جوشهاى صورت
حسين برهانى
وش صورت يک ناراحتى شايع بخصوص در سنين نوجوانى و اوايل جوانى است که به صورت يک عارضه التهابى در پوست ظاهر مى شود. هرچند هنوز علت آن نامعلوم است، ولى ممکن است افزايش هورمونهاى آندروژن به طور ژنتيک زمينه ايجاد و بروز جوش صورت را مهيا کند. در دوره نوجوانى و حوالى بلوغ و بعد از آن، فعاليت هورمونهاى جنسى مردانه‏ساز افزايش چشمگيرى پيدا کرده و به اوج فعاليت مى رسند؛ بر همين اساس جوش صورت در مردها بسيار شايعتر از زنان است و به واسطه زمينه ارثى همراه و بر خلاف تصور ممکن است بعد از مرحله جوانى نيز ادامه يابند. گاهى ديده شده است تا سنين 50 ـ 60 سالگى نيز جوش صورت وجود دارد.
برخى معتقدند که افزايش فعاليت غدد چربى پوست و زياد شدن ميزان چربى پوست در ايجاد جوش مؤثر است. گاهى به علت جمع شدن چربى و فشرده شدن آنها در غدد چربى جوشهاى صورت بوجود آمده و ملتهب مى شوند. ديده شده است ميکروبى به نام باسيل کورنيه باکتريوم که در ايجاد آکنه يا جوش صورت مؤثر است، در چربى جمع شده و در غدد چربى رشد کرده و در اثر تحريکات موضعى التهاب شديدى ايجاد مى نمايد. البته داروهاى موضعى و آنتى بيوتيکهاى خاص ممکن است بر باکترى کورنيه باکتريوم تأثير بگذارد، اما به نظر مى رسد تدابير کلى و توصيه‏هاى بهداشتى عمومى اهميت بيشترى در پيشگيرى و کنترل جوشهاى صورت دارد.
توصيه ‏هاى بهداشتى
1ـ از مصرف کرمهاى روغنى و چربى روى پوست خوددارى شود.
2ـ هيجانات به نحو ممکن و مقتضى کنترل و درمان شوند.
3ـ با وجودى که معتقدند رژيم غذايى تأثيرى بر جوشها نمى گذارد، ولى بهتر است از مصرف چربيها و مواد کلسترول‏دار و شيرينيهاى خامه‏اى حتى المقدور خوددارى شود.
جوش صورت در مردها بسيار شايعتر از زنان است و به واسطه زمينه ارثى همراه و بر خلاف تصور ممکن است بعد از مرحله جوانى نيز ادامه يابند.
4ـ از تماس با نفتالين و مواد شيميايى نظير برمورها، يدورها و غيره دورى شود.
5ـ با بيمار صحبت شود تا ضمن حفظ و تقويت روحيه‏اش به اين نکته مهم آگاهى يابد که تنها راه اصلى و مؤثر در درمان حفظ آرامش و اطمينان است.
6ـ کمبود مواد ويتامينى و سوء تغذيه و اختلالات گوارشى و کم‏خونى تشخيص و درمان شوند.
7ـ از دستکارى و زخم کردن جوشها خوددارى شود.
8- شستشوى صورت با آب ولرم و صابون گوگرد مى تواند در حفظ بهداشت پوست صورت مؤثر باشد.
9ـ استفاده از مينوسيکلين ـ طبق دستور پزشک ـ در از بين بردن باسيل کورنيه باکتريوم بسيار مؤثر است.
10ـ استفاده از لوسيون Retin _ Aبه صورت موضعى و مقطعى از شدت جوشها مى کاهد.
هرچند عاقبت جوش صورت معلوم نيست، اما اغلب بعد از گذر از دوره بلوغ بهبود مى يابند، اما به طور کلى يک بيمارى مزمن و عود کننده است و بيمار براى خوب شدن بيش از هر چيز به آرامش نيازمند است.
منبع :پيام زن ، آذر 1378، شماره 93