انزال كتاب بر رسول اللَّه (ص) و تعليم حكمت به او ملاك در عصمت آن حضرت و مصونيتش از ضرر و ضلالت است‏ - ترجمه تفسیر المیزان جلد 5

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 5

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ" «1» داشتيم. در جلد سوم اين كتاب آن را يادآور شديم و چون مناسب با اين مقام نيست آن معنا را در اينجا نياورديم.

و اما اينكه فرمود:" وَ ما يَضُرُّونَكَ مِنْ شَيْ‏ءٍ وَ أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَيْكَ ..." نكته‏اى در بر دارد و آن اين است كه اضرار خائنين و حاميان آنان به رسول خدا (ص) را بطور مطلق نفى كرده. چيزى كه هست از ظاهر سياق بر مى‏آيد كه اين اطلاق با جمله" وَ أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَيْكَ الْكِتابَ ..." مقيد شده باشد. البته اين در صورتى است كه جمله مذكور حاليه باشد از ضميرى كه در جمله" يضرونك" است و چشم‏پوشى كنيم از اينكه علماى نحو گفته‏اند: جمله فعليه كه با فعل ماضى شروع مى‏شود اگر حاليه شد، غالبا بايد در اولش حرف" قد" در آيد. در اين صورت كلام در اين زمينه خواهد بود كه اضرار مردم- چه خائنين مورد بحث و چه ديگران- به رسول خدا (ص) را نفى كند، چه اضرار در علم آن جناب را و چه اضرار در عملش را.

مى‏فرمايد:" گمراه نمى‏كنند مگر خودشان را و به تو هيچگونه ضررى نمى‏رسانند، نه در علمت و نه در عملت، در حالى كه خداى تعالى كتاب و حكمت بر تو نازل كرده است". «2»

انزال كتاب بر رسول اللَّه (ص) و تعليم حكمت به او ملاك در عصمت آن حضرت و مصونيتش از ضرر و ضلالت است‏

" وَ أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَيْكَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ عَلَّمَكَ ما لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ ..."

همانطور كه قبلا نيز اشاره كرديم از ظاهر كلام بر مى‏آيد كه اين جمله در مقام تعليل جمله:" وَ ما يَضُرُّونَكَ مِنْ شَيْ‏ءٍ" و يا روى هم جملات:" وَ ما يُضِلُّونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَضُرُّونَكَ مِنْ شَيْ‏ءٍ" است، هر چه باشد مى‏فهماند علت اينكه مردم نمى‏توانند رسول خدا (ص) را گمراه كنند و يا ضررى به آن جناب برسانند. همين انزال كتاب و تعليم حكمت است كه ملاك در عصمت آن حضرت است.

گفتارى پيرامون معناى عصمت

از ظاهر اين آيه بر مى‏آيد، آن چيزى كه عصمت به وسيله آن تحقق مى‏يابد و شخص معصوم به وسيله آن معصوم مى‏شود نوعى از علم است. علمى است كه نمى‏گذارد صاحبش مرتكب معصيت و خطا گردد.

(1)" سوره آل عمران، آيه 69".

(2) (و اما قول علماى نحو را مى‏توان اينطور جواب داد كه سند عربيت صحيح قرآن مجيد است و علم نحو تابع قرآن است، نه اينكه قرآن كريم تابع علم نحو باشد. پس اگر در آيه مورد بحث حرف" قد" بر سر جمله حاليه در نيامده، همين خود دليل است بر اينكه نياوردن" قد" جايز است." مترجم")

/ 657