الروضه من الكافى يا گلستان آل محمد نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

الروضه من الكافى يا گلستان آل محمد - نسخه متنی

ابى جعفر محمد بن يعقوب بن اسحق كلينى رازى؛ مترجم: سيد هاشم رسولى محلاتى

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

حديث شماره : 322


أَبَانٌ عَنِ ابْنِ أَبِى يَعْفُورٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ وَلَدَ الزِّنَا يُسْتَعْمَلُ إِنْ عَمِلَ خَيْراً جُزِئَ بِهِ وَ إِنْ عَمِلَ شَرّاً جُزِئَ بِهِ
((322- ابن ابى يعفور گويد: امام صادق (عليه السلام ) فرمود: همانا شخص ‍ زنا زاده بكار گماشته شود (و مورد تكليف قرار گيرد) و اگر كار نيك انجام دهد پاداش نيك بيند و اگر كار بد كند كيفر آن را بيند.
شرح :
اين كلام امام (عليه السلام ) براى پاسخ بدان كسانى است كه خيال كرده اند شخص زنا زاده به جرم همينكه در زنا متولد گشته اهل دوزخ است و كار نيك و عمل خوب او نيز پاداشى برايش ندارد و البته در مقابل اين حديث هم احاديثى رسيده كه شخص زنا زاده دوزخى است و مجلسى (رحمة الله عليه ) جمع بين اين دو دسته حديث را به اين كرده است كه اين حديث بيان ظاهر حال او است و آنها بيان سرانجام كار او است ، يعنى بالاخره بسوء اختيار خود راه دوزخ را انتخاب مى كند. ))


حديث شماره : 323


أَبَانٌ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ ص مِنْ حُجْرَتِهِ وَ مَرْوَانُ وَ أَبُوهُ يَسْتَمِعَانِ إِلَى حَدِيثِهِ فَقَالَ لَهُ الْوَزَغُ ابْنُ الْوَزَغِ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع فَمِنْ يَوْمِئِذٍ يَرَوْنَ أَنَّ الْوَزَغَ يَسْمَعُ الْحَدِيثَ
((323- عبدالرحمن بن ابى عبدالله گويد: شنيدم از امام صادق (عليه السلام ) كه مى فرمود: هنگامى رسول خدا(صلى الله عليه و آله ) از اطاقش خارج شد و (متوجه شد كه ) مروان و پدرش به سخنان او (كه در اطاق با همسرانش مى فرمود) گوش مى داده اند، حضرت به او فرمود: اى وزغ فرزند وزغ (وزغ به معناى بزمجه و نوعى از سوسمار و چلپاسه است ) امام صادق (عليه السلام ) فرمود: از آن روز (كه پيغمبر (صلى الله عليه و آله ) اين كلام را فرمود) اينان (يعنى مردم ) عقيده دارند كه وزغ به سخن مردم گوش مى دهد (و آن را مى فهمد). ))


حديث شماره : 324


أَبَانٌ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ لَمَّا وُلِدَ مَرْوَانُ عَرَضُوا بِهِ لِرَسُولِ اللَّهِ ص أَنْ يَدْعُوَ لَهُ فَأَرْسَلُوا بِهِ إِلَى عَائِشَةَ لِيَدْعُوَ لَهُ فَلَمَّا قَرَّبَتْهُ مِنْهُ قَالَ أَخْرِجُوا عَنِّى الْوَزَغَ ابْنَ الْوَزَغِ قَالَ زُرَارَةُ وَ لَا أَعْلَمُ إِلَّا أَنَّهُ قَالَ وَ لَعَنَهُ
((324- زرارة گويد: شنيدم از امام باقر (عليه السلام ) كه مى فرمود: هنگامى كه مروان به دنيا آمد او را نزد رسول خدا(صلى الله عليه و آله ) آوردند كه برايش دعا كند و او را بوسيله عايشه خدمت آنحضرت فرستادند كه حضرت به او دعا كند همينكه عايشه او را نزديك رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) برد حضرت فرمود: اين وزغ فرزند وزغ را از من دور كنيد، زرارة گويد: من جز اين ندانم كه حضرت ابا جعفر (عليه السلام ) فرمود: رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) او را لعنت كرد. ))


حديث شماره : 325


أَبَانٌ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِى الْعَبَّاسِ الْمَكِّيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ إِنَّ عُمَرَ لَقِيَ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع فَقَالَ أَنْتَ الَّذِى تَقْرَأُ هَذِهِ الْآيَةَ بِأَيِّكُمُ الْمَفْتُونُ تَعَرُّضاً بِى وَ بِصَاحِبِى قَالَ أَ فَلَا أُخْبِرُكَ بِآيَةٍ نَزَلَتْ فِى بَنِى أُمَيَّةَ فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِى الْأَرْضِ وَ تُقَطِّعُوا أَرْحامَكُمْ فَقَالَ كَذَبْتَ بَنُو أُمَيَّةَ أَوْصَلُ لِلرَّحِمِ مِنْكَ وَ لَكِنَّكَ أَبَيْتَ إِلَّا عَدَاوَةً لِبَنِى تَيْمٍ وَ عَدِيٍّ وَ بَنِي أُمَيَّةَ
((325- (اين حديث همان حديث 76 است كه با ترجمه و شرح گذشت ). ))


حديث شماره : 326


عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ عَلِيٌّ ع يَقُومُ فِي الْمَطَرِ أَوَّلَ مَا يَمْطُرُ حَتَّى يَبْتَلَّ رَأْسُهُ وَ لِحْيَتُهُ وَ ثِيَابُهُ فَقِيلَ لَهُ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ الْكِنَّ الْكِنَّ فَقَالَ إِنَّ هَذَا مَاءٌ قَرِيبُ عَهْدٍ بِالْعَرْشِ ثُمَّ أَنْشَأَ يُحَدِّثُ فَقَالَ إِنَّ تَحْتَ الْعَرْشِ بَحْراً فِيهِ مَاءٌ يُنْبِتُ أَرْزَاقَ الْحَيَوَانَاتِ فَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ عَزَّ ذِكْرُهُ أَنْ يُنْبِتَ بِهِ مَا يَشَاءُ لَهُمْ رَحْمَةً مِنْهُ لَهُمْ أَوْحَى اللَّهُ إِلَيْهِ فَمَطَرَ مَا شَاءَ مِنْ سَمَاءٍ إِلَى سَمَاءٍ حَتَّى يَصِيرَ إِلَى سَمَاءِ الدُّنْيَا فِيمَا أَظُنُّ فَيُلْقِيَهُ إِلَى السَّحَابِ وَ السَّحَابُ بِمَنْزِلَةِ الْغِرْبَالِ ثُمَّ يُوحِى اللَّهُ إِلَى الرِّيحِ أَنِ اطْحَنِيهِ وَ أَذِيبِيهِ ذَوَبَانَ الْمَاءِ ثُمَّ انْطَلِقِى بِهِ إِلَى مَوْضِعِ كَذَا وَ كَذَا فَامْطُرِى عَلَيْهِمْ فَيَكُونَ كَذَا وَ كَذَا عُبَاباً وَ غَيْرَ ذَلِكَ فَتَقْطُرُ عَلَيْهِمْ عَلَى النَّحْوِ الَّذِى يَأْمُرُهَا بِهِ فَلَيْسَ مِنْ قَطْرَةٍ تَقْطُرُ إِلَّا وَ مَعَهَا مَلَكٌ حَتَّى يَضَعَهَا مَوْضِعَهَا وَ لَمْ يَنْزِلْ مِنَ السَّمَاءِ قَطْرَةٌ مِنْ مَطَرٍ إِلَّا بِعَدَدٍ مَعْدُودٍ وَ وَزْنٍ مَعْلُومٍ إِلَّا مَا كَانَ مِنْ يَوْمِ الطُّوفَانِ عَلَى عَهْدِ نُوحٍ ع فَإِنَّهُ نَزَلَ مَاءٌ مُنْهَمِرٌ بِلَا وَزْنٍ وَ لَا عَدَدٍ قَالَ وَ حَدَّثَنِى أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ لِيَ أَبِي ع قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَ السَّحَابَ غَرَابِيلَ لِلْمَطَرِ هِيَ تُذِيبُ الْبَرَدَ حَتَّى يَصِيرَ مَاءً لِكَيْ لَا يُضِرَّ بِهِ شَيْئاً يُصِيبُهُ الَّذِي تَرَوْنَ فِيهِ مِنَ الْبَرَدِ وَ الصَّوَاعِقِ نَقِمَةٌ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ يُصِيبُ بِهَا مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ثُمَّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لَا تُشِيرُوا إِلَى الْمَطَرِ وَ لَا إِلَى الْهِلَالِ فَإِنَّ اللَّهَ يَكْرَهُ ذَلِكَ
((326- مسعدة بن صدقه از امام صادق (عليه السلام ) روايت كند كه فرمود: على (عليه السلام ) را رسم چنان بود كه هنگاميكه باران مى گرفت (در اول آمدن باران ) زير آن مى ايستاد تا سر و ريش و جامه اش تر مى شد، پس ‍ بدان حضرت عرض كردند: اى امير المؤ منين زير سقفى برويد (كه باران شما را تر نكند)! فرمود: اين همان آبى است كه تازه از عرش آمده است .
سپس شروع كرده فرمود: همانا در زير عرش دريائى قرار دارد و آبى در آن دريا است كه روزى حيوانات را آن آب ميروياند، و چون خداى عزوجل اراده فرمايد كه از روى مهر خويش آنچه را خواهد براى آنها بروياند بدان آب وحى فرمايد و آن آب نيز - چنانچه گمانم هست كه فرمود - بر طبق خواسته او از آسمانى به آسمان ديگر باران فرو ريزد همچنان تا برسد به آسمان دنيا.
پس آسمان دنيا نيز آن آبها را به ابر افكند، و ابر همانند غربالى است ، سپس ‍ خداوند به باد وحى كند كه آن را بكوب و آبش ساز همانند آبهاى معمولى و سپس به فلان جا ببر و بر آنها ببار تا چنين و چنان سيلى يا غير آن گردد.
ابر نيز مطابق دستور حقتعالى بر آنجا كه مامور است ببارد و هيچ قطره بارانى نيست جز آنكه به همراهش فرشته اى است تا آن را به جايگاهش برساند، و هيچ قطره بارانى از آسمان فرو نريزد جز روى شماره معين و اندازه معلومى مگر آن بارانى كه در روز طوفان نوح (عليه السلام ) باريد كه چون نهرى فرو ريخت بى اندازه و بدون شماره .
راوى گويد: سپس امام صادق (عليه السلام ) از پدرانش (عليهم السلام ) از رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) حديث كرد كه آنحضرت فرمود: همانا خداى عزوجل ابر را غربال باران قرار داده كه در ابتدا آن را به صورت تگرگ و يخ قرار قرار داده و ابر است كه آن را آب كند و به صورت باران در آورد تا بدانچه اجابت مى كند زمانش نرساند، و آنچه تگرگ و صاعقه مى بينيد آنها عذابهائى است كه از جانب خداى عزوجل اصابت كند به هر يك از بندگانش كه خواهد.
سپس فرمود: رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) فرمود: به باران و هم چنين به ماه نو اشاره نكنيد كه اينكار را خداوند خوش ندارد.
توضيح :
مجلسى (رحمة الله عليه ) در توضيح جمله اخير كلامى گويد و ملخصش ‍ اين است كه : نبايد انسان پندارد كه ماه نو و باران در نظام اين جهان دخالتى دارد و شايسته نيست كه بدان توجه كند و توسل جويد بلكه بايد بداند كه تمام كارها بدست خدا است و در آنحال نيز به خداوند تعالى توجه كند. ))


حديث شماره : 327


عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ رَفَعَهُ قَالَ كَتَبَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع إِلَى ابْنِ عَبَّاسٍ أَمَّا بَعْدُ فَقَدْ يَسُرُّ الْمَرْءَ مَا لَمْ يَكُنْ لِيَفُوتَهُ وَ يَحْزُنُهُ مَا لَمْ يَكُنْ لِيُصِيبَهُ أَبَداً وَ إِنْ جَهَدَ فَلْيَكُنْ سُرُورُكَ بِمَا قَدَّمْتَ مِنْ عَمَلٍ صَالِحٍ أَوْ حُكْمٍ أَوْ قَوْلٍ وَ لْيَكُنْ أَسَفُكَ فِيمَا فَرَّطْتَ فِيهِ مِنْ ذَلِكَ وَ دَعْ مَا فَاتَكَ مِنَ الدُّنْيَا فَلَا تُكْثِرْ عَلَيْهِ حَزَناً وَ مَا أَصَابَكَ مِنْهَا فَلَا تَنْعَمْ بِهِ سُرُوراً وَ لْيَكُنْ هَمُّكَ فِيمَا بَعْدَ الْمَوْتِ وَ السَّلَامُ
((327- على بن اسباط در حديث مرفوعى روايت كرد كه امر المؤ منين (عليه السلام ) به ابن عباس نوشت : اما بعد بساباشد كه خوشحال كند انسان را (رسيدن به ) آنچه از دست او نمى رفت (و اگر خوشحالى هم نمى كرد بدستش مى رسيد) و غمناك كند او را به چيزى كه هرگز بدان شخص ‍ نخواهد رسيد اگرچه بكوشد (و بيهوده از آمدنش غمناك است ) پس بايد خوشحالى تو در آن چيزهائى باشد كه از پيش فرستاده اى از كار شايسته يا حكم و يا گفتار نيك ، و تاسف و افسوست در آنچيزهائى باشد كه در آنها كوتاهى كرده اى ، و واگذار (اندوه ) آنچه را از دنيا از دستت رفته و بيهوده بر آنها غم مخور، و آنچه از دنيا بدستت رسيده بدان دلخوش و شاد كام مباش ، و تمام اندوهت در اوضاع پس از مگر و مردن باشد. والسلام . ))


حديث شماره : 328


سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ كَرَّامٍ عَنْ أَبِى الصَّامِتِ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَرَرْتُ أَنَا وَ أَبُو جَعْفَرٍ ع عَلَى الشِّيعَةِ وَ هُمْ مَا بَيْنَ الْقَبْرِ وَ الْمِنْبَرِ فَقُلْتُ لِأَبِى جَعْفَرٍ ع شِيعَتُكَ وَ مَوَالِيكَ جَعَلَنِيَ اللَّهُ فِدَاكَ قَالَ أَيْنَ هُمْ فَقُلْتُ أَرَاهُمْ مَا بَيْنَ الْقَبْرِ وَ الْمِنْبَرِ فَقَالَ اذْهَبْ بِى إِلَيْهِمْ فَذَهَبَ فَسَلَّمَ عَلَيْهِمْ ثُمَّ قَالَ وَ اللَّهِ إِنِّى لَأُحِبُّ رِيحَكُمْ وَ أَرْوَاحَكُمْ فَأَعِينُوا مَعَ هَذَا بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَادٍ إِنَّهُ لَا يُنَالُ مَا عِنْدَ اللَّهِ إِلَّا بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَادٍ وَ إِذَا ائْتَمَمْتُمْ بِعَبْدٍ فَاقْتَدُوا بِهِ أَمَا وَ اللَّهِ إِنَّكُمْ لَعَلَى دِينِى وَ دِينِ آبَائِى إِبْرَاهِيمَ وَ إِسْمَاعِيلَ وَ إِنْ كَانَ هَؤُلَاءِ عَلَى دِينِ أُولَئِكَ فَأَعِينُوا عَلَى هَذَا بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَادٍ
((328- ابوصامت از امام صادق (عليه السلام ) روايت كرده كه فرمود: من و (پدرم ) ابا جعفر (عليه السلام ) در ميان قبرو منبر (در مسجد مدينه ) گذرمان به شيعيان افتاد، من به پدرم گفتم قربانت اينان شيعيان و دوستان تواند! فرمود: كجايند؟ عرض كردم : آنانرا در ميان قبر و منبر مى بينم ، فرمود: مرا به نزد آنان ببر و چون بدانجا رفت بر آنها سلام كرد و سپس بدانها فرمود: به خدا سوگند من بوى شماها و جانهاى شما را دوست دارم و شما نيز بر اين دوستى مرا به پارسائى و كوشش (در امر دين ) كمك كنيد، به راستى كه كسى نرسد بدانچه نزد خدا است جز به پارسائى و كوشش ، و چون از بنده اى (از بندگان خدا) پيروى كرديد بدو اقتدا كنيد، هان كه به خدا سوگند شما بر كيش من و كيش پدرانم ابراهيم و اسماعيل هستيد، و اگر چه اينان نيز بر دين آنهايند، پس شما در اينكار مرا به پارسائى و كوشش كمك كنيد.
شرح :
ملخص آنچه مجلسى (رحمة الله عليه ) در جمله اخير گويد: اين است كه يعنى اگر چه اينان (يعنى پدرانم ابراهيم و اسماعيل (عليهم السلام ) نيز بر دين اينان (يعنى محمد (صلى الله عليه و آله )و خاندانش (عليهما السلام ) مى باشند، و ممكن است مقصود اين باشد كه يعنى اگر چه اينان (يعنى مخالفين ) نيز در ظاهر چنين ادعائى دارند كه بر دين پدران من ابراهيم و اسماعيل هستند ولى چنان نيست و اين سخن ادعائى بيش نيست ... ))


حديث شماره : 329


أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْكُوفِيِّ عَنِ الْعَبَّاسِ بْنِ عَامِرٍ عَنِ الرَّبِيعِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْمُسْلِيِّ عَنْ أَبِي الرَّبِيعِ الشَّامِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ مَدَّ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِشِيعَتِنَا فِى أَسْمَاعِهِمْ وَ أَبْصَارِهِمْ حَتَّى لَا يَكُونَ بَيْنَهُمْ وَ بَيْنَ الْقَائِمِ بَرِيدٌ يُكَلِّمُهُمُ فَيَسْمَعُونَ وَ يَنْظُرُونَ إِلَيْهِ وَ هُوَ فِى مَكَانِهِ
((329- ابو الربيع شامى گويد: شنيدم از امام صادق (عليه السلام ) كه مى فرمود: به راستى هنگاميكه قائم بيايد خداى عزوجل در گوشها و ديدگان شيعيان ما چنان نيروى كشش و رسائى دهد كه ميان آنها و حضرت قائم پيكى نباشد و آنحضرت با آنان (از فاصله دور) سخن گويد و آنان بشنوند و او را در همانجائى كه هست ببينند.
شرح :
اين سخن اشاره به اختراع راديو و تلويزيون است كه پس از قرنها از صدور حديث امروزه در خارج تحقق پيدا كرده و تا بدانجا اين صنعت پيش رفته كه ساكنين كره زمين طرز پياده شدن و راه رفتن كسانى را به كره ماه سفر كردند در روى صفحه تلويزيون به چشم خود ديدند و حرفهاى آنها را نيز شنيدند و هم اكنون در دنيا در بسيارى از كشورها تلفنهاى تلويزيونى بكار افتاده كه دو طرف هنگام مكالمه يكديگر را مى بينند و شايد از اين پس روزگارى بيايد كه خيلى بيش از اين ها صنعت مزبور ترقى كند، و به هر صورت اين حديث را بايد جزء اخبار غيبيه و معجزات ائمه بشمار آورد. ))


حديث شماره : 330


عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنِ اسْتَخَارَ اللَّهَ رَاضِياً بِمَا صَنَعَ اللَّهُ لَهُ خَارَ اللَّهُ لَهُ حَتْماً
((330- هارون بن خارجة از امام صادق (عليه السلام ) روايت كند كه فرمود: هر كه از خداوند (در كار خود) خيرخواهد، و بدانچه خدا برايش ‍ انجام دهد راضى باشد بطور مسلم خداوند آنچه خير او است همانرا برايش ‍ پيش آورد. ))


حديث شماره : 331


سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ عَنْ دَاوُدَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِسْمَاعِيلَ الْمِيثَمِيِّ عَنْ رَجُلٍ عَنْ جُوَيْرِيَةَ بْنِ مُسْهِرٍ قَالَ اشْتَدَدْتُ خَلْفَ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع فَقَالَ لِى يَا جُوَيْرِيَةُ إِنَّهُ لَمْ يَهْلِكْ هَؤُلَاءِ الْحَمْقَى إِلَّا بِخَفْقِ النِّعَالِ خَلْفَهُمْ مَا جَاءَ بِكَ قُلْتُ جِئْتُ أَسْأَلُكَ عَنْ ثَلَاثٍ عَنِ الشَّرَفِ وَ عَنِ الْمُرُوءَةِ وَ عَنِ الْعَقْلِ قَالَ أَمَّا الشَّرَفُ فَمَنْ شَرَّفَهُ السُّلْطَانُ شَرُفَ وَ أَمَّا الْمُرُوءَةُ فَإِصْلَاحُ الْمَعِيشَةِ وَ أَمَّا الْعَقْلُ فَمَنِ اتَّقَى اللَّهَ عَقَلَ
((331- جويرية بن مسهر گويد: من پشت سر امير المؤ منين (عليه السلام ) دويدم حضرت به من فرمود: اى جويرية به راستى كه اين احمقان هلاك نشدند جز به صداى كفشها در پشت سرشان ، اكنون (بگو) براى چه آمده اى ؟ عرض كردم : آمده ام تا سه چيز را از تو بپرسم :
از شرافت ، و از مروت ، و از عقل ؟ فرمود: اما شرافت پس هر كه را سلطان شرافت بخشد شرافتمند گردد، و اما مروت (و مردانگى همان ) سر و سامان دادن به معيشت و زندگانى است ، و اما عقل پس هر كه از خدا ترسيد عاقل و خردمند است .
شرح :
مقصود از قسمت اول حديث اين است كه كسانى كه دچار هلاكت در دين و خسران گشتند آن كسانى بودند كه دوست داشتند مردم در پشت سرشان جمعيت كنند و از كثرت اجتماع و صداى كفشهاى بسيار در پشت سر خود لذت مى بردند و همين امر موجب فخر و تكبر و در نتيجه سبب هلاكت و بيخبرى آنان مى گشت ، و مجلسى (رحمة الله عليه )گويد: مقصود از جمله (هر كه را سلطان شرافت بخشد شرافتمند گردد) امام بر حق و يا مطلق پيشوايان است چه بر حق و چه بر باطل ، زيرا شرافت دنيا از آن كسى است كه پادشاهان دنيا او را شرافت بخشند و شرافت آخرت از آن كسى است كه سلطان بر حق او را شرافت دهد. ))


حديث شماره : 332


سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَسَّانَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِى النَّوَارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِى جَعْفَرٍ ع جُعِلْتُ فِدَاكَ لِأَيِّ شَيْءٍ صَارَتِ الشَّمْسُ أَشَدَّ حَرَارَةً مِنَ الْقَمَرِ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الشَّمْسَ مِنْ نُورِ النَّارِ وَ صَفْوِ الْمَاءِ طَبَقاً مِنْ هَذَا وَ طَبَقاً مِنْ هَذَا حَتَّى إِذَا كَانَتْ سَبْعَةَ أَطْبَاقٍ أَلْبَسَهَا لِبَاساً مِنْ نَارٍ فَمِنْ ثَمَّ صَارَتْ أَشَدَّ حَرَارَةً مِنَ الْقَمَرِ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ الْقَمَرُ قَالَ إِنَّ اللَّهِ تَعَالَى ذِكْرُهُ خَلَقَ الْقَمَرَ مِنْ ضَوْءِ نُورِ النَّارِ وَ صَفْوِ الْمَاءِ طَبَقاً مِنْ هَذَا وَ طَبَقاً مِنْ هَذَا حَتَّى إِذَا كَانَتْ سَبْعَةَ أَطْبَاقٍ أَلْبَسَهَا لِبَاساً مِنْ مَاءٍ فَمِنْ ثَمَّ صَارَ الْقَمَرُ أَبْرَدَ مِنَ الشَّمْسِ
((332- محمدبن مسلم گويد: به امام باقر (عليه السلام ) عرض كردم : قربانت گردم براى چه حرارت خورشيد بيش ازماه است ؟ فرمود: همانا خداى عزوجل خورشيد را از نور آتش و چكيده آب آفريد يك طبقه از اين و يك طبقه از آن تا چون هفت طبقه شد جامه آتشين در برش كرد و از اينجهت گرمتر از ماه شد، عرض كردم : قربانت ، ماه چطور؟ فرمود: همانا خداى عزوجل ماه را از پرتو نور آتش و چكيده آب خلق فرمود، يك طبقه از اين و يكى طبقه از آن تا چون هفت طبقه شد جامه از آب در برش كرد، و از اين جهت ماه سردتر از خورشيد گشت .
شرح :
علامه مرحوم سيد هبة الدين شهرستانى در كتاب الهيئة و الاسلام ص 201 - 203 و ص 245 اين حديث را عنوان كرده و آنرا با تحقيقات و اكتشافات جديد دانشمندان درباره كره ماه و خورشيد منطبق ساخته و آن را از معجزات ائمه اطهار دانسته است ، كه چون نقل آن خارج از وضع ترجمه و شرح ما است از ذكر آن خوددارى شد و هر كه خواهد به كتاب مزبور مراجعه نمايد. ))


حديث شماره : 333


عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْهَيْثَمِ عَنْ زَيْدٍ أَبِى الْحَسَنِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَنْ كَانَتْ لَهُ حَقِيقَةٌ ثَابِتَةٌ لَمْ يَقُمْ عَلَى شُبْهَةٍ هَامِدَةٍ حَتَّى يَعْلَمَ مُنْتَهَى الْغَايَةِ وَ يَطْلُبَ الْحَادِثَ مِنَ النَّاطِقِ عَنِ الْوَارِثِ وَ بِأَيِّ شَيْءٍ جَهِلْتُمْ مَا أَنْكَرْتُمْ وَ بِأَيِّ شَيْءٍ عَرَفْتُمْ مَا أَبْصَرْتُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ
((333- زيد ابوالحسن گويد شنيدم از امام صادق (عليه السلام ) كه مى فرمود: هر كه حقيقت ثابت و پابرجائى (از ايمان ) داشته باشد بشبهه پوسيده توقف نكند (و در برابر سخنان شبه ناك بى پر و پايه لغزش نيايد) تا سر حد هدف خود را بداند (و به حقيقت دست يابد) و حكم پيش آمد تازه را از زبان گوينده (به حق كه ) وارث دانش (گذشتگان است ) بجويد، و بچه چيز ندانستيد آنچه را منكر شديد (مجلسى (رحمة الله عليه ) گفته يعنى شما به راهنمائى ائمه دين منكر روش گمراهى شديد، و يا مقصود سرزنش مردم است كه چرا در اثر تنبلى و سهل انگارى در مراجعه به ائمه حق نبايد بدانيد آنچه را داناى بدان نيستيد) و بچه چيز دانستيد آنچه را بدان بينا گشتيد اگر مؤ من هستيد؟ ))


حديث شماره : 334


عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ يُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لَيْسَ مِنْ بَاطِلٍ يَقُومُ بِإِزَاءِ الْحَقِّ إِلَّا غَلَبَ الْحَقُّ الْبَاطِلَ وَ ذَلِكَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْباطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذا هُوَ زاهِقٌ
((334- يونس بن عبدالرحمن در حديث مرفوعى از امام صادق (عليه السلام ) روايت كرده كه فرمود: هيچ باطلى نيست كه در برابر حق قيام كند جز آنكه حق بر باطل پيروز گردد، و دليل آن گفتار خداى عزوجل است كه فرمايد: (بلكه حق را بر باطل بيفكنيم تا آن را در هم بشكند و يكباره آن باطل نابود گردد و از بين برود) (سوره انبياء آيه 18). ))


حديث شماره : 335


عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ مُرْسَلًا قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع لَا تَتَّخِذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيجَةً فَلَا تَكُونُوا مُؤْمِنِينَ فَإِنَّ كُلَّ سَبَبٍ وَ نَسَبٍ وَ قَرَابَةٍ وَ وَلِيجَةٍ وَ بِدْعَةٍ وَ شُبْهَةٍ مُنْقَطِعٌ مُضْمَحِلٌّ كَمَا يَضْمَحِلُّ الْغُبَارُ الَّذِى يَكُونُ عَلَى الْحَجَرِ الصَّلْدِ إِذَا أَصَابَهُ الْمَطَرُ الْجَوْدُ إِلَّا مَا أَثْبَتَهُ الْقُرْآنُ
((335- و در حديث مرسلى از امام باقر (عليه السلام ) روايت شده كه فرمود: كسى را جز خدا تكيه گاه خود نگيريد، تاسبب شو كه مؤ من نباشيد، زيرا هر سبب و نسب و خويشاوندى و تكيه گاه و بدعت و شبهه اى بريده و نابود گردد چنانچه غبارى كه روى سنگ سخت قرار دارد به مجرد آمدن باران تند از بين برود، جز آنچه قرآن (كريم ) آن را ثابت كرده است . ))


حديث شماره : 336


عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ نَحْنُ أَصْلُ كُلِّ خَيْرٍ وَ مِنْ فُرُوعِنَا كُلُّ بِرٍّ فَمِنَ الْبِرِّ التَّوْحِيدُ وَ الصَّلَاةُ وَ الصِّيَامُ وَ كَظْمُ الْغَيْظِ وَ الْعَفْوُ عَنِ الْمُسِى ءِ وَ رَحْمَةُ الْفَقِيرِ وَ تَعَهُّدُ الْجَارِ وَ الْإِقْرَارُ بِالْفَضْلِ لِأَهْلِهِ وَ عَدُوُّنَا أَصْلُ كُلِّ شَرٍّ وَ مِنْ فُرُوعِهِمْ كُلُّ قَبِيحٍ وَ فَاحِشَةٍ فَمِنْهُمُ الْكَذِبُ وَ الْبُخْلُ وَ النَّمِيمَةُ وَ الْقَطِيعَةُ وَ أَكْلُ الرِّبَا وَ أَكْلُ مَالِ الْيَتِيمِ بِغَيْرِ حَقِّهِ وَ تَعَدِّى الْحُدُودِ الَّتِى أَمَرَ اللَّهُ وَ رُكُوبُ الْفَوَاحِشِ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَ مَا بَطَنَ وَ الزِّنَا وَ السَّرِقَةُ وَ كُلُّ مَا وَافَقَ ذَلِكَ مِنَ الْقَبِيحِ فَكَذَبَ مَنْ زَعَمَ أَنَّهُ مَعَنَا وَ هُوَ مُتَعَلِّقٌ بِفُرُوعِ غَيْرِنَا
((336- ابن مسكان از امام صادق (عليه السلام ) روايت كرده كه فرمود: مائيم ريشه هر خير و خوبى ، و همه نيكيها ازشاخه هاى وجود ما است ، و از جمله نيكيها است يگانه پرستى ، و نماز و روزه و فرو بردن خشم و گذشت از نافرمان بدكردار، و مهر ورزى نسبت به مستمند و تفقد از همسايه و اقرار به فضيلت اهل فضل ، و از دشمن ما است ريشه و اساس هر شر و بدى ، و از شاخه هاى وجود آنها است هر كار زشت و هرزه اى ، از آنها است دروغ و بخل و سخن چينى و بريدن از خويشاوندان و ربا خوارى و خوردن مال يتيم بناحق و تجاوز بحدودى كه خداوند مقرر فرموده ، و ارتكاب كارهاى هرزه از آشكار و پنهانش ، و زنا و دزدى و هر كار زشتى كه همانند اينها باشد، و از اينرو دروغ گويد هر كس كه پندارد با ما است ولى به شاخه هاى ديگران غير از ما چنگ زده . ))


حديث شماره : 337


پعَنْهُ وَ عَنْ غَيْرِهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ خَالِدِ بْنِ نَجِيحٍ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ لِرَجُلٍ اقْنَعْ بِمَا قَسَمَ اللَّهُ لَكَ وَ لَا تَنْظُرْ إِلَى مَا عِنْدَ غَيْرِكَ وَ لَا تَتَمَنَّ مَا لَسْتَ نَائِلَهُ فَإِنَّهُ مَنْ قَنِعَ شَبِعَ وَ مَنْ لَمْ يَقْنَعْ لَمْ يَشْبَعْ وَ خُذْ حَظَّكَ مِنْ آخِرَتِكَ وَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَنْفَعُ الْأَشْيَاءِ لِلْمَرْءِ سَبْقُهُ النَّاسَ إِلَى عَيْبِ نَفْسِهِ وَ أَشَدُّ شَيْءٍ مَئُونَةً إِخْفَاءُ الْفَاقَةِ وَ أَقَلُّ الْأَشْيَاءِ غَنَاءً النَّصِيحَةُ لِمَنْ لَا يَقْبَلُهَا وَ مُجَاوَرَةُ الْحَرِيصِ وَ أَرْوَحُ الرَّوْحِ الْيَأْسُ مِنَ النَّاسِ وَ قَالَ لَا تَكُنْ ضَجِراً وَ لَا غَلِقاً وَ ذَلِّلْ نَفْسَكَ بِاحْتِمَالِ مَنْ خَالَفَكَ مِمَّنْ هُوَ فَوْقَكَ وَ مَنْ لَهُ الْفَضْلُ عَلَيْكَ فَإِنَّمَا أَقْرَرْتَ بِفَضْلِهِ لِئَلَّا تُخَالِفَهُ وَ مَنْ لَا يَعْرِفْ لِأَحَدٍ الْفَضْلَ فَهُوَ الْمُعْجَبُ بِرَأْيِهِ وَ قَالَ لِرَجُلٍ اعْلَمْ أَنَّهُ لَا عِزَّ لِمَنْ لَا يَتَذَلَّلُ لِلَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى وَ لَا رِفْعَةَ لِمَنْ لَمْ يَتَوَاضَعْ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قَالَ لِرَجُلٍ أَحْكِمْ أَمْرَ دِينِكَ كَمَا أَحْكَمَ أَهْلُ الدُّنْيَا أَمْرَ دُنْيَاهُمْ فَإِنَّمَا جُعِلَتِ الدُّنْيَا شَاهِداً يُعْرَفُ بِهَا مَا غَابَ عَنْهَا مِنَ الْآخِرَةِ فَاعْرِفِ الْآخِرَةَ بِهَا وَ لَا تَنْظُرْ إِلَى الدُّنْيَا إِلَّا بِالِاعْتِبَارِ
((337- خالدبن نجيح گويد بر امام صادق (عليه السلام ) به مردى فرمود: بدانچه خداوند روزيت كرده قانع باش وچشم مينداز بدانچه در نزد ديگران است ، و آرزو مكن آنچه را دسترسى بدان ندارى ، زيرا هر كس قناعت كند سير گردد، و هر كه قناعت نكند سير نگردد، و بهره خويش را از آخرت خود برگير.
و امام صادق (عليه السلام ) فرمود: سودمندترين چيزها براى آدمى آن است كه جلوتر از ديگران عيب خويش را دريابد، و سخت ترين كارها پنهان كردن مستمندى و ندارى (يعنى آبرو دارى و به قول معروف به سيلى صورت خود را سرخ نگهداشتن ) است و بى فايده ترين چيزها(دو چيز است ) يكى : نصيحت كردن به آن كسى است كه آن را نپذيرد، و (ديگر) همسايگى و مجاورت با شخص حريص و آزمند، و آسايش دهنده ترين چيزها نوميدى از مردم است .
و نيز آنحضرت فرمود: نا شكيبا (و كم حوصله و بد خلق مباش ، و نفس ‍ خويش را براى تحمل (دستور يا سخن ) كسى كه با (انديشه و ميل ) تو مخالفت كند ولى از تو برتر است و بر تو فضيلتى دارد رام گردان ، چون تو اعتراف به فضل و برترى او كرده اى كه با او سر مخالفت و ستيزه جوئى نداشته باشى ، و كسى كه براى ديگران فضيلت و برترى قائل نباشد او خودسر و خودپسند است .
و به مردى فرمود: بدانكه به راستى عزت ندارد آنكس كه در پيشگاه خداى تبارك و تعالى خوارى نكند (و خود را پست نشمرد) و بلندى ندارد آنكس ‍ كه براى خداى عزوجل تواضع نكند.
و به مردى فرمود: كار دينت را محكم كن چنانچه اهل دنيا كار دنيايشان را محكم مى كنند زيرا دنيا گواه زنده است كه بدانوسيله آنچه از آخرت نهان است شناخته شود، پس آخرت را بشناس ، و به دنيا منگر جز از روى عبرت و پندگيرى . ))


حديث شماره : 338


عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ وَ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ لِحُمْرَانَ بْنِ أَعْيَنَ يَا حُمْرَانُ انْظُرْ إِلَى مَنْ هُوَ دُونَكَ فِى الْمَقْدُرَةِ وَ لَا تَنْظُرْ إِلَى مَنْ هُوَ فَوْقَكَ فِى الْمَقْدُرَةِ فَإِنَّ ذَلِكَ أَقْنَعُ لَكَ بِمَا قُسِمَ لَكَ وَ أَحْرَى أَنْ تَسْتَوْجِبَ الزِّيَادَةَ مِنْ رَبِّكَ وَ اعْلَمْ أَنَّ الْعَمَلَ الدَّائِمَ الْقَلِيلَ عَلَى الْيَقِينِ أَفْضَلُ عِنْدَ اللَّهِ جَلَّ ذِكْرُهُ مِنَ الْعَمَلِ الْكَثِيرِ عَلَى غَيْرِ يَقِينٍ وَ اعْلَمْ أَنَّهُ لَا وَرَعَ أَنْفَعُ مِنْ تَجَنُّبِ مَحَارِمِ اللَّهِ وَ الْكَفِّ عَنْ أَذَى الْمُؤْمِنِينَ وَ اغْتِيَابِهِمْ وَ لَا عَيْشَ أَهْنَأُ مِنْ حُسْنِ الْخُلُقِ وَ لَا مَالَ أَنْفَعُ مِنَ الْقُنُوعِ بِالْيَسِيرِ الْمُجْزِى وَ لَا جَهْلَ أَضَرُّ مِنَ الْعُجْبِ
((338- هشام بن سالم گويد: از امام صادق (عليه السلام ) شنيدم كه بحمران بن اعين مى فرمود: اى حمران به آنكه درنيرو و قدرت پائين تر از تو است بنگر، و بدانكس كه قدرتش بيش از تو است نگاه مكن ، زيرا كه اين طريقه قانع كننده تر است براى تو بدانچه روزيت شده ، و شايسته است كه تو را مستحق نعمت بيشترى از طرف پروردگارت گرداند، و بدانكه كردار پايدار اندك همراه با يقين بهتر است در پيشگاه خداى جل ذكره از كردار بسيار بدون يقين .
و بدانكه هيچ نوع پارسائى سودمندتر از اجتناب كردن از محرمات خداوند و خود دارى كردن از آزار مردمان با ايمان و غيبت كردن آنان نيست ، و هيچ زندگانى گواراتر از خوش خلقى نيست ، و هيچ مالى سودمندتر از قناعت كردن به همان مال اندكى كه كفايت از زندگى كند نيست ، و هيچ نادانى زيان بخش از خود بينى نيست . ))


حديث شماره : 339


ابْنُ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ غَالِبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ قَالَ سَمِعْتُ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ ع يَقُولُ إِنَّ رَجُلًا جَاءَ إِلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع فَقَالَ أَخْبِرْنِى إِنْ كُنْتَ عَالِماً عَنِ النَّاسِ وَ عَنْ أَشْبَاهِ النَّاسِ وَ عَنِ النَّسْنَاسِ فَقَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع يَا حُسَيْنُ أَجِبِ الرَّجُلَ فَقَالَ الْحُسَيْنُ ع أَمَّا قَوْلُكَ أَخْبِرْنِى عَنِ النَّاسِ فَنَحْنُ النَّاسُ وَ لِذَلِكَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى ذِكْرُهُ فِى كِتَابِهِ ثُمَّ أَفِيضُوا مِنْ حَيْثُ أَفاضَ النّاسُ فَرَسُولُ اللَّهِ ص الَّذِى أَفَاضَ بِالنَّاسِ وَ أَمَّا قَوْلُكَ أَشْبَاهُ النَّاسِ فَهُمْ شِيعَتُنَا وَ هُمْ مَوَالِينَا وَ هُمْ مِنَّا وَ لِذَلِكَ قَالَ إِبْرَاهِيمُ ع فَمَنْ تَبِعَنِى فَإِنَّهُ مِنِّى وَ أَمَّا قَوْلُكَ النَّسْنَاسُ فَهُمُ السَّوَادُ الْأَعْظَمُ وَ أَشَارَ بِيَدِهِ إِلَى جَمَاعَةِ النَّاسِ ثُمَّ قَالَ إِنْ هُمْ إِلاّكَالْأَنْع امِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِيلًا
((339- سعيدبن مسيب گويد: شنيدم از حضرت على بن الحسين (عليهما السلام ) كه مى فرمود: مردى خدمت اميرمؤ منان شرفياب شده عرض كرد: اگر به راستى تو مرد عالم و دانشمندى هستى به من خبر ده از: (ناس ) (مردم ) و اشباه ناس و نسناس !
امير مؤ منان (عليه السلام ) به حسين (فرزندش ) فرمود: پاسخ اين مرد را بده .
حضرت امام حسين (عليه السلام ) فرمود: اما اينكه گفتى : ناس (مردم ) كيست ؟ مائيم مردم ، و به همين جهت خداى تعالى در قرآن فرموده : (پس از همانجا كه مردم كوچ كنند شما هم كوچ كنيد) (سوره توبه ، آيه 199) و رسول خدا(صلى الله عليه و آله )آنكسى بود كه مردم را كوچ داد (يعنى مردم مامور شدند كه از آنجا كه رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) و خاندانش كوچ كردند كوچ كنند و اين دليل است بر اين كه مقصود از مردم رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) و خاندان اويند).
و اما اينكه از اشباه مردم پرسيدى پس آنها شيعيان مايند، و هم آنها دوستان ما هستند و آنها از مايند، و از همين رو ابراهيم (عليه السلام ) فرمود: (هر كه از من پيروى كند پس او از من است (سوره ابراهيم آيه 36).
و اما گفتارت كه از (نسناس ) پرسيدى آنها اكثريت مردمند - و با دست خود اشاره به گروه مردم كرد - سپس فرمود: (نيستند آنها جز همانند حيوانات بلكه در روش خود گمراه ترند) (سوره فرقان آيه 44). ))


حديث شماره : 340


عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع عَنْهُمَا فَقَالَ يَا أَبَا الْفَضْلِ مَا تَسْأَلُنِى عَنْهُمَا فَوَ اللَّهِ مَا مَاتَ مِنَّا مَيِّتٌ قَطُّ إِلَّا سَاخِطاً عَلَيْهِمَا وَ مَا مِنَّا الْيَوْمَ إِلَّا سَاخِطاً عَلَيْهِمَا يُوصِى بِذَلِكَ الْكَبِيرُ مِنَّا الصَّغِيرَ إِنَّهُمَا ظَلَمَانَا حَقَّنَا وَ مَنَعَانَا فَيْئَنَا وَ كَانَا أَوَّلَ مَنْ رَكِبَ أَعْنَاقَنَا وَ بَثَقَا عَلَيْنَا بَثْقاً فِى الْإِسْلَامِ لَا يُسْكَرُ أَبَداً حَتَّى يَقُومَ قَائِمُنَا أَوْ يَتَكَلَّمَ مُتَكَلِّمُنَا ثُمَّ قَالَ أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ قَدْ قَامَ قَائِمُنَا أَوْ تَكَلَّمَ مُتَكَلِّمُنَا لَأَبْدَى مِنْ أُمُورِهِمَا مَا كَانَ يُكْتَمُ وَ لَكَتَمَ مِنْ أُمُورِهِمَا مَا كَانَ يُظْهَرُ وَ اللَّهِ مَا أُسِّسَتْ مِنْ بَلِيَّةٍ وَ لَا قَضِيَّةٍ تَجْرِى عَلَيْنَا أَهْلَ الْبَيْتِ إِلَّا هُمَا أَسَّسَا أَوَّلَهَا فَعَلَيْهِمَا لَعْنَةُ اللَّهِ وَ الْمَلَائِكَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِينَ
((340- حنان بن سدير از پدرش روايت كند كه گفت : از امام باقر (عليه السلام ) از آندو نفر (خليفه اول و دوم )پرسيدم ؟ حضرت فرمود: اى ابوالفضل (كنيه سدير است ) راجع به آندو نفر از من چه مى پرسى ؟ به خدا سوگند هيچ گاه كسى از ما نمرده است جز آنكه بر آندو خشمگين است ، و اين چيزى است كه پيران ما به خوردسالانمان سفارش كنند، به راستى كه آندو نفر بحق ما ستم كردند و سهم ما را از ما جلوگيرى كردند، و نخستين كسى بودند كه گردن ما سوار شدند (و ما را كوبيدند) و رخنه اى را به روى ما در اسلام باز كردند كه هرگز مسدود نشود تا قائم ما قيام كند يا سخن گوى ما به سخن آيد.
سپس فرمود: هان به خدا سوگند اگر قائم ما قيام كند يا سخنگوى ما به سخن آيد از كارهاى آندو چيزهائى را كه تا آنوقت مكتوم و پنهان است آشكار سازد، و مكتوم سازد از كارهاى آن دو آنچه را كه بدان تظاهر كردند، به خدا سوگند هيچ گرفتارى و واقعه اى كه بر سر ما خاندان آيد پايه گذارى نشد جز آنكه اساس و پايه آن را آندو نفر پايه گذارى كردند، پس بر آن دو باد لعنت خدا و فرشتگان و مردمان همگى . ))   

/ 57