بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
ترجمه تفسير الميزانتأليف: مفسر كبير، فيلسوف متأله، آية اللَّه علامه سيد محمد حسين طباطبائى (قدس سره)مترجم: سيد محمد باقر موسوى همدانىجلد سومفهرست مطالبجلد سوم (3) سوره آل عمران در مدينه نازل شده، و مشتمل است بر دويست آيه(200) [سوره آلعمران(3): آيات 1 تا 6] ترجمه آيات بيان آيات اشاره به آهنگ كلى سوره مباركه آل عمران و زمان و موقعيت نزول آن تنزيل بر تدريج نزول دلالت دارد وجه اينكه قرآن كريم در باره وحى، تعبير انزال و تنزيل(فرود آمدن) را بكار برده استمعناى كلمه تورات و انجيل معناى فرقان و موارد استعمال آن در قرآن مجيد گفتارى در اينكه: كلمه عذاب در اصطلاح قرآن به چه معنا است شادى و غم، رنج و راحت دائر مدار طرز فكر آدمى است سعادت و شقاوت روحى و جسمى، و اينكه افراد بى خدا در هر حال پريشان روز هستند سعادت و شقاوت از ديدگاه اسلام بيان آيات كفر كافران، از حكم قضا و قدر و مشيت الهى خارج نيست بحث روايتى روايتى متضمن محاجه و مباحثه رسول الله(ص) با سران نصاراى نجران روايتى در باره خلقت جنين و سرنوشت او... [سوره آلعمران(3): آيات 7 تا 9] ترجمه آيات بيان آيات منظور از محكم بودن بعضى آيات قرآن و متشابه بودن بعض ديگر معناى اينكه آيات محكمه ام الكتاب هستند آيات متشابهه نيز، پس از آنكه با آيات محكمه تبيين شدند، محكمه مىشوند محكمات آيات متضمن اصول مسلمه قرآنى است و متشابهات آيات متضمن فروع است ثابت نبودن و احيانا متغير بودن احكام اجتماعى و فرعى، موجب تشابه مىگردد بررسى معناى تاويل در آيات قرآنى و اقوالى كه در اين باره گفته شده است سه نكته كه از توضيحات در باره معناى تاويل به دست آمده است علم به تاويل كتاب مختص به خداى تعالى استانحصار علم به تاويل كتاب در خداى سبحان منافاتى با استثناء شدن رسول(ص) و راسخون در علم ندارد موضع راسخون در علم در برابر آيات متشابه، ايمان به آنها و توقف در مقام عمل است. دعاى راسخون در علم: ربنا لا تزغ قلوبنا... بحثى تفصيلى پيرامون محكم و متشابه و تاويل 1 - گفتار در مساله محكم و متشابه نقل اقوال مختلفى كه در باره مراد از محكم و متشابه گفته شده و نقد و رد آنها كلام راغب اصفهانى در بيان مراد از محكم و متشابه و اقسامى كه براى محكم و متشابه قائل است دو اشكال بر قول راغب پيروى آيات متشابه منشا بدعتها و انحرافهاى بعد از رسول الله(ص) و مبدأ فتنهها و محنتها بوده است 2 - ام الكتاب بودن آيات محكم چه معنا دارد؟3 - تاويل چه معنا دارد؟ دو دليل(اجمالى و تفصيلى) بر سستى اقوالى كه در باره مراد از تاويل گفته شده است 4 - آيا كسى جز خدا تاويل قرآن را مىداند؟اختلاف در اين مساله از ابتدا توأم با خلط و اشتباه بوده و ادله طرفين قاصر از اثبات مدعاى آنها است انحصار علم به تاويل در خداى سبحان، منافاتى با اعطاء آن علم به بعضى افراد ندارد تاويل قرآن عبارتست از حقائق خارجى كه آيات قرآنى مستند به آن حقائق است بيان اينكه در ما وراى قرآنى كه در دست ما است امرى هست كه به منزله روح از جسد و ممثل از مثل است مطهرين از بندگان خدا با قرآنى كه در كتاب مكنون و لوح محفوظ است تماس دارند(لا يمسه إلا المطهرون) مطهرين همان راسخين در علم هستند 5 - چرا كتاب خدا مشتمل بر متشابه است؟ بررسى سه جوابى كه به پرسش فوق داده شده و قابل بررسى هستند بيان آنچه در پاسخ به سؤال بالا شايسته گفتن است با توجه به پنج امر هدف از خلقت انسان، تشريع دين و سپس تطهير الهى است و همه افراد انسان به اين كمال نمىرسند راه رسيدن به هدف فوق شناساندن انسان به خود او است(از طريق تربيت علمى و عملى) اساس هدايت اسلام بر علم و معرفت است نه تقليد كور كورانه امرى كه باعث شده است بيانات قرآن كريم جنبه مثل به خود بگيرد بيان اينكه جنبه مثل داشتن، مستلزم وجود تشابه است(ضرورت وجود متشابهات) ده نكته كه از مباحث و مطالب گذشته روشن شدمراتب مختلف قرآن از نظر معنا و اينكه هر معنايى خصوص به مرتبهاى از فهم و درك استاثر متقابل علم و عمل در يكديگر مردم بر حسب مراتب قرب و بعدشان از خداى تعالى مراتب مختلفى از علم و عمل دارند بحث روايتى رواياتى در معناى محكم و متشابه رواياتى در باره راسخين در علم رواياتى در وصف قرآن و اينكه قرآن ظاهرى و باطنى دارد انواع انطباق كليات قرآن بر مصاديق مراد از هفت حرف در رواياتى كه ميگويند: قرآن بر هفت حرف نازل گشته است بحث روايتى ديگر(در باره تفسير به رأى) منظور از تفسير به رأى كه از آن نهى شده است ده قول كه در باره مراد از تفسير به رأى گفته شده است توضيح مراد از تفسير به رأى با شرحى در مورد تفاوت و اختلاف عمده بين كلام خدا و كلام بشرى تفسير به رأى موجب ناهماهنگى و تنافى آيات قرآن مىشود مراد از زدن بعض از قرآن به بعض ديگر در رواياتى كه از آن نهى شده است دور شدن از علم اوصياء رسول الله(ص)، باعث روى آوردن به تفسير به رأى شد نهى از تكلم به رأى و قول به غير علم و ضرب بعض به بعض ، نهى از استمداد از غير قرآن براى فهم قرآن است نهى از تكلم به رأى و قول به غير علم و ضرب بعض به بعض ، نهى از استمداد از غير قرآن براى فهم قرآن است پاسخ به اين توهم كه هر تفسيرى كه از كلمات صحابه و تابعين خارج باشد، تفسير به رأى است شان پيامبر(ص) فقط تعليم كتاب و تسهيل فهم كلام الهى است راه به سوى فهم قرآن به روى كسى بسته نيست قرآن بر معانى خود دلالت دارد و اهل بيت(ع) ما را به طريق اين دلالت و اغراض و مقاصد قرآن راهنمايى مىكنند [سوره آلعمران(3): آيات 10 تا 18] ترجمه آيات بيان آيات آهنگ و غرض كلى اين آيات و ارتباط آنها با آيات قبل وجه مقدم ساختن اموال بر اولاد در آيه شريفه تكذيب كنندگان(از كفار) منشا اصلى آتش هستند و ديگران به آتش آنها مىسوزند معناى شديد العقاب بودن خداى سبحان آيه شريفه قد كان لكم ناظر بر واقعه بدر است كه در آن با نصرت الهى مؤمنين ظفر يافتند بيان وجوه و احتمالاتى كه در باره مرجع ضميرها در آيه شريفه گفته شده است اموال و لذائذ اين دنيا وسائل و مقدمه نيل به چيزى است كه نزد خدا است و خود مستقلا هدف نيستند چه كسى دنيا و متاع دنيوى را در نظر انسان زينت مىدهد؟ فساد نظريه بعضى از مفسرين كه گفتهاند حقايق و طبايع مستند به خدا است، پس حب مال و لذائذ دنيوى مستند به خداى تعالى است فساد گفته مفسرى ديگر در باره زينت دادن دنيا در نظر مردم منشا اشتباه اين مفسران، غفلت از وجود ارتباط بين تمام اجزاى اين عالم مىباشد. در اين عالم نه فقط اعيان خارجى، بلكه اوصاف و افعال نيز با هم مرتبط و وابسته هستند كون و فساد در غير اعمال و در اعمال سعادت آور، بلا واسطه مستند به خدا است ولى در اعمال شقاوت بار با واسطه مستند به او است سه نكته راجع به آيه كريمه زين للناس حب الشهوات... اصناف مردم از لحاظ دلبستگى به اقسام شهوات لذائذ و نعمتهاى دنيا و آخرت هم هست با اين تفاوت كه نعمتهاى آخرت خالى از قبح و فساد است توضيحى در باره رضوان من الله تقرير يك اشكال: لذائذ دنيوى براى بقاى انسان و حفظ نسل او است، در آخرت كه دار بقاء است، چه حاجتى به اينگونه لذائذ هست جواب به اشكال فوق خلود و جاودانگى انسان در آخرت به معناى ابطال وجود او نيست، بلكه ادامه وجود دنيوى او است انسان علاوه بر نقص و كمال طبيعى، نقص و كمالى نيز دارد كه به اختيار و اعمال او وابسته است پنج خصلت براى متقين توضيحى در باره رابطه بين عادل بودن خداى سبحان و شهادت او به وحدانيت خودش پاسخ به سخن بعضى از مفسرين كه گفتهاند مراد از شهادت دادن خدا، شهادت قولى نيست بحث روايتى(در ذيل آيات گذشته) [سوره آلعمران(3): آيات 19 تا 25] ترجمه آيات بيان آيات مراد از: إن الدين عند الله الإسلام چند نكته كه از جمله: فان تولوا فإنما عليك البلاغ... استفاده مىشود چگونه اهل كتاب فريب خدعههاى نفس خويش را خوردند؟ بحث روايتى [سوره آلعمران(3): آيات 26 تا 27] ترجمه آيات بيان آيات مالك الملك و مليك الملوك بودن خداى عز و جل ملك، چه حق و چه باطل از ناحيه خداى تعالى است معناى عزت و ذلت و بيان اينكه عزت فقط از آن خدا و از ناحيه او است معناى خير و بيان اينكه اين كلمه افعل تفضيل نيست جمله بيدك الخير دلالت دارد بر اينكه خير منحصر در خداى تعالى است مراد از بيرون آوردن زنده از مرده و مرده از زنده چهار مقابله لطيف در دو آيه شريفه رزق از نظر قرآن به چه معنا است؟ آنچه انسان در راه حرام مورد بهره بردارى قرار مىدهد رزق خدا نيست هر چه رزق است خير و مخلوق است و هر چه مخلوق است رزق و خير است رزقى كه خداى سبحان مىدهد عطيهاى است بدون عوض، و در برابر حقى نيست تقسيم رزق به دو قسم: عام و خاص رزق، چيزى است كه مورد انتفاع مرزوق واقع شود و ربطى به زيادى و كمى مال ندارد معناى و ترزق من تشاء بغير حساب بحث روايتى آيا ملك و حكومت بنى اميه را خدا به آنان داد؟ دو روايت در معناى تخرج الحي من الميت و تخرج الميت من الحي رواياتى در باره رزق و اينكه روزى هر كس مقدر است بحث علمى(در باره حكومت در اجتماع) ضرورى بودن نظام حكومت در اجتماع نقش مهم انبياء(ع) در اصلاح و رفع نواقص نظامهاى حكومتى بحث فلسفى(در باره استناد امور اعتباريه به خداى سبحان) [سوره آلعمران(3): آيات 28 تا 32] ترجمه آيات بيان آيات معناى جمله مؤمنان كافران را اولياى خود نگيرند جملهاى كه دلالت بر جواز و مشروعيت تقيه مىكند تهديد و تحذير شديد به كسانى كه كافران را ولى و دوست مىگيرند سخنى در باره حب و دوست داشتن خدا در ذيل جمله: إن كنتم تحبون الله... لازمه دوست داشتن خدا، قبول دين او و اطاعت و تسليم در برابر اوست مغفرت الهى و در نتيجه، افاضه رحمت الهى، اثر نزديكى خدا به بنده است چهار نكته كه از آيات كريمه گذشته استفاده شد بحث روايتى(رواياتى راجع به: دوست گرفتن كفار، تقيه و حب خدا...) [سوره آلعمران(3): آيات 33 تا 34] ترجمه آيات بيان آيات معناى اصطفاء(برگزيدن) آدم و نوح و آل ابراهيم و آل عمران، بر عالميان معناى كلمه آل و بيان مراد از آل ابراهيم و آل عمران بحث روايتى [سوره آلعمران(3): آيات 35 تا 41] ترجمه آيات بيان آيات معناى سخن مادر مريم: نذرت لك ما في بطني محررا معناى جمله و ليس الذكر كالأنثى وجه تسميه مريم معناى محراب رزقى كه همواره نزد مريم بوده رزق معمولى و عادى نبوده است شباهت بسيار بين عيسى و يحيى على نبينا و آله و عليهما السلام) استفهام زكريا در جمله أنى يكون لي غلام؟ به منظور استبعاد نبوده است درخواست نشانه و علامت كردن زكريا براى چه بوده است؟ تصرف شيطان در نفوس انبياء(ع) محال است سخنى پيرامون الهامات غيبى و خواطر شيطانى و سخنانى كه از اين دو ناحيه به گوش مىرسد بحث روايتى(در ذيل آيات مربوط به مادر مريم و زكريا و...) بحث روايتى ديگر(راجع به الهامات و خواطر)[سوره آلعمران(3): آيات 42 تا 60] ترجمه آيات بيان آيات منظور از اصطفاء(برگزيدن) و تطهير مريم سلام الله عليها وجه اينكه قضاياى مربوط به مريم عليها السلام از اخبار غيبى شمرده شده است وجه تعبير به ملائكه در جمله إذ قالت الملائكة... معناى كلمه خدا و مراد از كلمه در جمله: يبشرك بكلمة منه... وجه تسميه عيسى بن مريم(عليهما السلام) به مسيح معناى كلمه عيسى اقوالى كه در باره سخن گفتن عيسى(ع) با مردم در سن كهولت، گفته شده است مراد از تورات و انجيل در قرآن كريم بعثت حضرت عيسى(ع) عموميت داشته، هر چند رسالت او به سوى بنى اسرائيل بوده است معجزات عيسى(ع) مستند به اذن خدا بوده است و عيسى(ع) در صدور آن آيات استقلالى نداشته است معجزات حضرت عيسى(ع) در خارج، از آن جناب صادر مىشده است جمله مصدقا لما بين يدي من التوراة... بر اينكه عيسى(ع) تورات موجود در روزگار خود را قبول داشته است دلالت نمىكند عملى كه عيسى(ع) براى باز شناختن مؤمنين به خود و تشكل دادن به آنها انجام داد مراد از ايمان در جمله: قال الحواريون نحن أنصار الله آمنا بالله... ايمان بعد از ايمان است معناى توفى و تفاوت مورد استعمال اين كلمه با كلمه موت منظور از رفع عيسى به سوى خدا و تطهير او از كافران مراد از تفوق پيروان عيسى(ع) بر كافران تا روز قيامت وعده نيكو به پيروان حقيقى(قولى و عملى) عيسى(ع) دو حجت و دليل بر نفى الوهيت عيسى(ع)، در تمثيل او به آدم عليه السلام جمله الحق من ربك از بديع ترين بيانات قرآنى است بحث روايتى(در ذيل آيات كريمه گذشته) رواياتى در باره برترين زنان عالم:(فاطمه(س) مريم، خديجه و آسيه) روايتى در باره آنچه در شريعت عيسى(ع) آمده بود روايتى در مورد كيفيت بالا بردن عيسى(ع) به آسمان بحث روايتى ديگر در معناى محدث فرق ميان نبى، رسول و محدث على عليه السلام محدث بود تشخيص القاءات رحمانى از شيطانى مستند به تاييد الهى است و خارج از معيارهاى معمولى تشخيص است توضيح اينكه: محدث صوت فرشته را مىشنود ولى فرشته را نمىبيند [سوره آلعمران(3): آيات 61 تا 63] ترجمه آيات بيان آيات پاسخ به اين توهم كه آيه مباهله نمىتواند در شان على و فاطمه و حسنين عليهم السلام نازل شده باشد اهل بيت پيامبر(صلوات الله عليهم) در دعوى و دعوت رسول الله شريك بودند و اين از بزرگترين مناقب است در قضيه مباهله، رسول الله(ص) اهل بيت خود را بعنوان نمونههايى از مؤمنين همراه نبرد بلكه به عنوان شركاء خود در دعوت همراه برد جواب به يك اشكال ديگر بر اينكه همراهى با رسول خدا(ص) در مباهله، فضيلت و منقبت است تبليغ و دعوت، عين نبوت و بعثت نيست و لازمه شركت در دعوى و دعوت پيامبر(ص) شريك بودن در نبوت آن جناب نيست بحث روايتى(رواياتى در باره: محاجه پيامبر(ص) با نصاراى نجران و داستان مباهله و انطباق آيه مباهله با اهل بيت رسول الله(ص) و...) مباهله، مخصوص داستان نصاراى نجران نبوده و رسول الله(ص) در مقام مباهله با يهود نيز بر آمده بود سخن عجيب يكى از مفسرين در مقام رد انطباق انفس و نساء و ابناء در آيه مباهله با على و فاطمه و حسنين(عليهم السلام) بررسى و رد گفتههاى تعصب آميز و مغرضانه آن مفسر توضيحى در باره استعمال جمع و اراده يك نفر(نساء) و استعمال جمع و اراده دو نفر(انفس و ابناء) در آيه مباهله رد اين توهم كه آيه مباهله ناظر بر اجتماع و ملاعنه دو رفيق اهل حق و اهل باطل مىباشد [سوره آلعمران(3): آيات 64 تا 78] ترجمه آيات بيان آيات معناى كلمه سواء و مراد از دعوت اهل كتاب به كلمه سواء دعوت به كلمه سواء، دعوت به سير بر اساس كلمه توحيد و نفى بغى و فساد مىباشد افراد انسان، ابعاض و اجزاى يك حقيقت هستند و خضوع و تذلل يك فرد در برابر فرد ديگر، با فطرت انسانى مخالف است محاجه بيجا و جاهلانه يهود و نصارا بر سر انتساب ابراهيم(ع) به يهوديت و نصرانيت دين، داراى مراتب و مراحلى بوده است و هر يك از انبياء(ع) به منزله بنيانگذار يكى از آن مراحل بودهاند نزديكترين مردم به ابراهيم(ع) پيروان او و پيامبر اكرم(ص) و مؤمنين بدويند اشاره به توحيد افعالى، در بيان معناى اينكه: اهل كتاب جز خودشان كسى را گمراه نمىكنند كفر به آيات خدا غير كفر به خدا است و اهل كتاب در لسان قرآن كافر به آيات خدا هستند نه كافر به خدا معناى سخن اهل كتاب به يكديگر مىگفتند: به آنچه در آغاز روز بر مؤمنين نازل گشته ايمان آوريد و بدانچه در پايان روز نازل شده كافر شويد جواب خداى تعالى به سخنان يهود در قضيه تغيير قبله مسلمين از بيت المقدس به كعبه معناى فضل خدا و بيان جوابى به يهود كه جمله إن الفضل بيد الله متضمن آن است اعتقاد بى اساس يهوديان به اينكه تافتهاى جدا بافته هستند(ليس علينا في الأميين سبيل) شرط كرامت الهيه و تقرب به خدا وفاى به عهد و تقوا است نه نژاد و دودمان آثار محبت خدا، و خصالى كه خداى تعالى بر آن شكنندگان عهد خدا و سوگند به خدا ذكر فرموده است دروغ بستن يهود به خداى سبحان بحث روايتى رواياتى در ذيل آيه شريفه يا أهل الكتاب تعالوا إلى كلمة سواء... و شان نزول آن داستان گفتگو بين نجاشى(پادشاه حبشه) و مسلمانان مهاجر در حضور مشركين مكه و شان نزول آية: إن أولى الناس بإبراهيم... نزديكترين مردم به ابراهيم و پيامبر اسلام(ص) و آل محمد عليهم السلام، پيروان آنانند [سوره آلعمران(3): آيات 79 تا 80] ترجمه آيات بيان آيات بيان آيه شريفه ما كان لبشر... كه متضمن پاكى ساحت مسيح(ع) از عقائد خرافى نصارا نسبت به او مىباشد خاتمة: چند بحث پيرامون اين آيات چند بحث پيرامون آيات مربوط به عيسى(على نبينا و آله و عليه السلام) 1 - داستان عيسى و مادرش (ع) در قرآن چگونه است 2 - شخصيت عيسى (ع) و مقامش در درگاه خدا 3 - عيسى چه مىگفت؟ و در بارهاش چه مىگفتند؟ اعتقاد خرافى به تفديه عيسى عليه السلام(فدا شدن براى رهايى گناهكاران) با اعتقاد به اينكه آن حضرت از شفيعان روز جزا است فرق دارد آيات شريفهاى كه عقائد باطل مسيحيان در باره مسيح(ع) را بيان مىكنند مساله پدر و پسر بودن خدا و مسيح در انجيلهاى موجود حاصل و نتيجه گفتار مسيحيان(اقنومهاى سه گانه) 4 - احتجاج قرآن بر ضد مذهب تثليث احتجاج اول: استدلال به عدم امكان فرزند داشتن خداى تعالى احتجاج دوم: اثبات اينكه شخص عيسى بن مريم(ع) پسر خدا و شريك او در الوهيت نيست 5 - مسيح يكى از شفيعان نزد خدا است، نه خونبهاى گنهكاران تقرير و توضيح اعتقاد مسيحيان به تفديه عيسى عليه السلام ده اشكال بر اين اعتقاد باطل لازمه اعتقاد به تفديه عيسى(ع) جهل به معناى حقيقى گناه و خطا و نفهميدن چگونگى ارتباط گناه با عقاب است لازمه قول به هلاكت دائمى فرزندان آدم و انحصار راه نجات آنان در فدا شدن عيسى(ع)، و لغو و عبث بودن تشريع تمام اديان است در سلطنت حقيقيه خداوند كه تبديل و تبدلى در آن راه ندارد، فديه واقع شدن عقلا محال است 6 - اين آراء از كجا منشا گرفته؟ 7 - كتابى كه اهل كتاب خود را منسوب به آن مىدانند چيست؟ و چگونه كتابى است؟ بحث تاريخى 1 - سرگذشت تورات فعلى: 2 - داستان مسيح و انجيل انجيلهاى چهار گانه بى اعتبارى انجيلهاى چهار گانه از لحاظ سند و مجهول الحال بودن آنها عدم اعتبار كتب مسيحيت باعث شده است بعضى منكر وجود خارجى عيسى و بعضى معتقد به وجود دو عيسى شوند امور ديگرى كه موجب ترديد در باره انجيلهاى مسيحيت مىشوند ظهور دعوت مسيحيت بعد از خود عيسى عليه السلام بوده است سهم بزرگ جوامعى مانند روم، هند، چين و مصر و... كه مسيحيت در آنها گسترش يافته، در اعتقاد به تثليث و ظهور لاهوت در ناسوت و مساله تفديه به جهت عجز از دعوت بر اساس مبانى عقلى و عقلايى، مبلغين مسيحيت اساس دعوت خود را بر مكاشفه و رهبانيت قرار دادند و اصول و فروع مسيحيت را در قالب وثنيت ريختند علت موفقيت دعوت به مسيحيت، در امپراطورى روم بطلان و فساد مبناى دعوت مسيحى، موجب درگيرى و مشاجره بين مدارس مسيحى و سپس مراقبت كليسا و تفتيش عقائد گرديد اجمالى از سير تاريخى مسيحيت و پيدايش انشعابات و مذاهب مختلف مسيحى اتهامات و دروغ پردازىهاى كليسا در باره مسلمين در زمان جنگهاى صليبى و حتى پس از آن افول كليسا و رشد الحاد و بى دينى، در اثر تعليمات غلط مسيحيت بحث روايتى(رواياتى در باره شان نزول آيه كريمه: ما كان لبشر...) [سوره آلعمران(3): آيات 81 تا 85] ترجمه آيات بيان آيات مراد از ميثاق در: و إذ أخذ الله ميثاق النبيين... تسليم تكوينى تمامى اهل آسمانها و زمين در برابر الله تعالى بحث روايتى(در ذيل آيات گذشته) [سوره آلعمران(3): آيات 86 تا 91] ترجمه آيات بيان آيات هدايت يافتن كافرانى كه كفرشان ناشى از عناد و دشمنى با حق است، محال مىباشد توبه كافرانى كه بعد از ايمان كفر ورزيده و بر كفر خود افزودند قبول نمىشود بحث روايتى(رواياتى راجع به شان نزول آيات گذشته) [سوره آلعمران(3): آيات 92 تا 95] ترجمه آيات بيان آيات بر به معناى توسع در خير است و اعم از خير اعتقادى و عملى مىباشد(لن تنالوا البر حتى...) انفاق مال مورد علاقه از اركان بر است و مجاهدت در انفاق مال بيشتر و دشوارتر است شبههاى كه يهوديان در مساله نسخ القاء مىكردند و پاسخ به آنها در آيه: كل الطعام كان حلا... دو قول بى اعتبار در مورد شبهه القايى يهود و در مورد تحريم اسرائيل برخى طعامها را بر خود ظلم، قبل از روشن شدن حقيقت براى ظالم، محقق نمىشود بحث روايتى(روايتى در باره حرام نمودن اسرائيل گوشت شتر را بر خود) [سوره آلعمران(3): آيات 96 تا 97] ترجمه آيات بيان آيات پاسخ به شبههاى ديگر كه يهود در مورد تغيير قبله و نسخ القاء مىكردند در آيه: إن أول بيت وضع للناس... معناى مبارك بودن و هدايت بودن بيت الله الحرام كعبه، هدايت به سوى سعادت دنيا و آخرت است و هدايت آن فراگير مىباشد آيات بيناتى كه در بيت الله است(فيه آيات بينات) استخدام دو جانبه يك كلام، از عجائب لطائف قرآن كريم است آيت اعم از معجزه و خارق العاده است و مقام ابراهيم و امنيت داخلى به بيت و وجوب حج البيت بهترين آيات مىباشند جمله: من دخله كان آمنا در صدد بيان حكم تشريعى است نه اخبار از يك خاصيت تكوينى بحث روايتى(رواياتى در باره: كعبه، دحو الأرض، اولين بيت مبارك بودن بيت الله، حج و...) بحث تاريخى (پيرامون بناى كعبه و چند بار تجديد بناى آن) شكل كعبه جامه كعبه مقام و منزلت كعبه توليت كعبه [سوره آلعمران(3): آيات 98 تا 101] ترجمه آيات بيان آيات بيان ارتباط اين آيات با آيات سابق مربوط به يهود [سوره آلعمران(3): آيات 102 تا 110] ترجمه آيات بيان آيات حق التقوى غرض و مقصد نهايى است و دستور فاتقوا الله ما استطعتم راه رسيدن به آن هدف را نشان مىدهد مراد از اعتصام همگانى به حبل الله در و اعتصموا بحبل الله جميعا... دأب و رسم قرآن بر ذكر علل و اسباب تعليماتش مىباشد و از اطاعت و تقليد كور كورانه و بدون دليل نهى مىكند امر به معروف و نهى از منكر، از لوازم و واجبات اجتماع معتصم به حبل الله است نهى از تفرقه و اختلاف در آراء و عقائد مالكيت خداى تعالى دليل بر اينست كه او ظالم نيست بحث روايتى(رواياتى در باره: حق تقاته حبل الله ، فرقه ناجيه و امت واحده...) [سوره آلعمران(3): آيات 111 تا 120] ترجمه آيات بيان آيات مراد از اينكه بر اهل كتاب ذلت زده شده: ضربت عليهم الذلة معناى امت قائمة و اشاره به فرق بين سرعت و عجله عمل فاسد، اثر فاسد در پى دارد اگر مسلمين صبر كنند و تقوا پيشه سازند، از كينه دشمنان ايمن خواهند بود
لطفا منتظر باشید ...
