ابوالفضل هادي منش
اهميت و ضرورت ذكر خدا
كساني كه خداوند را ياد مي كنند درحالي كه ايستاده، نشسته و خوابيده اند و در خلقت آسمانها و زمين تفكر مي كنند
1. شايستگي افراط در ذكر و ياد خداوند: « يا أيهَا الَّذينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللهَ ذِكْراً كثيراً»؛ 37 « اي كساني كه ايمان آورده ايد خدا را بسيار ياد كنيد.»
2. ذكر خدا در همه حالات: « وَاذْكُرْ رَبَّكَ في نَفسِكَ تَضَرُّعاً وَخِيفَةً»؛ 38 « پروردگارت را در نفس خود از روي زاري و ترس ياد كن.»
3. ذكر خدا در هر شكل: « اَلَّذينَ يذكُرُونَ اللهَ قِياماً وَقُعُوداً وَعَلَي جُنُوبِهِم وَيتَفَكَّرُونَ في خَلقِ السَّموات وَالاَرْضِ» 39 ؛ « كساني كه خداوند را ياد مي كنند درحالي كه ايستاده، نشسته و خوابيده اند و در خلقت آسمانها و زمين تفكر مي كنند.»
آثار ذكر خدا
1. آرامش دلها: «أ لا بِذِكْرِ اللهِ تَطمَئِنُّ القُلوبُ» 40 ؛ « آگاه باشيد که با ياد خدا دلها آرام مي گيرد.»
2. نيكو شدن اعمال: عن امير المؤمنين عليه السلام أنَّهُ قالَ: « مَنْ عَمَرَ قَلبَهُ بِدَوامِ ذِكْرِهِ حَسُنَتْ أفْعالُهُ فِي السِرِّ وَالجَهْرِ41 ؛ هر كس دلش را به دوام ياد خداوند معمور دارد، رفتار و كردارش در پنهان و آشكار نيكو مي-شود.»
3. دژي مستحكم در برابر شيطان: عن النبي صلي الله عليه و آله أنَّهُ قالَ: « ذِكرُ اللهِ عَلَمُ الايمانِ وَبُرْءٌ مِنَ النِّفاقِ وَ حِصْنٌ مِنَ الشَّيطانِ وَحِرزٌ مِنَ النَّارِ؛ 42 ياد خدا نشانة ايمان و بيزاري از نفاق و حصاري محكم در برابر شيطان وحافظي است از آتش.»
4. مغفرت و حسنات: عن النبي صلي الله عليه و آله أنَّهُ قالَ: « مَن ذَكَرَ اللهَ فِي السُّوقِ مُخلِصاً عِندَ غَفلَةِ النّاسِ وَشُغْلِهِم بِما فيه كَتَبَ اللهُ لَهُ ألفَ حَسَنَةٍ وَيغفِرُ اللهُ لَهُ يومَ القِيامَةِ مَغْفِرَةً لَمْ تَخطُرْ عَلَي قَلبِ بَشَرٍ؛ 43 هر كس از روي اخلاص، خدا را در بازار آن هنگام كه مردم از ياد خدا غافلند و به كار خويش مشغول اند، ياد نمايد، خدا برايش هزار حسنه مي نويسد و در روز قيامت او را مي آمرزد به گونه اي كه به قلب هيچ كسي خطور نكرده است.»
5. تبديل شدن گناهان به حسنات: عن النبي صلي الله عليه وآله أنَّهُ قالَ: « مَا جَلَسَ قَومٌ يذكُرُونَ اللهَ إِلاّ ناداهُم مُنادٍ مِنَ السَّماءِ قُومُوا فَقَد بُدِّلَتْ سَيئاتِكُمْ حَسَناتٍ وَغَفَرتُ لَكُم جميعاً؛ 44 هر گروهي براي ياد خدا در مجلسي بنشينند، يك منادي از آسمان به آنها ندا مي دهد كه برخيزيد، گناهان تان تبديل به حسنات گرديده و همه شما را بخشيدم.»
دوش مرغي به صبح مي ناليد عقل و صبرم ببرد و طاقت و هوش
يكي از دوستان مخلص را مگر آواز من رسيد به گوش
گفت باور نداشتم كه تو را بانگ مرغي چنين كند مدهوش
گفتم اين شرط آدميت نيست مرغ تسبيح گوي و من خاموش
كاخ بهشتي
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: « [در شب معراج] وقتي به عرش خدا رفتم وارد بهشت برين شدم. در آنجا فرشتگاني را ديدم كه با خشتهاي طلا و نقره ساختماني بزرگ مي سازند، ولي گاهي دست از كار مي-كشند. از آنان پرسيدم: چرا اين چنين مي كنيد؟ گفتند: هر گاه به ما خشتهاي اين ساختمان برسد مشغول ساختن مي شويم و هر گاه نرسد دست از كار مي كشيم. پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: اين خشتها چيستند؟ عرض كردند: سبحان الله والحمد لله ولا اله الا الله والله اكبر. وقتي كه مؤمن اين ذكرها را مي گويد، ما ساختمان را براي او مي سازيم و وقتي كه ساكت مي شود ما نيز از كار دست مي كشيم.» 45
پي نوشت:
37)احزاب / 41.
38) اعراف / 205.
39) آل عمران / 191.
40) رعد / 28.
41) غرر الحكم، ص 690 (يك جلدي).
42) مستدرك الوسائل، ج5، ص285.
43)شيخ حر عاملي، وسائل الشيعة، قم، مؤسسه آل البيت عليهم السلام، 1409ق، ج7، ص166.
44) همان.
45) بحار الانوار، ج18، صص 292 و 409؛ ج73، ص 346.
منبع: ماهنامه اطلاع رساني، پژوهشي، آموزشي مبلغان شماره 71.