بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
نمىشود. و اگر از اين قبيل سببهاى شعورى معمولى بود بطور يقين تخلف در آن راه مىيافت و احيانا بى اثر مىشد.پس معلوم مىشود اين علم از غير سنخ ساير علوم و ادراكات متعارفه است كه از راه اكتساب و تعلم عايد مىشود.و در آيه مورد بحث مىبينيم كه خداى تعالى در خطابش به شخص رسول خدا (ص) مىفرمايد:" وَ أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَيْكَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ عَلَّمَكَ ما لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ"" كتاب و حكمت بر تو نازل كرد، و علمى به تو تعليم داد كه خودت از راه اكتساب هرگز آن را نمىآموختى" و گو اينكه معناى اين جمله را بدان جهت كه خطابى است خاص، آن طور كه بايد نمىفهميم. زيرا ما انسانهاى معمولى آن ذوقى كه حقيقت اين علم را درك بكند نداريم و ليكن اينقدر هست كه از ساير كلمات خداى تعالى در اين باب تا حدودى مطلب براى ما روشن مىشود، مانند آيه:" قُلْ مَنْ كانَ عَدُوًّا لِجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلى قَلْبِكَ" «1» و آيه شريفه:" نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ عَلى قَلْبِكَ لِتَكُونَ مِنَ الْمُنْذِرِينَ بِلِسانٍ عَرَبِيٍّ مُبِينٍ" «2».از اين آيات مىفهميم كه نازل كردن هر چه بوده از سنخ علم بوده، چون محل نزول آن قلب شريف آن جناب بوده و از جهتى ديگر معلوم مىشود كه اين انزال از قبيل وحى و تكليم بوده، چون در جاى ديگر در باره نوح و ابراهيم و موسى و عيسى (عليهم السلام) فرموده:" شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصَّى بِهِ نُوحاً وَ الَّذِي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ وَ ما وَصَّيْنا بِهِ إِبْراهِيمَ وَ مُوسى وَ عِيسى" «3».و نيز فرموده:" إِنَّا أَوْحَيْنا إِلَيْكَ كَما أَوْحَيْنا إِلى نُوحٍ وَ النَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ" «4».و نيز فرموده:" إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما يُوحى إِلَيَّ ..." «5». و نيز فرموده:" إِنَّما أَتَّبِعُ ما يُوحى إِلَيَّ ..." «6».(1) بگو كسانى كه با جبريل دشمنى دارند متوجه باشند كه همان جبريل قرآن را بر قلب تو نازل كرد." سوره بقره، آيه 97".(2) روح الامين قرآن را به زبان عربى گويا بر قلب تو نازل كرد تا از بيم رسانان باشى." سوره شعراء، آيه 95".(3) براى شما از دين همان را تشريع كرد كه قبلا به نوح توصيه كرده بود، و همان را كه به تو وحى كرديم و به ابراهيم و موسى و عيسى توصيه نموديم ..." سوره شورى، آيه 13".(4) ما به تو وحى كرديم هم چنان كه به نوح و انبياى بعد از او وحى كرديم." سوره نساء، آيه 163".(5) من پيروى نمىكنم مگر آنچه را كه به من وحى شده است." سوره انعام، آيه 50".(6) تنها آنچه را كه بر من وحى شده پيروى مىكنم ..." سوره اعراف، آيه 203".
لطفا منتظر باشید ...
