ابوالفضل هادي منش
اهميت نماز
هيچ نمازي وقتش نمي رسد مگر آنکه فرشته اي پيشاپيش مردم ندا مي دهد اي مردم! به سوي آتشهايي که بر پشت خويش (آخرت) افروخته ايد بپا خيزيد و با نماز خواندن، آن را خاموش سازيد.
1. نماز، وسيله دوري از فساد و فحشا: «إنَّ الصَّلوةَ تَنْهي عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ» 188 ؛ «نماز انسان را از فساد و تباهي باز مي دارد.»
2. نماز، وسيله يادخدا: «أقِمِ الصَّلوةَ لِذِکْرِي» 189 ؛ «براي ياد من نماز بر پا داريد.»
3. نماز، وسيله رهايي از عذاب: قالَ رَسُولِ الله صلي الله عليه و آله: «مَا مِنْ صَلاةٍ يَحْضُرُُ وَقْتُها إِلاّ نَادَي مَلَکٌ بَيْنَ يَدَيِ النَّاسِ أيُّهَا النَّاسُ! قُومُوا اِلَي نِيرانِکُمُ الَّتي أوْقَدْتُمُوها عَلَي ظُهُورِکُم فَأطْفِؤُوها بِصَلاتِکُم190 ؛ هيچ نمازي وقتش نمي رسد مگر آنکه فرشته اي پيشاپيش مردم ندا مي دهد اي مردم! به سوي آتشهايي که بر پشت خويش (آخرت) افروخته ايد بپا خيزيد و با نماز خواندن، آن را خاموش سازيد.»
4. نماز، وسيله پاک شدن گناهان: عن ابي عبدالله عليه السلام أنَّهُ قالَ: «مَنْ صَلَّي رَکْعَتَينِ وَ يَعْلَمُ مَا يَقُولُ فِيهِمَا انْصَرَفَ وَ لَيْسَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللهِ ذَنْبٌ 191 ؛ هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند که در آن دو چه مي گويد، از نماز فارغ مي شود در حالي که گناهي بين او و خدا نمانده است.»
نماز راستين
روزي ابوحنيفه خدمت امام صادق عليه السلام رسيد و عرض کرد: «من فرزندت موسي بن جعفر عليهما السلام را ديدم که نماز مي خواند و مردم از جلوي او عبور مي کردند اما او مانع آنها نمي شد و همچنان نماز مي خواند در حالي که اين کار درست نيست.» امام صادق عليه السلام فرمود: «فرزندم موسي را صدا بزنيد.» وقتي خدمت پدر آمد، امام از او پرسيد: «ابوحنيفه مي گويد تو مشغول نماز بوده اي و مردم از جلويت رفت و آمد مي کرده اند اما تو آنها را نهي نمي کردي.» عرض کرد: «پدر جان! آيا آن کس که من براي او نماز مي خوانم به من نزديک تر از آن نيست که رفت و آمد مردم نتواند حضور قلب مرا در نماز به هم زند. مگر خداوند متعال نفرموده است که ما به ايشان از رگ گردن نزديک تر هستيم؟.» امام صادق عليه السلام فرمود: «فدايت شوم که اسرار الهي در قلب تو وجود دارد. 192.»
وامش مده آنکه بي نماز است گر چه دهنش زفاقه باز است
کاو قرض خدا نمي گذارد از قرض تو نيز غم ندارد
برخي آسيبهاي نماز
1. عدم حضور قلب: عن رسول الله صلي الله عليه و آله أنَّهُ قال: «لايَنْظُرُ اللهُ اِلَي الصَّلوةِ لايحْضُرُ الرَّجُلُ فِيها بِقَلْبِهِ مَعَ بَدَنِهِ 193 ؛ خدا به نماز کسي که بدون حضور قلب به جا مي آورد نگاه نمي کند.»
عن رسول الله صلي الله عليه و آله أنَّهُ قال: «مَنْ صَلَّي رَکْعَـتَينِ وَ لَمْ يُحْدِثْ فِيهِمَا نَفْسَهُ بِشَيْءٍ مِنَ الدُّنْيا غُفِرَ لَهُ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ 194؛ کسي که دو رکعت نماز بخواند و چيزي از دنيا او را به خود مشغول ندارد، گناهان گذشته اش آمرزيده مي شود.»
هر چيز کز تو گم گشت وقت نماز پيداست الا خدا که هرگز در فکر او نبودي
2. به تأخير انداختن نماز: عن حجة بن الحسن العسکري عجل الله تعالي فرجه الشريف أنَّهُ قالَ: «مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ أخَّرَ صَلَوةَ الغَداةِ حَتَّي تَنْقَضِيَ النُّجُومُ وَ مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ أخَّرَ صَلَوةَ الْعِشاءِ حَتَّي تَشتَبِکَ النُّجُومُ 195 ؛ ملعون است ملعون است کسي که نماز صبح را تا رفتن ستاره ها به تأخير اندازد و ملعون است ملعون است کسي که نماز عشاء را تا پديدار شدن همگي ستارگان به تأخير اندازد.»
پي نوشت:
188) عنکبوت/45.
189) طه/24.
190) التهذيب، ج2، ص 238؛ وسائل الشيعة، ج 4، ص120.
191) شيخ صدوق، ثواب الاعمال، قم، انتشارات شريف رضي، 1364 ش، ص 81.
192) بحار الانوار، ج 10، ص 204؛ ج 48، ص 171.
193) اصول کافي، ج 3، ص 27.
194) همان، ج 3، ص 10.
195) بحار الانوار، ج 83، ص 20.
منبع: ماهنامه اطلاع رساني، پژوهشي، آموزشي مبلغان شماره 71.