سيدمحمد موسوي(بافقي)
مبلغان و شكستن سنتهاي غلط
آن‌ها كه تبليغ رسالت‌هاي الهي مي‌كنند و از او مي‌ترسند و از هيچ كس جز خدا واهمه ندارند و همين بس كه خداوند حسابگر (و پاداش دهند? اعمال آن ها) است.
تبليغ به معني (ابلاغ / رسانيدن) است. ارتباط تبليغ با (رسالات الله/ پيام‌هاي الهي) در كريم? سي ونهم از سور? احزاب، روشنگر اين حقيقت است كه آنچه را خداوند به عنوان «وحي» به پيامبران خويش ابلاغ نموده است به مردم برسانند و تعليم دهند، و با شيو? «بشارت و انذار»، در دل‌ها نفوذ كنند و آداب و رسوم باطل را از بين آنان برچينند و سعادت دنيوي و اخروي پيروان خود را تضمين نمايند.
عقايد و آداب و رسوم هر قوم و ملّت، بخش مهمّي از فرهنگ آن‌ها را تشكيل مي‌دهد و انحطاطِ آن نشان? انحطاط فرهنگ و تمدن آن‌ها محسوب مي‌شود.
اعراب جاهلي از منحط‌ ترين فرهنگ‌ها برخوردار بودند؛ زيرا:
1 ـ بت‌ها را پرستش مي‌كردند. 1
2 ـ از فرزند دختر متنفر بودند و گاهي، با دست خود او را زنده به گور مي‌كردند. 2
3 ـ ملائكه را دختران خدا مي‌دانستند. 3
4 ـ عبادات عجيبي داشتند، مثل: سوت كشيدن و كف زدن نزد خان? خدا، به عنوان نماز. 4 و طواف خان? خدا به حالت عريان و لخت مادرزاد. 5
5 ـ احكام و قوانين زشت و بي معنا در مورد گوشت‌هاي حلال و حرام داشتند. 6
6 ـ ازدواج با همسر مطلّقه فرزند خوانده و نيز ازدواج با همسر مطلّق? برد? آزاد شده را حرام مي‌دانستند. 7
شكستن سنت‌هاي غلطي كه ماي? انحراف و عقب ماندگي جوامع بشري است، از اصول كلّي دعوت انبيا عليهم السلام بوده است.
خداوند متعال در قرآن مجيد 8 ، ضمن اشاره به مسأل? ازدواج پيامبر صلي الله عليه و آله با همسر مطلّق? پسر خواند? خود كه براي شكستن يك سنّت جاهلي صورت گرفت ـ زيرا آن‌ها پسر خوانده‌ها را پسر حقيقي محسوب مي‌كردند ـ هم بعد از بيان حكم و دستوري كه پيامبر اكرم مي‌بايست آن را ابلاغ كند، او را تشويق مي‌كند و مي‌فرمايد: «اَلَّذينَ يبَلِّغُونَ رِسالاتِ اللّهِ وَ يخْشَوْنَهُ وَلا يخْشَوْنَ اَحَدا اِلاّ اللّهَ وَ كَفي بِاللّهِ حَسيبا»؛ 9
آن‌ها كه تبليغ رسالت‌هاي الهي مي‌كنند و از او مي‌ترسند و از هيچ كس جز خدا واهمه ندارند و همين بس كه خداوند حسابگر (و پاداش دهند? اعمال آن ها) است. و هم در آيات قبل از آن او را از ترسيدن از مردم باز داشته و متذكر مي‌شود كه سزاوارتر است از خداوند بترسد و فرمان او را اطاعت كند. آن جا كه مي‌گويد:
«... وَ تَخْشَي النّاسَ وَاللّهُ اَحَقُّ اَنْ تَخشيهُ...‌»؛ 10
(تو [در انجام اين مأموريت] از مردم واهمه داري و خداوند سزاوارتر است كه از او بترسي) .
نتيجه اين كه تبليغ دين خداوند و تبديل سنت‌ها و باورهاي غلط به سنت‌هاي نيكو هم وظيفه است و هم در صورت انجام اين وظيفه موجب ياري خداوند است.
حال با توجّه به اصلِ «شكستنِ سنّت‌هاي غلط و آداب و رسوم باطل» از سوي پيامبران الهي، و تشابه وظيف? سنگين «تبليغ دين» كه از وظايف مهم روحانيت شيعه و مبلّغان اسلامي است، شكستن سنت‌هاي غلط در جامع? اسلامي، بر عهد? مبلّغان و مروّجان مذهبي است.
بررسي واقعيت‌هاي موجود، بيانگر وجود بعضي سنت‌هاي غلط و به دور از قوانين اسلامي در جامعه است.
بنابراين شناسايي اين آداب و رسوم باطل، وظيف? نخست مبلّغان، و بررسي راه حل‌هاي مربوط، و روشنگري و هدايت گمراهان، وظيف? ديگر و سنگين‌تر آنان است.
در اينجا به ذكر تعدادي از اين سنت‌ها كه بعضي از آن‌ها صددرصد مخالف اسلام است مي‌پردازيم:
1 ـ استفاده از نوارهاي موسيقي مبتذل در مراسم عروسي.
2 ـ سوار كردن عروس بدون حجاب شرعي، در اتومبيل تزيين شده و گردش در سطح شهر، و بوق زدنِ ممتدو آزار دهنده در نيمه‌هاي شب.
3 ـ استفاده از موسيقي‌هاي مطرب و غير شرعي توسط رانندگان برون شهري در اتوبوس‌ها و...
4 ـ فيلم برداري و گرفتن عكس از عروس، با حالت بي حجابي توسط افراد نامحرم.
5 ـ پوشيدن لباس‌هاي بسيار تنگ و تحريك كننده.
6 ـ انتخاب دوست دختر توسط پسران جوان و دوست پسر از جانب دختران جوان.
7 ـ برهنه گذاشتن پاها يا پوشيدن جوراب‌هاي بدن نما از سوي بعضي بانوان.
8 ـ بيرون گذاشتن موي جلو سر و تزيين آن از جانب بعضي دختران و بانوان.
9 ـ آراستن غليظ چهره از سوي بعضي خانم‌ها در منظر نامحرمان.
10 ـ گرايش به مُدها و شيوه‌هاي غربي اصلاح موي سر و پوشيدن لباس و....
11 ـ ديدن فيلم‌هاي مستهجن و منافي عفت در جمع خانواده ها.
12 ـ تراشيدن ريش.
13 ـ ساختن حلق? طلاي مخصوص مردان از سوي بعضي زرگرها.
14 ـ خريد و فروش طلاي مخصوص مرد در بازار زرگري.
15 ـ زشت و قبيح شمردن ازدواج موقّت.
16 ـ ترك اداي فريض? نماز از سوي بعضي افراد.
17 ـ ترك فريض? خمس و زكات و وجوهات شرعي ديگر.
18 ـ ترك روزه از طرف بعضي افراد به بهانه‌هاي واهي، و....
كه همه در جامع? ما وجود دارد و بعضي از آن‌ها براي افرادي به صورت يك رسم و سنّت در آمده است.
بنابراين بر تمامي مبلّغان وظيفه شناس است كه پيامبر گونه براي شكستن اين آداب و رسوم غلط كه نوعي گناه و معصيت آشكار است، قيام كنند و با بيان عواقب و مشكلات دنيوي و اخروي آن، راهي را براي هدايت و راهنمايي افراد مبتلا، نشان دهند. باشد كه با تبليغ، و روشنگري دلسوزانه، اين سنّت‌هاي باطل از جامع? اسلامي ما برچيده شود.
پي نوشت:
1)ـ مائده/ 76.
2)ـ نحل/ 58 و 59.
3)ـ زخرف/ 19.
4)ـ انفال/ 35.
5)ـ مجمع البيان، ج 5، ص 803.
6)ـ انعام/ 138 و 139.
7)ـ احزاب/ 37.
8)ـ همان/ 38.
9)ـ همان/ 39.
10)ـ همان/ 37.
منبع: ماهنامه اطلاع رساني، پژوهشي، آموزشي مبلغان شماره8.