بهداشت ظروف مواد غذايى
شراره انصار
ظروف ملامين
اين ظروف بايد داراى مُهر استاندارد يا پروانه ساخت از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکى باشند، در غير اين صورت احتمال دارد که از کربنات کلسيم در تهيه آن استفاده شده باشد که کاملاً خطرناک است. ظروف ملامين تقلبى اغلب در واحد حجم داراى وزن کمترى هستند يعنى سبک‏ترند. جهت برّاق بودن ظروف ملامين از پوششى به نام «گليزر» استفاده مى شود که مانند لعاب عمل کرده و باعث براقيت ظرف مى شود. بديهى است در صورت مناسب نبودن گليزر يا استفاده طولانى مدت ممکن است اين پوشش آسيب ببيند.
ظروف ملامين را نبايد با اجسام خشن مانند سيم ظرفشويى شست، چون خش برمى دارند. همچنين هنگام بريدن ميوه بايد مراقب باشيد تا چاقوى تيز با ظروف برخورد نکند و باعث از بين رفتن لعاب محافظ نشود که در اين صورت ميکروب‏ها به راحتى به ظروف نفوذ مى کنند و در نوبت‏هاى استفاده بعدى موجب آلودگى غذاها مى شوند. همچنين مرور زمان ممکن است باعث از بين رفتن کيفيت اين ظروف و يا لب‏پر شدن آنها شود.
به دليل نفوذ ميکروب‏ها، استفاده از ملامين‏هاى ترک‏دار و کهنه توصيه نمى شود.
ظروف بلورى
ظروف بلورى مشکلى براى سلامتى ايجاد نمى کنند و به راحتى آلوده نمى شوند. از بدنه و خارج از ظروف هم به محتويات داخل ظروف ديد کافى وجود دارد که اينها از محاسن اين ظروف است. اما هنگام استفاده از اين ظروف به خاطر داشته باشيد که نبايد آنها را روى حرارت مستقيم قرار دهيد. همچنين اين ظروف نبايد در معرض شوک حرارتى قرار گيرند يعنى نبايد آنها را بلافاصله سرد و يا گرم کرد. براى شستشو مى توان در آب ولرم به همراه انواع شوينده‏ها استفاده کرد. اگر لب‏پَر شوند، موجب تجمع ميکروب‏ها مى شوند و ديگر نبايد مورد استفاده قرار گيرند.
ظروف پيرکس
ظروف پيرکس در برابر حرارت مقاومت زيادى داشته و ترک نمى خورند. اين خاصيت باعث مى شود که ظروف پيرکس علاوه بر سرو غذا، در پخت و پز نيز مورد استفاده قرار گيرند. ظروف شيشه‏اى به دليل اينکه با ماده غذايى واکنش ندارند و مقاوم به حرارت بوده و به راحتى قابل شستشو و ضد عفونى هستند، جزء بهترين ظروف مى باشند.
ظروف چينى
ظروف چينى يکى از سالم‏ترين ظروف غذاخورى هستند. در حقيقت اين ظروف لعاب‏دار هستند و تا زمانى که ظرف آسيب فيزيکى نديده باشد، مقاوم است و به محض لب‏پر شدن، بهتر است از استفاده آن خوددارى شود.
در شستشوى ظروف چينى بهتر است از سفيدکننده‏ها و اجسام خشن مانند سيم ظرفشويى استفاده نشود تا جلاى لعاب از بين نرود. چينى ها بر خلاف جنس‏هايى مانند بلور در تماس با غذاى داغ زود داغ نمى شوند و همچنين با سرد و گرم شدن به راحتى نمى شکنند.
ظروف تفلونى
يکى از پوشش‏هاى مقاوم به حرارت تفلون مى باشد که در حقيقت پوششى به روى ظروف آهنى است. نوع و ضخامت پوشش تفلون در کارآيى آن بسيار مهم است. بنابراين بايد از استفاده از ظروف تفلونى که لايه داخلى آنها آسيب ديده اجتناب کرد و نبايد اين ظروف را مجددا بازسازى کرد. براى شستشوى اين ظروف حتما از ابر استفاده کنيد و قاشق فلزى را هم به ته ظرف تفلونى نکشيد و براى اين کار از قاشق‏هاى تفلون يا چوبى استفاده کنيد.
در مورد ظروف تفلون توجه به اين نکته ضرورى است که تنها ظروفى که در کارخانه‏هايى با مجوز پروانه ساخت از وزارت بهداشت توليد مى شوند، استاندارد و بهداشتى هستند.
ظروف يک بار مصرف و پلاستيکى
با توجه به تنوع بسيار زياد مواد اوليه پلاستيکى، هر ظرفى براى مصرف غذا مناسب نيست. بهترين توصيه اين است که از ظروف پلاستيکى تهيه شده از مواد نو و ترجيحا سفيدرنگ استفاده شود.
استفاده از ليوان‏هاى يک بار مصرف که بى رنگ و شفاف هستند براى نوشيدنى هاى داغ مانند قهوه و چاى مناسب نيستند و باعث ايجاد عوارض در انسان مى شود.
هنگام استفاده از ظروف يک بار مصرف رنگى، احتياط بيشترى لازم است چرا که جنس اين ظروف به گونه‏اى است که توانايى نگهدارى رنگ را ندارند و هنگام تماس با چاى يا غذاى داغ رنگ حل مى شود و يک لايه از آن وارد غذا يا چاى مى شود.
منابع
1ـ «بهداشت و ايمنى مواد غذايى»، تأليف: دکتر سوسن محمودى و همکاران.
2ـ «نشريه سلامت»، شماره 30، پانزدهم مرداد 1384.
منبع :پيام زن ، آذر 1385، شماره 177