بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
و زنهار كه نپندارى كه خداى سبحان هنگامى كه اين آيه را به پيامبر گراميش (ص) وحى مىنمود، اين حقيقت روشن را فراموش كرده و يادش رفته بود كه قبلا با جمله" اللَّهُ خالِقُ كُلِّ شَيْءٍ" «1» و آيه:" الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ" «2» آن را روشن ساخته و فرموده بود: كه هر چيزى كه به دست ما خلق شده فى نفسه و قطع نظر از مزاحمتى كه ممكن است با چيز ديگر داشته باشد حسن است. زيرا خداى تعالى منزه است از فراموشى و خود او فرموده:" وَ ما كانَ رَبُّكَ نَسِيًّا" «3».و نيز از قول موسى (ع) حكايت كرده كه در برابر فرعون فرموده:" لا يَضِلُّ رَبِّي وَ لا يَنْسى" «4»، بنا بر اين معناى اينكه در آيه مورد بحث فرمود:" ما أَصابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ ..." اين است كه آنچه از حسنه و خير به تو مىرسد (كه البته هر چه به تو برسد حسنه است) از ناحيه خداى تعالى است و آنچه از سيئه و شرور به تو برسد كه البته نسبت به حال تو سيئه و شر است چون با مقاصد و آمال و خواست تو سازگار نيست و گر نه آن نيز براى خودش حسنه است، بايد بدانى كه نفس خودت به اختيار سوئش آن سيئه و آن شر را به سوى تو كشانيد، و با زبان حال آن را از خداى تعالى درخواست كرد، و خداى تعالى بزرگتر از آن است كه ابتداء شرى و يا ضررى متوجه تو بسازد.آيه مورد بحث همانطور كه قبلا گفتيم هر چند خطاب را متوجه شخص رسول خدا (ص) كرده ليكن معناى آن عمومى و شامل همه مردم است و به عبارت ديگر اين آيه مانند دو آيه ديگر يعنى آيه شريفه" ذلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّراً ..." و آيه شريفه" وَ ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصِيبَةٍ ..." در صدد بيان مطلبى عمومى است و در عين اينكه متكفل خطاب فردى است، خطاب در آن خطابى اجتماعى نيز هست: براى اينكه مجتمع انسانى براى خود كينونتى انسانى و ارادهاى اختيارى دارد غير آن كينونت و اختيارى كه فرد دارد.پس مجتمع، كينونت و وجودى دارد، كه گذشتگان و آيندگان از افراد در آن مستهلك هستند و به همين جهت نسل موجود از آن مؤاخذه مىشود به سيئات گذشتگان و مردگان مؤاخذه مىشوند به سيئات زندگان، و افرادى كه اقدامى به گناه نكردهاند مؤاخذه مىشوند به گناهان افرادى كه مرتكب گناه شدهاند و ...(1)" سوره زمر، آيه 62".(2)" سوره سجده، آيه 7".(3) پروردگار تو فراموشكار نيست." سوره مريم، آيه 64".(4) پروردگار من نه دچار اشتباه مىشود و نه فراموش مىكند." سوره طه، آيه 52".
لطفا منتظر باشید ...
