السلام عليک يا بقيّة الله

سرآغاز:

دعاى ندبه، سرگذشت‌نامه‌ى انسان در گذر زمان است.
دعاى ندبه، سوگ‌نامه‌ى ناسپاسىِ انسان در برابر نعمت والاى نبوّت و ولايت است.
دعاى ندبه، دردنامه‌ى نيكان و پاكان در برخورد با ظلمت‌پرستانِ نورستيز است.
دعاى ندبه، درس‌نامه‌ى انتظار منتظران امام موعود است.
دعاى ندبه، دردنامه‌ى هجران آن امام حاضرِ درون و غايب از ديده است.
* * *
«دعا» در فرهنگ بلندپايه‌ى شيعى، آميزه‌اى از حكمت استوار الاهى، عاطفه‌ى عميق انسانى، عبوديت مخلصانه‌ى راستين، ژرف‌نگرى در درون، آيين زندگى در دنيا و نگاهى درست به روز بازپسين است.
عناصر اين درونْمايه، چنان با تار و پود ولايت اهل بيت :، به هم مى‌آميزد كه تفكيك آن‌ها از هم، به راستى كارى دشوار، بلكه محال است.
دعاى ندبه نيز، همين ويژگى كلى دعاهاى شيعى را، در حدّى  
بالا، واجد است. به ويژه آن كه در يك نگاه كلّى زمزمه‌ى انتظار آن امام همام است كه خداى عزيز حكيم، گشايش امور تمام نيكان و پاكان و انبيا و اوليا و اوصيا را به دست گره‌گشاى او سپرده است. از اين رو، بايد همواره آن را بخوانيم، در آن ژرف بنگريم، در حرف حرف آن، كتاب‌هاى گشوده‌ى ايمان را ببينيم، و قبل از اين همه، با مضامين آن آشنا شويم.
* * *
درس‌هايى از دعاى ندبه، گامى است كوچك در اين راه بزرگ. اميد است خواندن آن، درهاى معرفت بر روى ما بگشايد، و اهل ايمان را بصيرت افزايد. در اين راه، از خدا توفيق مى‌طلبيم. و الحمد لله رب العالمين.

راه:

وَ جَعَلْتَهُمُ الذّريعَةَ إلَيکَ وَ الوَسيلَةَ إلى رِضْوانِک .
(خدايا) ايشان (پيامبران و امامان) را، راهى به سوى خود و وسيله‌اى براى دستيابى به رضايت خود قرار دادى.
خداى جان‌آفرين و جهان‌آفرين، انسان‌ها را آفريد و باران نعمت‌هاى خود را بر كوير وجود آن‌ها جارى ساخت. آن‌گاه در برابر اين همه نعمت، از آن‌ها خواست به حكم عقل سليم كه به آن‌ها بخشيده، نعمت‌هايش را شكر گزارند و كفران نكنند، يعنى به «عبوديت» او گردن نهند، عبوديتى كه خود، سبب آزادى از تمام قيد و بندهاى باطل و بيهوده است.
خداوند تعالى براى پيمودن اين راه، از مردم خواست كه به بارگاه او «وسيله» جويند، تا مسير عبوديت را درست بپويند. بدين‌روى، در قرآن بزرگ خود فرمود :
 
(يا أَيُّها الّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَ ابْتَغُوا إلَيْهِ الْوَسيلَةَ)  

(اى ايمان آورندگان! تقوا پيشه كنيد و به سوى او وسيله جوييد.)
اين «وسيله» كه خداوند سبحان به سوى خود قرار داده، پيامبران و امامان :هستند كه از هر گناه و خطايى پيراسته‌اند، و به هر كمال و فضيلتى آراسته‌اند. هر كسى، در هر زمانى، براى جلب رضاى الاهى، بايد به حجّت خدا در زمان خود روى آرد، و جبهه‌ى تسليم را در برابر او بر زمين گذارد.
اين حكم استوار الاهي‌ـ كه اصل مسلّم عقلى است‌ـ از نخستين نتايج قبول نبوّت و امامت است، كه توحيد بدون آن تحقق نمى‌پذيرد.