30 سخنراني با الهام از 30 دعاي ماه مبارک رمضان
سخن دوازدهم: بردباري و شكيبايي
دستمايه سترگ خاشعين:«و از شكيبايي و نماز مدد بگيري به درستي كه اين [كار] بزرگ و دشوار است مگر براي خاشعان.»
قسمت پيشين
اهميت بردباري
1. دستمايه سترگ خاشعين: «‌واسْتَعينُوا بِالصَّبرِ وَالصَّلوةِ وَاِنَّهَا لَكَبيرَةٌ اِلاّ عَلَي الخاشِعِينَ»؛ 75«و از شكيبايي و نماز مدد بگيري به درستي كه اين [كار] بزرگ و دشوار است مگر براي خاشعان.»
2. نشانه توانايي فرد مؤمن: عن الصادق عليه السلام أنَّهُ قالَ: «‌قَد عَجَزَ مَن لَم يعُدَّ لِكُلِّ بَلاءٍ صَبراً وَلِكُلِّ نِعْمَةٍ شُكراً وَلِكُلِّ عُسْرٍ يسراً، إصبِرْ نَفسَكَ عِندَ كُلِّ بَلِيةٍ وَ رَزِيةٍ في وَلَدٍ أوْ في مالٍ فَإنّ اللهَ يقبِضُ عارِيتَهُ وَ هِبَتَهُ لِيبلُوَ شُكرَكَ وَصَبْرَكَ؛ 76اتوان كسي است كه براي هر مصيبتي صبري، براي هر نعمتي شكري و براي هر مشكلي راهي آسان را آماده نكرده باشد. در هر بلائي كه به فرزند يا مال ميرسد خود را وادار به صبر كن، زيرا خدا عاريت و بخشش خود را ميگيرد تا شكر و صبر تو را بيازمايد.»
امام خميني قدس سره؛ الگوي بردباري
«... صبر و حلم امام در برخورد با مشكلات و مسائل شهرة آفاق است. به عنوان نمونه ميتوان صبر ايشان در شهادت آقا مصطفي رحمه الله را مثال زد كه ثمرة عمري تهجد و تهذيب ايشان ميباشد و خود، استوانهاي از علم و معرفت به شمار ميرفته است. ايشان با شنيدن خبر شهادت آقا مصطفي رحمه الله خم به ابرو نميآورد و حتي درس خود را هم تعطيل نميكند... و يا شهادت ياراني چون مطهري رحمه الله و بهشتي رحمه الله و هفتاد و دو تن از ياران با وفايش. به صدا و سيما اطلاع داده ميشود كه خبر را آن شب پخش نكنند، چون آخر شب، امام راديو گوش ميكردند و قرار ميشود كه حاج احمد آقا و آقاي هاشمي رفسنجاني فرداي آن روز بيايند و خبر را به نحوي به اطلاع ايشان برسانند. به خانواده ايشان هم سفارش ميكنند كه راديو را از اتاق امام بردارند. اما قبل از اينكه راديو را بردارند امام ميفرمايند: «‌راديو را بگذار سر جاي خودش، من جريان ديشب را از راديوهاي خارجي شنيدهام» و با استواري روحيه در مورد اين ضايعه بزرگ به آقاي رفسنجاني ميفرمايند: «‌تقارب آجال شده است» يعني خداوند اجلها را نزديك كرده است.» 77
نشانه هاي بردباران
1. پناه بردن به خدا در مصايب: «‌وَبَشِّرِ الصَّابِرينَ الَّذينَ إذَا أصابَتْهُمْ مُصيبَةٌ قالُوا إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِليهِ راجِعُونَ»؛ 78«و مژده بده به بردباران هنگامي كه مصيبتي بر آنان وارد ميشود، ميگويند همه از خدائيم و به سوي او باز ميگرديم.»
2. سه نشانه بزرگ بردباران: عن النبي صلي الله عليه و آله أنَّهُ قالَ: «‌عَلامَةُ الصَّابِرِ في ثَلاثٍ أوَّلُها أن لايكْسِلَ وَالثَّانيةُ أن لايضجُرَ وَالثَّالِثَةُ أنْ لايشكُو مِنْ رَبِّهِ تَعَالي لانَّهُ إذا كَسِلَ ضَيعَ الحَقَّ وَإِذا ضَجَرَ لَم يؤَدِّ الشُّكرَ وَإذا شَكي مِنْ رَبِّهِ عَزَّوَجَلَّ فَقَدْ عَصَاهُ؛ 79نشانة صابر سه چيز است: اول آن كه كسل و تنبل] و بيحال و سست] نشود، دوم آنكه بيتابي نكند، و سوم آنكه به درگاه خداوند شكوه ننمايد. زيرا اگر سست و بيحال شود حق را ضايع ميكند و چون بيحوصله شود، شكر به جا نميآورد و آنگاه كه لب به شكوائيه از خدايش گشايد، از امرحق سرپيچي ميكند.»
روي خود گر ترش سازي از بلا // خويش را از صابران كردي جدا
در بلا وقتي كه صابر نيستي // نزد اهل صدق شاكر نيستي
بيشكايت صبر تو باشد جميل // با کسي كم كن شكايت ‌اي خليل!
ادامه دارد...
پي نوشت:
75) بقره / 45.
76) حسن ابن شعبة الحرّاني، تحف العقول، قم، انتشارات جامعه مدرسين، 1404 ق، ص 379.
77) رضا مختاري، سيماي فرزانگان، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامي، چاپ چهاردهم، 1377 ش، ص 381.
78) بقره / 156.
79) علل الشرايع، ص 498.
منبع: ماهنامه اطلاع رساني، پژوهشي، آموزشي مبلغان.