80 نماز و اقتصاد سالم
در نماز بايد لباس ومكان وآبى كه براى غسل و وضو
استفاده مى‏شود حلال و طبق دستور اسلام باشد واگر دگمه يا نخى از لباس يا قطره‏اى از آبى كه براى نماز مصرف مى‏شود از طريق نامشروع تهيه شده باشد نماز باطل است.
جالب اينكه اگر بخواهيم نماز و دعاى ما قبول واقع شود بايد لقمه‏اى را كه مصرف مى‏كنيم نيز حلال باشد.
آرى همانگونه كه هواپيما براى پرواز، بنزين مخصوص مى‏خواهد، پرواز معنوى انسان نيز لقمه حلال لازم دارد.
81 نماز و تشكيلات
چنانچه براى امام جماعت حالتى پيش آيد كه نتواند به نماز ادامه دهد، يكى از كسانى كه پشت سر او در نزديكى او هستند در همان حال امامت را به عهده مى‏گيرد و اين نشانگر آن است كه برنامه‏هاى اسلامى با رفتن يك فرد نبايد بهم ريزد، بلكه بايد تشكيلات و نظام چنان پايه‏گذارى و برنامه‏ريزى شود كه هرگاه فردى رفت نظام از هم نپاشد و تشكيلات همچنان پا بر جا باشد. مهمّ، تداوم راه است، هر چند پيشوا عذرى پيدا كند.
82 نماز و محبّت
تعاون و محبّتى كه ميان مسجدى‏هاست ميان ديگران نيست.
در نظام زندگى مسجدى‏ها همين كه يك نفر دو سه روز نيامد احوالش را مى‏پرسند. اگر مريض است عيادتش مى‏روند، اگر مشكلى دارد حل مى‏كنند، مسجدى‏ها احساس غربت نمى‏كنند. كسى كه هيچ فرزند وبرادرى نداشته باشد ولى سروكارش با مسجد باشد احساس مى‏كند همه مردم برادر و فرزندش هستند. بارها ديده شده يك مسجدىِ ساده كه از دنيا مى‏رود مجالس او پر رونق، مغازه‏ها براى او بسته و تشييع جنازه او شلوغ و با شكوه است.
اينها نشانه پيوند قلبى و محبّتى است كه در خانه خداوند با مؤمنين ايجاد مى‏شود.
يك مسجدى در خود يك دلگرمى احساس مى‏كند، مردم را در غم و شادى خود شريك مى‏داند و هرگز اين عواطف گرم از دوستان مسجدى را نمى‏توان با چيزى مقايسه كرد.
83 نماز و آبرو
كسانى هستند كه در محله خود حاضر به كار خلاف نيستند، چون مردم او و بستگانش را مى‏شناسند، ولى اگر همين اشخاص به منطقه ناشناسى هجرت كنند، خلاف براى آنان سنگينى قبلى را ندارد.
شركت در نماز، انسان را وابسته به مسجد و اسلام و مردم مى‏كند و براى مسجدى سيمائى از تقوى مى‏سازد كه با اين عنوان حتّى‏المقدور حاضر به خلاف نيست، مى‏داند كه كار خلاف، آبروى مذهبى او را مى‏برد، لباس قدسى و محبوبيّت را از تنش بيرون مى‏آورد، ولى افرادى كه از مردم و اسلام و مسجد بريده‏اند، خلاف كارى برايشان خيلى سختى ندارد، او عنوان مذهبى پيدا نكرده تا غم از دست دادنش را بخورد.
آرى، كسى كه لباس سفيد بپوشد خودش روى زمين آلوده نمى‏نشيند.
84 نماز، اصلاح فرد و جامعه است
قرآن كريم در كنار اقامه نماز مى‏فرمايد: «انا لا نضيع اجر المصلحين» (72) ما پاداش اصلاح طلبان را ضايع نمى‏كنيم.
معلوم مى‏شود نماز اگر درست برگزار شود واحكام و شرايط ظاهرى وباطنى آن مراعات شود، جامعه به طرف صلاح مى‏رود. نمازگزار در واقع يك نفر مصلح است.
عبادت با گوشه‏گيرى نيست، بلكه با اصلاح جامعه است و نمازگزاران بايد مفاسد را از جامعه بردارند.
85 نماز و سياست
در روايات مى‏خوانيم: اگر انسان تمام عمرش را به نماز مشغول باشد، آن هم در كنار كعبه در شهر مقدّس مكّه، ولى رهبرى الهى را نپذيرد نمازش قبول نيست.
مشكل امروز مسلمانان آن است كه نماز مى‏خوانند ولى رهبرانشان افراد ترسو و وابسته و دست نشانده و بدون ملاك‏هاى الهى‏اند. با زبان از خداوند راه مستقيم مى‏خواهند، ولى در عمل بيراهه مى‏روند.
86 نماز و مشورت
در سوره شورى كه صفات مؤمنين را مى‏شمرد مى‏فرمايد: «واقاموا الصلوة و امرهم شُورى‏ بينهم» كار آنان بر اساس مشورت است و اقامه نماز مى كنند.
از اين آيه معلوم مى‏شود در مجلس مشورتى در هر رده‏اى كه هستند بايد نسبت به اقامه نماز حساس باشند. اگر مشورت مهم است نماز مهم‏تر است. اگر براى شركت در مجلس شورا و انتخابات، اين همه بودجه و سرمايه گذارى صرف پر كردن صندوق‏هاى رأى مى‏شود بايد براى پر كردن مسجد هم كمى سوز و تلاش باشد.
87 نمازجماعت در جبهه
در آيه 102 سوره نساء مى‏خوانيم: اى پيامبر! هرگاه در ميان
رزمندگان بودى نماز به پا دار، ولى چون دشمن مسلّح در برابر
شماست، اوّلاً همه به تو اقتدا نكنند. ثانياً كسانى كه اقتدا مى‏كنند مسلّح باشند وركعت دوّم را براى خودشان سريع تمام كرده وبروند جاى دسته ديگر وآن دسته ديگر در ركعت دوّم به تو اقتدا كنند كه هم جماعت تعطيل نشود و هم از دشمن غفلت نشود و هم ميان سربازان اسلام تبعيض صورت نگيرد. مسلمانان بايد در تعويض شيفت و جابه‏جا شدن نيروها چنان سريع عمل كنند كه به ركعت دوّم برسند ضمناً بايد سربازان قبل از نماز با وضو باشند و احكام نماز در حال جنگ را بدانند و اينكه در صحنه جنگ، دو ركعتى است.
اين آيه قابل تبديل به يك فيلم‏نامه بسيار زيباست، كه در آن اهميّت نماز جماعت و سرعت كار و عدالت و رفع تبعيض و توجّه به خدا همراه با غفلت نكردن از دشمن مطرح است.
88 زينت مسجد
قرآن مى‏فرمايد: «المال والبنون زينة الحياة الدنيا» (73) مال وفرزند زينت دنياست. در جاى ديگر مى‏فرمايد: «خذوا زينتكم عندكلّ مسجد» (74) هرگاه به مسجد مى‏رويد با خودتان زينت هم ببريد.
از جمع اين دو آيه مى‏فهميم كه هم فرزندان خود را با مسجد آشنا كنيم و هم مقدارى پول همراه خود ببريم تا اگر فقيرى تقاضا كرد، كمكش كنيم. البتّه پوشيدن لباس تميز، استعمال بوى خوش و داشتن وقار و آرامش و انتخاب امام جماعت لايق نيز مى‏توانند مصداق زينت باشند.
89 نماز، شرط برادرى و اخوّت اسلامى
در سوره توبه بعد از معرّفى كفّار و مشركين و نقشه‏هاى آنها مى‏فرمايد: «فان تابوا واقاموا الصلوة و اتوا الزكاة فاخوانكم فى الدين» (75) لكن اگر توبه كردند و نماز به پا داشتند و زكوة مال خود را پرداختند برادران دينى شما هستند.
در اين آيه يكى از شرطهاى برادر ايمانى شدن، اقامه نماز معرّفى شده است.
90 با كسى كه نماز را به بازى مى‏گيرد دوستى نكنيد
دو نفر از مشركان به نام رفاعه و سويد اظهار اسلام كردند، ولى جزء منافقان شدند. بعضى از مسلمانان با آنها رفت و آمد داشتند. آيه نازل شد:
«يا ايها الذين آمنوا لاتتخذوا الذين اتخذوا دينكم هزواً ولعبا... اولياء... اذا ناديتم الى الصلوة اتخذوها هزواً و لعبا» (76)
اى مؤمنين! كسانى كه دين شما را به بازى گرفته‏اند، دوست خود قرار ندهيد، آنان كه چون شما نداى نماز (اذان) سر مى‏دهيد آن را به بازى مى‏گيرند.