چگونه فرزندمان را به انجام تكاليف مدرسه‌ موظف كنيم؟
نسيما عرب
با شروع فصل پاييز و آغاز مهرماه، مدرسه‌ها دوباره باز مي‌شوند و والدين يك بار ديگر با وظيفه دشوار مجبور كردن فرزندانشان به انجام دادن تكاليف مدرسه مواجهند. ممكن است شما هم اين جمله‌ها را از فرزندتان شنيده باشيد كه: «نه، من تكليف منزل ندارم» يا «بعدا آن را انجام مي‌دهم» و «تكاليفم را در مدرسه انجام دادم» و... شايد بحث‌هاي زيادي بر سر انجام دادن تكاليف بين شما و فرزندتان صورت گرفته باشد.
ممكن است اگر بفهميد كه كودكتان تكاليف درسي‌اش را تحويل نداده خودتان را سرزنش كنيد. نگران نباشيد؛ شما تنها نيستيد. اين مشكل بيشتر والديني است كه فرزندانشان وارد مدرسه شده‌اند. چند راهكار وجود دارد كه مي‌توانيد با به كار بستن آنها، سال تحصيلي جديد را به گونه‌اي مناسب شروع و حتي از مشكلات مربوط به انجام تكاليف فرزندتان جلوگيري كنيد. اين راهكارها عبارتند از:
زماني را براي تكاليف برنامه‌ريزي كنيد
بعد از مدرسه زمان مناسبي را براي انجام تكاليف با فرزندتان برنامه‌ريزي كنيد. براي مثال، اگر فرزندانتان در فعاليت‌هاي بعد از مدرسه شركت نمي‌كنند، به آنها اجازه دهيد كه يك خوراك مختصر بخورند و 15 دقيقه پس از رسيدن به خانه، استراحت كنند و بعد شروع كنند به انجام تكاليفشان.
يك مكان خاص براي انجام تكاليف فرزندتان معين كنيد
مكان‌ ايده‌آل براي اين كار جايي است كه ساكت، راحت و به دور از اسباب و وسايلي باشد كه سبب حواسپرتي و گيج شدن مي‌شود. اگر همه لوازمي كه به فرزندتان كمك مي‌كند تا تكاليفش را كامل انجام بدهد، آنجا باشد، بهتر است مثل مدادها، پاك‌كن، ماشين حساب و... تلويزيون نبايد در زمان انجام تكاليف روشن باشد.
مطمئن شويد فرزندتان تكليف درسي و وسايل لازم را به خانه آورده است. برنامه‌اي براي فرزندتان تهيه كنيد كه بتواند تكاليف درسي، امتحانات و تست‌هايي را كه بزودي بايد بدهد، در آن بنويسد. اگر فرزندتان فراموش مي‌كند يا انگيزه و هيجاني براي استفاده از اين برنامه ندارد، از معلمانش تقاضا كنيد كه برنامه را آخر هر ترم و دوره آغاز كند و از ابتدا براي او مرور كند تا مطمئن شويد كه فرزندتان به طور صحيح و كامل تكاليفش را انجام مي‌دهد.
بر انجام تكاليف فرزندتان نظارت كنيد
اهميت اين مساله به 2 دليل است: فرزند شما نياز به كمك، مواظبت و رسيدگي دارد يا ممكن است بدون حمايت و نظارت شما، هيچ هيجان و انگيزه‌اي در انجام تكاليفش نداشته باشد. يك روال مشخص براي تكاليف فرزندتان معين كنيد. مثل اين‌كه فرزندتان قبل از شروع تكاليفش، كيف كتاب‌هايش را خالي كند يا اين‌كه برنامه تكاليفش را براي انجام وظايف روزانه‌اش باز كند و آن را به شما نشان دهد؛ به اين ترتيب، فرزندتان وسايل لازم براي شروع انجام تكاليفش را آماده خواهد كرد. فرزندتان را مجبور كنيد سبك و نظم خاصي براي انجام تكاليفش داشته باشد و طبق آن سبك و نظم خاص، آنها را به طور كامل انجام دهد.
اهداف و مقاصد او را تعيين كنيد
به اين معني كه به كودكتان براي رسيدن به هدف‌‌هاي روزانه تعيين شده كمك كنيد. براي مثال، مي‌توانيد معين كنيد كه حدود 20 دقيقه طول مي‌كشد تا فرزند شما يك تكليف 2 صفحه‌اي رياضي را انجام دهد.
كار فرزندتان را چك كنيد
بعد از اين‌كه فرزندتان نشان داد كه تكليف خانه‌اش را انجام داده است، به همراه خودش آن را چك كنيد تا مطمئن شويد تكاليفش را با دقت و درست انجام داده است. اگر فرزندتان ادعا مي‌كند كه درسش را خوانده، چند دقيقه از او امتحان بگيريد تا مطمئن شويد در درسي كه ادعا مي‌كند مهارت دارد.
براي او جوايزي را در نظر بگيريد
با فرزندتان بنشينيد و صحبت و تعيين كنيد كه اگر تكاليفش را طبق برنامه و با دقت انجام دهد چه جايزه‌اي مي‌گيرد. در نظر داشته باشيد به رفتارها و اعمالي جايزه بدهيد كه انجامش براي او سخت‌تر است تا به انجام آنها ترغيب شود.
اگر كودك با دقت و كامل تكاليفش را انجام داد، حتما جايزه تعيين‌شده را براي او تهيه كنيد و اگر در انجام تكاليفش شلخته و نامرتب بود و آنها را نادرست و غلط انجام داد، او را مجبور كنيد دوباره آنها را انجام بدهد.
حتي مي‌توانيد امتيازات و مزايايي مثل تلويزيون ديدن، بازي‌هاي كامپيوتري و ويدئويي و... براي او قائل شويد كه تا وقتي تكاليفش را انجام نداده، نمي‌تواند از آنها بهره ببرد.
اگر اين پيشنهادات را به كار ببنديد، شاهد پيشرفت چشمگيري در روند انجام تكاليف فرزندتان خواهيد بود. اگر پيشرفتي نديديد، مطمئن باشيد كه يا يكي از گام‌هاي ذكر شده را به كار نبسته‌ايد يا سطح انتظار و توقعات از كودك خيلي بالاست. اگر پس از به كار بستن تمام مراحل و راهكارهاي ذكر شده و متعادل كردن انتظارات خودتان، مشكلات مربوط به انجام تكاليف همچنان به قوت خود باقي ماند و روي روابط شما و فرزندتان و همچنين بر رتبه تحصيلي او تاثير گذاشت و سبب افت تحصيلي‌اش شد، بهترين راه اين است كه با معلم فرزندتان يا گروه آموزشي مدرسه‌اش ملاقاتي داشته باشيد.پس از آن مي‌توانيد پيش روان‌شناس كودك برويد و مشكل خود را با او در ميان گذاريد.