَالَ فَخَرَتْ عَلَى الْأَرْضِ فَشَمَخَتْ وَ اسْتَطَالَتْ وَ قَالَتْ أَيُّ شَيْءٍ يَغْلِبُنِي فَخَلَقَ الْحَدِيدَ فَقَطَعَهَا فَقَرَّتِ الْجِبَالُ وَ ذَلَّتْ ثُمَّ إِنَّ الْحَدِيدَ فَخَرَتْ عَلَى الْجِبَالِ وَ قَالَ أَيُّ شَيْءٍ يَغْلِبُنِى فَخَلَقَ النَّارَ فَأَذَابَتِ الْحَدِيدَ فَذَلَّ الْحَدِيدُ ثُمَّ إِنَّ النَّارَ زَفَرَتْ وَ شَهَقَتْ وَ فَخَرَتْ وَ قَالَتْ أَيُّ شَيْءٍ يَغْلِبُنِي فَخَلَقَ الْمَاءَ فَأَطْفَأَهَا فَذَلَّتْ ثُمَّ إِنَّ الْمَاءَ فَخَرَ وَ زَخَرَ وَ قَالَ أَيُّ شَيْءٍ يَغْلِبُنِى فَخَلَقَ الرِّيحَ فَحَرَّكَتْ أَمْوَاجَهُ وَ أَثَارَتْ مَا فِى قَعْرِهِ وَ حَبَسَتْهُ عَنْ مَجَارِيهِ فَذَلَّ الْمَاءُ ثُمَّ إِنَّ الرِّيحَ فَخَرَتْ وَ عَصَفَتْ وَ أَرْخَتْ أَذْيَالَهَا وَ قَالَتْ أَيُّ شَيْءٍ يَغْلِبُنِي فَخَلَقَ الْإِنْسَانَ فَبَنَى وَ احْتَالَ وَ اتَّخَذَ مَا يَسْتَتِرُ بِهِ مِنَ الرِّيحِ وَ غَيْرِهَا فَذَلَّتِ الرِّيحُ ثُمَّ إِنَّ الْإِنْسَانَ طَغَى وَ قَالَ مَنْ أَشَدُّ مِنِّى قُوَّةً فَخَلَقَ اللَّهُ لَهُ الْمَوْتَ فَقَهَرَهُ فَذَلَّ الْإِنْسَانُ ثُمَّ إِنَّ الْمَوْتَ فَخَرَ فِى نَفْسِهِ فَقَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَا تَفْخَرْ فَإِنِّى ذَابِحُكَ بَيْنَ الْفَرِيقَيْنِ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ أَهْلِ النَّارِ ثُمَّ لَا أُحْيِيكَ أَبَداً فَتُرْجَى أَوْ تُخَافَ وَ قَالَ أَيْضاً وَ الْحِلْمُ يَغْلِبُ الْغَضَبَ وَ الرَّحْمَةُ تَغْلِبُ السُّخْطَ وَ الصَّدَقَةُ تَغْلِبُ الْخَطِيئَةَ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع مَا أَشْبَهَ هَذَا مِمَّا قَدْ يَغْلِبُ غَيْرَهُ
((129- و نيز آنحضرت (عليه السلام ) فرموده : كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) فرمود: خداى عزوجل هيچ مخلوقى نيافريده جز آنكه مخلوق ديگرى را بر او فرمانروا ساخته كه بر او چيره گردد، و اين چنان بود كه چون خداى تعالى درياهاى ژرف را آفريد به خود باليدند و بالا آمدند و گفتند: آن چيست كه بر ما پيروز گردد؟ خداوند زمين را آفريد و روى آن گستراند و دريا رام و خوار گشت ، پس زمين به خود باليد و گفت : چيست كه بر من پيروز گردد؟ خداوند كوهها را آفريد و چون ميخهائى بر پشت زمين پابرجا كر كه مبادا آنچه را بر پشت خود دارد به اين سو و آن سو برد، پس زمين هم رام شد و به جاى خود قرار گرفت ، سپس كوهها بر زمين باليد و گردن كشى و سرافرازى كرده گفتند: چيست كه بر ما پيروز شود؟
خداوند آهن را آفريد كه آنرا تكه تكه كند، كوهها نيز آرام گرفته و رام شد، آهن بر كوهها باليد و گفت : چيست كه بر من پيروز گردد؟ خداوند آتش را آفريد و آهن را آب كرد پس آهن نيز رام و خوار گشت ، پس از آن آتش زبانه كشيد و به خود باليده گفت : چيست كه بر من پيروز شود؟ خداوند آب را آفريد آن را خاموش كرد و آتش نيز رام شد، آب به خود باليد و جوشش كرد و گفت : آن چيست كه بر من پيروز گردد؟ خداوند باد را آفريد تا امواج را به حركت در آورد و آنچه در زير آب است بجهاند و راه عبور را در مجارى آن بست پس آب نيز رام شد، باد بر خود باليد و وزيدن گرفت و دامن خود را (به روى دشت هامون ) پهن كرده گفت : آن چيست كه بر من پيروز گردد؟ خداوند انسانرا آفريد كه او (در برابرش ) ساختمان بنا كرد، و تدبيرى كرده وسيله اى فراهم ساخت كه از باد و غير آن خود را بپوشاند و بدين ترتيب باد هم رام شد، آنگاه (انسان سر بلند كرده ) طغيان كرد و گفت : كيست كه در نيرو از من سخت تر و محكمتر باشد؟ خدا مرگ را براى انسان آفريد و مرگ بر او چيره گشت و انسان نيز خوار و زبون گشت .
مرگ نيز پيش خود بخويشتن باليد پس خداى عزوجل بدو فرمود: بر خويشتن مبال كه من تو را (در روز قيامت ) ميان دو گروه بهشتيان و دوزخيان سر مى برم و ديگر هرگز زنده ات نمى كنم كه مورد اميد يا بيم (بهشتيان و دوزخيان ) قرار گيرى .
و نيز آنحضرت فرمود: بردبارى بر خشم چيره گردد، و مهر بر غضب ، و صدقه (كارهاى خير) بر خطا (و كارهاى بد) پيروز باشد، سپس امام صادق (عليه السلام ) فرمود چه بسيار مانند اينها كه بر ديگرى پيروزند. ))

حديث شماره : 130

عَنْهُ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ رَجُلًا أَتَى النَّبِيَّ ص فَقَالَ لَهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَوْصِنِي فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص فَهَلْ أَنْتَ مُسْتَوْصٍ إِنْ أَنَا أَوْصَيْتُكَ حَتَّى قَالَ لَهُ ذَلِكَ ثَلَاثاً وَ فِى كُلِّهَا يَقُولُ لَهُ الرَّجُلُ نَعَمْ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص فَإِنِّى أُوصِيكَ إِذَا أَنْتَ هَمَمْتَ بِأَمْرٍ فَتَدَبَّرْ عَاقِبَتَهُ فَإِنْ يَكُ رُشْداً فَامْضِهِ وَ إِنْ يَكُ غَيّاً فَانْتَهِ عَنْهُ
((130- مسعدة بن صدقة از امام صادق (عليه السلام ) روايت كرده كه فرمود: مردى به نزد پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) آمد و به آنحضرت عرض كرد: اى رسول خدا مرا وصيتى و سفارشى بفرما! رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) به آنمرد فرمود: اگر من سفارشى بتو بكنم آيا سفارشم را مى پذيرى ؟ و سه بار اين سخن را تكرار فرمود، و آنمرد هر سه بار در پاسخ مى گفت : آرى اى رسول خدا، رسول خدا در (بار چهارم ) به او فرمود: من تو را سفارش مى كنم كه هر گاه آهنگ كارى كردى سر انجام آنرا به خوبى بينديش پس اگر ديدى صلاح است آنرا انجام ده و اگر ديدى گمراهى و ضلال است صرفنظر كن . ))

حديث شماره : 131

وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ أَنَّ النَّبِيَّ ص قَالَ ارْحَمُوا عَزِيزاً ذَلَّ وَ غَنِيّاً افْتَقَرَ وَ عَالِماً ضَاعَ فِى زَمَانِ جُهَّالٍ
((131- و نيز رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) فرمود: رحم كنيد بر (اين سه دسته ): عزيزى كه خوار گشته و توانگرى كه فقير و بينوا گرديده ، و عالمى كه در دوران جهال و نادانان گرفتار شده .
مترجم گويد:
جلال الدين محمد بلخى اين حديث را به شعر در آورده :
گفت پيغمبر كه بر اين سه گروه    
     رحم آريد ار زسنگيد از ز كوه
آنكه او بعد از عزيزى خوار شد    
     وانكه بد بامال و بى دينار شد
وان سوم آن عالمى كاندر جهان    
     مبتلا گردد ميان ابلهان))

حديث شماره : 132

وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ لِأَصْحَابِهِ يَوْماً لَا تَطْعُنُوا فِى عُيُوبِ مَنْ أَقْبَلَ إِلَيْكُمْ بِمَوَدَّتِهِ وَ لَا تُوَقِّفُوهُ عَلَى سَيِّئَةٍ يَخْضَعُ لَهَا فَإِنَّهَا لَيْسَتْ مِنْ أَخْلَاقِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ لَا مِنْ أَخْلَاقِ أَوْلِيَائِهِ قَالَ وَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ خَيْرَ مَا وَرَّثَ الْآبَاءُ لِأَبْنَائِهِمُ الْأَدَبُ لَا الْمَالُ فَإِنَّ الْمَالَ يَذْهَبُ وَ الْأَدَبَ يَبْقَى قَالَ مَسْعَدَةُ يَعْنِى بِالْأَدَبِ الْعِلْمَ قَالَ وَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنْ أُجِّلْتَ فِى عُمُرِكَ يَوْمَيْنِ فَاجْعَلْ أَحَدَهُمَا لِأَدَبِكَ لِتَسْتَعِينَ بِهِ عَلَى يَوْمِ مَوْتِكَ فَقِيلَ لَهُ وَ مَا تِلْكَ الِاسْتِعَانَةُ قَالَ تُحْسِنُ تَدْبِيرَ مَا تُخَلِّفُ وَ تُحْكِمُهُ قَالَ وَ كَتَبَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِلَى رَجُلٍ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّ الْمُنَافِقَ لَا يَرْغَبُ فِيمَا قَدْ سَعِدَ بِهِ الْمُؤْمِنُونَ وَ السَّعِيدُ يَتَّعِظُ بِمَوْعِظَةِ التَّقْوَى وَ إِنْ كَانَ يُرَادُ بِالْمَوْعِظَةِ غَيْرُهُ
((132- و نيز مسعدة گويد: شنيدم كه امام صادق (عليه السلام ) روزى به اصحاب خود مى فرمود: كسى كه از راه دوستى به شما روى آورد با نقل عيبهاى او رنجيده خاطرش مكنيد، و كار بدى (اگر از او سراغ داريد) كه ذكرش او را سرافكنده مى كند بيادش نياوريد كه اينكار (زشت و اين عمل ناهنجار) از رفتار رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) نيست و نه از رفتار اولياء خدا است .
و نيز امام صادق (عليه السلام ) فرمود: به راستى كه بهترين ارثى كه پدران براى پسرانشان مى گذارند ادب است نه مال ، زيرا مال از بين مى رود ولى ادب مى ماند، (مسعدة كه راوى حديث است بگويد): مقصود از ادب علم است .
و نيز امام صادق (عليه السلام ) فرمود: اگر دو روز از عمرت باقى مانده يك روزش را صرف در آموختن ادب كن تا بوسيله آن براى روز مرگت كمك گيرى ، بدانحضرت عرض شد: اين كمك گرفتن (از ادب به هنگام مرگ ) چگونه است ؟ فرمود: تا به خوبى در مورد آنچه به جاى نهى بينديشى و محكم و پابرجايش سازى .
و نيز گويد: امام صادق (عليه السلام ) به مردى نوشت : (بسم الله الرحمن الرحيم ) اما بعد همانا كه شخص منافق (و دورو) رغبتى ندارد بدانچه مردمان با ايمان بوسيله آن سعادتمند شدند، و شخص سعادتمند پند گيرد به پرهيزكار (و همين پرهيزكارى براى او پند خوبى است ) و اگر چه مقصود از پند ديگرى باشد. ))